1465
Godina
< |
14. vijek |
15. vijek
| 16. vijek
| >
< |
1430-e |
1440-e |
1450-e |
1460-e
| 1470-e
| 1480-e
| 1490-e
| >
<< |
< |
1461. |
1462. |
1463. |
1464. |
1465.
| 1466.
| 1467.
| 1468.
| 1469.
| >
| >>
Godina 1465 (MCDLXV) bila je redovna godina koja počinje u utorak (1. 1. po julijanskom kalendaru).
Gregorijanski | 1465. (MCDLXV) |
Ab urbe condita | 2218. |
Islamski | 869–870. |
Iranski | 843–844. |
Hebrejski | 5225–5226. |
Bizantski | 6973–6974. |
Koptski | 1181–1182. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1520–1521. |
• Shaka Samvat | 1387–1388. |
• Kali Yuga | 4566–4567. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4101–4102. |
• 60 godina | Yin Drvo P(ij)etao (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11465. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
uredi- kraj 1464 / početak 1465. - Umro Stefan Crnojević, nasleđuje ga sin Ivan (vl. 1465-90) koji prekida prijateljstvo sa Mlečanima.
- 29. 1. - Amadeus IX Savojski (kasniji blaženik) postao savojski vojvoda.
- 30. 1. - Karl Knutsson (Karl VIII) zbačen je sa švedskog trona, a za regenta je postavljen biskup Kettil Karlsson (od augusta nadbiskup Jöns Bengtsson Oxenstierna).
- 1. 3. - Mlečani uzimaju Stjepana II Frankopana u zaštitu.
- mart/april - Ivan Crnojević kreće na mletački Kotor, na njegovu stranu prelaze Grbalj i Paštrovići, nakratko zauzeta Budva i nešto duže Crmnica.
- 16. 4. - Svečano ugarsko poslanstvo od 300 vitezova na čelu sa Ivanom Česmičkim i Ivanom Rozgonom na putu u Rim stiglo u Veneciju.
- 22. 4. - Mletačka Republika ucenila glavu Ivana Crnojevića na 10.000 dukata.
- 28. 5. - Ugarsko poslanstvo napušta Rim, papa po njima šalje osmanskog pretendenta Bajazita Osmana (Calixtus Ottomanus).
- 3. 7. - Nakon što im je Dubrovčanin Jakov Bunić doneo Mehmedovu mirovnu ponudu, Mlečani je prihvataju pod uslovom da im se vrati Moreja i Mitilena, a Ugarskoj Bosna.
- 16. 7. - Bitka kod Montlhéry - sukob bez jasnog ishoda između francuskog kralja Luja XI i Lige Javnog dobra.
- jul - Turci na čelu sa Isa-begom upadaju u Hercegovinu, osvajaju Blagaj na Buni, Foču, Nikšić, dolaze blizu Trebinja;
- Vladislav Hercegović se sklanja na dubrovačka ostrva a Vlatko odlazi mađarskom kralju.
- septembar - Venecija uzima u zaštitu Herceg Novi, što izaziva protest kralja Matije[1]; takođe, mletački splitski knez zauzeo ušće Neretve i Makarsku krajinu.
- oktobar - Kralj Matija je u Gradiškoj, sledećeg meseca šalje vojsku na čelu sa Janom Vitovcem i Ivanom Rozgonom u Hercegovinu.
- 28. 11. - Zelenogorski savez čeških katoličkih plemića protiv utrakvističkog kralja Jiržija Podjebradskog, savez podržava i papa Pavao II., čijem se pozivu Podjebradski letos nije odazvao.
- decembar? - Sultan postavio Matiju Radivojevića Šabančića za "kralja" Bosne (1465-71).
Tokom/tijekom godine
uredi- Vuk Grgurević tokom pregovora u Beogradu prešao iz turske u mađarsku službu - dobija gradove Slankamen i Kupinik, postaje zapovednik Srba u Sremu.
- Imbro Zapolja više nije gubernator Bosne; ban slavonski (i mačvanski sa Petrom Sokolom) je Nikola Iločki; banovi "Rame, Dalmacije i Hrvatske" su Petar Zob i Ladislav de Disznos (obnovljen naziv "Rama" za Bosnu).
- Nakon izumiranja porodice Walsee Rijeka pripada Habsburzima.
- Prvi put se spominje Gradačac (Gradac, Gračac).
- Ivan Vitez od Sredne postao ostrogonski nadbiskup i primas Ugarske.
- Početak vođenja Pomenika u manastiru Sv. Trojice u Mušutištu kod Prizrena.
- približno - Katarina Kosača Kotromanić otišla u Rim.
- Rat dveju ruža: zarobljen bivši lankastrijanski kralj Engleske Henry VI; kraljica i princ od Velsa pobegli u Francusku.
- Kneževina Taranto priključena Napuljskom kraljevstvu.
- Pobunom u Fesu protiv vezira Jevrejina srušena dinastija Marinida.
- Velike poplave u južnoj i srednjoj Kini.
Rođenja
uredi- 6. 2. - Scipione del Ferro, italijanski matematičar († 1526)
- 10. 6. - Mercurino Gattinara, italijanski državnik i pravnik († 1530)
- 17. 8. - Filibert I Savojski († 1482)
- 11. 9. - Bernardo Accolti, italijanski pesnik († 1536)
- 14. 10. - Konrad Peutinger, diplomata, političar, ekonomista, kolekcionar († 1547)
- 11. 12. - Ashikaga Yoshihisa, japanski šogun († 1489)
- Diego Velázquez de Cuéllar, španski konkistador († 1524)
- ca. Gil Vicente, portugalski književnik († ca. 1536)
- ca. Francisco Álvares, portugalski misionar i istraživač
Smrti
uredi- 5. 1. - Šarl, orleanski vojvoda, pesnik (* 1394)
- 1. 2. - Dionizije Seč, ostrogonski nadbiskup i primas ugarski
- 19. 2. - Jovan Gazul, albansko-dubrovački sveštenik, naučnik, diplomata (* ca. 1400)
- 30. 3. - Isabella di Chiaromonte, napuljska kraljica (* ca. 1424)
- 12. 5. - Toma Paleolog, bivši morejski vladar (* 1409)
Reference
uredi- ↑ Prema Istoriji Crne Gore, str. 290, ovo je bilo u decembru.
- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
- Vladimir Ćorović, Historija Bosne
- Grupa autora, Istorija Crne Gore