1820
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1820
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 6 maja – Tomasz Zan założył na Uniwersytecie Wileńskim stowarzyszenie Promienistych.
- 23 sierpnia – wielki pożar Buska-Zdroju.
- 15 września – uroczyste rozpoczęcie sypania kopca Kościuszki w Krakowie.
- 7 listopada – założono Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu.
- 26 grudnia – Adam Mickiewicz napisał Odę do młodości.
- data dzienna nieznana:
- wydano powieść Podróż do Ciemnogrodu autorstwa Stanisława Kostki Potockiego.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 28 stycznia – rosyjska wyprawa Fabiana Bellingshausena i Michaiła Łazariewa dopłynęła jako pierwsza do Antarktydy.
- 29 stycznia – po 59 latach panowania zmarł Jerzy III, cierpiący na zaburzenia psychiczne monarcha Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, król Hanoweru.
- 13 lutego – przed paryską operą został zasztyletowany książę Karol Ferdynand, najmłodszy syn króla Francji Karola X Burbona.
- 6 marca – prezydent USA James Monroe podpisał tzw. Kompromis Missouri.
- 7 marca – pałac królewski w Madrycie został otoczony przez powstańców żądających od króla Ferdynanda VII przywrócenia zawieszonej konstytucji z 1812 roku.
- 9 marca – została zniesiona inkwizycja hiszpańska.
- 15 marca – USA: Maine jako 23 stan dołączyło do Unii.
- 8 kwietnia – na greckiej wyspie Milos odnaleziono posąg Wenus z Milo.
- 11 maja – zwodowano brytyjski okręt HMS „Beagle”, znany z wyprawy badawczej z udziałem m.in. Karola Darwina.
- 20 sierpnia – po raz pierwszy wykonano hymn Chile.
- 27 sierpnia – pierwsze wejście na Zugspitze (2962 m n.p.m.) - Bawarczyk por. Josef Naus, przewodnik Georg Deuschel i ordynans Maier.
- 20 października – rozpoczął się kongres opawski; spotkanie władców Świętego Przymierza.
- 17 listopada – Nathaniel Palmer, kapitan z Nowej Anglii, odkrył podczas rejsu na południe od Ziemi Ognistej Półwysep Antarktyczny.
- 20 listopada – brytyjski statek wielorybniczy Essex został staranowany przez kaszalota i zatonął w odległości 3700 km od najbliższych wybrzeży Ameryki Południowej, załoga przeniosła się na szalupy i przez ponad cztery miesiące dryfowała po Pacyfiku; cała historia zainspirowała Hermana Melville’a do napisania powieści Moby Dick.
- 3 grudnia – w Neapolu odbyła się premiera opery Mahomet II Gioacchina Rossiniego.
- Hans Christian Ørsted odkrył elektromagnetyzm.
- Austriacka interwencja w Neapolu i Piemoncie.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia - Julian Ankiewicz, polski architekt (zm. 1903)
- 14 stycznia - Feliks Księżarski, polski architekt (zm. 1884)
- 15 stycznia - Eliza Branicka, polska arystokratka (zm. 1876)
- 12 lutego – Józef Eulalio Valdés, kubański bonifrater, błogosławiony katolicki (zm. 1889)
- 24 lutego - Julian Goslar, polski działacz rewolucyjny (zm. 1852)
- 2 marca - Jonatan Warschauer, polski lekarz pochodzenia żydowskiego (zm. 1888)
- 14 marca – Wiktor Emanuel II, pierwszy król zjednoczonych Włoch (zm. 1878)
- 24 marca – Aleksander Edmund Becquerel, francuski fizyk i fizykochemik (zm. 1891)
- 28 marca – Stanisław Hebanowski, polski architekt (zm. 1898)
- 30 marca
- Anna Sewell, brytyjska pisarka (zm. 1878)
- Andrej Sládkovič, słowacki poeta romantyczny (zm. 1872)
- 16 kwietnia – Victor Puiseux, francuski matematyk i astronom (zm. 1883)
- 18 kwietnia - Dionizy Skarżyński, polski szlachcic, działacz niepodległościowy, polityk, zesłaniec (zm. 1903)
- 3 maja – Eduard Blásy, węgierski taternik (zm. 1888)
- 12 maja – Florence Nightingale, angielska pielęgniarka i działaczka społeczna, inicjatorka nowoczesnego pielęgniarstwa (zm. 1910)
- 20 maja – Ludwika Teresa de Montaignac, francuska zakonnica, założycielka Oblatek Serca Jezusa, błogosławiona katolicka (zm. 1885)
- 26 maja – Maria Katarzyna Kasper (1820-1898) – niemiecka zakonnica, święta katolicka (zm. 1898)
- 9 czerwca – János Hunfalvy, węgierski geograf, profesor uniwersytecki i członek Węgierskiej Akademii Nauk (zm. 1888)
- 15 lipca – Jędrzej Wala (starszy), przewodnik tatrzański (zm. 1896)
- 11 sierpnia – Józefa Naval Girbès, hiszpańska tercjarka karmelitańska, błogosławiona katolicka (zm. 1893)
- 1 września – Karol Scheibler, łódzki przemysłowiec (zm. 1881)
- 3 września - George Hearst, amerykański przedsiębiorca, polityk, senator ze stanu Kalifornia (zm. 1891)
- 8 września - William Thomas Hamilton, amerykański prawnik, rolnik, polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1888)
- 16 października – Fryderyk Albert, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1876)
- 17 października – Édouard Roche, francuski matematyk i astronom (zm. 1883)
- 26 października – Maria Encarnacion Rosal, gwatemalska betlejemka, błogosławiona katolicka, pierwsza beatyfikowana Gwatemalka (zm. 1886)
- 20 listopada - Feliks Szlachtowski, polski prawnik, prezydent Krakowa (zm. 1896)
- 22 listopada - Katherine Plunket, irlandzka arystokratka, ilustratorka botaniczna, superstulatka (zm. 1932)
- 28 listopada – Fryderyk Engels, niemiecki filozof, socjalista (zm. 1895)
- 6 grudnia - Aleksandra Badeńska, Saksonii-Coburg-Gotha (zm. 1904)
- 18 grudnia – Sokrat Starynkiewicz, rosyjski generał, prezydent Warszawy (zm. 1902)
- 19 grudnia
- Peter Ludvig Panum, duński lekarz i fizjolog, autor naukowego opisu odry (zm. 1885)
- Szymon Schreiber, polski rabin (zm. 1883)
- 24 grudnia – Siegmund Lachenwitz, niemiecki malarz animalista (zm. 1868)
- 29 grudnia – Tytus Chałubiński, polski lekarz, profesor patologii, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego (zm. 1889)
Data dzienna nieznana:
- Jan Chen Xianheng, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1862)
- Piotr Son Sŏn-ji, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 29 stycznia – Jerzy III Hanowerski, król Wielkiej Brytanii (ur. 1738)
- 17 lutego – Franciszek Clet, francuski lazarysta, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1748)
- 15 marca – Klemens Maria Hofbauer, święty, redemptorysta (ur. 1751)
- 20 czerwca – Manuel Belgrano, argentyński ekonomista, polityk, twórca flagi Argentyny (ur. 1770)
- 15 października – Karl Philipp Schwarzenberg, książę, austriacki feldmarszałek i dyplomata (ur. 1771)
Zdarzenia astronomiczne
[edytuj | edytuj kod]- Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 11 lutego
- Ostatki: 15 lutego
- Popielec: 16 lutego
- Niedziela Palmowa: 26 marca
- Wielki Czwartek: 30 marca
- Wielki Piątek: 31 marca
- Wielka Sobota: 1 kwietnia
- Wielkanoc: 2 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 3 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 11 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 21 maja
- Boże Ciało: 1 czerwca
