Ceuta

Ceuta
*Ciudad Autónoma de Ceuta*
	miasto autonomiczne
Herb	Flaga
	Hymn: Ceuta, mi ciudad querida
Państwo	Hiszpania
Miasto autonomiczne	Ceuta
Data powstania	14 marca 1995
Kod ISO 3166-2	ES-CE
Prezydent	Juan Jesús Vivas (Partia Ludowa)
Powierzchnia	19,7 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 84 959
• gęstość	4592 os./km²
Języki urzędowe	hiszpański
	Plan Ceuty
	Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba senatorów	2
Liczba posłów	1
	Położenie na mapie Hiszpanii Ceuta
	35,88667°N 5,30000°W/35,886667 -5,300000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Ceuta (wym. ['θ e w t a], hiszp. Ciudad Autónoma de Ceuta) – hiszpańska jednostka administracyjna − miasto i twierdza położone na afrykańskim cyplu tworzącym Cieśninę Gibraltarską, niemal naprzeciw Gibraltaru. Jest eksklawą na terytorium Maroka. Powierzchnia około 19,7 km². Liczba mieszkańców: 84 959 (2017). Pod względem administracyjnym Ceuta jest miastem autonomicznym, poprzednio należała do hiszpańskiej prowincji Kadyks. W Ceucie znajduje się najbliższy Europie port afrykański i baza marynarki wojennej. Podobnie jak Melilla, tworzy jednomandatowy okręg wyborczy do hiszpańskiego Kongresu Deputowanych, jednej z dwóch izb parlamentu (Kortezów Generalnych).

Ceuta posiada autonomię. Od wybrzeża Hiszpanii dzieli ją 12 mil (~22 km). Dwie główne grupy religijne to chrześcijanie i muzułmanie. W 2012 roku część ludności Ceuty, która utożsamiała się z wiarą rzymskokatolicką, wynosiła 68,0%, podczas gdy muzułmańska wynosiła 28,3%^[1]

Historia

Ceuta założona została ok. 500 lat p.n.e. przez kupców fenickich z niedalekiej Kartaginy. Położona prawie na granicy znanego wówczas świata, była jednak punktem strategicznym, gdzie stykało się wiele kultur i rozwijał się handel. Początkowo w V wieku p.n.e. istniała tu miejscowość zwana przez Kartagińczyków Abyla lub Abila. Przybywający tu Grecy nazywali ją Heptadelfos – od siedmiu wzgórz wznoszących się nad miastem^[2]. Po upadku Kartaginy region ten znalazł się w sferze wpływów rzymskich. Od 45 r. istniała tu kolonia rzymska o nazwie Ad Septem Fratres (Siedmiu Braci), z czego po pewnym czasie zostało tylko Septem.

W 429 r. Wandalowie pod wodzą Genzeryka wypędzili Rzymian z miasta i przejęli nad nim kontrolę. Od 534 r. Ceutą władał cesarz bizantyński Justynian I, a około roku 616 została ona przyłączona do południowohiszpańskiego Królestwa Wizygotów^[2].

Gdy w 710 roku armie Arabów dotarły do miasta, jego wizygocki namiestnik Julian nakłonił agresorów do opuszczenia tych terenów i inwazji na Półwysep Iberyjski (chodziło tu o prywatne porachunki wizygockiego króla Roderyka). Wkrótce Ceuta stała się głównym miejscem przerzutu wojsk do atakowanej Europy.

Po śmierci Juliana Arabowie przejęli całkowitą kontrolę nad miastem. Nazwali je po arabsku Sebtah^[2], co przekształcono później w obecną Ceutę. Władał nim kalif Kordoby^[2]. Atakowane było ono często przez plemiona berberyjskie, najbardziej podczas buntu charydżytów. Po tej rewolcie dowodzonej przez Maysarę al-Haqira miasto zostało opuszczone. Zostało odbudowane w IX wieku przez Majakasa i jego plemię. Tak została zapoczątkowana dynastia Banu Isam. Po rozpadzie kordowiańskiego kalifatu w 1031 r. istniało tu jedno z niewielkich państw, zwanych taifa.

W 1309 r. Ceuta została zdobyta przez Fez z pomocą Aragończyków. W XII–XIV w. swe faktorie handlowe miały tu wszystkie ówczesne potęgi Morza Śródziemnego: Genua, Piza, Wenecja, Katalonia, Marsylia^[2]. 22 sierpnia 1415 miasto zostało zdobyte przez Portugalczyków pod wodzą Henryka Żeglarza. Sukces ten został okupiony stratą zaledwie 8 zabitych. Głównymi celami władcy Portugalii Jana I były przywrócenie chrześcijaństwa, zdobycie saharyjskiego złota, stworzenie szlaków handlowych dla niewolników i kości słoniowej.

W 1580 r. Ceutę zajęli Hiszpanie. Pozostawała w ich władaniu aż do roku 1640, kiedy to w czasie wojny miasto zdobyła Portugalia. O przynależności Ceuty do Hiszpanii zadecydował ostatecznie traktat lizboński. 1 stycznia 1688 król Alfons VI Zwycięski oficjalnie oddał Ceutę Karolowi II. Pomimo to w herbie Ceuty nadal widnieje herb portugalski.

W czasie wojny hiszpańsko-marokańskiej w l. 1859-1860 przez Ceutę szły wojska hiszpańskie do Maroka. Tu również w 1920 r. powstała Hiszpańska Legia Cudzoziemska. 17 lipca 1936 r. Ceuta była jednym z pierwszych ośrodków frankistowskiego puczu, będącego początkiem hiszpańskiej wojny domowej^[2].

Gdy w 1956 Hiszpania uznała niepodległość Maroka, Ceuta została przyłączona do Hiszpanii jako integralna część jej terytorium.

Osobny artykuł: Granica hiszpańsko-marokańska.

Geografia

Osobny artykuł: Geografia Ceuty.

W zachodniej części obszar Ceuty ma górzysty charakter, są to tereny wchodzące w skład gór Rif. Wschodnią część stanowi zaś skalisty cypel. Klimat podzwrotnikowy, śródziemnomorski. Roślinność skupia się w zachodniej części i jest to formacja twardolistna. Fauna jest uboga, powszechne jest jedynie ptactwo morskie i gatunki zwierząt przystosowane do życia w sąsiedztwie człowieka.

Klimat

Średnia temperatura i opady dla Ceuty
Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C]	15.8	15.9	17.4	19.1	21.9	25.7	28.9	28.5	25.8	22.8	18.8	16.4	21,5
Średnie dobowe temperatury [°C]	13.4	13.7	14.8	16.4	18.8	22.3	24.9	25.0	22.8	20.2	16.4	14.3	18,6
Średnie temperatury w nocy [°C]	11.0	11.4	12.2	13.6	15.7	18.8	20.9	21.5	19.8	17.5	14.0	12.1	15,7
Opady [mm]	122	145	90	57	21	3	1	3	37	82	127	161	849
Średnia liczba dni z opadami	8	9	6	6	4	1	0	0	2	7	7	10	60
Wilgotność [%]	72	75	68	71	66	67	61	70	72	75	73	73	70
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología^[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 87 m n.p.m., 1 km od morza, 2003–2010)

Miasta partnerskie

Zobacz też

Przypisy

↑ lavanguardia.com: Interactivo: Creencias y prácticas religiosas en España.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Magiera Adam: Wyprawa na drugi ląd, w: "Poznaj Świat" R. XXVIII, nr 2 (327), luty 1980, s. 16-17
↑ Ceuta – Agencia Estatal de Meteorología.

Linki zewnętrzne

[1] vanguardia.com: Interactivo: Creencias y prácticas religiosas en España.

[Mag-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Magiera Adam: Wyprawa na drugi ląd, w: "Poznaj Świat" R. XXVIII, nr 2 (327), luty 1980, s. 16-17

[AEMET-2010-3] Ceuta – Agencia Estatal de Meteorología.

[1]

[2]

[3]