Wacław IV Luksemburski

król Niemiec i Czech, książę Luksemburga

Wacław IV Luksemburski (cz. Václav IV Lucemburský) (ur. 26 lutego 1361 w Norymberdze[potrzebny przypis], zm. 16 sierpnia 1419 w Pradze[potrzebny przypis]) – król niemiecki 1378–1400 i czeski 1378–1419, książę Luksemburga 1383–1419. Syn Karola IV Luksemburskiego.

Wacław IV Luksemburski
Václav IV Lucemburský
Ilustracja
Wizerunek herbu
Król Niemiec
Okres

od 29 listopada 1378
do 20 sierpnia 1400

Koronacja

6 lipca 1376 – wybrany 10 czerwca 1376 jeszcze za życia ojca

Poprzednik

Karol IV Luksemburski

Następca

Ruprecht z Palatynatu

Król Czech
Okres

od 29 listopada 1378
do 16 sierpnia 1419

Koronacja

15 czerwca 1363

Poprzednik

Karol IV Luksemburski

Następca

Zygmunt Luksemburski

książę Luksemburga
Okres

od 7 grudnia 1383
do 16 sierpnia 1388

Poprzednik

Wacław I Luksemburski

Następca

Jodok z Moraw

Elektor Brandenburgii
Okres

od 2 października 1373
do 29 listopada 1378

Dane biograficzne
Dynastia

Luksemburgowie

Data urodzenia

26 lutego 1361

Data śmierci

16 sierpnia 1419

Ojciec

Karol IV Luksemburski

Matka

Anna Świdnicka

Żona

Joanna Bawarska
Zofia Bawarska

Życiorys

edytuj

Elekcja

edytuj

Na króla rzymskiego wybrany został za życia swego ojca Karola IV w roku 1376 (został koregentem), co wywołało oburzenie elit państwa. Koronowany został 6 lipca 1376. Rozrost władzy udzielnych książąt, rosnący partykularyzm i podziały spowodowały upadek władzy centralnej. Wacław IV starał się lawirować między zwalczającymi się nawzajem miastami i wielkimi właścicielami ziemskimi, co zaowocowało utratą zaufania społecznego.

W katedrze w Monzy jest zachowany wizerunek przedstawiający koronację Wacława na króla Italii żelazną koroną w obecności sześciu pozostałych elektorów. Wizerunek został prawdopodobnie wykonany wyłącznie w celu wzmocnienia roszczeń katedry do przechowywania żelaznej korony. Sam fakt koronacji jest kwestionowany przez historyków.

Cele polityki

edytuj

Podobnie jak ojcu, Wacławowi zależało na rozwoju własności wewnątrz własnego rodu, ale brakło mu zdolności i zręczności Karola IV, toteż po śmierci Karola opozycja zaczęła mu grozić detronizacją. Zagrożenie to stało się tym bardziej realne, gdy brat stryjeczny króla Jodok z Moraw uwięził go przejściowo (1394). Wreszcie w Oberlahnstein ogłoszono detronizację Wacława jako króla niemieckiego, obierając monarchą Ruprechta z Palatynatu.

Po śmierci pochowany został w klasztorze w Zbraslaviu. W czasie wojen husyckich po splądrowaniu klasztoru jego zwłoki zostały wyrzucone z trumny[1].

Małżeństwa

edytuj

Wacław został w 1366 roku zaręczony z Elżbietą Slawońską, córką Stefana, brata Ludwika Węgierskiego, króla Węgier. Zaręczyny zostały kilka lat później unieważnione wskutek starań Elżbiety Łokietkówny. Wacław był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Joanna Bawarska, a drugą Zofia Bawarska. Oba związki, podobnie jak wiele małżeństw innych Luksemburgów, okazały się bezpotomne.

Przodkowie

edytuj
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henryk VII Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
Jan Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Małgorzata Brabancka
 
 
 
 
 
 
 
Karol Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wacław II
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Przemyślidka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Guta von Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Wacław IV Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bernard świdnicki
 
 
 
 
 
 
 
Henryk II świdnicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kunegunda Łokietkówna
 
 
 
 
 
 
 
Anna świdnicka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 
 
Katarzyna
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NN
 
 
 
 
 
 

Przypisy

edytuj
  1. Bożena Krzywobłocka, Róża Krzywobłocka, Tajemnice klejnotów. Warszawa 1983, s. 51.

Bibliografia

edytuj
  • Benedykt Zientara: Historia powszechna średniowiecza
  • Tadeusz Manteuffel: Historia Powszechna. Średniowiecze
  • Stanisław A. Sroka: Genealogia Andegawenów Węgierskich, Kraków 1999

Linki zewnętrzne

edytuj