Frédéric Chopin
Frédéric François Chopin (pólskt: Fryderyk Franciszek Chopin eisini stavað Szopen) (føddur 1. mars 1810 í Żelazowa Wola, deyður 17. oktober 1849 í París) var ein pólskur komponistur og klaverleikari. Hann verður mettur sum ein av mest týðandi tónasmiðjununum frá tíðarskeiðnum ið verður nevnt Romantikkin. Chopin varð føddur í Żelazowa Wola, sum er ein bygd í Hertugadøminum Warszawa. Hann vaks upp í Warszawa, har hann eisini fekk tónlistaliga útbúgving. Hann náddi at komponera nógv verk fyri klaver, áðrenn hann í 1830 sum 20 ára gamal flutti úr Póllandi stutta tíð áðrenn Novemberkollveltingina.
Chopin búsettist í París eins og nógv onnur pólsk flóttafólk. Tey næstu 19 árini helt hann bert umleið 30 almennar konsertir. Honum dámdi best at spæla á smáum støðum og heima í íbúðini. Í París starvaðist hann sum komponistur og klaverlærari. Eftir at hann hevði havt fleiri kærleiksforhold við ymiskar pólskar kvinnur, helt hann saman við tí fronsku Armandine Dupin árini 1837-47, hon var rithøvundur og brúkti dulnevni ”George Sand”, tá hon skrivaði. Meginpartin av lívinum hevði Chopin trupulleikar við heilsuni, hann andaðist í París í 1849 bert 39 ára gamal.
Verk
[rætta | rætta wikitekst]- 59 mazurkair
- 27 etudir (12 etudir opus 10, 12 etudir opus 25 og trýggjar uttan opusnummar)
- 27 præludium
- 21 nocturnir
- 20 valsar
- 18 polonesur
- 5 rondoir
- 4 balladur
- 4 impromptuir
- 4 scherzoir
- 4 søvn av variasjónum, m.a. Souvenir de Paganini
- 3 écossaisir
- 3 klaversonatir
- 2 konsertir fyri klaver og orkestur (opus 11 og 21)
Keldur
[rætta | rætta wikitekst]