Orenburg
51°47′N 55°06′E/51,783333 55,100000
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Zarządzający |
Siergiej Panczin↗ | ||||
| Powierzchnia |
259[1] km² | ||||
| Wysokość |
150 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+7 (35 32) | ||||
| Kod pocztowy |
460000 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
56 | ||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
Położenie na mapie obwodu orenburskiego  | |||||
| 51°47′N 55°06′E/51,783333 55,100000
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Orenburg (ros. Оренбург, w latach 1938–1957 Czkałow) – miasto obwodowe w zachodniej Rosji. Położone nad rzeką Ural, w jej środkowym biegu przy ujściu Sakmary, na granicy dwóch kontynentów: Europy oraz Azji.
Miasto zostało założone w 1743 jako twierdza. W latach 1938–1957 na cześć Walerego Czkałowa nosiło nazwę Czkałow.
Transport
[edytuj | edytuj kod]- W mieście znajduje się stacja kolejowa Orenburg.
- Port lotniczy Orenburg
- Orenair – linia lotnicza
- Orenburg Airlines – linia lotnicza
Sport
[edytuj | edytuj kod]- HK Orenburg – seniorski klub hokeja na lodzie
- Biełyje Tigry Orenburg (do 2015), Sarmaty Orenburg (od 2015) – juniorskie kluby hokeja na lodzie
- FK Orenburg (dawniej Gazowik) – klub piłki nożnej
- Nadieżda Orenburg – klub koszykówki kobiet
Oświata
[edytuj | edytuj kod]Orenburski Państwowy Uniwersytet Medyczny został założony w 1944 roku[3]. Jest to uczelnia publiczna, w której w 2014 uczyło się prawie 3600 studentów.
W 1955 roku powstał Orenburski Uniwersytet Państwowy, wcześniej znany jako Orenburski Instytut Politechniczny[4]. Według danych z 2015 roku liczba studentów wyniosła prawie 25 000[5].
W mieście od 2009 roku działa Orenburgska Suworowska Szkoła Wojskowa.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]- Teatr Wschodni (od 1919)[6]
- chusty orenburskie
- Orenburgskiy Teatr Dramy Im. M. Gor'kogo[7]
- Orenburgskiy Gosudarstvennyy Oblastnoy Teatr Kukol[8]
- Teatr lalek P'yero
- Oblastnaya Filarmoniya[9]
- Orenburg State Circus[10]
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
„Eksperyment” na poligonie w Tocku
[edytuj | edytuj kod]14 września 1954 roku na położonym 215 km od Orenburga poligonie w Tocku armia radziecka przeprowadziła manewry z użyciem bomby atomowej. O godzinie 9:53 bombowiec Tu-4 zrzucił bombę o mocy 40 kiloton (przeszło dwa razy większej niż zrzucona na Hiroszimę) na teren poligonu, na którym znajdowało się około 45 tys. żołnierzy i więźniów[11] oraz zwierzęta. Bomba eksplodowała na wysokości 350 m nad ziemią, a bezpośrednio po jej wybuchu pododdziały piechoty wspierane przez 600 czołgów, 600 transporterów opancerzonych i 320 samolotów ruszyły w kierunku epicentrum do pozorowanego natarcia. Celem „eksperymentu” przeprowadzonego pod kierunkiem marszałka Żukowa było sprawdzenie zdolności sprzętu i żołnierzy do prowadzenia walki w warunkach wojny jądrowej.
Liczba ofiar manewrów nie jest znana, radzieckie władze fałszowały wpisy w dokumentacji przebiegu służby żołnierzy, ofiarom napromieniowania odmawiano pomocy lekarskiej, a wszyscy mający styczność z „eksperymentem” musieli podpisać zobowiązanie o przestrzeganiu tajemnicy.
Jeszcze dziś zachorowalność w Orenburgu na pewne rodzaje raka jest dwukrotnie wyższa niż wśród ofiar wybuchu w elektrowni czarnobylskiej. Orenburg jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast w Rosji[12].
Ludzie związani z miastem
[edytuj | edytuj kod]- Gieorgij Malenkow – radziecki działacz partyjny i państwowy, premier ZSRR
- Leonid Pimonow – polski, francuski i litewski fizyk akustyk, działacz społeczny wywodzący się z rodu Pimonowów, honorowy przewodniczący Naczelnej Rady Staroobrzędowców Rzeczypospolitej.
24 kwietnia 1967 r. w okolicach Orenburgu miała swój finał misja kosmiczna Sojuz 1 zakończona katastrofą w której zginął pilot, kosmonauta Władimir Komarow.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Город Оренбург [online] [dostęp 2021-04-17] (ros.).
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [online] [dostęp 2021-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-22] (ros.).
- ↑ MCI Approved | MBBS program from Orenburg State Medical University [online], www.orenburgsmu.com [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Сайт ОГУ [online], www.osu.ru [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Uniwersytet Państwowy w Orenburgu (OSU) [online], newcarnage.ru [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Abrosimow 2009 ↓.
- ↑ ОРЕНБУРГСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ ОБЛАСТНОЙ ДРАМАТИЧЕСКИЙ ТЕАТР ИМ.М.ГОРЬКОГО | Оренбургский государственный областной драматический театр им. М. Горького [online], orendrama.ru [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Оренбургский государственный областной театр кукол [online], teatr-kukol.ru [dostęp 2023-02-10] (ros.).
- ↑ Главная страница | Оренбургская филармония [online], orenfilarmonia.ru [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Оренбургский Государственный Цирк - официальный сайт [online], www.circus-orenburg.ru [dostęp 2023-02-10] (ros.).
- ↑ Według niektórych szacunków liczba ta wynosiła 60 tys.
- ↑ Źródło: The Sunday Times (UK), 24 czerwca 2001.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wiktor Suworow – Żukow, cień zwycięstwa, ISBN 83-89187-01-9.
- Igor Abrosimow: Советская Россия: 1917–1991 - государство, политика, экономика, наука, культура, литература, искусство. proza.ru, 2009.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Władze Orenburga. admin.orenburg.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-12-06)].
- Strona internetowa miasta Orenburg
- Wikimapia
- Ciekawe miejsca Orenburga. suvenirograd.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-07)]. (ang. • ros.)
- Zdjęcia z Orenburga (ros.)
- Orenburg, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 579.
- Oficjalna strona internetowa Orenburg State Circus
- Oficjalna strona internetowa Filharmonii w Orenburgu
- Oficjalna strona internetowa Orenburgskiy Gosudarstvennyy Oblastnoy Teatr Kukol
- Oficjalna strona internetowa Orenburgskiy Teatr Dramy Im. M. Gor'kogo