Białka receptorowe

Schemat międzybłonowego białka receptorowego

Białka receptorowe, skrótowo receptory – białka łączące się z określoną inną substancją (ligandem), na przykład neuroprzekaźnikiem albo hormonem, i inicjujące kaskadę przewodzenia sygnału i reakcji komórki w odpowiedzi na ligand. W zasadzie ligand pasuje do receptora jak klucz do zamka, jednak jeden ligand może wiązać się z różnymi receptorami oraz jeden receptor może być pobudzany przez jeden lub więcej ligandów. Receptory mają ogromne znaczenie w biotechnologii i medycynie: badania nad nowymi lekami koncentrują się na znalezieniu substancji chemicznych blokujących lub pobudzających receptory.

Receptory możemy podzielić ze względu na:

• lokalizację:
  • receptory membranowe (np. receptory acetylocholinowe)
  • receptory cytoplazmatyczne (np. receptory hormonów będących pochodnymi aminokwasów)
  • receptory jądrowe (receptory hormonów tarczycowych)
• mechanizm działania:
  • kanały jonowe
  • czynniki transkrypcyjne.

Specyficzną grupą są receptory sieroce, o których można – na podstawie podobieństwa sekwencji – powiedzieć, że są receptorami, ale do których nie znaleziono jeszcze wiążącego się z tym receptorem liganda.

Zobacz też

• agonista, antagonista, odwrotny agonista
• receptory komórkowe i narządowe
• receptory chemokin
• receptory sprzężone z białkami G
• receptory toll-podobne