El Cid

Delwenn d'El Cid, e kêr Burgos, e Kastilha

Ramzed el Cid ha Jimena, en festoù Burgos

Un armiger regis el Libro de los testamentos, c. 1118

Rodrigo Díaz de Vivar, lesanvet El Cid (Vivar del Cid, Burgos?, war-dro 1048 - Valencia, 1099), a oa ur marc'heg kristen eus Kastilha hag a vrezelekaas ouzh ar vuzulmaned. Kemer a eure kêr València ha sevel enni un aotrouniezh e 1094, a chomas en he sav betek e varv ma c'hallas he legadiñ d'e bried Jimena Díaz, ha hi he dalc'has neuze betek 1102, pa voe adkemeret gant ar vuzulmaned.

Ar Cid zo anezhañ ur brezelour hag a gemeras perzh er Reconquista, ha war un dro un haroz mojennel en deus awenet ar pouezusañ meurgan spagnolek, Cantar de mio Cid. Anavezet eo evel "el Campeador" (Campidoctor e latin), da lavarout eo an den a ouie en em gannañ war ar maez, hag "el Cid" (eus ar ger arabek rannyezhel سيد sīdi, "aotrou"). En e vev e oa anavezet evel Campeador, evel a lenner en ur skrid eus 1098, sinet gantañ e-unan, pa skriv « ego Rudericus Campidoctor ». En dihelloù arabek eus an XIvet kantved hag eus deroù an XIIvet kanted, ez eo anvet الكنبيطور alkanbīṭūr pe القنبيطور alqanbīṭūr, pe Rudriq, Ludriq al-Kanbiyatur, al-Qanbiyatur ("Rodrigo el Campeador").

Lesanvet e voe Cid (un anv roet da bennoù-brezel kristen all) goude ma kreded e c'halle bezañ anvet evel-se abaoe ar skoazell roet da roue taifa Zaragoza etre 1081 ha 1086, adalek ma kemeras kêr Valencia e 1094, met an anv a lenner dija (evel Meo Çidi) er Poema de Almería savet etre 1147 ha 1149.

Buhez

Ganet e oa Rodrigo Díaz war-dro kreiz an XI^vet kantved, e 1041 hervez Ramon Menéndez Pidal ha 1057 gouez da Ubieto Arteta, met hiriv e kred an darn vrasañ e oa entre 1045 ha 1050 ; hervez Martínez Diez e vefe e 1048.

Ganet e vefe en Vivar del Cid, 10 km eus Burgos, hervez a gonted, met diouer a skridoù zo, ha kentañ roud a gaver eus un darempred etre Vivar hag el Cid a oa war-dro 1200, er varzhoneg Cantar de mio Cid  ha kentañ meneg splann eus ganedigezh el Cid en Vivar a zo eus ar XIV^vet kantved, e Mocedades de Rodrigo.

Yaouankiz

Rodrigo Díaz a grogas da servij ar yaouer Sancho, ma kreder e c'halle bezañ bet armígero regio, pe spatharius regis, da lavarout eo skoedour el lidoù ma ranke dougen kleze ha skoed e aotrou. En dihelloù eus amzer Alfonso VI, e 1103, e oa meneget evel arma gerens post regem ("an hini a zoug an armoù a-drek ar roue").

Lennegezh

Awenet en deus meur a oberenn lennegel e meur a vro.

• Cantar de mio Cid, savet war-dro 1128 e spagnoleg.
• Le Cid, ur pezh-c'hoari gallek gant Pierre Corneille e 1636.