Dimetil tereftalat

Dimetil tereftalat (DMT) , C6H4 (COOCH3)2 formülüne sahip organik bir bileşiktir. Tereftalik asit ve metanolden oluşan diesterdir. Damıtılabilir renksiz bir sıvı vermek üzere eriyen beyaz bir katıdır.[1]

Dimetil tereftalat
Structural formula of dimethyl terephthalate
İsimleri
IUPAC adı
Dimetil benzen-1,4-dikarboksilat
Diğer isimleri:
Dimetil Tereftalat

1,4-benzendikarboksilik asit dimetil ester

Dimethyl 4-phthalate

Dimetil p-ftalat

Di-Me tereftalat

Metil 4-karbometoksibenzoat

Metil-p-(metoksikarbonil)benzoat

Metil tereftalat, di-

Tereftalik asit dimetil ester (2:1)
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
Kısaltmalar DMT
1107185
ChEBI
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.004.011 Edit this at Wikidata
Avrupa topluluk numarası
  • 204-411-8
MeSH Dimethyl+4-phthalate
RTECS numarası
  • WZ1225000
UNII
CompTox Dashboard ABD Çevre Koruma Ajansı
InChI
  • InChI=1S/C10H10O4/c1-13-9(11)7-3-5-8(6-4-7)10(12)14-2/h3-6H,1-2H3 checkY
    Key: WOZVHXUHUFLZGK-UHFFFAOYSA-N checkY
  • InChI=1/C10H10O4/c1-13-9(11)7-3-5-8(6-4-7)10(12)14-2/h3-6H,1-2H3
    Key: WOZVHXUHUFLZGK-UHFFFAOYSA-N
SMILES
  • COC(=O)C1=CC=C(C=C1)C(=O)OC
  • O=C(OC)c1ccc(cc1)C(=O)OC
Özellikler
Kimyasal formülü
C10H10O4
Molar kütlesi 194.186 g·mol−1
Görünüm Kristal Beyaz
Yoğunluk 1.2 g/cm3, ?
Erime noktası 142 °C (288 °F; 415 K)
Kaynama noktası 288 °C (550 °F; 561 K)
Asitlik (pKa) -7.21
Bazlık (pKb) -6.60
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir. (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
checkY verify (what is checkY☒N ?)

Üretimi

değiştir

Dimetil tereftalat (DMT) çeşitli yollarla üretilmiştir. Geleneksel olarak ve hâlâ ticari değeri olan tereftalik asidin doğrudan esterifikasyonudur. Alternatif olarak, metil p-toluat (PT) yoluyla p-ksilenden oksidasyon ve metil-esterifikasyon aşamalarının değiştirilmesiyle hazırlanabilir.[1]

Kullanım alanları

değiştir

DMT, polietilen tereftalat (PET), politrimetilen tereftalat (PTT) ve polibütilen tereftalat (PBT) dâhil olmak üzere poliesterlerin üretiminde kullanılır. Yapısal olarak DMT, 1 ve 4 pozisyonlarında metil karboksilat (-CO2CH3) grupları ile ikame edilmiş bir benzen halkasından oluşur. DMT uçucu olduğundan, PET'in (örneğin plastik şişelerden) geri dönüştürülmesine yönelik bazı planlarda bir ara maddedir.

DMT'nin hidrojenasyonu, yararlı bir monomer olan diol siklohekzandimetanol'ü verir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Richard J. Sheehan "Terephthalic Acid, Dimethyl Terephthalate, and Isophthalic Acid" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 2005.DOI:10.1002/14356007.a26_193 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Ullmann" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)