Cudowronki
| Paradisaeidae | |||||
| Vigors, 1825[1] | |||||
 Przedstawiciel rodziny – cudowronka czerwona (Paradisaea rubra) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina |
cudowronki | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Paradisaea Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Rodzaje | |||||
| |||||
Cudowronki[10], cudowronkowate[11], ptaki rajskie[12] (Paradisaeidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). Występują na Molukach, Nowej Gwinei i w północno-wschodniej Australii[13]. Zamieszkują lasy tropikalne, nieliczne żyją na otwartej przestrzeni.
Ptaki te charakteryzują się zwykle bardzo barwnym upierzeniem i obecnością niezwykle ozdobnych piór, czasem na głowie, czasem w ogonie. Występuje u nich silnie zaznaczony dymorfizm płciowy – samice są znacznie mniej kolorowe. U części gatunków występują – dla kontrastu – niezwykle czarne pióra, które są uważane za najciemniejszy występujący w naturze materiał: dzięki swej mikrostrukturze pochłania nawet 99,95% światła[14].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do rodziny zaliczane są następujące rodzaje[10]:
- Lycocorax Bonaparte, 1853
- Phonygammus Lesson & Garnot, 1826 – jedynym przedstawicielem jest Phonygammus keraudrenii (Lesson & Garnot, 1826) – fałdowron trąbiący
- Manucodia Boddaert, 1783
- Pteridophora A.B. Meyer, 1894 – jedynym przedstawicielem jest Pteridophora alberti A.B. Meyer, 1894 – wstęgogłów
- Parotia Vieillot, 1816
- Seleucidis Lesson, 1835 – jedynym przedstawicielem jest Seleucidis melanoleucus (Daudin, 1800) – czarownik
- Drepanornis P.L. Sclater, 1873
- Semioptera G.R. Gray, 1859 – jedynym przedstawicielem jest Semioptera wallacii (G.R. Gray, 1859) – flagowiec
- Lophorina Vieillot, 1816
- Ptiloris Swainson, 1825
- Epimachus Cuvier, 1816
- Paradigalla Lesson, 1835
- Astrapia Vieillot, 1816
- Cicinnurus Vieillot, 1816
- Paradisaea Linnaeus, 1758
We wcześniejszych klasyfikacjach do tej rodziny zaliczano również podrodzinę Cnemophilinae – płatkonosy, obecnie klasyfikowane w randze rodziny Cnemophilidae.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ N.A. Vigors. Observations on the Natural Affinities that connect the Orders and Families of Birds. „Transactions of the Linnean Society of London”. 14, s. 465, 1825. (ang.).
- ↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 35. (fr.).
- ↑ F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. Jahrgang 1826, s. 976, 1826. (niem.).
- ↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 39. (ang.).
- ↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 50. (ang.).
- ↑ G.R. Gray: The genera of birds, comprising their generic characters, a notice of the habits of each genus, and an extensive list of species referred to their several genera. Cz. 1: 1844–1849. London: Longman, Brown, Green, and Longmans, 1849, s. 93. (ang.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 411. (łac.).
- ↑ a b C.J. Sundevall: Methodi naturalis avium disponendarum tentamen. Försök till fogelklassens naturenliga uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1872, s. 45. (szw. • łac.).
- ↑ a b L.H. Stejneger: Order XVIII. Passeres. W: J.S. Kinglsy (red): The standard natural history. Cz. 4: Birds. Boston: S.E. Cassino and company, 1885, s. 519. (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paradisaeidae Vigors, 1825 – cudowronki - Birds of paradise (wersja: 2024-10-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-03].
- ↑ cudowronkowate, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-11-11].
- ↑ P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 141, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rassmusen (redaktorzy): Crows, mudnesters & birds-of-paradise. IOC World Bird List: Version 13.1. [dostęp 2023-05-17]. (ang.).
- ↑ Margit Kossobudzka: Najczarniejsza czerń w przyrodzie? Pióra rajskich ptaków!. Agora, 14 stycznia 2018. s. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2018-01-14]. (pol.).