Samogłoska

Samogłoska – głoska, przy powstawaniu której uczestniczą jedynie więzadła głosowe, a strumień powietrza swobodnie przepływa przez kanał głosowy. Samogłoski charakteryzują się regularnym rozkładem energii akustycznej, mają wyraźną strukturę formantową, która decyduje o ich barwie. Podczas ich artykulacji słychać tylko jedną głoskę^[1]^[2]. Niektórzy językoznawcy kwestionują tę metodę definicji samogłosek jako niejednoznaczną i wzbudzającą wątpliwości i proponują w zamian metodę dystrybucyjną, polegającą na badaniu roli i kontekstu poszczególnych głosek w izolowanych wyrazach w poszczególnych językach^[3].

Symbole samogłosek w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA przedstawia poniższa tabela:

Klasyfikacja samogłosek

Podziału można dokonać ze względu na^[4]^[5]:

poziomy ruch języka – s. przednie, środkowe (centralne), tylne
pionowy ruch języka – s. wysokie (przymknięte), średnie, niskie (otwarte)
kształt warg – s. niezaokrąglone, zaokrąglone
udział rezonatora nosowego – s. ustne, nosowe (zapisywane z tyldą nad symbolem samogłoski).

Pule fonemiczne samogłosek

Liczba fonemów samogłoskowych w językach naturalnych waha się od kilku do kilkudziesięciu^{[potrzebny przypis]}. Przykłady języków z daną liczbą fonemów samogłoskowych^{[potrzebny przypis]}:

2: ubyski;
3: egipski, arabski klasyczny i piraha;
4: akadyjski;
5: hiszpański, rosyjski, hebrajski, japoński;
6: polski, ukraiński;
7: włoski;
8: turecki;
10: czeski, łacina;
12: angielski (w najczęstszych odmianach);
13: portugalski;
14: węgierski;
15: niemiecki;
16: francuski;
ok. 30: taa.

Zobacz też

Przypisy

↑ Cruttenden 2008 ↓, s. 50.
↑ Peter Roach: A Little Encyclopedia of Phonetics. [w:] University of Reading [on-line]. s. 87. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-18)]. (ang.).
↑ PeterP. Roach PeterP., English Phonetics and Phonology, Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-71740-3 .
↑ Nagórko 2007 ↓, s. 27 i nast..
↑ Bąk 1977 ↓, s. 56.

Bibliografia

AlicjaA. Nagórko AlicjaA., Zarys gramatyki polskiej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2007, ISBN 978-83-01-15390-8 .
AlanA. Cruttenden AlanA., Gimpson's Pronunciation of English, wyd. 7, Londyn: Hodder Education, 2008, ISBN 978-0-340-958773 .
PiotrP. Bąk PiotrP., Gramatyka języka polskiego - zarys popularny, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1977, ISBN 83-214-0923-7 .

[CITEREFCruttenden200850-1] Cruttenden 2008 ↓, s. 50.

[roach-2] Peter Roach: A Little Encyclopedia of Phonetics. [w:] University of Reading [on-line]. s. 87. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-18)]. (ang.).

[3] PeterP. Roach PeterP., English Phonetics and Phonology, Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-71740-3 .

[CITEREFNagórko200727_i_nast.-4] Nagórko 2007 ↓, s. 27 i nast..

[CITEREFBąk197756-5] Bąk 1977 ↓, s. 56.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]