Przejdź do zawartości

Czyste (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czyste
gmina wiejska
1867–1916
Ilustracja
Państwo

 Królestwo Polskie

Gubernia

gubernia warszawska

Powiat

warszawski

Data powstania

13 stycznia 1867

Data likwidacji

1 kwietnia 1916[1]

Siedziba

Czyste

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miejscowości

3

brak współrzędnych

Czyste – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1916 w guberni warszawskiej. Siedzibą władz gminy było Czyste (obecnie część Warszawy).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Gmina Czyste powstała 13 stycznia 1867 roku w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu warszawskiego w guberni warszawskiej[2][3][4].

Składała się z czterech nomenklatur: Czyste, Koło, Ochota i (Wielka) Wola (bez obszaru na wschód od ulicy Skierniewickiej, który w połowie XIX wieku włączono do Warszawy[5]); była gminą wysoce zurbanizowaną[6].

W 1913 roku do Warszawy włączono niewielką część Woli. Stało się to dzięki staraniu przemysłowców, kupców i działaczy gospodarczych zrzeszonych w komisjach obywatelskich[7].

29 lipca 1910 wieś Ochota otrzymała status osady miejskiej[8].

W 1916 roku gmina Czyste obejmowała nadal cztery miejscowości: wsie Czyste, Koło i Wolę oraz osadę miejską Ochota. Obejmowała też obszar zwany dzisiaj Młynowem[9].

1 kwietnia 1916, na mocy rozporządzenia generał-gubernatora Hansa Hartwiga von Beselera, całą gminę Czyste włączono do Warszawy[1]. Rok później sprecyzowano dokładny przebieg granic Warszawy, w związku z czym posiadłości sukcesorów Ulricha ze zniesionej gminy Czyste nie weszły w skład Warszawy, lecz włączono je do gminy Młociny[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Rozporządzenie dot. rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy (Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1916 nr 29 poz 79)
  2. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279).
  3. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359).
  4. Powiat warszawski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 99.
  5. Sto lat temu Wola przyłączyła się do Warszawy. Czy może Warszawa do Woli?
  6. Gmina Czyste
  7. Jakub Kaczorowski (2020). Jak zmieniały się granice Warszawy? Historia rozrastania się stolicy
  8. SUiRP Oddz. 1 Nr 150 paragraf 1541.
  9. Warszawa, Plan miasta stołecznego Warszawy i okolic z oznaczeniem nowych granic oraz okręgów milicyjnych
  10. Rozporządzenie dot. ustanowienia granic miejskich Warszawy Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1917 nr 63 poz 259