Grkokatoličanstvo

Dio serije članaka na temu

Hrišćanstvo

Christian cross
Kršćanstvo

Isus Hristos
Rođenje · Krštenje · Učenje
Smrt · Uskrsnuće

Osnove
Apostoli · Evanđelje · Crkva

Historija
Rano kršćanstvo · Oci · Sabori
Ikonoklazam · Šizma · Križari
Reformacija · Ekumenizam

Tradicije

Teologija
Stvaranje · Pad · Grijeh · Sud
Spasenje · Carstvo · Hristologija
Trojstvo (Otac, Sin, Sveti duh)

Biblija
Stari zavjet · Novi zavjet
Knjige · Kanon · Apokrifi

Ova kutijica: pogledaj  razgovor  uredi

Grkokatolicizam ili grkokatoličanstvo je termin koji se odnosi na istočne katoličke crkve koje slede vizantijsku obrednu i liturgijsku tradiciju. Pripadnici ove crkve se nazivaju grkokatolici.

Istorijat

uredi

Grkokatolici su nastali kao posledica težnje Rimokatoličke crkve da kroz unijaćenje stavi Pravoslavne crkve pod svoju kontrolu. Kako je kod rimokatolika pripadnost Crkvi shvaćena pre svega kroz priznavanje Petrovog namesnika — pape — kao vrhovnog prvosveštenika Crkve, došlo se do shvatanja da je za jedinstvo dovoljno ovo priznanje neke crkvene zajednice pa da ona postane organski deo rimokatolicizma.

U novije vreme, u kontekstu ekumenskog dijaloga, unija je (Balamandskim sporazumom) odbačena kao metod za ujedinjenje hrišćana. Rimokatolička strana, međutim, insistira na tome da grkokatolici imaju pravo da postoje, dok pravoslavni nerado na njih gledaju, kao na proizvod, više-manje nasilnih pokušaja pokatoličavanja u istoriji.

Za grkokatolike, u pravoslavnom svetu, često se koristi pogrdni naziv „unijati“[1]. On označava otpandika od pravoslavne vere, tj. nekog ko je izdao svoju veru. Termini „Unijatska crkva“ i „unijati“ predstavljaju uvredljive nazive za vernike Grkokatoličke crkve, odnosno grkokatolike i ne treba ih koristiti.

Obeležja

uredi

Grkokatolici zadržavaju sve obredne razlike tj. služe liturgiju na kvasnom hlebu, vernici se pričešćuju pod oba vida, sveštenstvo nosi brade i ženi se, u crkvi je ikonostas. Kada neupućena osoba uđe u grkokatoličku crkvu, stiče utisak da je reč o pravoslavcima. Tokom vremena, i kod grkokatolika su prihvaćene različite prakse karakteristične za latinski obred, ali one još uvek nisu dominantne. Međutim, i pored spoljašnje sličnosti, stupivši u jedinstvo sa Rimom, grkokatolici su istupili iz pravoslavnog korpusa tako da sa pravoslavnim više nemaju ni kanonsko ni liturgijsko zajedništvo.

Spisak grkokatoličkih crkvi

uredi

Sa sopstvenom hijerarhijom

uredi

Bez vlastite hijerarhije

uredi

Povezano

uredi

Spoljašnje veze

uredi