Przejdź do zawartości

The Smashing Pumpkins

Artykuł na Medal
Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
The Smashing Pumpkins
Ilustracja
The Smashing Pumpkins (2019)
Rok założenia

1988

Pochodzenie

Chicago

Gatunek

rock alternatywny

Aktywność

1988–2000
od 2006

Wydawnictwo

Caroline, Virgin, Constantinople, Reprise

Skład
Billy Corgan (1988–2000, od 2006)
James Iha (1988–2000, od 2018)
Jimmy Chamberlin (1988–1996, 1998–2000, 2006–2009, od 2015)
Jeff Schroeder (od 2006)
Byli członkowie
D’arcy Wretzky (1988–1999)
Melissa Auf der Maur (1999–2000)
Mike Byrne (2009–2014)
Nicole Fiorentino (2010–2014)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

The Smashing Pumpkins – amerykański zespół rockowy założony w Chicago w roku 1988[a]. Jego skład kilkukrotnie ulegał zmianom; przez większość kariery tworzyli go Billy Corgan (wokal, gitara prowadząca), James Iha (gitara rytmiczna, chórki), D’arcy Wretzky (gitara basowa, chórki) oraz Jimmy Chamberlin (perkusja).

Wyrzekając się tkwiących w muzyce punkowej korzeni, charakterystycznych dla wielu innych ówczesnych zespołów grających rock alternatywny[1], „Dynie” posiadły własne, odmienne brzmienie, wyróżniające się wielowarstwowością instrumentów gitarowych, zawierające również elementy m.in. rocka psychodelicznego, gotyckiego i progresywnego, a także heavy metalu, dream popu, shoegazera, a w późniejszych nagraniach także muzyki elektronicznej. Frontman, Billy Corgan, jest autorem większości piosenek zespołu, zaś jego ambicje muzyczne oraz ponure i często enigmatyczne teksty ukształtowały opinię o dziełach grupy jako „dręczących, bolesnych relacjach z krainy koszmarów Billy’ego Corgana”[2].

The Smashing Pumpkins osiągnęli ogólnoświatową popularność dzięki swojemu drugiemu albumowi, Siamese Dream. Kolejnych fanów udało się zdobyć poprzez towarzyszącą jego wydaniu trasę koncertową, dzięki czemu następna, podwójna płyta Mellon Collie and the Infinite Sadness zadebiutowała na miejscu pierwszym w notowaniach magazynu Billboard. Do roku 2006 sprzedano, według różnych źródeł, od około 22 do 25 milionów egzemplarzy albumów The Smashing Pumpkins (w tym około 18 milionów w samych Stanach Zjednoczonych), co uczyniło ich jednym z najpopularniejszych, a jednocześnie docenianych przez krytyków zespołów lat dziewięćdziesiątych[3]. Mimo tego problemy z narkotykami, wewnętrzne kłótnie i niska sprzedaż późniejszych albumów doprowadziły do rozpadu zespołu w roku 2000. W kwietniu 2006 roku Billy Corgan ogłosił chęć reaktywowania grupy. Z oryginalnego składu pozostali tylko on i Chamberlin. Na czas trasy koncertowej w roku 2007, promującej nową płytę, Zeitgeist, dołączyli do nich Jeff Schroeder (gitara/śpiew), Ginger Reyes (gitara basowa/śpiew) i Lisa Harriton (keyboard/śpiew). W 2009 roku grupę opuścił Chamberlin, w jego miejsce Corgan zatrudnił Mike’a Byrne’a.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki: 1988–1991

[edytuj | edytuj kod]

W wieku 19 lat Billy Corgan opuścił rodzinne Chicago, przeprowadzając się do St. Petersburga na Florydzie wraz ze swoim zespołem The Marked grającym rock gotycki. Grupa nie odniosła jednak większego sukcesu i szybko się rozpadła. Corgan wrócił do Chicago, gdzie podjął pracę w sklepie muzycznym. Spotkał tam gitarzystę, Jamesa Ihę. Wspólnie zaczęli pisać piosenki, na które silny wpływ miała twórczość The Cure oraz New Order[4], z konieczności korzystając przy tym z automatu perkusyjnego. Niedługo później Corgan spotkał basistkę D’arcy Wretzky po koncercie Dan Reed Network, gdzie mieli między sobą sprzeczkę o ową kapelę[4]. Gdy Corgan dowiedział się o tym, że Wretzky gra na basie, powiedział jej, że szuka basisty i dał jej swój numer telefonu. Wkrótce dołączyła ona do grupy, a niewiele później przez krótki czas ona i Iha byli parą[5]. Po raz pierwszy The Smashing Pumpkins dali koncert w polskim barze w Chicago 21 9 lipca 1988[potrzebny przypis]. Wystąpili na nim tylko Corgan i Iha, wspierając się automatem perkusyjnym. 10 sierpnia grupa po raz pierwszy wystąpiła jako trio. Po tym występie właściciel hali koncertowej Cabaret Metro zgodził się wynająć zespół pod warunkiem zastąpienia automatu żywym perkusistą. Jazzowy pałkarz Jimmy Chamberlin wszedł w skład zespołu dzięki rekomendacji jednego ze znajomych Corgana, choć z początku zareagował niechętnie na propozycję dołączenia się, ze względu na brak jakiejkolwiek wiedzy na temat alternatywnego rocka. Członkowie zespołu szybko przekonali się, że Chamberlin otwiera zupełnie nowe horyzonty dla ich brzmienia[4]. 5 października zespół po raz pierwszy wystąpił w komplecie w Cabaret Metro. Po krótkim czasie Chamberlin został oficjalnie członkiem zespołu, a ówczesny skład pozostał niezmieniony przez najbliższe siedem lat.

W roku 1989 zespół nagrał kilka taśm demo, które później pojawiły się na bootlegu Early 1989 Demos. W tym samym roku utwór „Dyń” po raz pierwszy pojawił się na wydanej na płycie winylowej kompilacji Light Into Dark, na której znalazły się także piosenki kilku innych alternatywnych zespołów chicagowskich. Pierwsze niezależne wydawnictwo The Smashing Pumpkins, rozpowszechniany w bardzo ograniczonym nakładzie singel „I Am One” wyszedł za pośrednictwem lokalnej wytwórni Limited Potential. Szybko został on wyprzedany, a zespół wydał następny, noszący nazwę „Tristessa”, tym razem poprzez wytwórnię Sub Pop, aby w końcu podpisać kontrakt z Caroline Records[6]. The Smashing Pumpkins nagrali swój pierwszy album, Gish, z producentem Butchem Vigiem w roku 1991, w należącym do Viga studiu w Madison w stanie Wisconsin za 20 tys. dolarów[7]. Aby zachować pożądaną spójność, Corgan nierzadko nagrywał partie wszystkich instrumentów poza perkusją, co wywoływało napięcie wśród pozostałych członków. Muzyka łączyła w sobie elementy heavy metalu, psychodeli i dream popu, co spowodowało porównania do Jane’s Addiction[8]. Gish odniósł pomniejszy sukces, zaś singel „Rhinoceros” pojawiał się sporadycznie w stacjach rockowych. Wyprodukowawszy EP-kę Lull w październiku 1991, zespół oficjalnie podpisał kontrakt z wytwórnią Virgin Records, stowarzyszoną z Caroline Records[6]. Podczas trasy promującej album zespół występował m.in. przed Red Hot Chili Peppers, Jane’s Addiction i Guns N’ Roses. Podczas tej trasy Iha i Wretzky rozstali się, Chamberlin uzależnił się od alkoholu i narkotyków, a Corgan popadł w ciężką depresję[9], pisząc niektóre z nowych piosenek w parkingowym garażu, w którym wówczas mieszkał[10].

Siamese Dream i początki sławy: 1992–1994

[edytuj | edytuj kod]

Wraz z wtargnięciem alternatywnego rocka do amerykańskiego mainstreamu poprzez popularność grunge’owych zespołów takich jak Nirvana czy Pearl Jam, The Smashing Pumpkins również osiągnęli sukces komercyjny. W tym czasie mimowolnie „Dynie” zostały włączone w ruch grunge’owy. W wywiadzie dla programu 120 Minutes w MTV Corgan powiedział: Awansowaliśmy z bycia nazywanymi „drugim Jane’s Addiction” do „drugiej Nirvany”, a teraz jesteśmy „drugim Pearl Jamem”[11]. Pomimo tego piosenka „Drown” weszła w skład soundtracku do filmu Singles, opowiadającego o scenie grunge’owej w Seattle. Corgan stwierdził po sukcesie epokowej płyty Nirvany Nevermind, że Czuliśmy presję, że jeśli nie stworzymy tak wielkiej płyty, będziemy skończeni. To się nam zdawało oczywiste. Czuliśmy jakby zależały od tego nasze życia[4]. Depresja Corgana pogłębiła się do stopnia, w którym rozważał samobójstwo[12]. Aby jej przeciwdziałać, Corgan pracował całymi dniami nad następnym albumem grupy, Siamese Dream, praktycznie mieszkając w studio. Album powstał w Triclops Sound Studios w Atlancie, w większości między grudniem 1992 a marcem 1993. Członkowie zespołu mieszkali podczas nagrywania w podmiejskiej Marietcie. Butch Vig ponownie przejął rolę producenta. Decyzja o nagrywaniu tak daleko od rodzinnego miasta częściowo była spowodowana potrzebą unikania znajomych i innych czynników mogących rozpraszać członków zespołu, ale przede wszystkim miała ona na celu uniemożliwienie Chamberlinowi kontaktu z miejscowymi dilerami[4]. Plan jednak zawiódł, gdyż perkusista szybko znalazł nowe źródła dostępu do narkotyków i niejednokrotnie przez kilka dni nikt nie miał z nim kontaktu[4].

Proces nagrywania napotykał na rozliczne trudności, głównie spowodowane wewnętrznymi tarciami w zespole. Ówczesna prasa muzyczna przedstawiała Corgana podczas sesji nagraniowych jako tyrana. On sam przyznał, że w tych stwierdzeniach było nieco prawdy, ale dziennikarze nie rozumieli do końca panującej sytuacji[13]. Pojawiły się pogłoski, jakoby miał on sam nagrać wszystkie partie gitary i basu. Ostatecznie nigdy nie potwierdzono, jaki wkład w powstanie albumu mieli poszczególni członkowie; Corgan rzeczywiście powiedział, że sam nagrał większość partii gitarowych, ale tylko ze względu na powiązane z tym zmniejszenie liczby prób koniecznych do uzyskania pożądanego brzmienia[14]. Łącznie produkcja albumu trwała ponad cztery miesiące, a jej budżet przekroczył 250 tysięcy dolarów[14]. Mimo wszystkich problemów z nagraniem, Siamese Dream zadebiutował na dziesiątym miejscu w notowaniach magazynu Billboard, a w samych Stanach Zjednoczonych sprzedano ponad 4 miliony egzemplarzy. Teledyski do piosenek „Today” i „Disarm” bardzo często pojawiały się w MTV, co pozwoliło „Dyniom” osiągnąć popularność także poza USA.

Sukces grupy nie ucieszył wszystkich należących do społeczności alternatywnego rocka. Niektórzy niezależni twórcy szydzili z zespołu, nazywając jego członków karierowiczami już od początku działalności[15]. Przykładowo piosenka grającego indie rocka zespołu Pavement z roku 1994 o nazwie „Range Life” mówi o zespole, wymieniając bezpośrednio jego nazwę, a także raczej obraźliwie go opisując. Stephen Malkmus, wokalista Pavement, stwierdził jednak: „Nigdy nie miałem nic do ich muzyki. Nie podobał mi się tylko ich status”[16]. Były frontman zespołu Hüsker Dü, Bob Mould, nazwał ich „grunge’owymi The Monkees”[4], zaś chicagowski muzyk i producent Steve Albini napisał zjadliwy list w odpowiedzi na pochlebny zespołowi artykuł. Stwierdził, że „Dynie” były równie alternatywne co REO Speedwagon i zostali stworzeni „przez, z i dla mainstreamu”, a także nazwał ich „stylistycznie adekwatnymi do obecnej sceny college’owej, a i przy tym niespecjalnymi”[17]. Inni, w tym Courtney Love, członkini zespołu Hole (która przed ślubem z Kurtem Cobainem chodziła z Corganem) pochlebnie wyrażali się o zespole.

Rok 1994 przyniósł wydanie przez wytwórnię Virgin kompilacji stron B i innych rzadkich piosenek o nazwie Pisces Iscariot. Znalazła się ona wyżej niż Siamese Dream na liście Billboardu, zajmując czwarte miejsce. W tym czasie wyprodukowana została również kaseta VHS Vieuphoria, zawierająca nagrania występów na żywo oraz relacje zza kulis. Po długiej i wyczerpującej trasie promującej wydawnictwa, w skład której weszły występy na Lollapaloozie w roku 1994 oraz festiwalu w Reading rok później, zespół rozpoczął prace nad następnym albumem.

Mellon Collie and the Infinite Sadness: 1995–1997

[edytuj | edytuj kod]

Corgan pracował bez przerwy cały rok i, jak stwierdził w wywiadach, napisał ok. 56 piosenek na nowy album[18]. Następnie „Dynie” powróciły do studia, gdzie razem z producentami Floodem oraz Alanem Moulderem rozpoczęto prace nad płytą, którą Corgan nazwał „The Wall dla Generacji X”[19], porównując ją ze słynnym, podwójnym albumem koncepcyjnym grupy Pink Floyd. Wynikiem tego był również podwójny album Mellon Collie and the Infinite Sadness, zawierający 28 piosenek i trwający nieco ponad dwie godziny. Równocześnie wydano wersję winylową, zawierającą trzy płyty, dwie dodatkowe piosenki i różniącą się podziałem oraz kolejnością utworów. Materiał albumu miał przeplatać się w sposób symbolizujący cykl życia i śmierci[15]. Określana przez magazyn Time jako ich „do tej pory najambitniejsze i najznakomitsze dzieło”[20], Mellon Collie zadebiutowała w październiku 1995 roku na pierwszym miejscu w rankingu Billboardu. Ostatecznie album odniósł jeszcze większy sukces niż Siamese Dream, osiągając w USA status dziewięciokrotnej platyny, co w przypadku podwójnej płyty oznacza sprzedaż 4,5 miliona egzemplarzy wydawnictwa. W ten sposób Mellon Collie stała się najlepiej sprzedającą się podwójną płytą dekady[21], zdobywając dodatkowo siedem nominacji do Nagrody Grammy w roku 1997, w tym za album roku. Ostatecznie jednak zespół wygrał tylko nagrodę za najlepszy utwór hardrockowy (Best Hard Rock Performance); zdobył ją pierwszy singel, „Bullet with Butterfly Wings”. Poza nim album promowały jeszcze cztery piosenki – „1979”, „Zero”, „Tonight, Tonight” oraz „Thirty-Three”. Trzy pierwsze osiągnęły status złotej płyty, a poza „Zero” wszystkie znalazły się na liście 40 najlepiej sprzedających się singli. Wiele z piosenek ostatecznie niewchodzących w skład albumu weszło w skład stron B singli, aby ostatecznie znaleźć się w zestawieThe Aeroplane Flies High. Początkowo, zważywszy na popularność zespołu, wytwórnia Virgin Records planowała ograniczyć nakład zestawu do 200 tysięcy kopii, jednak ze względu na ogromny popyt wkrótce wyprodukowała ich więcej[22].

Billy Corgan na scenie podczas trasy promującej Mellon Collie, z ogoloną głową i legendarną koszulką „Zero”

W 1996 roku wyruszyły na długą, ogólnoświatową trasę promującą Mellon Collie. Ówczesny wygląd Corgana – ogolona głowa, czarna koszulka z długimi rękawami i napisem „Zero” oraz srebrne spodnie – dla wielu stał się ikoniczny[23]. W tym samym roku zespół gościnnie wystąpił w odcinku The Simpsons o nazwie „Homerpalooza”. Dzięki częstej obecności teledysków grupy w MTV, zdobyciu kilku z najważniejszych nagród przemysłu muzycznego oraz świetnej sprzedaży koszulek „Zero”, także w centrach handlowych, „Dynie” były w tamtym okresie jednym z najpopularniejszych zespołów[24][25]. Rok ten ciężko było jednak nazwać jednoznacznie pozytywnym dla zespołu. W maju The Smashing Pumpkins grali w Point Theatre w irlandzkim Dublinie. Sala była mocno przepełniona i mimo wielokrotnych próśb członków o zaprzestanie pogowania, siedemnastoletnia Bernadette O’Brien poniosła śmierć w wyniku zmiażdżenia. Koncert zakończono przed czasem, a występ, jaki zespół miał dać następnego dnia w Belfaście został odwołany z szacunku dla zmarłej fanki[26]. Mimo wypowiedzi Corgana o minięciu czasu pogowania, zespół nadal organizował darmowe koncerty przez resztę trasy[27].

Inna, tym razem dotycząca bezpośrednio zespołu tragedia miała miejsce 11 czerwca. Towarzyszący w trasie keybordzista Jonathan Melvoin wraz z Chamberlinem przedawkowali heroinę w pokoju hotelowym w Nowym Jorku. Melvoin nie przeżył, a Chamberlina aresztowano za posiadanie narkotyków. Kilka dni później zespół ogłosił wyrzucenie Chamberlina ze składu ze względu na ten incydent[28]. „Dynie” zdecydowały się dokończyć trasę z zastępcami na miejsca perkusisty i klawiszowca. Corgan stwierdził po jakimś czasie, że była to najgorsza decyzja w historii zespołu, na której ucierpiała zarówno ich muzyka, jak i reputacja[4]. W międzyczasie w wywiadach członkowie zaznaczali, że Mellon Collie to ich ostatnie konwencjonalne wydawnictwo[29] oraz że granie czystego rocka zaczynało być nużące. James Iha pod koniec 1996 roku powiedział: „Przyszłość tkwi w muzyce elektronicznej. Naprawdę granie tylko rocka robi się nudne.”[30]

Adore, Machina i rozpad: 1998–2000

[edytuj | edytuj kod]

Po wydaniu Mellon Collie „Dynie” stworzyły kilka piosenek wchodzących w skład różnych kompilacji. Wydany na początku 1997 roku do filmu Zagubiona autostrada utwór „Eye” opierał się niemal wyłącznie na instrumentach elektronicznych, sygnalizując tym samym drastyczne zmiany stylistyczne w porównaniu do wcześniejszej twórczości zespołu. Jak stwierdził wówczas Corgan, chodziło o zmianę centrum zainteresowania i odejście od klasycznego rockowego formatu gitary-gitara basowa-perkusja[31]. W tym samym roku zespół nagrał piosenkę „The End is the Beginning is the End”, która znalazła się na ścieżce dźwiękowej do filmu Batman & Robin. Przy perkusji zasiadł Matt Walker, zaś piosenka stylistycznie przypominała „Bullet With Butterfly Wings”, a jednocześnie słychać w niej było inspiracje elektroniczne. Utwór otrzymał Nagrodę Grammy w tej samej kategorii co wcześniej „Bullet..”. Corgan stwierdził, że piosenka reprezentowała styl, którego w przyszłości można będzie się spodziewać od zespołu[32]. Mimo tego ich następna płyta zawierała w sobie także kilka utworów gitarowych.

Wydana w 1998 roku Adore, nagrana po rozwodzie Corgana i śmierci jego matki, niosła ze sobą znaczącą zmianę stylu w porównaniu do wcześniejszego gitarowego rocka, podążając w stronę muzyki elektronicznej. Album, nagrany przy pomocy zastępczych pałkarzy oraz automatów perkusyjnych, niósł ze sobą także znacznie mroczniejsze niż poprzednio brzmienie. Grupa zmieniła także swój image, odrzucając swój uprzedni, alternatywny styl i zamieniając go na bardziej stonowany. Adore otrzymała w większości pochlebne recenzje i nominację do Nagrody Grammy za najlepszy album alternatywny (Best Alternative Music Performance). Mimo tego do końca roku w Stanach Zjednoczonych sprzedano zaledwie 830 tysięcy egzemplarzy albumu, co uznano za ogromny zawód[33]. Za granicami kraju wyniki sprzedaży było dużo lepsze, rozeszło się tam trzy razy więcej sztuk[4]. 30 czerwca 1998 zespół ruszył w trasę promującą Adore, w skład której weszło siedemnaście występów charytatywnych w piętnastu miastach w Ameryce Północnej. Po każdym występie zespół przekazywał całość wpływów ze sprzedaży biletów na rzecz miejscowej organizacji charytatywnej. Łącznie suma datków wyniosła 2,8 miliona dolarów[34]. Co więcej, członkowie grupy zapłacili z własnych kieszeni za wszystkie wydatki związane z trasą.

W roku 1999, zespół zaskoczył fanów ponownie rekrutując będącego po odwyku Jimmy’ego Chamberlina i ruszając z nim w krótką trasę nazwaną „The Arising”, na której prezentował zarówno nowy, jak i klasyczny repertuar. Skład w starej formie nie przetrwał jednak długo; we wrześniu, podczas nagrywania materiału na nowy album Machina/The Machines of God, grupę opuściła Wretzky[35]. Jej miejsce podczas trasy „Sacred and Profane” zajęła była basistka grupy Hole, Melissa Auf der Maur. Wystąpiła ona także w towarzyszących promujących wydawnictwo teledyskach. Machina, wydana w 2000 roku, początkowo promowana była jako powrót „Dyń” do bardziej tradycyjnego rockowego brzmienia w porównaniu do gotyckiego, elektronicznego albumu Adore[36]. Album zadebiutował na trzecim miejscu w notowaniu Billboardu, ale szybko zniknął z listy i obecnie osiągnął jedynie status złotej płyty[37]. Dziennikarz muzyczny, Jim DeRogatis, opisał album jako jeden z najlepszych w karierze zespołu, stwierdzając, że jego niska sprzedaż, zwłaszcza w porównaniu do panującego wówczas teen popu to niepodważalny dowód na to, że alternatywny rock ani trochę nie przyciąga do siebie nowej fali słuchaczy[19].

23 maja 2000 w wywiadzie na żywo dla KROQ-FM, stacji radiowej z Los Angeles, Billy Corgan ogłosił rozpad zespołu pod koniec roku, poprzedzony nowymi nagraniami oraz trasą koncertową[36]. Ostatnie wydawnictwo grupy nosiło nazwę Machina II/The Friends & Enemies of Modern Music. Zostało wydane we wrześniu w ograniczonym nakładzie na winylu. Powstało zaledwie 25 ręcznie ponumerowanych egzemplarzy, z których większą część otrzymali sami członkowie zespołu oraz ich znajomi. Pozostałe trafiły do najaktywniejszych osób należących do sieciowej społeczności fanów „Dyń”. Dostali oni także pozwolenie na rozpowszechnianie ich w Internecie, a także potrzebne do tego instrukcje. Wydawnictwo składało się z 3 EPek oraz podwójnego albumu[38]. Machinę II wydała stworzona przez Corgana wytwórnia Constantinople Records. Było to spowodowane odmową wytwórni Virgin na darmowe przesłanie wydawnictwa każdemu, kto kupił Machinę, co zaproponowała grupa. W wyniku tego Corgan postanowił wydać je na własną rękę[3], 22 grudnia 2000. W ten sposób Machina II stała się jedynym wydawnictwem wchodzącym w skład oficjalnej dyskografii zespołu, które nie zostało wydane przez żadną wytwórnię należącą do EMI.

2 grudnia 2000 The Smashing Pumpkins wystąpili na pożegnalnym koncercie w tym samym chicagowskim klubie, w którym dwanaście lat wcześniej rozpoczęli swoją karierę. Podczas czterogodzinnego występu zespół zagrał 35 piosenek stanowiących przekrój przez całą twórczość grupy, zaś widzowie dostali za darmo nagranie pierwszego koncertu, Live at Cabaret Metro 10-5-88[3]. Z koncertem zbiegło się wydanie ostatniego singla, „Untitled”.

Po rozpadzie: 2001–2004

[edytuj | edytuj kod]

W roku 2001 wydano zbiór największych hitów zespołu, Rotten Apples. Jego limitowana edycja zawierała dodatkową płytę o nazwie Judas Ø, zawierającą strony B oraz rzadkie piosenki. W tym samym czasie światło dzienne ujrzała kolekcja teledysków zespołu na płycie DVD, zawierająca wszystkie klipy zespołu promujące twórczość od Gish do Machiny, a także niewydany wcześniej materiał[b]. Vieuphoria została wydana na DVD w roku 2002, jednocześnie z wydaniem audio o nazwie Earphoria, wcześniej wysłanym tylko do stacji radiowych.

Billy Corgan i Jimmy Chamberlin w 2001 weszli w skład nowego projektu pierwszego z nich, supergrupy Zwan. Ich jedyny album, Mary Star of the Sea, otrzymał pochlebne recenzje, ale po odwołaniu występów na kilku festiwalach Corgan w 2003 roku ogłosił rozpad zespołu z nieokreślonych przyczyn. W roku 2001 Corgan wziął udział w trasie koncertowej zespołu New Order, użyczając także wokali na ich pierwszej po reaktywacji płycie, Get Ready. Październik 2004 przyniósł wydanie pierwszej książki Corgana, zbioru poetyckiego Blinking with Fists. W czerwcu 2005 nagrał on solowy album TheFutureEmbrace. Wydawnictwo spotkało się z mieszaną reakcją krytyków, a wyniki jego sprzedaży były bardzo niskie. Album promował tylko jeden singel, „Walking Shade”.

Perkusista Jimmy Chamberlin, również wchodzący w skład Zwan, założył także własny zespół łączący rock alternatywny z jazz fusion o nazwie The Jimmy Chamberlin Complex. Jedyny album grupy, Life Begins Again, został wydany w roku 2005. Corgan wystąpił gościnnie w utworze „Lokicat”. James Iha został gitarzystą zespołu A Perfect Circle, biorąc udział w trasie promującej album Thirteenth Step, a następnie nagrywając z grupą płytę eMOTIVe. Udzielał się także w Team Sleep oraz Vanessa and the O’s. Następnie zajmował się prowadzeniem wytwórni Scratchie Records. D’arcy Wretzky nie udzielała wywiadów ani nie zabierała publicznie głosu od opuszczenia zespołu w roku 1999. 25 stycznia 2000 została aresztowana za posiadanie kokainy, ale uniknęła kary biorąc udział w programie prewencyjnym przeznaczonym dla osób po raz pierwszy przyłapanych na posiadaniu narkotyków[39].

Podczas tego okresu Corgan był przeciwny odrodzeniu zespołu, choć po rozpadzie Zwan stwierdził: „Sądzę, że moje serce wciąż biło dla Smashing Pumpkins [...]. Wydaje mi się, że naiwnością z mojej strony było łudzenie się, że mogę znaleźć coś, co będzie dla mnie znaczyć równie wiele”[40]. 17 lutego 2004 Corgan umieścił na swoim blogu wiadomość, w której nazwał Wretzky „nikczemną narkomanką”, winiąc Ihę za rozpad zespołu[41]. 3 czerwca dodał także, że „ogrom bólu [sprawionego przez Ihę] może się równać tylko ogromowi mojej wdzięczności”[42]. Iha odpowiedział na stwierdzenia Corgana, mówiąc: „Nie, to nie przeze mnie zespół się rozpadł. Jedyną osobą, która mogła to spowodować, jest Billy.”[43]

Reaktywacja: 2005–2008

[edytuj | edytuj kod]
Billy Corgan podczas występu w Kolonii 11 czerwca 2005, dziesięć dni przed ogłoszeniem chęci reaktywacji zespołu

21 czerwca 2005, w dniu wydania swojego solowego albumu TheFutureEmbrace, Corgan zamieścił całostronne ogłoszenie w Chicago Tribune, w którym ogłosił swoje plany odrodzenia grupy. Jak napisał: „Już od roku trzymałem to w tajemnicy, tajemnicy, której chciałem dochować. Ale teraz chcę, abyście byli pośród pierwszych osób, które dowiedzą się o moich zamiarach na odnowienie i wskrzeszenie The Smashing Pumpkins. Chcę odzyskać swój zespół, a razem z nim moje piosenki, a razem z nimi moje marzenia”[44]. We wrześniu Jimmy Chamberlin, wówczas znajdujący się w Europie ze swoim zespołem, potwierdził reaktywację grupy, a także powiadomił o planowanej trasie w przyszłym roku, a następnie możliwym nagraniu płyty[45]. Luty 2006 przyniósł wiadomość o podpisaniu przez Corgana i Chamberlina kontraktu z Front Line Management, zaś Melissa Auf der Maur potwierdziła pracę duetu nad nowym materiałem[46].

20 kwietnia 2006 na oficjalnej stronie „Dyń”, www.smashingpumpkins.com, potwierdzono reaktywację grupy: „To już oficjalna wiadomość. The Smashing Pumpkins obecnie tworzą piosenki na ich nadchodzący album, pierwszy od 2000 roku”[47]. Później ta sama strona podała informację, że producentem nowej płyty będzie Roy Thomas Baker, który piastował tę funkcję przy nagrywaniu wielu albumów grupy Queen, w tym A Night at the Opera[48]. Chamberlin podał jednak 20 października na swoim blogu w serwisie MySpace, że zespół zakończył współpracę z Bakerem, zaś jego miejsce zajął Terry Date, który wcześniej pracował m.in. z grupami Deftones, Pantera i Soundgarden.

Corgan i Chamberlin potwierdzili swoją obecność w zreaktywowanym zespole, ale wciąż niejasna była obecność reszty byłych członków grupy. W kwietniu 2007 Iha i Auf der Maur niezależnie od siebie zaprzeczyli swojemu udziałowi w projekcie[49][50]. Pierwszy występ The Smashing Pumpkins od 2000 roku miał miejsce 22 maja 2007 w Paryżu. Ujawniono tam tożsamość nowych członków grupy – okazali się nimi być gitarzysta Jeff Schroeder i basistka Ginger Reyes[51]. W tym samym miesiącu ukazał się pierwszy singel z nowej płyty, Tarantula. 7 lipca zespół wziął udział w koncercie Live Earth w New Jersey. Trzy dni później w sprzedaży znalazł się nowy album zespołu, Zeitgeist, wydany przez Reprise Records, debiutując na drugim miejscu w zestawieniu magazynu Billboard[52].

W styczniu 2008 roku zespół wydał EPkę American Gothic, w skład której weszły cztery utwory. W Stanach Zjednoczonych miała ona premierę w sklepie internetowym iTunes, podczas gdy w innych krajach można było ją nabyć na płycie CD. Jeszcze przed premierą Chamberlin ujawnił, że członkowie grupy po zakończeniu trasy koncertowej wracają do studia, aby nagrać nowy album[53]. W październiku 2008 grupa wydała singel noszący tytuł „G.L.O.W”. Utwór został wydany poprzez serwis iTunes razem z „Superchrist”. Na początku roku 2009 grupa udostępniła fanom do darmowego pobrania kolejny nowy singiel noszący tytuł „FOL” (w skrócie „Feel Our Love”).

Odejście Chamberlina i Teargarden by Kaleidyscope: 2009–teraz

[edytuj | edytuj kod]

20 marca 2009 roku na oficjalnej stronie zespołu pojawiła się informacja dotycząca odejścia perkusisty, Jimmy’ego Chamberlina[54]. Perkusista wyjaśnił, iż odejście z zespołu „jest dla mnie pozytywnym ruchem naprzód. Nie mogę dłużej skupiać swej całej energii na coś czego w pełni nie posiadam. Nie będę udawał, że tkwię w czymś, w czym nie jestem”[55]. Chamberlin zaznaczył, że odejście odbyło się w pokojowym nastroju „Jestem zadowolony, że Corgan zdecydował się dalej tworzyć pod tą samą nazwą. To jego prawo”[56]. Corgan w późniejszym wywiadzie dla Rolling Stone przyznał, że zwolnił perkusistę[57]. 19 czerwca Corgan ogłosił, że jego miejsce zajmie 19-letni Mike Byrne[58].

Następnym albumem „Dyń” było Teargarden by Kaleidyscope[59]. Pierwszy kawałek „A Song for a Son” został wydany w grudniu 2009 roku. W marcu 2010 roku Ginger Pooley oficjalnie odeszła z zespołu. Jako powód podała chęć zajęcia się swoją rodziną i nowo narodzonym dzieckiem. Pomimo iż Lisa Harritton (keyboardzistka) oficjalnie nie opuściła zespołu, Corgan ogłosił przesłuchanie zarówno na basistkę jak i keyboardzistkę[60]. W maju na oficjalnej stronie zespołu pojawiła się informacja, że nową basistką zespołu została Nicole Fiorentino[61].

Styl i inspiracje

[edytuj | edytuj kod]

Na kierunek, w jakim zmierzała muzyka grupy, dominujący wpływ miał Corgan – gitarzysta, główny wokalista i autor większości piosenek. Jak napisał dziennikarz Greg Kot: „Muzyka The Smashing Pumpkins nie byłaby taka, jaka jest, bez jego ambicji i wizji, a także słynnych już mocno nadłamanych relacji z jego rodziną, znajomymi i pozostałymi członkami grupy”[4]. Melissa Auf der Maur powiedziała na wieść o odrodzeniu zespołu, że „Wszyscy wiedzą o tym, że Billy nie potrzebuje wielu ludzi do nagrania płyty „Dyń”, starczy mu Jimmy [Chamberlin] – a jego ma na pokładzie”[62]. Wiele nierzadko bardzo emocjonalnych tekstów Corgana zdaje się mieć na celu katharsis autora, na co wskazują liczne osobiste odwołania, jak i oskarżenia skierowanie do niego samego i bliskich[4]. Nie wszystkim krytykom przypadło to do gustu; wielu oskarżało Corgana o zbytnią ezoteryczność i wyrzucanie pustego gniewu. Słynny stał się tekst Jima DeRogatisa dla Chicago Sun-Times, w którym stwierdził, że teksty Corgana zbyt często brzmią jak „niedojrzała poezja”, choć uznał za postęp te zawarte na Adore i Machinie[19].

The Smashing Pumpkins zawdzięczali swoje charakterystyczne brzmienie w epoce przed Adore nakładaniu wielu ścieżek gitarowych na siebie podczas nagrywania piosenek. Flood, współproducent Mellon Collie and the Infinite Sadness nazwał tę metodę „overdubbingową armią gitar Pumpkinsów”[29]. Już na Gish niektóre fragmenty piosenek zostały nagrane w ten sposób, ale dopiero przy produkcji Siamese Dream Corgan zaczął na poważnie odkrywać możliwości dawane przez overdubbing; jak przyznał, sam utwór „Soma” zawiera 40 nagranych na sobie ścieżek gitarowych[63]. Lider zespołu zdawał sobie sprawę z tego, że zagranie dużej części piosenek na żywo przy zachowaniu ich studyjnej jakości będzie bardzo trudne czy wręcz niemożliwe (co doprowadziło do drastycznych zmian w wersjach koncertowych wielu utworów), ale uzasadnił to pytaniem: „Kiedy musisz zmierzyć się ze stworzeniem trwałej, reprezentatywnej wersji piosenki, czemu nie obdarzysz jej swoją największą możliwą wizją?”[64]. Użycie tego typu brzmienia wzięło się z miłości Corgana do zespołów z lat 70. grających rock stadionowy: Queen, Boston oraz Electric Light Orchestra[63], a także shoegazera, nurtu powstałego w brytyjskim rocku alternatywnych w latach 80. i wczesnych 90., polegającym na nagromadzeniu warstw dźwięków gitary dla uzyskania charakterystycznego efektu. Z tego także powodu początkowo zatrudnił w roli producenta Mellon Collie Alana Mouldera, wcześniej wielokrotnie współpracującego z zespołami shoegazerowymi, m.in. My Bloody Valentine, Ride, czy Slowdive[19].

Jak wiele ówczesnych zespołów alt-rockowych, The Smashing Pumpkins często stosowali nagłe zmiany w dynamice i głośności piosenki. Corgan przyznał się w tym aspekcie do inspiracji Zen Arcade, albumem grupy Hüsker Dü. Frontman powiedział również, że spodobała mu się idea tworzenia swoimi piosenkami alternatywnego wszechświata, gdzie dźwięk mówi słuchaczowi „witamy w Pumpkinlandzie, tak to brzmi na Planecie Pumpkin”[19]. Nacisk na tego typu atmosferę uległ zmianie wraz z wydaniem Adore, promowanej jako „mroczna, nocna muzyka”[65], a następnie Machiny i Machiny II, albumów koncepcyjnych, opowiadających o fikcyjnym zespole rockowym[4].

„Dynie” czerpały również inspiracje z wielu innych gatunków, niekoniecznie docenianych przez ówczesnych krytyków. Corgan szczególnie otwarcie wyrażał uznanie dla muzyki heavymetalowej, nazywając Dimebaga Darrella z Pantery swoim ulubionym ówczesnym gitarzystą[29][66]. Na stwierdzenie jednego z przeprowadzającego wywiad z Corganem i Ihą, że „Smashing Pumpkins to jedna z tych grup, które przyznały się do inspiracji heavy metalem” oraz że „byli wśród pierwszych alt-rockowców mówiących o Ozzym Osbourne’ie czy Black Sabbath inaczej niż pogardliwie”. W odpowiedzi lider „Dyń” zaczął wyrażać swój zachwyt albumami Master of Reality Black Sabbath i Unleashed in the East Judas Priest[29]. Piosenka „Zero”, która, jak powiedział Iha, kojarzy mu się z drugim z powyższych zespołów, to przykład brzmienia, jakie członkowie grupy sami nazwali „cybermetalem”[67]. Postpunkowe i grające rock gotycki zespoły, m.in. Joy Division/New Order, Bauhaus, The Cure, czy Depeche Mode również miały spory wpływ na muzykę The Smashing Pumpkins, a covery ich utworów często były wykonywane przez grupę, także jako nagrania studyjne. We wczesnych nagraniach widoczne są także częste odwołania do rocka psychodelicznego. Według Corgana „To było dla „Dyń” zwyczajowe, nikt wtedy tak naprawdę nie lubił głośnych gitar czy muzyki psychodelicznej, więc, rzecz jasna, to było dokładnie to, co musieliśmy robić”[68]. Frontman przyznał także, że słynny „dyniowy akord” („Pumpkin chord”; G# na jedenastym progu gitary naprzemiennie z pustą struną e6), użyty jako podstawowy m.in. w „Cherub Rock” i „Drown”, tak naprawdę po raz pierwszy został wykorzystany przez Jimiego Hendriksa[63]. Jako wczesne inspiracje, Corgan wymieniał także m.in. Cream, The Stooges i Blue Cheer[69].

Z kolei sama grupa jest nazywana źródłem inspiracji przez relatywnie niewiele zespołów. W roku 2001 dziennikarz Greg Kot napisał, że: „Podczas gdy Nirvana doprowadziła do powstania niezliczonych mini-Nirvan, twórczość „Dyń” pozostała swego rodzaju bezludną wyspą”[4]. Mimo tego wpływ The Smashing Pumpkins na swoją twórczość zaznacza m.in. Nelly Furtado[70] i członkowie My Chemical Romance; ich wokalista Gerard Way, przyznał, że w rozwoju swojej kariery wzorują się na „Dyniach”[71], co dotyczy także teledysków[72]. Członkowie grupy Kill Hannah z rodzinnego Chicago znają Corgana osobiście[73], a ich wokalista Mat Devine zaznacza podobieństwo obu zespołów do siebie pod względem różnorodności repertuaru[74].

Teledyski

[edytuj | edytuj kod]

The Smashing Pumpkins chwalono za „jedne z najbardziej uderzających i zapadających w pamięć teledysków lat 90.” i posiadanie „klipów doskonałych z całkowicie artystycznego punktu widzenia zamiast zwyczajnych reklamówek mających na celu sprzedaż albumu”[75]. Testimony: 20 Years of Rock on MTV, wyemitowany w 2001 roku specjalny program z okazji rocznicy powstania MTV, zaliczył „Dynie”, razem z Nine Inch Nails, do grona zespołów traktujących teledyski jak sztukę w latach 90. Corgan powiedział: „Zasadniczo sprzeciwialiśmy się pomysłom tworzenia tego, co ja nazywam klasycznym teledyskiem dla MTV, czyli mnóstwo skaczących ludzi i tak dalej”[76]. Zespół pracował z uznanymi w branży reżyserami, m.in. Kevinem Kerslake’em („Cherub Rock”), Samuelem Bayerem („Bullet with Butterfly Wings”) i, najczęściej, duetem składającym się z Jonathana Daytona i Valerie Faris („Rocket”, „1979”, „Tonight, Tonight”, „The End is the Beginning is the End”, „Perfect”). Corgan, często mający znaczący wpływ na koncept teledysków, powiedział o tych ostatnich: „Moje [początkowe] wersje są zawsze mroczniejsze, a oni w końcu wmawiają mi zrobienie czegoś grzeczniejszego i delikatniejszego”[77]. Klipy do „Today”, „Rocket” i „1979” przedstawiały obraz życia amerykańskiej klasy średniej, nieco wyolbrzymiając ukazane w nich problemy. Teledyski unikały przy tym dosłownej interpretacji tekstu piosenki, co sprawiło, że klip do „Thirty-Three”, zawierający obrazy blisko związane z tekstem, został odebrany jako celowe odejście od dawnego stylu[78].

W latach 90. zespół był nominowany do kilku nagród MTV Video Music Awards; w roku 1996 klipy do piosenek „Tonight, Tonight” i „1979” zdobyły ich łącznie siedem, w tym najważniejszą z nich, za najlepszy teledysk, która przypadła pierwszemu z nich. Rok później został on nominowany do Nagrody Grammy w tej samej kategorii. Fani reagowali równie entuzjastycznie, co Corgan, który, mówiąc o teledysku do „Tonight, Tonight”, skwitował stwierdzeniem: „Chyba nigdy nie wywołaliśmy u ludzi [takiej reakcji]... Zdaje się, że to ich po prostu ruszyło”[79].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Wydawnictwa studyjne

[edytuj | edytuj kod]
Data wydania Nazwa Wytwórnia
28 maja 1991 Gish Caroline Records
27 lipca 1993 Siamese Dream Virgin Records
24 października 1995 Mellon Collie and the Infinite Sadness Virgin Records
2 czerwca 1998 Adore Virgin Records
29 lutego 2000 Machina/The Machines of God Virgin Records
5 września 2000 Machina II/The Friends & Enemies of Modern Music Constantinople Records
10 lipca 2007 Zeitgeist Reprise Records
7 grudnia 2009 Teargarden by Kaleidyscope Martha’s Music/Rocket Science
19 czerwca 2012 Oceania EMI/Caroline Distribution/Martha’s Music
5 grudnia 2014 Monuments to an Elegy Martha’s Music/BMG
16 listopada 2018[80] Shiny And Oh So Bright, Vol. 1: No Past. No Future. No Sun. Napalm Records[81]
27 listopada 2020 Cyr[82] Sumerian Records
21 kwietnia 2023 Atum[83] Marthas

Chronologia publikacji wydawnictw

[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Choć często jako nazwę przyjmuje się samo „Smashing Pumpkins”, także na okładkach albumów Gish oraz Siamese Dream, jak również towarzyszących tym wydawnictwom singli, zwykle nazwa zawiera prefiks „the”. Dotyczy to wszystkich wydawnictw powstałych między rokiem 1994 (Earphoria) a 2000 (Machina II). Mimo tego na okładce najnowszego albumu (Zeitgeist) znajduje się nazwa bez prefiksu.
  2. ↑ W obu zestawach brakuje jednak odpowiednio piosenki „The End Is the Beginning Is the End” oraz teledysku do niej. Przyczyną tego jest posiadanie praw do nich nie przez Virgin Records, ale przez wytwórnię Warner Bros., której zespół gościnnie użyczył swoich usług nagrywając utwór i klip.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Ray Rogers: New Again: Smashing Pumpkins. [dostęp 2022-10-18].
  2. ↑ William Shaw, „Appetite for Destruction”, Details, grudzień 1993.
  3. ↑ a b c David Fricke, „Smashing Pumpkins Look Back in Wonder” RollingStone.com.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m Greg Kot, „Pumpkin Seeds”, Guitar World, styczeń 2002.
  5. ↑ „From Fighting to Smashing”, Washington Post, 19 listopada 1993.
  6. ↑ a b Jayne Keedle, „Patchin’ It Back Together”, Hartford Advocate, 1 października 1996.
  7. ↑ Greg Kot, „Out of the Patch for Smashing Pumpkins, New Album Is Another Sign of Liftoff”, Chicago Tribune, 21 czerwca 1991.
  8. ↑ James Rotondi, „Orange Crunch”, Guitar Player styczeń 1996.
  9. ↑ Robert Hilburn, „Smashing Pumpkins Endures When (and What) Other ‘90s Bands Couldn’t”, Los Angeles Times, 3 sierpnia 1998.
  10. ↑ Craig Rosen: Smashing Pumpkin Billy Corgan Leaving Hometown Of Chicago. Yahoo! Music, 2000-08-08. [dostęp 2012-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  11. ↑ Billy Corgan, „120 Minutes”, MTV, październik 1993.
  12. ↑ Shepherd, Julianne, „Billy Corgan (interview)”, PitchforkMedia.com. 13 czerwca 2005.
  13. ↑ Chris Mundy, „Strange Fruit: Success Has Come at a High Price for this Chicago Band”, Rolling Stone. 21 kwietnia 1994.
  14. ↑ a b Michael Azerrad, „Smashing Pumpkins’ Sudden Impact”, Rolling Stone. 1 października 1993.
  15. ↑ a b Christina Kelly. „Smashing Pumpkins: The Multi-Platinum Band Is Over the Infighting But Can the Harmony Last?”, US, 1 grudnia 1995.
  16. ↑ Interview with Stephen Malkmus of Pavement [online], NYRock.com, czerwiec 1999 [zarchiwizowane z adresu 2003-02-03].
  17. ↑ Steve Albini. „Three Pandering Sluts and Their Music-Press Stooge”, Chicago Reader. 28 stycznia 1994.
  18. ↑ Billy Corgan, James Iha, D’arcy Wretzky. Wywiad w programie „Hora Prima”, MTV Latin America, 19 grudnia 1996.
  19. ↑ a b c d e Jim DeRogatis, „Milk It!: Collected Musings on the Alternative Music Explosion of the 90's”, Cambridge: Da Capo, 2003.
  20. ↑ Christopher John Farley, „A Journey, Not a Joyride”, Time, 13 listopada 1995.
  21. ↑ „Germ Warfare”, Newsweek, 14 października 1996.
  22. ↑ Pumpkins’ „Collectors” Set Has Mass Appeal. [dostęp 2011-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  23. ↑ Billy Corgan, „Breakfast with Billy”, KROQ, Los Angeles, 2 lutego 1996.
  24. ↑ Craig Marks, „Zero Worship”, Spin, czerwiec 1996.
  25. ↑ Anthony Violanti, „Cool in Control Smashing Pumpkins Weathers the Storms of Celebrity”, Buffalo News, 30 czerwca 1996.
  26. ↑ Fan Crushed At Smashing Pumpkins’ Show [online], MTV.com, 17 maja 1996 [zarchiwizowane z adresu 2021-03-08].
  27. ↑ Stu Durando, „Wary of Injuries and Litigation, Concert Venues Take Extra Precautions to Deal with Moshing”, 17 lipca 1996.
  28. ↑ Marcus Errico: Smashing Pumpkins Drum Out Jimmy Chamberlin. [dostęp 2011-09-05]. (ang.).
  29. ↑ a b c d Alan Di Perna, „Zero Worship”, Guitar World, grudzień 1995.
  30. ↑ Gary Graff, „Smashing Pumpkins–Rave of the Future”, Guitar World, grudzień 1996.
  31. ↑ Edna Gundersen, „Smashing that Pumpkins stereotype Band shuns ‘tragic’ label”, USA Today, 26 lutego 1997.
  32. ↑ Chris Connelly, „MTV’s Week in Rock”, MTV.
  33. ↑ David Fricke, „When Billy Corgan Speaks...”, RollingStone.com, 29 grudnia 1998.
  34. ↑ Smashing Pumpkins Raise Over $2.8 Million on Charity Tour. [dostęp 2011-09-05]. (ang.).
  35. ↑ „D’Arcy Exits Smashing Pumpkins”, Billboard.com 10 września 1999.
  36. ↑ a b Melinda Newman, Jonathan Cohen, „Corgan: Smashing Pumpkins To Break Up”, 24 maja 2000, Billboard.com.
  37. ↑ Gemma Tarlach, „Once-Sizzling Bands Grapple with Fading Fame”, Milwaukee Journal Sentinel, 11 kwietnia 2000.
  38. ↑ Machina II/The Friends and Enemies of Modern Music. The Smashing Pumpkins Fan Collaborative Discography, SPFC.org.
  39. ↑ Craig Rosen: Ex-Pumpkin D’arcy Wretzky Has Crack Case Wiped Clean. Yahoo! Music, 2000-05-22. [dostęp 2012-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-13)]. (ang.).
  40. ↑ Andrew Dansby: Zwan Call It Quits. Rolling Stone. [dostęp 2022-10-18]. (ang.).
  41. ↑ February 17th, 2004 – Billy Blog [online], billycorgan.livejournal.com [dostęp 2017-11-27].
  42. ↑ June 3rd, 2004 – Billy Blog [online], billycorgan.livejournal.com [dostęp 2017-11-27].
  43. ↑ Marc Spitz, „Head On”, SPIN, sierpień 2005.
  44. ↑ Billy Corgan, „A Message to Chicago from Billy Corgan”, Chicago Tribune, 21 czerwca 2005.
  45. ↑ Dan Kiener, „Pumpkins reborn”, DrownedInSound.com, 2005.
  46. ↑ Chris Harris, Smashing Pumpkins Reunion Is Under Way, According To Sources” [online], MTV.com, 2 lutego 2006 [dostęp 2022-10-18].
  47. ↑ Gil Kaufman, Smashing Pumpkins Site Says 'It's Official' -- Band Has Reunited [online], MTV.com, 21 kwietnia 2006 [dostęp 2022-10-18].
  48. ↑ For The Record: Quick News On Smashing Pumpkins, Britney Spears, Kevin Federline, Madonna, Guns N’ Roses & More [online], MTV.com, 23 sierpnia 2006 [dostęp 2022-10-18].
  49. ↑ Elizabeth Goodman: Exclusive: James Iha Speaks Out Regarding His Involvement in Pumpkins Reunion. [dostęp 2022-10-18]. (ang.).
  50. ↑ Movers and Shakers in Canadian Arts” [online], The Globe And Mail, 23 kwietnia 2007 [dostęp 2022-10-18].
  51. ↑ Jonathan Cohen, Smashing Pumpkins Return To The Stage In Paris [online], Billboard.com, 22 maja 2007 [dostęp 2022-10-18].
  52. ↑ Katie Hasty, T.I. Holds Off Pumpkins, Interpol To Remain No. 1 [online], Billboard.com, 18 lipca 2007 [dostęp 2022-10-18].
  53. ↑ Ken Micallef, „The Evolution of Jimmy Chamberlin: Still Smashing!”, Modern Drummer, listopad 2007.
  54. ↑ Daniel Kreps, Jimmy Chamberlin Leaves Smashing Pumpkins, Corgan Hits the Studio [online], Rolling Stone [dostęp 2022-10-18] (ang.).
  55. ↑ Andrew Lindsay, Chamberlin on leaving the Pumpkins [online], Stereokill.net, 24 marca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2012-04-02].
  56. ↑ Laura Ferreiro, Jimmy Chamberlin speaks out about quitting Smashing Pumpkins [online], NME, 24 marca 2009 [dostęp 2022-10-18].
  57. ↑ „Billy Corgan on Pumpkins’ Split, „Loving” Jessica Simpson: Preview the Story”. Rolling Stone. 3 marca 2010.
  58. ↑ Daniel Kreps, Smashing Pumpkins’ Drummer Announced, Corgan Hints At Album [online], Rolling Stone [dostęp 2022-10-18] (ang.).
  59. ↑ Adam Adshead, The Smashing Pumpkins to release album for free [online], NME, 17 września 2009.
  60. ↑ Keith Phipps, Help Wanted: Pumpkins [online], AVClub.com, 9 marca 2010 [dostęp 2010-03-09].
  61. ↑ „Smashing Pumpkins Acknowledge Report Identifying New Bassist”. HipstersUnited.com. 2010-05-08.
  62. ↑ Smashing Pumpkins Reunion Is On [online], NME.com, 3 lutego 2006 [zarchiwizowane z adresu 2008-07-24].
  63. ↑ a b c Andrew Aledort, Siamese Dream Songbook, Miami: Warner Bros. Publications, 1994.
  64. ↑ Billy Corgan, „Guitar Geek USA” (kolumna), Guitar World, styczeń 1996.
  65. ↑ Gil Kaufman, Pumpkins Recording Album of „Arcane Night Music” [online], MTV, 14 stycznia 1998 [dostęp 2022-10-18].
  66. ↑ Billy Corgan, „Guitar Geek USA” (kolumna) Guitar World. sierpień 1995.
  67. ↑ „Killer B’s”, Guitar World, styczeń 1997.
  68. ↑ Komentarz do teledysku „Siva”, The Smashing Pumpkins 1991–2000: Greatest Hits Video Collection (Virgin Records, 2001).
  69. ↑ „Smashing Pumpkins”, Chicago Tribune, 7 września 1990.
  70. ↑ Lyndsey Parker: Exclusive LAUNCH Artist Chat. Yahoo! Music, 2000-10-25. [dostęp 2012-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  71. ↑ Gerard Way of My Chemical Romance – Interview. [dostęp 2011-09-05]. (ang.).
  72. ↑ James Montgomery, My Chemical Romance Aim for Smashing Pumpkins Status [online], MTV.com, 13 stycznia 2005 [zarchiwizowane z adresu 2009-08-14].
  73. ↑ Marc Hudson: Future Imperfect: Mat Devine of Kill Hannah. [dostęp 2011-09-05]. (ang.).
  74. ↑ Karen Bondowski, „Interview with Kill Hannah’s Matt Devine”, Livewire, 21 grudnia 2006.
  75. ↑ Greg Prato, „Greatest Hits Video Collection (review)”, AllMusic.com.
  76. ↑ Komentarz to teledysku „Bullet with Butterfly Wings”, The Smashing Pumpkins 1991–2000: Greatest Hits Video Collection (Virgin Records, 2001).
  77. ↑ Komentarz do teledysku „Rocket”, The Smashing Pumpkins 1991–2000: Greatest Hits Video Collection (Virgin Records, 2001).
  78. ↑ Komentarz do teledysku „Thirty-Three”, The Smashing Pumpkins 1991–2000: Greatest Hits Video Collection (Virgin Records, 2001).
  79. ↑ Billy Corgan, „Smashing Pumpkins Videography”, MTV, 1996.
  80. ↑ The Smashing Pumpkins – Shiny And Oh So Bright, Vol. 1: No Past. No Future. No Sun.. [dostęp 2018-11-16].
  81. ↑ SHINY AND OH SO BRIGHT, VOL. 1 / LP: NO PAST. NO FUTURE. NO SUN. by Smashing Pumpkins. 2018-11-16. [dostęp 2018-11-16].
  82. ↑ Cyr - The Smashing Pumpkins | Album | AllMusic [online], allmusic.com [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  83. ↑ Atum - The Smashing Pumpkins | Album | AllMusic [online], allmusic.com [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  84. ↑ Billy Corgan Finally Says Yes To Making An Album With Miley Cyrus? New Album In 2016 To Be Collaboration?, „Youth Health Magzine”, 19 lutego 2016 [dostęp 2016-11-13].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
The Smashing Pumpkins
Albumy studyjne:
EP:
Kompilacje:
Box sety:
Video:
Laureaci nagrody MTV Video Music Award – teledysk roku
Laureaci nagrody MTV Video Music Award – teledysk alternatywny
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=The_Smashing_Pumpkins&oldid=74892101”