Przejdź do zawartości

Minister Obrony Narodowej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Minister Obrony Narodowej
Ilustracja
Flaga Ministra Obrony Narodowej
Stanowisko
Państwo

 Polska

Data utworzenia

5 października 1807

Pierwszy

książę gen. dyw. Józef Poniatowski

Obecny

Władysław Kosiniak-Kamysz

Obecny od

13 grudnia 2023

Odznaka okolicznościowa MON (przysługuje ministrowi z urzędu; od 2012)

Minister Obrony Narodowej – członek Rady Ministrów, naczelny organ administracji kierujący działem administracji rządowej obrona narodowa, obsługiwany przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Stanowi organ, za którego pośrednictwem wykonywane jest zwierzchnictwo Prezydenta RP nad Siłami Zbrojnymi RP w czasie pokoju, będąc z tego powodu jednym z dwóch „nazwanych” ministrów w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (obok Ministra Sprawiedliwości).

Kompetencje

[edytuj | edytuj kod]

Kompetencje Ministra Obrony Narodowej szczegółowo regulują przede wszystkim poniższe podstawowe akty prawne:

  • art 134 ust. 2 i 5 oraz art. 187 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
  • ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej[1],
  • rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej[2],
  • ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny[3].

Zgodnie z nimi Minister Obrony Narodowej kieruje działem administracji rządowej obrona narodowa oraz jest organem, za którego pośrednictwem Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej sprawuje w czasie pokoju zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi. Minister Obrony Narodowej, realizując politykę Rady Ministrów w zakresie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju i zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, kieruje obronnością kraju. W czasie pokoju Minister Obrony Narodowej kieruje działalnością rodzajów Sił Zbrojnych przy pomocy Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego oraz Dowódcy Wojsk Obrony Terytorialnej - do czasu osiągnięcia pełnej zdolności do działania przez Wojska Obrony Terytorialnej. Do zakresu działania Ministra Obrony Narodowej należy:

  • kierowanie w czasie pokoju całokształtem działalności Sił Zbrojnych;
  • przygotowywanie założeń obronnych Państwa, w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury Sił Zbrojnych;
  • formowanie, przeformowywanie i rozformowywanie jednostek wojskowych oraz nadawanie im etatów;
  • realizowanie generalnych założeń, decyzji i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obrony Państwa i koordynowanie realizacji wynikających z nich zadań;
  • sprawowanie, w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów, ogólnego nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne podmioty;
  • sprawowanie ogólnego kierownictwa w sprawach wykonywania obowiązku obrony Ojczyzny;
  • kierowanie administracją rezerw osobowych dla celów obowiązku obrony Ojczyzny;
  • ogólna koordynacja działań w zakresie ochrony informacji niejawnych w dziale obrony narodowej;
  • określanie celów, kierunków i zadań szkolnictwa wojskowego;
  • kierowanie sprawami kadrowymi Sił Zbrojnych;
  • kierowanie wykonywaniem obowiązku służby wojskowej, wychowywaniem żołnierzy oraz sprawami zaspokajania ich potrzeb socjalno-bytowych;
  • kierowanie sprawami zaspokajania potrzeb materiałowych, technicznych i finansowych Sił Zbrojnych;
  • kierowanie sprawami pracowniczymi w resorcie obrony narodowej;
  • realizowanie decyzji Rady Ministrów w zakresie udziału Rzeczypospolitej Polskiej w wojskowych przedsięwzięciach organizacji międzynarodowych oraz w zakresie wywiązywania się z zobowiązań militarnych, wynikających z umów międzynarodowych;
  • zawieranie umów międzynarodowych wynikających z decyzji Rady Ministrów, dotyczących udziału polskich kontyngentów wojskowych w międzynarodowych misjach pokojowych i akcjach humanitarnych oraz ćwiczeń wojskowych prowadzonych wspólnie z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi;
  • tworzenie, ustalanie organizacji i kierowanie działalnością przedstawicielstw wojskowych za granicą;
  • utrzymywanie kontaktów z resortami obrony innych państw oraz z wojskowymi organizacjami międzynarodowymi;
  • realizowanie celów oraz zobowiązań sojuszniczych wynikających z udziału Rzeczypospolitej Polskiej w Programie Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa (NSIP), zwanym dalej "Programem NSIP";
  • kierowanie gospodarką finansową resortu obrony narodowej;
  • reprezentowanie Skarbu Państwa w stosunku do mienia znajdującego się w posiadaniu jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej, a także wykonywanie określonych w ustawach czynności w stosunku do państwowych jednostek budżetowych i form gospodarki pozabudżetowej, działających w resorcie obrony narodowej;
  • kierowanie działalnością gospodarczą w Siłach Zbrojnych;
  • wykonywanie czynności określonych w ustawach w stosunku do szkół wojskowych, wojskowych jednostek badawczo-rozwojowych, przedsiębiorstw państwowych, dla których jest organem założycielskim, wojskowych zakładów opieki zdrowotnej, agencji i fundacji;
  • kierowanie terenowymi organami wykonawczymi w sprawach operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej;
  • współdziałanie z innymi organami państwowymi, organami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi;
  • zawieranie i obsługa umów offsetowych, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1218);
  • wykonywanie innych zadań wynikających z ustaw i innych przepisów.

Część kompetencji określają pozostałe ustawy z zakresu wojskowości:

  • ustawa z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin[4]
  • ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego[5],
  • ustawa z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej[6],
  • ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin[7]
  • ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin[8],
  • ustawa z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej[9],
  • ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych[10],
  • ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa[11],
  • ustawa z dnia 24 lipca 1999 r. o szczególnych zasadach, warunkach i trybie mianowania na wyższe stopnie wojskowe żołnierzy uczestniczących w walkach o wolność i niepodległość Polski podczas II wojny światowej i w okresie powojennym[12],
  • ustawa z dnia 23 września 1999 r. o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium oraz zasadach udzielania pomocy wojskom sojuszniczym i organizacjom międzynarodowym[13],
  • ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych[14],
  • ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej[15],
  • ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego[16],
  • ustawa o z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa[17],
  • ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego.

Ponadto istnieją inne ustawy, ustanawiające obok zasad ogólnych, szczególne uprawnienia dla Ministra Obrony Narodowej, są to m.in.:

  • ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach,
  • ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej[18],
  • ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
  • ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne,
  • ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,
  • ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej,
  • ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej,
  • ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego,
  • ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane[19],
  • ustawa z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki,
  • ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
  • ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne[20],
  • ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym[21],
  • ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi,
  • ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,
  • ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji,
  • ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej,
  • ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym,
  • ustawa z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach[22],
  • ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym[23],
  • ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne[24],
  • ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski[25],
  • ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze[26],
  • ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji[27],
  • ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym[28],
  • ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej[29],
  • ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne,
  • ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
  • ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym,
  • ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów,
  • ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym,
  • ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o konsultantach w ochronie zdrowia[30],
  • ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich,
  • ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju[31],
  • ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych,
  • ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej[32],
  • ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim,
  • ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej,
  • ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze,
  • ustawa dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemie oceny zgodności i nadzoru rynku,
  • ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych,
  • ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa[33]
  • ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce[34],
  • ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej,
  • ustawie z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych[35].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Od 24 października 1918 r. będącym w fazie organizacji resortem mieszczącym się w Pałacu Pod Blachą[36] tymczasowo kierował Jan Wroczyński[37]. 17 listopada władzę przejął pierwszy republikański polski rząd Jędrzeja Moraczewskiego, w którym stanowisko ministra spraw wojskowych zajął Józef Piłsudski, zastępowany w pełnieniu obowiązków przez Edwarda Śmigłego-Rydza[37]. Od tej pory M.S.Wojsk. stało się jedynym naczelnym organem administracji państwowej do kierowania i administrowania polskimi siłami zbrojnymi.

W czasie londyńskiej emigracji polskiej władzy podczas II wojny światowej, 30 listopada 1942 zmieniono nazwę Ministra Spraw Wojskowych na Ministra Obrony Narodowej.

W 1944 w ramach Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (tymczasowy organ władzy na obszarze wyzwolonym spod okupacji niemieckiej) kierownikiem Resortu Obrony Narodowej został Michał Żymierski. Ostatniego dnia grudnia powołano Rząd Tymczasowy RP. Ministrem obrony narodowej był w nim Żymierski, który 28 czerwca wszedł w skład Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, wkrótce potem uznanego przez społeczność międzynarodową za pełnoprawny polski rząd. Pomimo tego, ministrów obrony narodowej (od 1979 ministrów spraw wojskowych) powoływano w Londynie aż do 1990, choć nie mieli oni żadnego wpływu na siły zbrojne i obronność Polski.

Podległe centralne organy administracji rządowej

[edytuj | edytuj kod]

Centralne organy administracji rządowej podległe (z zastrzeżeniem uprawnień Prezydenta RP, Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Ministra Koordynatora Służb Specjalnych) Ministrowi Obrony Narodowej[38]:

Lista ministrów

[edytuj | edytuj kod]
Lp. Zdjęcie Imię i nazwisko
(partia polityczna) 		Objęcie
urzędu[a] 		Złożenie
urzędu[b] 		Długość
urzędowania 		Rząd
Minister Wojny
1. książę gen. dyw. Józef Poniatowski
(1763–1813) 		5 X 1807 14 XII 1807 2022 dni Rząd Stanisława Małachowskiego
14 XII 1807 1 III 1809 Rząd Ludwika Szymona Gutakowskiego
25 III 1809 12 V 1813 Rząd Stanisława Kostki Potockiego
2. gen. dyw. Józef Wielhorski
(1759–1817) 		9 XII 1815 ~15 V 1816 158 dni Rada Administracyjna
3. gen. artylerii Maurycy Hauke[39]
(1775–1830) 		~15 V 1816 29 XI 1830 5311 dni
4. gen. piechoty Izydor Krasiński
(1774–1840) 		4 XII 1830 1 II 1831 59 dni Rząd Adama Jerzego Czartoryskiego
5. gen. dyw. Franciszek Morawski
(1783–1861) 		1 II 1831 11 IX 1831 222 dni Rząd Adama Jerzego Czartoryskiego
Rząd Jana Krukowieckiego
Rząd Bonawentury Niemojowskiego
6. gen. brygady Emilian Węgierski[39]
(1787–1841) 		11 IX 1831 5 X 1831 24 dni Rząd Bonawentury Niemojowskiego
Szef Komisji/Wydziału Wojny
7. Zygmunt Padlewski 19 I 1863 11 III 1863 51 dni Tymczasowy Rząd Narodowy
8. Józef Kajetan Janowski 20 III 1863 10 VI 1863 82 dni Tymczasowy Rząd Narodowy
Rząd Narodowy Agatona Gillera
Rząd Narodowy czerwonych prawników
9. Eugeniusz Dębiński-Kaczkowski 14 VI 1863 31 X 1863 139 dni Rząd Narodowy Karola Majewskiego
Rząd Narodowy wrześniowy
Rząd Narodowy Romualda Traugutta
10. Józef Gałęzowski 1 XI 1863 30 IV 1864 181 dni Rząd Narodowy Romualda Traugutta
11. n.n. ps. Adolf 1 V 1864 30 VI 1864 60 dni Rząd Narodowy Bronisława Brzezińskiego
Dyrektor Komisji Wojskowej
12. Ludwik Górski 2 VII 1917 27 II 1918 240 dni Wydział Wykonawczy Tymczasowej Rady Stanu
Rząd Jana Kucharzewskiego
13. Franciszek Pius Radziwiłł 17 IV 1918 23 X 1918 189 dni Rząd Jana Kantego Steczkowskiego
Minister Spraw Wojskowych
14. płk Jan Wroczyński[40]
(1876–1945) 		24 X 1918 17 XI 1918 24 dni Rząd Józefa Świeżyńskiego
Prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego
15. p.o. gen. por. Edward Śmigły-Rydz
(KOA)
(1886–1941)
w/z brygadiera Józefa Piłsudskiego
(1867–1935) 		17 XI 1918 22 XI 1918 5 dni[41] Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
16. płk Jan Wroczyński[40]
(1876–1945) 		22 XI 1918 27 II 1919 97 dni Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
17. gen. por. Józef Leśniewski
(1867–1921) 		27 II 1919 9 XII 1919 511 dni Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
13 XII 1919 9 VI 1920 Rząd Leopolda Skulskiego
23 VI 1920 24 VII 1920 Pierwszy rząd Władysława Grabskiego
24 VII 1920 9 VIII 1920 Pierwszy rząd Wincentego Witosa
18. gen. por. Kazimierz Sosnkowski
(1885–1969) 		9 VIII 1920 13 IX 1921 968 dni[42] Pierwszy rząd Wincentego Witosa
19 IX 1921 5 III 1922 Pierwszy rząd Antoniego Ponikowskiego
10 III 1922[43] 6 VI 1922[43] Drugi rząd Antoniego Ponikowskiego
28 VI 1922 7 VII 1922 Rząd Artura Śliwińskiego
31 VII 1922 14 XII 1922 Rząd Juliana Nowaka
16 XII 1922 26 V 1923 Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego
19. gen. dyw. Aleksander Osiński[40]
(1870–1956) 		28 V 1923 13 VI 1923 16 dni Drugi rząd Wincentego Witosa
20. gen. broni Stanisław Szeptycki
(1867–1950) 		13 VI 1923 14 XII 1923 184 dni
21. gen. dyw. Kazimierz Sosnkowski
(1885–1969) 		19 XII 1923 17 II 1924 60 dni[42] Drugi rząd Władysława Grabskiego
22. gen. dyw. Władysław Sikorski
(1881–1943) 		17 II 1924 14 XI 1925 636 dni[44]
23. gen. dyw. Stefan Majewski[40]
(1867–1944) 		20 XI 1925 27 XI 1925 311 dni Rząd Aleksandra Skrzyńskiego
23. gen. broni Lucjan Żeligowski
(1865–1947) 		27 XI 1925 5 V 1926 159 dni
25. gen. dyw. Juliusz Tarnawa-Malczewski
(1872–1940) 		10 V 1926 14 V 1926 4 dni Trzeci rząd Wincentego Witosa
26. Marszałek Polski Józef Piłsudski
(1867–1935) 		15 V 1926 4 VI 1926 1628 dni[41] Pierwszy rząd Kazimierza Bartla
8 VI 1926 24 IX 1926 Drugi rząd Kazimierza Bartla
27 VI 1926 30 IX 1926 Trzeci rząd Kazimierza Bartla
2 X 1926 27 VI 1928 Pierwszy rząd Józefa Piłsudskiego
28 VI 1928 13 IV 1929 Czwarty rząd Kazimierza Bartla
14 IV 1929 7 XII 1929 Rząd Kazimierza Świtalskiego
29 XII 1929 17 III 1930 Piąty rząd Kazimierza Bartla
29 III 1930 23 VIII 1930 Pierwszy rząd Walerego Sławka
25 VIII 1930 4 XII 1930 Drugi rząd Józefa Piłsudskiego
5 XII 1930 16 XII 1930 Drugi rząd Walerego Sławka
27. gen. dyw. Daniel Konarzewski[40]
(1871–1935) 		16 XII 1930 29 III 1931 103 dni Drugi rząd Walerego Sławka
28. Marszałek Polski Józef Piłsudski
(1867–1935) 		29 III 1931 26 V 1931 1501 dni[41] Drugi rząd Walerego Sławka
27 V 1931 9 V 1933 Rząd Aleksandra Prystora
10 V 1933 13 V 1934 Rząd Janusza Jędrzejewicza
15 V 1934 28 III 1935 Rząd Leona Kozłowskiego
28 III 1935 12 V 1935 Trzeci rząd Walerego Sławka
29. gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki
(1891–1978) 		12 V 1935[40] 12 X 1935[40] 1601 dni Trzeci rząd Walerego Sławka
13 X 1935 15 V 1936 Rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego
15 V 1936 30 IX 1939 Rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego
30. gen. broni Władysław Sikorski
(1881–1943) 		30 IX 1939 18 VII 1940 1090 dni[44] Drugi rząd Władysława Sikorskiego
20 VII 1940 26 IX 1942 Trzeci rząd Władysława Sikorskiego
minister obrony narodowej od 30 XI 1942
31. gen. dyw. Marian Kukiel[45]
(1885–1973) 		26 IX 1942 29 XI 1944 777 dni Trzeci rząd Władysława Sikorskiego
Rząd Stanisława Mikołajczyka
32. Marszałek Polski Michał Rola-Żymierski (PPR)
(1890–1989) 		5 VII 1945[46] 6 XI 1949 1585 dni Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego
Pierwszy rząd Józefa Cyrankiewicza
33. Marszałek Polski Konstanty Rokossowski (PZPR)
(1896–1968) 		6 XI 1949 13 XI 1956 2564 dni
Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza
34. Marszałek Polski Marian Spychalski (PZPR)
(1906–1980) 		13 XI 1956 11 IV 1968 4167 dni
Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza
Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza
Czwarty rząd Józefa Cyrankiewicza
35. gen. armii Wojciech Jaruzelski (PZPR)
(1923–2014) 		11 IV 1968 22 XI 1983 5703 dni
Rząd Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza
Rząd Piotra Jaroszewicza
Rząd Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha
Rząd Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego
36. gen. armii Florian Siwicki (PZPR)
(1925–2013) 		22 XI 1983 6 VII 1990 2418 dni
Rząd Zbigniewa Messnera
Rząd Mieczysława Rakowskiego
Rząd Tadeusza Mazowieckiego
37. wiceadm. Piotr Kołodziejczyk
(1939–2019) 		6 VII 1990 23 XII 1991 535 dni[47] Rząd Tadeusza Mazowieckiego
Rząd Jana Krzysztofa Bieleckiego
38. Jan Parys
(ur. 1950) 		23 XII 1991 23 V 1992 152 dni Rząd Jana Olszewskiego
39. Janusz Onyszkiewicz (UD)
(ur. 1937) 		11 VII 1992 26 X 1993 472 dni[48] Rząd Hanny Suchockiej
40. wiceadm. Piotr Kołodziejczyk
(1939–2019) 		26 X 1993 10 XI 1994 380 dni[47] Rząd Waldemara Pawlaka
41. Zbigniew Okoński
(ur. 1949) 		7 III 1995 22 XII 1995 290 dni Rząd Józefa Oleksego
42. Stanisław Dobrzański (PSL)
(ur. 1949) 		5 I 1996 31 X 1997 665 dni
Rząd Włodzimierza Cimoszewicza
43. Janusz Onyszkiewicz (UW)
(ur. 1937) 		31 X 1997 16 VI 2000 959 dni[48] Rząd Jerzego Buzka
44. Bronisław Komorowski (SKL)
(ur. 1952) 		16 VI 2000 19 X 2001 490 dni
45. Jerzy Szmajdziński (SLD)
(1952–2010) 		19 X 2001 31 X 2005 1473 dni Rząd Leszka Millera
Pierwszy rząd Marka Belki
Drugi rząd Marka Belki
46. Radosław Sikorski
(ur. 1963) 		31 X 2005 7 II 2007 464 dni Rząd Kazimierza Marcinkiewicza
Rząd Jarosława Kaczyńskiego
47. Aleksander Szczygło (PiS)
(1963–2010) 		7 II 2007 7 IX 2007 279 dni
10 IX 2007 16 XI 2007
48. Bogdan Klich (PO)
(ur. 1960) 		16 XI 2007 2 VIII 2011 1355 dni Pierwszy rząd Donalda Tuska
49. Tomasz Siemoniak (PO)
(ur. 1967) 		2 VIII 2011 16 XI 2015 1567 dni
Drugi rząd Donalda Tuska
Rząd Ewy Kopacz
50. Antoni Macierewicz (PiS)
(ur. 1948) 		16 XI 2015 9 I 2018 785 dni Rząd Beaty Szydło
Pierwszy rząd Mateusza Morawieckiego
51. Mariusz Błaszczak (PiS)
(ur. 1969) 		9 I 2018 13 XII 2023 2164 dni
Drugi rząd Mateusza Morawieckiego
Trzeci rząd Mateusza Morawieckiego
52. Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL)
(ur. 1981) 		13 XII 2023 nadal 333 dni Trzeci rząd Donalda Tuska

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Objęcie urzędu – pierwszy dzień urzędowania – zaprzysiężenie.
  2. ↑ Złożenie urzędu – ostatni dzień urzędowania.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1438.
  2. ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 99.
  3. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2305.
  4. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1100.
  5. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2039.
  6. ↑ Dz.U. z 1993 r. nr 34, poz. 154
  7. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 242.
  8. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1280.
  9. ↑ Dz.U. z 20224 r. poz. 1270
  10. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2250.
  11. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 755.
  12. ↑ Dz.U. z 1999 r. nr 72, poz. 804.
  13. ↑ Dz.U. z 1999 r. nr 93, poz. 1063.
  14. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1266.
  15. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2091.
  16. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1405.
  17. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2205.
  18. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 416.
  19. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 682.
  20. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1385.
  21. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1047.
  22. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2063.
  23. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1539.
  24. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2301.
  25. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 1309.
  26. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1235.
  27. ↑ Dz.U. z 2015 r. poz. 1483.
  28. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 602.
  29. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 12.
  30. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 73.
  31. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1170.
  32. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 991.
  33. ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1077
  34. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 742.
  35. ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 2187.
  36. ↑ Regina Czarnecka: ORGANIZACJA MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH (MSWOJSK.) W LATACH 1918–1921. [dostęp 2017-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-06)].
  37. ↑ a b VII. Narodziny Wojska Polskiego (październik-grudzień 1918), [w:] Wydawnictwa – Odrodzenie Wojska Polskiego 1918-1921 w materiałach Centralnego Archiwum Wojskowego, Andrzej Czesław Żak (red. nauk.), Centralne Archiwum Wojskowe, 15 sierpnia 2008, s. 139, 151, 192 [dostęp 2023-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-25].
  38. ↑ Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483, Dz.U. z 2023 r. poz. 1266, Dz.U. z 2024 r. poz. 1050, Dz.U. z 2022 r. poz. 1438, Dz.U. z 2022 r. poz. 2091, Dz.U. z 2024 r. poz. 248, Dz.U. z 2024 r. poz. 98, Dz.U. z 2024 r. poz. 1405.
  39. ↑ a b Jako Kierownik Komisji Rządowej Wojny.
  40. ↑ a b c d e f g Jako Kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  41. ↑ a b c Józef Piłsudski urzędował łącznie jako minister w piętnastu gabinetach 3134 dni.
  42. ↑ a b Kazimierz Sosnkowski urzędował łącznie jako minister w siedmiu gabinetach 1028 dni.
  43. ↑ a b Jako Kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, od 13 maja 1922 Minister Spraw Wojskowych.
  44. ↑ a b Władysław Sikorski urzędował łącznie jako minister w trzech gabinetach 1726 dni.
  45. ↑ Od 29 listopada 1944 jako kierownik Ministerstwa Obrony Narodowej.
  46. ↑ 5 lipca 1945 rząd warszawski zyskał uznanie międzynarodowe.
  47. ↑ a b Wiceadm. Piotr Kołodziejczyk urzędował łącznie jako minister w trzech gabinetach 915 dni.
  48. ↑ a b Janusz Onyszkiewicz urzędował łącznie jako minister w dwóch gabinetach 1431 dni.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Ministrowie obrony narodowej III Rzeczypospolitej

Flaga MON

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej
Zwierzchnictwo
Skład
(rodzaje
oraz pozostałe
komponenty
i służby SZ)
Główne struktury
dowodzenia
rodzajami SZ
Główne struktury
dowodzenia
komponentami SZ
innymi niż rodzaje
Operacje
zagraniczne
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Minister_Obrony_Narodowej&oldid=75021746”