Przejdź do zawartości

Chūichi Nagumo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chūichi Nagumo
南雲 忠一
Nagumo Chūichi
Ilustracja
Chūichi Nagumo w mundurze wiceadmirała
Kaigun-chūjō wiceadmirał Kaigun-chūjō
wiceadmirał
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1887
Yonezawa, Japonia

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1944
Saipan

Przebieg służby
Lata służby

1908–1944

Siły zbrojne

 Dai-Nippon Teikoku Kaigun

Jednostki

Aki”, „Hatsuyuki”, „Kirishima”, „Sugi”, „Kisaragi”, „Momi”, „Naka”, „Takao”, „Yamashiro

Stanowiska

Dowódca 1. Floty Lotniczej
(Dai-ichi KōKū Kantai)

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złote Promienie ze Wstęgą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Złote Promienie z Rozetą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Order Złotej Kani III klasy (Japonia) Wielka Wstęga Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1888–2003) Pamiątkowy Medal Wstąpienia na Tron Cesarza Yoshihito (Japonia) Pamiątkowy Medal Wstąpienia na Tron Cesarza Hirohito (Japonia) Medal Zasługi Ustanowienia Państwa (Mandżukuo)

Chūichi Nagumo (jap. 南雲 忠一 Nagumo Chūichi; ur. 25 marca 1887 w Yonezawa, zm. 6 lipca 1944 na Saipanie)[1]wiceadmirał Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej, dowódca floty lotniskowców uczestniczącej w ataku na Pearl Harbor i bitwie pod Midway. Dwukrotnie odznaczony Orderem Wschodzącego Słońca.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1908 ukończył Akademię Cesarskiej Marynarki Wojennej[2] (36. promocja) z 8. lokatą. Służył następnie na różnych okrętach japońskich, poczynając od krążownika „Soya” (były rosyjski „Wariag”). Po raz pierwszy dowodził niszczycielem „Kisaragi” – od grudnia 1917 do grudnia 1918. Następnie odbył dalsze studia w Akademii Marynarki (Kaigun Daigakkō), które ukończył w 1920. W latach 1921–1926 zajmował stanowiska sztabowe. Od grudnia 1929 był dowódcą krążownika „Naka”, od listopada 1933 ciężkiego krążownika „Takao”, a od listopada 1934 do 1935 pancernikaYamashiro”. Od listopada 1937 do listopada 1938 był komendantem szkoły torpedowej. W listopadzie 1939 awansował na stopień wiceadmirała, a od listopada 1940 do kwietnia 1941 był dyrektorem Akademii Marynarki.

W kwietniu 1941 Nagumo został dowódcą 1. Floty Lotniczej marynarki japońskiej, złożonej z największych japońskich lotniskowców i stanowiącej główną siłę uderzeniową marynarki japońskiej w planowanej wojnie. Dowodząc 1. Flotą, Nagumo przeprowadził zaskakujący atak na amerykańską bazę morską Pearl Harbor 7 grudnia 1941, zapoczątkowujący udział Japonii w II wojnie światowej.

Następnie jego flota lotniskowców brała udział w kolejnych walkach w rejonie wysp południowego Pacyfiku, a także dokonała wypadu na Ocean Indyjski w kwietniu 1942.

Pierwszą, niewielką porażką dla lotniskowców wiceadmirała Nagumo stała się bitwa na Morzu Koralowym w maju 1942. Jednak w kolejnej bitwie pod Midway 4 czerwca 1942, Nagumo utracił wszystkie cztery lotniskowce, zatopione przez amerykańskie lotnictwo pokładowe. Klęska pod Midway uznawana jest za punkt zwrotny w walkach na Pacyfiku, po którym Japończycy utracili zdolności ofensywne. Sam Nagumo zdołał ewakuować się z płonącego flagowego lotniskowca „Akagi”.

Wskutek strat pod Midway, 14 lipca 1942 rozwiązano 1. Flotę Lotniczą i przeniesiono Nagumo na stanowisko dowódcy 3. Floty. Zespół lotniskowców pod jego dowództwem brał jeszcze udział m.in. w bitwie koło Wysp Salomona 24 sierpnia 1942 (taktyczna porażka Japończyków) i koło wysp Santa Cruz 26 października 1942 (niewielkie zwycięstwo Japończyków). W listopadzie 1942, z uwagi na porażki japońskich lotniskowców (przede wszystkim pod Midway), odsunięto Nagumo od dowodzenia bojowego i przeniesiono na stanowisko dowódcy dystryktu bazy morskiej Sasebo w Japonii. W czerwcu 1943 przeniesiono go na stanowisko dowódcy dystryktu bazy Kure, a w październiku – 1. Floty.

4 marca 1944 Nagumo powrócił na stanowisko bojowe, obejmując dowództwo nowo sformowanych: Floty Obszaru Środkowego Pacyfiku i 14. Floty Lotniczej (były to niewielkie siły morskie). Dowodził formalnie obroną archipelagu Marianów, głównie Saipanu, gdzie ponownie stanął w obliczu walki z dowodzącym już wówczas atakującą Saipan Piątą Flotą adm. Raymondem Spruancem[3]. W obliczu sukcesów wojsk amerykańskich, które 15 czerwca 1944 wylądowały na Saipanie i zajmowały wyspę, w nocy 6 lipca 1944 Nagumo, chowając się w jaskini, strzałem z pistoletu odebrał sobie życie[3][4]. Dwa dni po śmierci został awansowany na stopień admirała.

Kariera wojskowa

[edytuj | edytuj kod]

Osoba wiceadmirała Nagumo pojawia się w trzech amerykańskich superprodukcjach filmowych. W obrazie Tora! Tora! Tora! (1970), wyreżyserowanym przez Richarda Fleischera, w jego postać wcielił się japoński aktor, Eijirō Tōno. W filmie Bitwa o Midway (1976), w reżyserii Jacka Smighta, wiceadmirała Nagumo zagrał Amerykanin, James Shigeta. Natomiast w obrazie Midway (2019), w reżyserii Rolanda Emmericha, wiceadmirała zagrał japoński aktor, Jun Kunimura.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. World War II Database - Chūichi Nagumo (ang.) [dostęp 2011-08-11]
  2. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 291.
  3. a b Craig Symonds: The Battle of Midway, s. 259
  4. Grapefruit - Chūichi Nagumo (ang.) [dostęp 2011-08-11]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ewa Pałasz-Rutkowska, Katarzyna Starecka, Japonia, Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2004, ISBN 83-88542-84-2, OCLC 749335839.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]