Naar inhoud springen

Index van de menselijke ontwikkeling

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Wereldkaart van de index van de menselijke ontwikkeling (2020)
 0.800–1.000 (zeer hoog)
 0.700–0.799 (hoog)
 0.550–0.699 (matig)
 0.350–0.549 (laag)
 Data niet beschikbaar

De index van de menselijke ontwikkeling (ontwikkelingsindex), VN-index (welzijnsindex) of Human Development Index (HDI) van de Verenigde Naties meet voornamelijk armoede, analfabetisme, onderwijs en levensverwachting in een bepaald land of gebied. De index werd in 1990 ontwikkeld door de Pakistaanse econoom Mahbub ul Haq en wordt sinds 1993 door de UNDP gebruikt in haar jaarlijkse rapport.

De index meet de gemiddelde prestaties van een land, opgedeeld in drie categorieën:

De landen met de hoogste HDI liggen in Noord-Amerika, zuidelijk Latijns-Amerika, Europa, Oost-Azië (Japan, Zuid-Korea, Taiwan), Oceanië (Australië en Nieuw-Zeeland) en de Golfstaten (Saoedi-Arabië, Qatar, Bahrein, Oman, VAE, Koeweit).

Berekening Human Development Index (sinds 2010)

[bewerken | brontekst bewerken]

Er worden drie genormaliseerde indices gebruikt:

  1. Levensverwachtingsindex (Life Expectancy Index):
    LE: Levensverwachting bij de geboorte (Life Expectancy)
  2. Onderwijsindex (Education Index)
    Gemiddelde scholingsjarenindex (Mean Years of Schooling Index): [1]
    MYS Gemiddeld aantal jaren scholing voor een 25-jarige (Mean Years of Schooling)
    Verwachte scholingsjarenindex (Expected Years of Schooling Index) [2]
    EYS Verwacht aantal jaren scholing voor een 5-jarige (Expected years of Schooling)
  3. Inkomensindex (Income Index)
    GNIpc: Bruto nationaal inkomen per hoofd van de bevolking (Gross national income at purchasing power parity per capita)

De uiteindelijke index is het meetkundig gemiddelde van de drie genormaliseerde indices:

Sedert de eerste publicatie van het rapport in 1990 zijn een aantal wetenschappelijke kritieken gerezen, die vooral verband houden met de keuze en de weging van de toegepaste indicatoren. In 2011 publiceerde het UNDP zelf een overzicht van de kritieken, met aansluitend voorstellen tot verbetering van de Index.[3]

HDI-rapporten

[bewerken | brontekst bewerken]

HDI-rapport 2020 (met data uit 2019)

[bewerken | brontekst bewerken]

Het rapport vraagt zich af of een “terugkeer naar normaal”, na de coronapandemie, wenselijk of zelfs mogelijk is. Bij een geforceerde “terugkeer naar normaal”, dreigt onze toekomst te verzanden in eindeloos crisisbeheer in plaats van menselijke ontwikkeling.[4]:p. 4

De top 10 van het vorige rapport (2019) vertoont slechts minieme verschuivingen, Grootste stijgers zijn Oekraïne, Azerbeidzjan, Palestina en Kirgizië. De grootste dalers in de hele reeks zijn Hongkong, Singapore, Panama, Brazilië, Suriname, Zuid-Afrika, en de Comoren.

HDI-rapport 2019 (met data uit 2018)

[bewerken | brontekst bewerken]

Noorwegen staat net als in de voorgaande jaren op de eerste plaats, gevolgd door Zwitserland en Ierland. In totaal hebben 62 landen een score van 0,800 of hoger en vallen daarmee in de categorie met een zeer hoge ontwikkelingsindex. De dertig landen bovenaan de lijst:

  1. Vlag van Noorwegen Noorwegen
  2. Vlag van Zwitserland Zwitserland
  3. Vlag van Ierland Ierland
  4. Vlag van Duitsland Duitsland
  5. Vlag van Hongkong Hongkong
  6. Vlag van Australië Australië
  7. Vlag van IJsland IJsland
  8. Vlag van Zweden Zweden
  9. Vlag van Singapore Singapore
  10. Vlag van Nederland Nederland
  1. Vlag van Denemarken Denemarken
  2. Vlag van Finland Finland
  3. Vlag van Canada Canada
  4. Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
  5. Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
  6. Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
  7. Vlag van België België
  8. Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
  9. Vlag van Japan Japan
  10. Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
  1. Vlag van Luxemburg Luxemburg
  2. Vlag van Israël Israël
  3. Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
  4. Vlag van Slovenië Slovenië
  5. Vlag van Spanje Spanje
  6. Vlag van Tsjechië Tsjechië
  7. Vlag van Frankrijk Frankrijk
  8. Vlag van Malta Malta
  9. Vlag van Italië Italië
  10. Vlag van Estland Estland

Van de twintig landen die het slechtst uit het rapport kwamen, liggen er 19 in Afrika. Alleen Jemen op plaats 177 ligt niet in Afrika. De HDI toont onderaan grote overeenkomsten met de lijst van minst ontwikkelde landen. De tien landen onder aan de lijst van de UNDP waren:

  1. Vlag van Mozambique Mozambique
  2. Vlag van Sierra Leone Sierra Leone
  3. Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
  4. Vlag van Eritrea Eritrea
  5. Vlag van Mali Mali
  6. Vlag van Burundi Burundi
  7. Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan
  8. Vlag van Tsjaad Tsjaad
  9. Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek
  10. Vlag van Niger Niger

HDI rapport 2016 (met data uit 2015)

[bewerken | brontekst bewerken]

De dertig landen die bovenaan de lijst hebben gestaan:

  1. Vlag van Noorwegen Noorwegen
  2. Vlag van Australië Australië
  3. Vlag van Zwitserland Zwitserland
  4. Vlag van Duitsland Duitsland
  5. Vlag van Denemarken Denemarken
  6. Vlag van Singapore Singapore
  7. Vlag van Nederland Nederland
  8. Vlag van Ierland Ierland
  9. Vlag van IJsland IJsland
  10. Vlag van Canada Canada
  1. Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
  2. Vlag van Hongkong Hongkong
  3. Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
  4. Vlag van Zweden Zweden
  5. Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
  6. Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
  7. Vlag van Japan Japan
  8. Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
  9. Vlag van Israël Israël
  10. Vlag van Luxemburg Luxemburg
  1. Vlag van Frankrijk Frankrijk
  2. Vlag van België België
  3. Vlag van Finland Finland
  4. Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
  5. Vlag van Slovenië Slovenië
  6. Vlag van Italië Italië
  7. Vlag van Spanje Spanje
  8. Vlag van Tsjechië Tsjechië
  9. Vlag van Griekenland Griekenland
  10. Vlag van Brunei Brunei

Van de twintig landen die het slechtst uit het rapport van 2016 kwamen, liggen er 19 in Afrika (alleen Afghanistan niet). De tien landen onder aan de lijst van de UNDP waren:

  1. Vlag van Eritrea Eritrea
  2. Vlag van Sierra Leone Sierra Leone
  3. Vlag van Mozambique Mozambique
  4. Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan
  5. Vlag van Guinee Guinee
  6. Vlag van Burundi Burundi
  7. Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
  8. Vlag van Tsjaad Tsjaad
  9. Vlag van Niger Niger
  10. Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek

HDI rapport 2014 (met data uit 2013)

[bewerken | brontekst bewerken]

De dertig landen die bovenaan de lijst hebben gestaan:

  1. Vlag van Noorwegen Noorwegen
  2. Vlag van Australië Australië
  3. Vlag van Zwitserland Zwitserland
  4. Vlag van Nederland Nederland
  5. Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
  6. Vlag van Duitsland Duitsland
  7. Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
  8. Vlag van Canada Canada
  9. Vlag van Singapore Singapore
  10. Vlag van Denemarken Denemarken
  1. Vlag van Ierland Ierland
  2. Vlag van Zweden Zweden
  3. Vlag van IJsland IJsland
  4. Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
  5. Vlag van Hongkong Hongkong
  6. Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
  7. Vlag van Japan Japan
  8. Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
  9. Vlag van Israël Israël
  10. Vlag van Frankrijk Frankrijk
  1. Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
  2. Vlag van België België
  3. Vlag van Luxemburg Luxemburg
  4. Vlag van Finland Finland
  5. Vlag van Slovenië Slovenië
  6. Vlag van Italië Italië
  7. Vlag van Spanje Spanje
  8. Vlag van Tsjechië Tsjechië
  9. Vlag van Griekenland Griekenland
  10. Vlag van Brunei Brunei

De tien landen onder aan de 2014 lijst van de UNDP waren:

  1. Vlag van Mozambique Mozambique
  2. Vlag van Guinee Guinee
  3. Vlag van Burundi Burundi
  4. Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
  5. Vlag van Eritrea Eritrea
  6. Vlag van Sierra Leone Sierra Leone
  7. Vlag van Tsjaad Tsjaad
  8. Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek
  9. Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa
  10. Vlag van Niger Niger

HDI rapport 2004

[bewerken | brontekst bewerken]

De voor het rapport van 2004 gebruikte cijfers zijn voornamelijk afkomstig uit 2001 en 2002. De dertig landen die bovenaan de lijst hebben gestaan:

  1. Vlag van Noorwegen Noorwegen
  2. Vlag van Zweden Zweden
  3. Vlag van Australië Australië
  4. Vlag van Canada Canada
  5. Vlag van Nederland Nederland
  6. Vlag van België België
  7. Vlag van IJsland IJsland
  8. Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
  9. Vlag van Japan Japan
  10. Vlag van Ierland Ierland
  1. Vlag van Zwitserland Zwitserland
  2. Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
  3. Vlag van Finland Finland
  4. Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
  5. Vlag van Luxemburg Luxemburg
  6. Vlag van Frankrijk Frankrijk
  7. Vlag van Denemarken Denemarken
  8. Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
  9. Vlag van Duitsland Duitsland
  10. Vlag van Spanje Spanje
  1. Vlag van Italië Italië
  2. Vlag van Israël Israël
  3. Vlag van Hongkong Hongkong
  4. Vlag van Griekenland Griekenland
  5. Vlag van Singapore Singapore
  6. Vlag van Portugal Portugal
  7. Vlag van Slovenië Slovenië
  8. Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
  9. Vlag van Barbados Barbados
  10. Vlag van Cyprus Cyprus

De tien landen onder aan de 2004 lijst van de UNDP waren:

  1. Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa
  2. Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek
  3. Vlag van Ethiopië Ethiopië
  4. Vlag van Mozambique Mozambique
  5. Vlag van Guinee-Bissau Guinee-Bissau
  6. Vlag van Burundi Burundi
  7. Vlag van Mali Mali
  8. Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
  9. Vlag van Niger Niger
  10. Vlag van Sierra Leone Sierra Leone

Human Sustainable Development Index (HSDI)

[bewerken | brontekst bewerken]

In de huidige HDI worden ontwikkelde en olierijke landen bovenaan geplaatst, zonder rekening te houden met de kostprijs en de gevaren van hun ontwikkeling voor de planeet en de toekomst van de mens. Men gaat ervan uit dat natuurlijke hulpbronnen ongelimiteerd zijn, en er wordt nauwelijks aandacht besteed aan de fundamentele verschuivingen in de fysische, biologische en chemische processen van de Aarde, die het resultaat zijn van die ontwikkeling.

Een aangepaste index moet rekening houden met de per capita koolstofemissies van elk land, om te komen tot een “Index van duurzame menselijke ontwikkeling” (Human Sustainable Development Index, HSDI).[5]

Voerde men over 2010 een herberekening uit volgens deze HSDI (dus de HDI plus koolstofemissies per capita), dan vallen vooral landen als de Verenigde Staten, Australië, Canada en de Golfstaten terug op veel lagere posities van ontwikkeling. Voor Nederland en België veranderden de scores weinig, Noorwegen bleef aan de top.[6] Volgens bepaalde inschattingen zou Cuba naar voren komen als een duurzaam ontwikkeld land.[7]

[bewerken | brontekst bewerken]