Przejdź do zawartości

Wiskitno (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiskitno
gmina wiejska
1867–1954[a]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945–54: łódzkie

Powiat

łódzki

Siedziba

Stefanów

Populacja (1924[1])
• liczba ludności


4868

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

12

Liczba miejscowości

29

brak współrzędnych

Wiskitno – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Wiskitno (obecnie osiedle Łodzi), lecz siedzibą władz gminy był Stefanów[2].

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu łodzińskiego (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej[3].

W okresie międzywojennym gmina Wiskitno należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 1 września 1933 gminę Radogoszcz podzielono na 14 gromad (sołectw)[4].

Po wybuchu II wojny światowej, gminę włączono do III Rzeszy. Po wojnie gmina powróciła do powiatu łódzkiego woj. łódzkim. 13 lutego 1946 roku część obszaru gminy Wiskitno przyłączono do Łodzi:

Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 12 gromad: Bronisin Dworski, Bronisin Wieś, Feliksin, Giemzów, Grodzisko, Huta Szklana, Huta Wiskicka, Kalino, Przypusta, Stefanów, Wiskitno i Wiskitno A-Las[7].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8]. Obszar gminy Wiskitno rozdzielone między następującegromady[9]

Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Wiskitno nie przywrócono[10], a jej dawny obszar wszedł w skład[11]:

1 stycznia 1988 sołectwa Bronisin (300,19 ha), Feliksin (596,89 ha), Huta Szklana (263,84 ha), Wiskitno (568,55 ha) i Wiskitno A-Las (208,81 ha) wyłączono z powyższych gmin, włączając je do Łodzi[12]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Faktycznie obszar części gminy Wiskitno został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 9 listopada 1945 roku[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  4. Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 18, poz. 229.
  5. Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 5 (PDF – 3), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. [dostęp 2017-04-13]. Cytat: [...] W dniu 9 listopada 1945 roku [...] dokonany został akt przyłączenia do granic administracyjnych Łodzi części Gminy Wiskitno [...]. 
  6. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 66 (PDF – 2), kol. 1.
  7. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 96 (wersja cyfrowa – 178), kol. 2–3.
  8. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  9. Uchwała Nr 34/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łódzkiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  11. Uchwała Nr XIX/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 20 grudnia 1972, Nr. 14, Poz. 185)
  12. M.P. z 1987 r. nr 25, poz. 205