oʻrindiq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

oʻ-rin-diq

Etimologiyasi

OʻRINDIQ 'oʻtirish uchun tayyorlangan jihoz’. Mehmonlar uchun alohida oʻrindihlar hoʻyildi. Bu ot qadimgi turkiy tilda orun otiga -luq qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (ЭСТЯ, I, 479; DS, 372); keyinchalik l undoshi n undoshining taʼsirida d un — doshiga (КРС, 581), oʻzbek tilida u unlilari i unlila-riga almashgan: orun + luq = orunluq > orunduq > orindiq. Bu soʻz dastlab ’taxt’ maʼnosini anglatgan, hozirgi maʼnosi maʼno kengayishi voqe boʻlib yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Oʻtirish uchun moʻljal-langan maxsus moslama (maye., stul, kreslo, divan va sh. k.). ◆ Oʻrindiqda oʻtirgan qiz sak-rab yerga tushdi. M. Nazarov, „Sirli xat“ . Mehrixon opa ingraganicha "Moskvich"ning orqa oʻrindigʻida yotardi. N. Qobil, Bemor-lar. -Xizmat? — ◆ dedi Karimiy darvoza opidagi taxta oʻrindiqqa puflab va Ba-shirjonni oʻtirishga taklif etdi. N. Aminov, „Suvarak“ .

2 Shunday narsalarning orqa (koʻt) qoʻ-yib oʻtiriladigan joyi, qismi. Yodgorning koʻzoʻngi qorongʻilashdi-yu, yiqilib qolmaslik uchun, stul oʻrindigʻini changallab oldi. Oʻ. Hoshimov, Qalbingga quloq sol.

Antonimlari

ЎРИНДИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

oʻrindiq (koʻplik oʻrindiqlar)

Tillar

• Albancha: stol
• Indonezcha: bangku
• Norvegcha (bokmål): stol (m)
• Polyakcha: tabulet
• Portugalcha: banqueta
• Turkcha: tabure