Potrzanowo
wieś | |
Fragment starej części wsi (ul. Stare Potrzanowo) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
983[2] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-085[3] |
Tablice rejestracyjne |
PWA |
SIMC |
0594821 |
Położenie na mapie gminy Skoki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu wągrowieckiego | |
52°40′07″N 17°06′47″E/52,668611 17,113056[1] |
Potrzanowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś oddalona jest od Skoków o 2,5 km na zachód, w pobliżu Jeziora Budziszewskiego. Wieś otaczają 4 jeziora: Włókna, Budziszewskie, Lipka i Maciejak[4]. Przez Potrzanowo wiedzie łącznikowy szlak rowerowy R9: Niedźwiedziny → Rejowiec → Stawiany → Raczkowo → Skoki → Potrzanowo → Budziszewice → Słomowo → Pacholewo (długość 44,2 km)[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Osada znana była od 1369[5]. Jako wieś szlachecka położona była w 1580 w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W roku tym należała do Jana Zbyszewskiego. Następnymi właścicielami byli Tomiccy (dziedzice Budziszewka), Gosławscy i Łubieńscy.
W okresie międzywojennym Potrzanowo składało się z kilku części: Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec (to była część włościańska) i folwark Włókna[7] (wszystkie miały swojego sołtysa). Właścicielką folwarku była żona właściciela majątku skockiego, pani Olszańska. W pałacu założyła letni dom wczasowy dla panien z dobrych domów, które przygotowywały się do życia ucząc się gotowania, szycia i prowadzenia gospodarstwa domowego. Później część pałacu spłonęła - prawdopodobnie podpaliła go sama właścicielka, która chciała mieć wygodny pałac przeznaczony na letnisko. Jeszcze w okresie międzywojennym dobudowano do starej części nowoczesny pałac. W okresie okupacji znajdował się tu obóz dla Hitlerjugend.
Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec i folwark Włókna zostały połączone w 1932 roku i utworzono jedną nazwę Potrzanowo. Od 1 stycznia 1956 roku wieś należy do powiatu wągrowieckiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. Obecnie jest to największa wieś w powiecie wągrowieckim.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obok Jeziora Włókna (na gruncie prywatnym) znajduje się kurhan. Legenda głosi, że pochowani są tam ojciec i syn, którzy odebrali sobie życie z powodu jednej kobiety. Drugie wzgórze znajduje się po drugiej stronie Jeziora Włókna, na terenie bagnistym (obecnie zalesionym). Jest to ścięty stożek z ziemi zwany Szwedzką Górką, Ślozbergiem lub Górą Zamkową. Na terenie wsi odkopano również grodzisko z popielnicami.
Od 1597 do 1. połowy XVIII wieku istniała tu kaplica św. Zofii, do której uczęszczali m.in. katolicy ze Skoków, gdy ich kościół został zajęty przez braci czeskich[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109429
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 972 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c Karolina Stefaniak , Potrzanowo | Gmina SKOKI [online] [dostęp 2021-06-10] (pol.).
- ↑ a b Paweł Anders, Puszcza Zielonka, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań, 2004, s. 89, ISBN 83-85811-91-5
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 34.
- ↑ ''Włokińskie jezioro'' oraz ''Włókna'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 717 .