Przejdź do zawartości

Mieczysław Voit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Voit
Imię i nazwisko

Mieczysław Jan Voit

Data i miejsce urodzenia

2 sierpnia 1928
Kalisz

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 1991
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Izabella Rzecka

Lata aktywności

1948–1991

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Mieczysława Voita na cmentarzu Powązkowskim

Mieczysław Jan Voit (ur. 2 sierpnia 1928 w Kaliszu, zm. 31 stycznia 1991 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy.

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Kaliszu jako jeden z czterech synów Marii (z domu Hudetz) i Romana Voita, dyrektora Banku Ziemi Kaliskiej. W latach 30. XX wieku wraz z rodziną przeniósł się do Katowic, a następnie do Tarnopola. We wrześniu 1939, podczas wybuchu II wojny światowej wraz z rodzicami znalazł się we Lwowie[1]. W pierwszych dniach kampanii wrześniowej w walkach z Niemcami zginął jego najstarszy brat. Niedługo po zajęciu miasta przez wojska radzieckie został aresztowany jego ojciec, którego wywieziono do łagru nad Kołymą. Przed zakończeniem wojny wraz z matką i dwoma braćmi opuścił Lwów i wyjechał do Nowego Targu, gdzie po wojnie uczęszczał do miejscowego gimnazjum. Potem osiedlił się w Krakowie, gdzie był uczniem Państwowego Liceum Plastycznego[2]. Po maturze studiował malarstwo w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie ASP)[3], na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[3] oraz na wydziale aktorskim w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej, którą ukończył w 1953.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1948 jego scenicznym debiutem była rola Marlowe’a w sztuce Josepha Conrada Lord Jim w reżyserii Mieczysława Kotlarczyka w Teatrze Rapsodycznym, z którym był związany z latach 1948–1952. Następnie grał w teatrach krakowskich: Poezji (1952–1954), im. Juliusza Słowackiego (1955–1957), łódzkim Nowym (1957–1963) oraz warszawskich: Narodowym (1963–1966), Dramatycznym (1966–1979), Na Woli (1979–1981), Ateneum (1981–1986), Na Targówku (1986–1988) i Polskim (1988–1991).

Zadebiutował na ekranie w roli Wendorfa, sekretarza prezydenta Rady Emigracyjnej w komedii fantasy Antoniego Bohdziewicza Kalosze szczęścia (1958). W Krzyżakach (1960), opartych na powieści Henryka Sienkiewicza, w reżyserii Aleksandra Forda, zagrał postać Kunona von Lichtensteina. Za podwójną kreację księdza Suryna i cadyka w filmie Jerzego Kawalerowicza Matka Joanna od Aniołów (1961) otrzymał brazylijską nagrodę Premio Sacci[3]. W 1961 był gospodarzem I Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie obok Ireny Dziedzic i Lucjana Kydryńskiego.

Był obsadzany w rolach duchownych, jako kapłan Samentu w Faraonie (1965), pastor Hubina w Samotności we dwoje (1968), spowiednik w Alchemiku (1988) czy opat Otton z Tyńca w Bolesławie Śmiałym (1971). Grał władców, w tym Henryka VI w Henryku VI na łowach (1981), arystokratów, m.in. księcia Mżawanadze w Stawce większej niż życie (1966−1967), hrabiego Wrzeszczowicza w Potopie (1974), dyplomatów, w tym ministra Siergieja Sazonowa w Polonia Restituta (1981), oraz inteligentów, jak profesor Geist w Lalce (1977) czy prof. Dąb-Rozwadowski w serialu Alternatywy 4 (1982−1983).

Po 1981 zaangażował się w działalność środowisk katolickich i opozycyjnych. W czasie stanu wojennego i po nim, uczestniczył w potajemnych przedstawieniach o tematyce patriotyczno–religijnej, w których jasno wyrażał swój negatywny stosunek do rzeczywistości komunistycznej. Był jednym z czytających Biblię Tysiąclecia w jej nagranej wersji. Inwigilowany stale przez SB i jej tajnych współpracowników, był objęty rozpracowaniem przez Biuro Studiów MSW, wskutek czego w latach 1985–1987 otrzymał zakaz wyjazdów zagranicznych.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

16 lipca 1949 zawarł związek małżeński z Izabellą Rzecką, mieli córkę Joannę[4], która po ukończeniu warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych wyjechała do Londynu, gdzie zamieszkała razem ze swoimi dziećmi.

W 1951 Voit poznał aktorkę Barbarę Horawiankę w krakowskim Teatrze Rapsodycznym, na scenie którego mieli zagrać Romea i Julię w składance tekstów Szekspira Aktorzy w Elzynorze. 3 sierpnia 1957 wzięli ślub w jednym z krakowskich kościołów[5]. Z punktu widzenia obowiązującego w PRL-u prawa, Voit i Horowianka oficjalnie nie byli małżeństwem, bo nie zgłosili się do Urzędu Stanu Cywilnego, a ślub kościelny nie miał w tamtych czasach mocy prawnej. Dodatkowo wciąż żyła jego pierwsza żona, Izabella Rzecka, która zmarła 22 grudnia 1957 roku, czyli cztery miesiące po jego ślubie z Barbarą Horawianką[4]. Voit przez wiele lat zmagał się z chorobą alkoholową[6].

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zmarł we śnie z 30 na 31 stycznia 1991 na atak serca[7]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 172-2-24)[8].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • 1962: Złota Szpilka w plebiscycie „Dziennika Łódzkiego
  • 1963: São Paulo (Brazylia) – Nagroda SACI dla najlepszego aktora zagranicznego za rolę w filmie Matka Joanna od Aniołów
  • 1963: Wrocław – IV Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych – nagroda Wydziału Kultury WRN w Białymstoku za rolę Gelehrta w sztuce Skandal w Hellbergu Jerzego Broszkiewicza
  • 1975: Wrocław – XVI Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych – nagroda za rolę Księcia Himalaj w przedstawieniu Operetka Witolda Gombrowicza w Teatrze Nowym w Łodzi
  • 1976: Wrocław – XVII Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych – nagroda I stopnia za rolę Barona w spektaklu Garbus Sławomira Mrożka w Teatrze Nowym w Łodzi

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Seriale telewizyjne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Magdalena Łysiak: Wielki komtur krzyżacki pod lupą esbecji. Niezalezna.pl, 21 czerwca 2022. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
  2. Anna Kempys: Mieczysław Voit był „rozpracowywany” przez organa bezpieczeństwa PRL. Interia.pl, 21 czerwca 2022. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
  3. a b c Nakrolog: Mieczysław Voit (1928–1991). „Film”. nr 7/1991 (2170) (XLVI), s. 2, 17 lutego 1991. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  4. a b Prawda o związku Barbary Horawianki i Mieczysława Voita szokuje. To był ich największy sekret. Interia.pl, 14 września 2024. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
  5. Marta Podczarska: Mieczysław Voit i Barbara Horowianka: Miłość, która rozpoczęła się na scenie. Dla niej odrzucił zaloty Sophii Loren!. Interia.pl, 5 stycznia 2022. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
  6. Apolonia Podstawka, Barbara Horawianka za wszelką cenę chciała ratować męża. Gdy odszedł, jej świat runął, „Viva!”, 21 września 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
  7. Póki śmierć nas nie rozłączy. wp.pl, 2016-08-02. [dostęp 2021-01-15]. (pol.).
  8. Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW VOIT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  9. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, s. 1655.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Maciej Pawlicki. Voit. „Film”. nr 11/1991 (2074) (XLVI), s. 21, 17 marca 1991. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]