Romulus Augustulus
 Romulus Augustus przed Odoakrem | |
| Cesarz rzymski | |
| Okres |
od 31 października 475 |
|---|---|
| Koronacja |
31 października |
| Poprzednik | |
| Następca |
— |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia |
ok. 463 |
| Data i miejsce śmierci |
po 507 |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | |
| Moneta | |
| |
Flawiusz Romulus Augustus (łac. Flavius Romulus Augustus, zwany później przez swych wrogów szyderczo Augustulus, „Auguścik”, „cesarzątko”; ur. ok. 463, zm. po 507) – ostatni cesarz zachodniorzymski, syn Orestesa, naczelnika wojsk, który w rzeczywistości sprawował władzę.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Panował od 31 października 475 do 4 września 476 roku. Właściwą władzę w jego imieniu sprawował jego ojciec Orestes, który jako magister militum praesentalis, czyli głównodowodzący wojsk rzymskich, zbuntował się przeciwko Juliuszowi Neposowi. Orestes przyjął tytuł patrycjusza i dowódcy obu rodzajów wojsk (magister utriusque militiae)[1].
W sierpniu 476 na czele buntu wojsk barbarzyńskich w Italii złożonych ze Skirów, Herulów i Alanów stanął Odoaker, który pokonał Orestesa pod Ticinum (obecnie Pawia). Przyczyną buntu była odmowa Orestesa nadania żołnierzom ziemi w Italii. Sam Orestes zginął 28 sierpnia 476, a 4 września pod Rawenną zabito jego brata Pawła. Romulus przebywający w Rawennie został pozbawiony władzy przez Odoakra, który jednak zachował ustępującego cesarza przy życiu, obdarzył go majątkiem ziemskim na północ od dzisiejszego Neapolu i nakazał wypłacanie corocznej renty w wysokości 6000 solidów (odpowiadało to mniej więcej rocznemu dochodowi rzymskiego senatora). Zamieszkał w willi Castellum Lucullanum. Być może Odoaker chciał w przyszłości wykorzystać Romulusa do swoich celów[2][3][4].
Koniec jego panowania uważa się za koniec cesarstwa zachodniorzymskiego. Często data ta jest też uznawana za symboliczny koniec starożytności.
Jego dalsze losy są nieznane. Prawdopodobnie żył jeszcze długo i pobierał rentę zarówno od Odoakra, jak i jego następców, w tym Teodoryka Wielkiego. Kasjodor w 507 (lub 511) roku napisał w imieniu tego władcy list do „Romulusa”, potwierdzający wypłacanie mu renty. Większość historyków identyfikuje owego „Romulusa” z byłym cesarzem. Uważa się, że Romulus Augustulus zmarł przed przywróceniem władzy bizantyjskiej w Italii (536).
Charakter rządów
[edytuj | edytuj kod]Obejmując rządy, Romulus Augustulus miał 12 lat (był więc młodszy niż Heliogabal i Aleksander Sewer, mający w roku objęcia rządów 14 lat). Jak dwaj wymienieni był marionetką w rękach swojej rodziny, z tą różnicą, że Romulusem kierował ojciec, a dwoma pozostałymi babka Julia Maesa oraz ich matki Julia Soaemias (Heliogabala) i Julia Mamaea (Aleksandra Sewera)[5]. Jego władza nie została uznana przez cesarza wschodniorzymskiego Zenona.
Film
[edytuj | edytuj kod]Romulus Augustulus jest jedną z głównych postaci filmu z 2007, pt. „Ostatni Legion”. W jego rolę wcielił się Thomas Brodie-Sangster. Film jest pełen anachronizmów i przeinaczeń: podaje jedną z nieprawdopodobnych wersji dalszego życia ostatniego cesarza Rzymu, utożsamiając go z królem Brytanii – Utherem Pendragonem, pogromcą Vortigerna i ojcem króla Artura.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pawlak 2010 ↓, s. 71.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 555–566.
- ↑ Pawlak 2010 ↓, s. 71–72.
- ↑ Strzelczyk 1984 ↓, s. 123.
- ↑ Aleksander Krawczuk 1986. „Poczet Cesarzy rzymskich”. Iskry, Warszawa.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Dominat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1991, s. 564–567. ISBN 83-207-1099-5.
- Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.
- Marcin Pawlak: Rzymski Zachód w latach 395–493. W: Świat rzymski w V wieku. Praca zbiorowa pod redakcją Rafała Kosińskiego i Kamilli Twardowskiej. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2010. ISBN 978-83-62261-16-1.
- Jerzy Strzelczyk: Goci – rzeczywistość i legenda. Warszawa: 1984. ISBN 83-06-00654-2.