Naar inhoud springen

Clement Attlee

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Graaf Attlee
Clement Attlee
Clement Richard Attlee
Clement Richard Attlee
Geboren 3 januari 1883
Londen, Engeland
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Overleden 8 oktober 1967
Londen, Engeland
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Politieke partij Labour Party
Partner Violet Miller Attlee
(1922–1964)
Beroep Politicus
Advocaat
Jurist
Activist
Militair (Majoor)
Religie Geen (Agnosticisme)
Premier van het Verenigd Koninkrijk
Aangetreden 26 juli 1945
Einde termijn 26 oktober 1951
Monarch George VI
Voorganger Winston Churchill
Opvolger Winston Churchill
Partijleider van de
Labour Party
Aangetreden 8 oktober 1935
Einde termijn 10 december 1955
Voorganger George Lansbury
Opvolger Herbert Morrison
Oppositieleider in het Lagerhuis
Aangetreden 26 oktober 1951
Einde termijn 10 december 1955
Voorganger Winston Churchill
Opvolger Herbert Morrison
Aangetreden 8 oktober 1935
Einde termijn 10 mei 1940
Voorganger George Lansbury
Opvolger Hastings Lees-Smith
Minister van Defensie
Aangetreden 26 juli 1945
Einde termijn 20 december 1946
Premier Clement Attlee
Voorganger Winston Churchill
Opvolger Albert Victor Alexander
Lord President of the Council
Aangetreden 24 september 1943
Einde termijn 23 mei 1945
Premier Winston Churchill
Voorganger John Anderson
Opvolger Frederick Marquis
Vicepremier
Aangetreden 19 februari 1942
Einde termijn 23 mei 1945
Premier Winston Churchill
Voorganger Eerste
Opvolger Herbert Morrison
Minister voor Dominion Zaken
Aangetreden 19 februari 1942
Einde termijn 24 september 1943
Premier Winston Churchill
Voorganger Robert Gascoyne-Cecil
Opvolger Robert Gascoyne-Cecil
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Clement Attlee
Clement Attlee
Lord Privy Seal
Aangetreden 10 mei 1940
Einde termijn 19 februari 1942
Premier Winston Churchill
Voorganger Kingsley Wood
Opvolger Stafford Cripps
Minister van Posterijen
Aangetreden 13 maart 1931
Einde termijn 26 augustus 1931
Premier Ramsay MacDonald
Voorganger Hastings Lees-Smith
Opvolger William Ormsby-Gore
Kanselier van het
Hertogdom Lancaster
Aangetreden 23 mei 1930
Einde termijn 13 maart 1931
Premier Ramsay MacDonald
Voorganger Oswald Mosley
Opvolger Arthur Ponsonby
Onderminister voor Oorlog
Aangetreden 22 januari 1924
Einde termijn 4 november 1924
Premier Ramsay MacDonald
Voorganger Wilfrid Ashley
Opvolger Richard Onslow
Burgemeester van Stepney
Aangetreden 10 maart 1919
Einde termijn 30 december 1920
Voorganger Frederick Miles
Opvolger Thomas Cahill
Lid Hogerhuis
Aangetreden 15 december 1955
Einde termijn 8 oktober 1967
Lid van het Lagerhuis
voor West-Walthamstow
Aangetreden 23 februari 1950
Einde termijn 15 december 1955
Voorganger Valentine McEntee
Opvolger Edward Redhead
Lid van het Lagerhuis
voor Limehouse
Aangetreden 15 november 1922
Einde termijn 23 februari 1950
Voorganger William Pearce
Opvolger Geen
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Clement Richard Attlee, Graaf Attlee (Londen, Engeland, 3 januari 1883 – aldaar, 8 oktober 1967) was een Brits politicus van de Labour Party en premier van het Verenigd Koninkrijk van 1945 tot 1951.

Attlee was van beroep advocaat. In 1908 trad hij toe tot de socialistische Labour Party. Hij diende in de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk en het Midden-Oosten waar hij opklom tot de rang van majoor en ernstig gewond raakte. In 1921 huwde hij met Violet Milar en samen kregen ze vier kinderen. Attlee studeerde aan de Universiteit van Oxford.

Van 1922 tot 1955 zetelde hij in het House of Commons. In 1922 werd hij ook de privésecretaris van Labourleider Ramsay MacDonald. Onder MacDonald was hij van 1930 tot 1931 kanselier van het hertogdom van Lancaster en daarna was hij in 1931 enkele maanden Algemeen Postmeester.

Nadat in 1931 National Labour onder leiding van Ramsay MacDonald zich afscheurde van de Labourpartij en samen met de conservatieven en liberalen een regering vormden, werd hij in 1932 ondervoorzitter van zijn partij. Vervolgens werd hij in oktober 1935 partijleider en bleef dit tot in 1955. Van 1935 tot 1940 was hij in deze functie leider van de oppositie. Hij was een uitgesproken tegenstander van het fascisme en de appeasementpolitiek van Neville Chamberlain.

Na de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog vormde Winston Churchill in mei 1940 een nationale regering. In deze regering werd Attlee van 1940 tot 1942 Lord Privy Seal, van 1942 tot 1943 minister bevoegd voor de Dominion en van 1943 tot 1945 Lord President of the Council. Tevens was hij van 1942 tot 1945 vicepremier. Hierdoor speelde hij als vervanger van Churchill en als leidinggever van werkgelegenheid en andere burgerzaken een cruciale rol tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ondanks zijn natuurlijke bescheidenheid en laconieke stijl van spreken, won Clement Attlee na de oorlog in 1945 de verkiezingen van Winston Churchill en werd zo de eerste minister-president van de Labour-partij die een volledige parlementaire termijn diende, en de eerste die een meerderheid in het Lagerhuis had. Hij was premier van 26 juli 1945 tot 26 oktober 1951. Ook bekleedde hij van 1945 tot 1951 de functie minister van Financiën. De regering die hij leidde voerde de welzijnsstaat in, onder meer door de invoering van de National Health Service in 1948, en nationaliseerde openbare instellingen om een beleid tot stand te brengen dat goedgekeurd werd door alle partijen.[bron?] Hij ving ook de dekolonisatie van het Britse imperium aan met het verdrag van de Indische onafhankelijkheid. In 2004 werd hij verkozen tot succesvolste Britse premier van de 20e eeuw in een opiniepeiling onder politieke academici, die door MORI en de Universiteit van Leeds werd georganiseerd.[1]

Na de verkiezingen van 1951 belandde Labour terug in de oppositie, waarna Attlee van 1951 tot 1955 opnieuw oppositieleider was. In november 1955 stopte hij als partijleider en verliet de politiek, waarna koningin Elizabeth II hem als graaf Attlee in de adelstand verhief. Hierdoor zetelde hij tot aan zijn dood in het Hogerhuis. In 1967 overleed hij aan de gevolgen van een longontsteking.

Zie de categorie Clement Attlee van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Voorganger:
Oswald Mosley
Kanselier van het
Hertogdom Lancaster

1930–1931
Opvolger:
Arthur Ponsonby
Voorganger:
Hastings Lees-Smith
Minister van Posterijen
1931
Opvolger:
William Ormsby-Gore
Voorganger:
Kingsley Wood
Lord Privy Seal
1940–1942
Opvolger:
Stafford Cripps
Voorganger:
Robert Gascoyne-Cecil
Minister voor Dominion Zaken
1942–1943
Opvolger:
Robert Gascoyne-Cecil
Voorganger:
Eerste
Vicepremier
1942–1945
Opvolger:
Herbert Morrison
Voorganger:
John Anderson
Lord President of the Council
1943–1945
Opvolger:
Frederick Marquis
Voorganger:
Winston Churchill
Minister van Defensie
1945–1946
Opvolger:
Albert Victor Alexander
Voorganger:
George Lansbury
Partijleider van de
Labour Party

1935–1955
Opvolger:
Herbert Morrison
Voorganger:
Winston Churchill
Premier van het Verenigd Koninkrijk
Kabinet-Attlee I
Kabinet-Attlee II

1945–1951
Opvolger:
Winston Churchill