Saltar ao contido

Michael Atiyah

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaSir Editar o valor en Wikidata
Michael Atiyah

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en) Michael Francis Atiyah Editar o valor en Wikidata
22 de abril de 1929 Editar o valor en Wikidata
Hampstead, Reino Unido (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Morte11 de xaneiro de 2019 Editar o valor en Wikidata (89 anos)
Edimburgo, Reino Unido Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaBinning Memorial Wood (en) Traducir 56°00′44″N 2°39′16″O / 56.0121389, -2.654445 Editar o valor en Wikidata
President of the Royal Society of Edinburgh (en) Traducir
2005 – 2008
← Stewart Sutherland, Baron Sutherland of Houndwood (pt) TraducirDavid Wilson (pt) Traducir →
57º Presidente da Royal Society
1990 – 1995
← George PorterAaron Klug →
Presidente London Mathematical Society (pt) Traducir
1974 – 1976
← David George Kendall (pt) TraducirJ. W. S. Cassels →
Cátedra Saviliana de Geometria (pt) Traducir
1963 – 1969
← Edward Charles Titchmarsh (pt) TraducirIoan James (pt) Traducir → Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Cambridge - doutor (1952–1955)
Trinity College (1949–1952)
The Manchester Grammar School (en) Traducir (1945–1947)
Victoria College (en) Traducir (1941–1945) Editar o valor en Wikidata
Tese académicaSome Applications of Topological Methods in Algebraic Geometry (en) Traducir Editar o valor en Wikidata (1955 Editar o valor en Wikidata)
Director de teseWilliam Vallance Douglas Hodge (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoTopoloxía, matemáticas e xeometría Editar o valor en Wikidata
Lugar de traballo Oxford
Cambridge Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónmatemático, topólogo, profesor universitario Editar o valor en Wikidata
EmpregadorUniversidade de Oxford (1972–1997)
Institute for Advanced Study (1969–1972)
Universidade de Oxford (1961–1969)
Universidade de Cambridge (1957–1961)
Institute for Advanced Study (1955–1956)
Exército Británico (1947–1949)
Universidade de Edimburgo Editar o valor en Wikidata
Membro de
Interesado enXeometría Editar o valor en Wikidata
ProfesoresWilliam Vallance Douglas Hodge (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
DoutorandoSimon Donaldson (pt) Traducir, Nigel Hitchin (pt) Traducir, Graeme Segal (pt) Traducir, George Lusztig (pt) Traducir, Peter Kronheimer (pt) Traducir, Ian Robertson Porteous (pt) Traducir, Kenneth David Elworthy (pt) Traducir, Lisa Jeffrey (pt) Traducir, Brian Joseph Sanderson (en) Traducir, John Roe (pt) Traducir, Jack Morava (pt) Traducir, David Tall (pt) Traducir, Peter Braam (pt) Traducir, Rolph Ludwig Edward Schwarzenberger (en) Traducir, Howard D. Fegan (en) Traducir, Johan L. Dupont (en) Traducir, Michael Kevin Murray (en) Traducir, Peter E. Newstead (en) Traducir, Graham White (en) Traducir, Eric Julius Grunwald (en) Traducir, Shaun Disney (en) Traducir, Peter W. Donovan (en) Traducir, Ruth Lawrence (pt) Traducir, Joseph von Rosthorn Farrell (en) Traducir e Frances Kirwan Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxeLily (Brown) Atiyah Editar o valor en Wikidata
PaiEdward Atiyah Editar o valor en Wikidata
IrmánsPatrick Atiyah Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteObálky knih, Editar o valor en Wikidata
BNE: XX1072819 WikiTree: Atiyah-5 Find a Grave: 195983072 Editar o valor en Wikidata

Michael Francis Atiyah, OM, FRS, nado en Londres o 22 de abril de 1929 e finado o 11 de xaneiro de 2019, foi un matemático británico[1] de ascendencia libanesa.[2]

Atiyah foi un dos creadores, xunto a Friedrich Hirzebruch, da teoría K topolóxica, unha parte da topoloxía alxébrica. Colaborou con moitos outros matemáticos, entre outros Raoul Bott e Isadore Singer. Con este último formulou o teorema do índice de Atiyah-Singer. Isto levouno a estudar a teoría da representación e as ecuacións da calor sobre as variedades. Sucesivamente interesouse pola teoría de campo de gauge.[3]

Atiyah recibiu a Medalla Fields en 1966, a Medalla Copley en 1988 e o Premio Abel en 2004. Foi condecorado coa Orde do Mérito do Reino Unido.[4] En 1981, a Accademia dei Lincei outorgoulle o Premio Feltrinelli. Gran Medalla da Academia Francesa de Ciencias en 2010.

Xeometría alxébrica (1952–1958)

[editar | editar a fonte]
Unha curva torcida cúbica, o tema da primeira publicación de Atiyah

Os primeiros traballos de Atiyah sobre xeometría alxébrica (e algúns traballos xerais) están reimpresos no primeiro volume dos seus traballos.[5]

Como pregraduado, estivo interesado na xeometría proxectiva clásica, e escribiu o seu primeiro traballo: unha nota curta sobre cúbicos retortos.[6] Comezou a investigar baixo a dirección de W. V. D. Hodge e ganou o premio Smith de 1954 por un enfoque teórico sobre superficies regradas,[7] que animou a Atiyah a continuar traballando en matemáticas, no canto de cambiar aos seus outros intereses: a arquitectura e a arqueoloxía.[8]

A súa tese de doutoramento con Hodge foi un enfoque teórico de teoría de Solomon Lefschetz das integrais do segundo tipo sobre variedades alxébricas e deu lugar a unha invitación a visitar o Instituto de Estudos Avanzados en Princeton durante un ano.[9] Mentres estaba en Princeton, clasificou paquetes de vectores nunha curva elíptica (estendendo a clasificación de vectores de follas de Alexander Grothendieck nunha curva de xénero 0), mostrando que calquera paquete vectorial é unha suma -esencialmente única- de paquetes de vectores non descompoñibles,[10] e despois mostra que o espazo de paquetes de vectores non descompoñibles de determinado grao e dimensión positiva pode identificarse coa curva elíptica.[11] Tamén estudou puntos dobres nas superficies,[12] dando o primeiro exemplo dun flop, unha transformación birracional especial de 3 dobreces que máis tarde foi utilizada na obra de Shigefumi Mori en modelos mínimos para 3 dobreces.[13] O flop de Atiyah tamén se pode usar para mostrar que a familia marcada universal de superficies K3 é non Hausdorff.[14]

  1. "Institute for Advanced Study: A Community of Scholars". Arquivado dende o orixinal o 06 de xaneiro de 2013. Consultado o 12 de xaneiro de 2019. 
  2. Michael Atiyah, Mathematician in Newton’s Footsteps, Dies at 89
  3. "Friedrich Ernst Peter Hirzebruch 17 de outubro de 1927 — 27 de maio de 2012". Royal Society. doi:10.1098/rsbm.2014.0010. 
  4. "Atiyah's CV" (PDF). 
  5. Atiyah 1988a
  6. Atiyah 1988a, paper 1
  7. Atiyah 1988a, paper 2
  8. Atiyah 1988a, p. 1
  9. Atiyah 1988a, papers 3, 4
  10. Atiyah 1988a, paper 5
  11. Atiyah 1988a, paper 7
  12. Atiyah 1988a, paper 8
  13. Matsuki 2002.
  14. Barth et al. 2004

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Boyer, Charles P.; Hurtubise, J. C.; Mann, B. M.; Milgram, R. J. (1993), "The topology of instanton moduli spaces" issn=0003-486X volume 137 número 3 px. 561–609 doi 10.2307/2946532 editorial The Annals of Mathematics
  • Barth, Wolf P.; Hulek, Klaus; Peters, Chris A.M.; Van de Ven, Antonius (2004), Compact Complex Surfaces, Berlin: Springer, p. 334, ISBN 978-3-540-00832-3 
  • Xel'fand, Israel M. (1960), «On elliptic equations», Russ. Math. Surv. ISBN 0-387-13619-3 Na páxina Xel'fand suxire que o índice dun operador elíptico debe ser expresable ne termos de datos topolóxicoas.
  • Harder, G.; Narasimhan, M. S. (1975), «On the cohomology groups of moduli spaces of vector bundles on curves», Mathematische Annalen 212 (3): 215-248, ISSN 0025-5831, MR 0364254, doi:10.1007/BF01357141, arquivado desde o orixinal o 5 de marzo de 2016 
  • Matsuki, Kenji (2002), Introduction to the Mori program, Universitext, Berlín, Nova York: Springer-Verlag, ISBN 978-0-387-98465-0, MR 1875410 
  • Palais, Richard S. (1965), Seminar on the Atiyah–Singer Index Theorem, Annals of Mathematics Studies, S.l.: Princeton Univ Press. Describe a proba orixinal do teorema do índice. (Atiyah e Singer nunca publicaron a proba orixinal eles mesmos, senón só versións melloradas.)
  • Segal, Graeme B. (1968), «The representation ring of a compact Lie group», Inst. : 113-128, doi:10.1007/BF02684592 .
  • Yau, Shing-Tung; Chan, Raymond H., eds. (1999), «Sir Michael Atiyah: a great mathematician of the twentieth century», Asian J. Math.(1): 1-332.
  • Yau, Shing-Tung, ed. (2005), The Founders of Index Theory: Reminiscences of Atiyah, Bott, Hirzebruch, and Singer, International Press, p. 358,

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]