Gaya

Gaya(律法、規範)

Kesun Gaya nii we, ririh lekuh kndusan yami Seediq ma, slutuc laqi na laqi ani dehuk knuwan. Kanna yami tnSeediq ma knkingal alang nami yami Seediq, asi ka dmoi Gaya miyan ma, asi ba ini laxi. Gaya miyan nii ge, kari sndhegan kndalax rudan rudan nami cbeyo, uka bbrahun ma ini psnaki daka ooda bobo dheran.

Pusu ba Gaya nii we, pneyah snhiyan miyan Utux yami Seediq. “Ani ta naq mhuqil we hei ta nanaq ka kiya, ini qhuqil ka utux ta ma, mmaha ta suupu tlangan utux rudan ta dungan” mesa ka kari rudan miyan. Kiya, muudus ta bobo dheran hini han ge, asi ta ka mbeyax dmanga tnsapah ta, asi ta ka mbeyax dmayo alang ta ma, asi ta ka mbeyax kmawa alang ta.

Netun niqan ka pais meyah kmremux alang ta, snkciyuk ta ma ngalun ta ka tunux daha, pnkiicu na pais ka kiya, ado so ini mmhemuc meyah kmati ita ka kaalang denu. Rseno ka mnangal tunux pais kii de, spatis daha dqeras, dungus na we, rseno ba bale ka heya di mesa ma, kiya si Seediq bale mesa duri denu. Meniq ka mqedin we, asi ka mdrumuc tminun ma mkea ttinun kesun miri de, kika spatis daha dqeras. So ka mqedin ini kela tminun ma mbserux tminun ge, uka rseno mosa mita dheya, ado ka uka mtinun pala, pacang ma msalu lukus daha de, mangal mqedin so kiya. Bale ba naq cbeyo duri, uka bburigan so pala ma ukus, asi bale ka skkingal pooda baga mqedin ka ware ge, niqan lukus plkusan ta. Ye mpmaanu de uka mqedin rseno cbeyo, paru bale gnlaanan dnyagan quri tnsapah ka mqedin. Kika mqedin pntasan dqeras de, kii kesun mqedin bale ma, Seediq bale.

Patis miyan dqeras yami Seediq nii ge, irih so pnskraya mesa gnSeediq mu bale, uka ssresan ma spruun mita seediq duri, moda psgao utux rudan miyan ga smbaang Hako Utux hii bobo na de, qrasun utux rudan ka niqan patis dqeras. Ani si uxe wano patis dqeras ka taan daha, mita qapan baga duri, asi ka mgdara qapan daha baga we, pdaun na Hako Utux ma mosa dehuk tlangan utux miyan rudan hii. Bobo na de, msuupu utux rudan miyan meniq hiya di, ani betaq knuwan de, ini pswaye di.

Kanna Gaya miyan so Smratuc, Mehu, Lmawa Quyux, Hmetun Quyux Bgihur ma Lmaqi ge, niqan naq kari ddrunan daha Utux. Niqan naq kari ka Smapuh, Melux, Mita Idas, Kmbagah ma Lubuy Halung ddesun lmiqu duri.

Ani naq ini pntena ka kari sdurun we, mntena ka pnsaan gnhuwe gnaalu Utux. Gaya msterung de msaasu lnihu, Gaya mddahur tnquwan, Gaya kesun Bari…, pneyah snhiyan miyan Utux kanna ka kiya. So ka mddayo smdehu seediq, msbarux ooda knkingal tnsapah ma pllayun bale ka oda alang, ini geeguy ma ini qberiq, kari sndhegan ba rudan miyan ka nii. Kii mesa ka rudan miyan, “Pneeyah snhiran ta Utux ka pusu Gaya ta ita Seediq” mesa.

參考文獻

• 郭明正. (2011). Wikipedia 維基百科 族語詞條試寫─原住民族語詞條 2011作品集. 教育部.