yarogʻ
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ya-rogʻ
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YAROGʻ ’hujum yoki himoya uchun ishlatiladigan qurol’. Posbonning ya r o gʻ i d a sadohat zohir (Yon-gʻin Mirza). Bu ot qadimgi turkiy tilda ’qattiq’, ’mus-tahkam’ maʼnosini anglatgan yar sifatiga -a qoʻshim-chasini qoʻshib yasalgan feʼldan -q qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa kerak: (yar + a = yara-) + q = yaraq (ПДП, 385; DS, 239); oʻzbek tilida soʻz oxiridagi q un — doshi gʻ undoshiga, birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unli — siga, gʻ undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga almashgan: yaraq > yaragʻ > yärâgʻ. Yärâgʻ soʻzi asli 'temirdan yasalgan himoya anjomi’ni anglatgan, keyinchalik maʼno kengayishi yuz berib, ’hujum quroli’ni ham anglata boshlagan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Hujum yoki himoya qilish uchun ishlatiladigan asbob; qurol, aslaha. ◆ Bo-tirning mushti ham yarogʻ. Maqol . ◆ sht Tin-tuv vaqtida uyingizdan yarogʻ chiqsa, bekor-ga oʻlib ketasiz. J. Sharipov, „Xorazm“ . ◆ Er yigitni sherdil qiladi poʻlat Yarogʻi yar-qillab tursa qoʻlida. "Murodxon" .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЯРОҒ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
yarogʻ
оружие; вооружение.