Aplaw pruwinsya
(Castilla pruwinsya-manta pusampusqa)
Aplaw pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Castilla) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ariqipa suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Aplaw llaqtam.
| ||
---|---|---|
Qurupuna Tipanmanta rikusqa | ||
Saywitu | Wallqanqa | |
Unancha | ||
. | ||
Mama llaqta | Piruw | |
Tinkurachina siwikuna | ||
Uma llaqta | Aplaw | |
Suyu | Ariqipa suyu | |
Distritu | 14 | |
Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
Runakuna | 36 568 (2005) | |
Runa ñit'inakuy | 5,3 runa / km² (2005) | |
Hallka k'iti kanchar | 6 914,48 km² | |
Hanaq kay | - m | |
Kamasqa wata | 21 ñiqin pawqar waray killapi 1854 watapi | |
Kuraka (2019-2022) |
Héctor Raúl Cáceres Muñoz | |
Karu rimay yupay | ||
Pacha suyu | ||
Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
Kastilla simipi llika tiyanan | municipiocastilla | |
Ariqipa suyupi pruwinsyakuna | ||
Wiñay kawsay
llamk'apuyKamasqa 21 ñiqin pawqar waray killapi 1854 watapi.
Castilla pruwinsyaqa Piruwpa umalliqnin Ramón Castilla y Marquesadomantam sutichasqa.
Allpa saywachi
llamk'apuy- Urqukuna: Asiruta - Chila rit'i urqu - Chinchun - Kasiri - Kiskapampa - Qurupuna - Waqrawiri - Waywawawa - Yuraqq'asa urqu; Wallakuna: Chila walla - Wansu walla
- Mayukuna: Mahis mayu
- Quchakuna: Almilla qucha - Asuka qucha (Lago Asoca) - Chachas qucha - Llaywa qucha (Lago Llaygua) - Machuqucha - Pariwana qucha (Lago Pariguanas)
Pulitika rakiy
llamk'apuyChunka tawayuq distritunmi kan:
Waki
llamk'apuySimikuna
llamk'apuyDistritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
---|---|---|---|---|
Antawa | 1,005 | 83.2 | 201 | 16.6 |
Aplaw | 7,381 | 91.7 | 661 | 8.2 |
Ayu | 307 | 93.9 | 20 | 6.1 |
Chachas | 543 | 32.6 | 1,120 | 67.2 |
Chuqu | 321 | 31.7 | 687 | 67.8 |
Ch'illkaymarka | 421 | 58.6 | 297 | 41.4 |
Mach'aqway | 766 | 93.3 | 48 | 5.8 |
Pampaqullqa | 2,597 | 90.1 | 279 | 9.7 |
Tipan | 510 | 93.6 | 33 | 6.1 |
Uraka | 5,361 | 81.9 | 1,177 | 18.0 |
Urqupampa | 4,960 | 67.7 | 2,354 | 32.1 |
Uñun | 311 | 92.8 | 24 | 7.2 |
Wankarki | 1,235 | 92.8 | 96 | 7.2 |
Wiraku | 1,706 | 92.1 | 145 | 7.8 |
Llapan | 27,424 | 79.2 | 7,142 | 20.6 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata /2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi) Pukyu: [1]
Karu puriy
llamk'apuy- Hatun Qillqapampa rumi qillqakuna
- Musiyu, Aplaw llaqtapi
Pruwinsyapi paqarisqa
llamk'apuyKaypipas qhaway
llamk'apuy- Ramón Castilla y Marquesado (1797 - 1867), Piruwpa umalliqnin
- Ariqipa
Willay pukyukuna
llamk'apuyHawa t'inkikuna
llamk'apuyAriqipa suyu | ||
---|---|---|
Uma llaqta: Ariqipa | ||
Pruwinsyakuna: Ariqipa • Castilla • Islay • Kamana • Kaylluma • Kuntisuyus • Qarawili • Unyun | ||
Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa • Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa • Kutawasi qhichwa risirwa | ||
Urqukuna: Asiruta • Chhachani • Chila • Chinchun • Hamp'atu • Hatunpila • Kasiri • Kiskapampa • Kiwisha • Lipayuq • Minaspata • Mismi • Misti • Nukarani • Puyi Puyi • Qullunquya • Qurupuna • Pikchu Pikchu • Sawanqaya • Shiwirqu • Siprikina • Sulimana • Suriwiri • Wallqa Wallqa • Wansillu • Waqrawiri • Waych'awi • Waytani • Waywawawa • Yuraqq'asa - Wallakuna: Ariq Walla • Chila walla • Hamp'atu walla • Wansu walla | ||
Quchakuna: Mururqa qucha • Kachiqucha (Ariqipa) • Pallaqucha | ||
Mayukuna: Apurimaq mayu • Chili mayu • Kamana mayu • Mahis mayu • Qullqa mayu • Kutawasi mayu • Uquña mayu | ||
Mawk'a llaqtakuna: Hatun Qillqapampa | ||
Karu puriy: Kunturtawa • Qullqa qhichwa • Sipya phaqcha | ||
Simikuna: Ariqipa suyupi rimaykuna |
Suyukuna (Piruw) | ||
---|---|---|
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |