Jaroslavlj

Istorijski centar Jaroslavlja
Istorijski centar Jaroslavlja
Svjetska baština – UNESCO
	Rusija
Registriran:	2005.
Vrsta:	Kulturno dobro
Mjerilo:	ii, iv
Ugroženost:	no
Referenca:	UNESCO

Jaroslavlje; rus. Яросла́вль
	; Crkva svetog Nikolaja Mokrog sa karakterističkim kupolama u Jaroslavskom stilu.
Osnovni podaci
Država	Rusija
Federalni okrug	Centralni
Oblast	Jaroslavska oblast
Osnovan	1010
Status grada	1071
Stanovništvo
Stanovništvo (2007)	604000
Položaj
Koordinate	57°37′00″N 39°53′00″E / 57.616667°N 39.883333°E
Vremenska zona	UTC+4
Nadmorska visina	100 m
Površina	205 km²
	Jaroslavlje Jaroslavlje (Rusije)
Ostali podaci
Gradonačelnik	Viktor Volončunas
Pozivni broj	+7 4852
OKATO kod	78 401
Veb-strana	www.city-yar.ru

Ukoliko ste tražili lično ime, vidite članak Jaroslav (ime).

Jaroslavlje (rus. Яросла́вль, izgovor Jaroslavlj, često i Jaroslav) je grad u Rusiji, administrativni centar Jaroslavske oblasti. Nalazi se na 250 kilometara severoistočno od Moskve, na ušću reke Kotorosl u Volgu. Po podacima iz 2007. godine broji 604.000 stanovnika.

Grad pripada tzv. Zlatnom krugu, grupi najstarijih ruskih gradova u Evropi. Danas je to jedno od omiljenih turističkih odredišta u Rusiji.

Istorija

Jaroslavlje se prvi put pominje u izvorima iz 1010. godine kao uporište kneževine Veliki Rostov na Volgi. Po predanju, osnovao ga je Jaroslav Mudri, jedan od vladara Velikog Rostova, nakon što je, na mestu budućeg grada, savladao jednog ogromnog medveda. U grbu grada se zaista nalazi jedan uspravljeni medved. U ruskim hronikama Jaroslavlje se prvi put pominje 1071. godine. Jaroslavlje je postalo prestonica nezavisne kneževine Jaroslav 1218. godine i važno trgovačko uporište na Volgi. Grad je gotovo potpuno uništen 1238. godine u mongolsko-tatarskoj invaziji, ali je brzo obnovljen.

Jaroslavlje je 1463. postalo deo Moskovije. U 17. veku je bio drugi po veličini grad Rusiji, važno trgovačko i manufakturno središte. Za vreme poljsko-litvanske invazije i zauzimanjem Moskve 1612., postao je jedno vreme de-fakto glavni grad. Od 1796. Jaroslavlje je bilo centar jedne gubernije. Od 1900. godine u Jaroslavlju postoji tramvaj. Posle Oktobarske revolucije u gradu se razvijala naročito teška industrija.

Kulturne i obrazovne institucije

Crkva Bogojavljenja.

Industrijalac P. G. Demidov je 1805. godine osnovao višu školu, koja je 1833. postala licej. Od 1971. Jaroslavlje ima svoj univerzitet.

Jaroslavlje odlikuje najstarije pozorište u Rusiji (Teatar Volkov, otvoren 1750). Danas su ovde najvažnije ustanove visokog obrazovanja sledeće: Univerzitet Demidov, Politehnički univerzitet, Pedagoški univerzitet Ušinski i Medicinska akademija.

Znamenitosti

Jaroslavlje je kulturno jedan od najbogatijih ruskih gradova, naročito se ističe po broju crkva. Razlog je u tome da je u gradu živelo puno bogatih trgovaca, koji su izdatno potpomogli gradnju crkva. Najstarije crkve u gradu potiču iz 17. veka i pripadaju takozvanom Jaroslavvskom tipu. Izgrađene su od crvene cigle. Crkva proroka Ilije sadrži veoma lepe freske. Preobraženski manastir je jedan od najstarijih i najuglednijih u ovom delu Rusije.

Svjetska baština

Istorijski grad Jaroslavlj razvijao se u veliki trgovački centar od 11. vijeka. Poznat je po brojnim crkvama iz 17. stoljeća i izvanredan je primjer urbanističke reforme koju je carica Katarina Velika naredila za cijelu Rusiju 1763. godine. Godine 2021. uvršten je na listu UNESCO-ove svjetske baštine.^[1]^[2]

Klima

Grad se nalazi u umereno-kontinentalnom klimatskom pojasu, pod uticajem Atlantskog okeana. Srednja temperatura u januaru je -11 °C a u julu 18 °C. Godišnja visina padavina iznosi 550 mm. 150 dana u godini temperatura je ispod ledišta. Zime su umereno hladne sa umerenim padavinama snega, najveći zabeležen minimumom je oko −40 °C. Ljeta su takođe umerena, sa prosećnom temperaturom u julu +18 °C, dok je maksimalna izmerena temperatura ljeta bila +37 °C.

Klimatološki medijani za Jaroslavlj
Mjesec	jan-sij	feb-velj	mar-ožu	apr-tra	maj-svi	jun-lip	jul-srp	aug-kol	sep-ruj	okt-lis	nov-stu	dec-pro	godina
Apsolutni maksimum (°C)	7,0	6,0	17,3	27,6	33,6	33,3	34,8	32,6	29,5	24,7	12,7	8,9	34,8
Srednji maksimum (°C)	−7,2	−4,8	1,1	9,0	17,8	21,4	23,3	21,5	14,9	7,2	−0,2	−4,2	8,3
Srednja dnevna (°C)	−9,4	−8,6	−2,9	4,3	11,3	16,2	18,0	15,6	10,1	4,1	−2,8	−7,3	3,7
Srednji minimum (°C)	−13,8	−13,2	−8,6	0,0	6,2	10,1	12,5	10,7	5,9	0,9	−5,2	−10,6	−0,4
Apsolutni minimum (°C)	−40,2	−37,5	−28,0	−22,3	−3,1	1,0	4,0	0,2	−5,6	−17,8	−25,7	−42,0	−42,0
Precipitacija (mm)	37	27	26	40	52	65	84	64	55	52	46	43	591
Izvor: Hidrometeorološki centar Rusije