Przejdź do zawartości

Jaskier polny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskier polny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

jaskier

Gatunek

jaskier polny

Nazwa systematyczna
Ranunculus arvensis L.
Sp. pl. 1:555. 1753

Jaskier polny, jaskier odłogowy (Ranunculus arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). W stanie dzikim występuje w Azji, Europie i Afryce Północnej[3]. W Polsce jest archeofitem (antropofit zadomowiony[4]). Rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Górna część pędu
Owoce
Liść
Łodyga
Pędy wzniesione lub podnoszące się na wysokość 20–60 cm.
Liście
Odziomkowe niepodzielone, stożkowate lub łopatkowate, na wierzchołku grubo ząbkowane. Dolne liście łodygowe zwykle trójdzielne z równowąskimi odcinkami, górne podwójnie trójdzielne, o wrębnych odcinkach.
Kwiaty
Bladożółte, o średnicy do 12 mm, wyrastające na długich, owłosionych szypułkach. W czasie kwitnienia działki kwiatu odgięte. Miodniki z zastawką. Liczne pręciki i słupki.
Owoce
Zebrane w kulisty owoc zbiorowy. Owocki o długości 3-8 mm z długimi i zakrzywionymi dzióbkami. W jednym kwiatku powstaje ich 4–8.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Kwitnie od maja do czerwca. Zawiera trującą ranunkulinę. Występuje na niżu oraz na pogórzu. Rośnie na polach, miedzach, ugorach. Preferuje gleby gliniaste i wapienne (roślina wapieniolubna). Jest chwastem zbożowym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Caucalidion lappulae[6].

Zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.