Gródek (obwód tarnopolski) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gródek

Городок

Herb

Rejon

Hromada

Powierzchnia

9,6 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość

727
75 os./km²

Nr kierunkowy

+380 3554

Kod pocztowy

48605

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego

Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gródek”

Położenie na mapie Ukrainy

Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gródek”

48°37′42″N 25°51′21″E/48,628333 25,855833

Gródek (ukr. Городок) – wieś (dawniej miasteczko) na Ukrainie, w rejonie czortkowskim obwodu tarnopolskiego, w hromadzie Zaleszczyki nad Dniestrem. Liczy ponad 700 mieszkańców.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W II Rzeczypospolitej Gródek należał do powiatu zaleszczyckiego (gmina Kasperowce) w województwie tarnopolskim. W 1921 roku liczył 923 mieszkańców^[1]. Stacjonowała w miejscowości placówka Straży Celnej „Gródek”^[2], a potem strażnica KOP „Gródek”^[3].

Do 2020 roku część rejonu zaleszczyckiego, od 2020 – czortkowskiego^[4].

Od 1 grudnia 2020 r. wieś należy do hromady Zaleszczyki^[5].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Zamek w Gródku (obwód tarnopolski) (Szańce Panny Maryi^[6]^[7]), wybudowany w XVII w.^[8]
jaskinia Kyrnyczky

Ludzie związani ze Gródekom

[edytuj | edytuj kod]

Urodzili się

[edytuj | edytuj kod]

Wołodymyr Dobrianski (ur. 12 grudnia 1966 w Gródku) – ukraiński naukowiec, archeolog, historyk, speleolog, badacz zabytków, fortyfikacji i toponimii^[9].
Aleksander Dunin Borkowski (ur. 11 stycznia 1811 w Gródku, zm. 30 listopada 1896 we Lwowie) – ziemianin, powstaniec listopadowy, publicysta, poeta, tłumacz literatury indyjskiej, polityk demokratyczny, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu i na Sejm Krajowy Galicji.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

↑ Wg publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XV - Województwo Tarnopolskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
↑ Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 258 .
↑ Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 315. ISBN 83-88973-58-4.
↑ Розпорядження Кабінету Міністрів України від 12 червня 2020 року № 724-р «Про визначення адміністративних центрів та затвердження територій територіальних громад Тернопільської області»
↑ Рішення Заліщицької міської ради від 1.12.2020 року № 22 "Про реорганізацію сільських рад"
↑ Grzegorz Rąkowski: Podole Przewodnik krajoznaczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej.. Pruszków: Rewasz, 2005, s. 338. ISBN 83-89188-46-5.
↑ Szaniec Panny Marii. [w:] Wspólna granica - wspólne dziedzictwo [on-line]. [dostęp 2016-08-24]. (pol.).
↑ Przeszłość i zabytki województwa tarnopolskiego, 1926
↑ Тамта Ґуґушвілі, Володимир Добрянський: «Любов до археології та історії – це сенс мого життя» // Wilne żyttia plus, № 104 (29.12.2021), s. 4 (Захисник старожитностей).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Gródek 4.) pow. zaleszczycki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 826 .

Powiat zaleszczycki (1920–1939)

Siedziba powiatu – Zaleszczyki

Przynależność wojewódzka	woj. tarnopolskie (1920–39)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Tłuste Miasto (od 1934) Zaleszczyki
Miasteczka (1920–34)	Gródek Tłuste Miasto (→) Uścieczko
Gminy miejskie (1920–39 →)	Tłuste (Miasto) (od 1934) Zaleszczyki
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →)	Drohiczówka Kasperowce Koszyłowce Sińków Tłuste Wieś Uhryńkowce Uścieczko Zaleszczyki

Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) ^OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie	Bnin (1395–1934) Boćki (1509–1934) Brzostek (1367–1934, od 2009) Budzyń (1458–1934, od 2021) Ciężkowice (1348–1934, od 2000) Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023) Dobrzyca (1440–1934, od 2014) Gąsawa (1388–1934, od 2024) Gębice (1425–1934) Jagielnica (1518–1934) Jaraczewo (1519–1934, od 2016) Jazłowiec (1519–1934) Kopanica (1450–1934) Lanckorona (1366–1934) Łohiszyn (1570–1934, od 1959^OTP) Mielnik (1440–1934) Mieścisko (1474–1934, od 2024) Narew (1529–1934) Niżankowice (1431–1934, od 1940^OTP) Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934) Nowy Dwór (1578–1934) Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994) Obrzycko (1458–1934, od 1990) Odelsk (1546–1934) Piaski (1775–1934) Powidz (1243–1934) Rogowo (1380–1580, 1672–1934) Rostarzewo (1752–1934) Rychtal (1294–1934, od 2024) Ryczywół (1426–1934) Rynarzewo (1299–1934) Stara Sól (1557–1934, od 1940^OTP) Szereszów (1569–1934, od 1940^OTP) Święciechowa (1277–1934) Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958) Uście Solne (1616–1934) Władysławów (1727–1870, 1919–1934) Wojnicz (1369–1934, od 2007) Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948, od 2025)
Gminy wiejskie z prawami miejskimi	Bircza (1464–1934, od 2024) Bukowsko (1720–1934) Dubiecko (1407–1934, od 2021) Dynów (1436–1934, od 1946) Jaćmierz (1437–1934) Jaśliska (1407–1934) Jezierzany (?–1934) Mrzygłód (1431–1934) Nowe Miasto Przemyskie (1463–1934) Nowotaniec (1444–1934) Osiek Jasielski (1363–1934) Rybotycze (1600–1934) Sołotwina (?–1934, od 1940^OTP) Zarszyn (1395–1934)
Gminy wiejskie z prawami miasteczka	Alwernia (1778–1934, od 1993) Babice nad Sanem (1484–1934) Baligród (1634–1934) Białobożnica (1910–1934) Biały Kamień (1493–1934) Bilcze Złote (1896–1934) Bobowa (1399–1934, od 2009) Brzozdowce (1526–1934) Bukaczowce (1489–1934, od 1940^OTP) Chocimierz (1444–1934) Chołojów (1650–1934) Czchów (1355–1934, od 2000) Czernelica (1575–1934, od 1940^OTP) Czudec (1427–1934) Dębowiec (1349–1934) Dobrotwór (1472–1934, od 1959^OTP) Dunajów (1424–1934) Dźwinogród (1784–1934) Felsztyn (1380–1934) Firlejów (1570–1934) Fredropol (1720–1934) Frysztak (1366–1934) Gołogóry (1469–1934) Gródek (1453–1934) Gwoździec (1540–1934, od 1940^OTP) Hussaków (1525–1934) Jabłonów (1602–1934, od 1940^OTP) Janów (1590–1934) Jasienica Rosielna (1727, 1857–1934) Jawornik Polski (1472–1934, od 2024) Jedlicze (1768–1934, 1959–1966^OTP, od 1967) Jezierna (1542–1934) Jezupol (1591–1934, od 1940^OTP) Jodłowa (1765–1934) Kamionka Wielka (1784–1934) Knihynicze (1563–1934) Kołaczyce (1358–1934, od 2010) Konkolniki (1880–1934) Korczyna (1516–1934) Kozłów (1577–1934, od 1961^OTP) Krasiczyn (1620–1934) Krościenko (1348–1934, 1973–1982) Krukienice (1490–1934) Krystynopol (1695–1934, od 1951) Krzywcza (1398–1934) Krzywcze Górne (?–1934) Kudryńce (1518–1934) Kukizów (1538–1934) Kułaczkowce (?–1934) Laszki Murowane (1560–1934) Leszniów (1471–1934) Lipnica Murowana (1326–1934) Lipsko (1620–1934) Lubycza Królewska (1764–1934, od 2016) Lutowiska (1742–1934) Łysiec (1652–1934, od 1940^OTP) Magierów (1595–1934, od 1940^OTP) Majdan Królewski (1763–1934) Marjampol (1670–1934) Markopol (1628–1934) Milówka (1818–1934) Narajów (1592–1934) Narol (1672–1934, od 1996) Nawaria (1578–1934) Niebylec (1581–1934) Niżniów (1508–1934) Obertyn (?–1934) Oleszyce (1578–1934, od 1989) Pistyń (1756–1934) Płazów (1614–1934) Podgrodzie (?–1934) Podkamień Cetnerowski (1441–1934, od 1940^OTP) Podkamień Jabłonowski (1515–1934) Potok Złoty (1601–1934, od 1984^OTP) Potylicz (1498–1934) Probużna (1785–1934) Pruchnik (1436–1934, od 2011) Przecław (1419–1934, od 2010) Radomyśl nad Sanem (1556–1934) Ryglice (1760, 1843–1934, od 2001) Rzochów (1386–1934) Sokołów (1879–1934) Sokołówka (1685–1934) Stanisławczyk (1626–1934) Stojanów (1547–1934) Stratyn (1671–1934) Strusów (1434–1934) Strzeliska Nowe (1513–1934) Szczucin (1745–1934, od 2009) Szczurowice (1648–1934) Świrz (1427–1934) Tarnoruda (1578–1934) Tartaków (1685–1934) Toporów (1450–1934) Touste (1720–1934) Tylicz (1363–1934) Tymbark (1353–1934) Tyrawa Wołoska (1707–1934) Ułaszkowce (1701–1934) Uście Biskupie (1498–1934) Uście Ruskie (1739–1934) Uście Zielone (1548–1934) Uścieczko (1661–1934) Waręż (1538–1934) Wielkie Oczy (1671–1934) Wielopole Skrzyńskie (1328–1934) Witków Nowy (?–1934) Wojniłów (1552–1934, od 1960^OTP) Zakliczyn (1557–1934, od 2006) Zarudzie (1784–1934) Zbyszyce (1784–1934) Żmigród Nowy (1373–1934) Żołynia (1740–1934)

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.