Przejdź do zawartości

Ops

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ops
bogini płodności, urodzaju i bogactwa, opiekunka rolnictwa
Ilustracja
Liwia Druzylla jako bogini Ops
Występowanie

mitologia sabińska
mitologia rzymska

Atrybuty

chleb

Teren kultu

starożytny Rzym

Nazwa święta

Opalia (19 grudnia)
Opiconsivia (25 sierpnia)

Odpowiednik

Reja (grecki)

Rodzina
Mąż

Saturn

Ops, Ops Consivia – staroitalska bogini włączona do religii Rzymian jako uosobienie obfitości, bóstwo urodzaju i dostatku, bogatych żniw i płodności ziemi, będące opiekunką rolnictwa.

Pierwotnie sabińska[1], potem wprowadzona do panteonu rzymskiego przez Tytusa Tacjusza, podobnie jak inne bóstwa plonów[2]. Do jej sanktuarium w pałacu królewskim dostęp miały jedynie westalki z arcykapłanem[3].

W mitologii rzymskiej uważana za boginię płodności, urodzaju i dostatku, czczona także jako opiekunka rolnictwa. Zwracając się do niej dotykano ziemi w przeświadczeniu, iż tam zamieszkuje[4]. W III wieku p.n.e. uznana za małżonkę Saturna (rzymski odpowiednik Kronosa) i dlatego utożsamiana odtąd z grecką Reą[5].

W Rzymie miała świątynię na Kapitolu[5], choć oddawano jej cześć także w świątyniach Saturna. Po jego święcie obchodzono ku jej czci Opalia (19 grudnia, po siewie ozimin), a po żniwach – Opiconsivia (25 sierpnia)[6]. Odbywano je cztery dni po Consualiach – obchodach ku czci Consusa, który był towarzyszącym jej bóstwem[3].

Wyobrażenia ikonograficzne, pochodzące ze stosunkowo późnych czasów, przedstawiają ją wyciągającą jedną rękę z chlebem (kłosami zboża), a drugą w pomocnym geście[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Andrzej M. Kempiński: Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich. Warszawa: Iskry, 2001, s. 326-327. ISBN 83-207-1629-2.
  2. Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 1990, s. 264. ISBN 83-04-01069-0.
  3. a b Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 219. ISBN 83-210-0677-9.
  4. Mała encyklopedia kultury antycznej A-Z. Warszawa: PWN, 1983, s. 547. ISBN 83-01-03529-3.
  5. a b Bogowie, demony, herosi. Leksykon. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1996, s. 302. ISBN 83-70-06597-X.
  6. Lucyna Stankiewicz: Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 2008, s. 272. ISBN 978-83-04-04768-6.
  7. Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 1996, s. 229. ISBN 83-7132-266-6.