Pepin Krótki

Pepin Krótki
	; Pepin na miniaturze z epoki
	król Franków
Okres	od 751; do 768
Poprzednik	Childeryk III
Następca	Karol Wielki
	Dane biograficzne
Dynastia	Karolingowie
Data urodzenia	714
Data śmierci	24 września 768
Ojciec	Karol Młot
Matka	Chrotruda
Żona	Bertrada z Laonu
Dzieci	Karol Wielki, Karloman
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pepin Krótki zwany też Pepinem Małym, Pepinem Młodszym i Pepinem III, fr. Pepin le Bref (ur. 714 prawdopodobnie w Jupille koło Liège, zm. 24 września 768 w Saint-Denis) – król Franków od roku 751, majordom Neustrii i Burgundii (741–751) oraz Austrazji (747–751); majordom Childeryka III, ostatniego króla Franków z dynastii Merowingów. Był synem Karola Młota i Chrotrudy (Rotrudy) oraz ojcem Karola Wielkiego^[1].

Życiorys

Pepin dorastał w klasztorze w Saint-Denis^[2]. Po śmierci ojca został majordomem królestwa wraz z bratem Karlomanem. Objął Neustrię i Burgundię. Przeciwko władzy obu braci wystąpił trzeci syn Karola Młota Griffo, syn Swanhildy bawarskiej. Obaj bracia zamknęli jednak Griffona w zamku Chèvremont w pobliżu Liège^[3]. 15 sierpnia 747 roku Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na Monte Cassino. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków.

Pepin dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez świętego Bonifacego (w listopadzie lub podczas Bożego Narodzenia w 751 roku) jako pierwszy władca z dynastii Karolingów^[4]^[5]. Wcześniej od papieża Zachariasza otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę^[5]. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, Stefana II, który odwiedzał go dwukrotnie w Galii^[1]. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w bazylice Saint-Denis pod Paryżem^[5] w 754 r^[1].

Był to akt niezwykłej wagi dla losów państwa papieskiego i stosunków państwo – kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym posłannictwie Franków jako ludu bożego. Jednocześnie spotkanie Pepina ze Stefanem II dało początek rytualnym formom kontaktów wzajemnych, które z różnym nasileniem obowiązywały w Europie przez resztę średniowiecza^[6].

Latem 754 roku w pierwszej wyprawie na Longobardów Pepin pokonał ich króla Aistulfa i zmusił do oddania papieżowi okręgu Rawenny^[1]. Jednak już w 756 roku Aistulf złamał pokój i napadł na papiestwo. Pepin po raz drugi przekroczył Alpy i pokonał Longobardów^[1]. Wsparł jednocześnie ideę utworzenia nowego państwa kościelnego – Patrimonium Sancti Petri (Ojcowizna Świętego Piotra) – które przetrwało aż do 1870 roku. Od tej chwili Karolingowie zajęli miejsce cesarzy bizantyńskich jako opiekunów Kościoła i wiary^[7].

W latach 752–760, korzystając z przejściowej słabości Umajjadów i al-Andalus, prowadził kampanię przeciw Maurom, pozyskując dla Franków tereny po północnej stronie Pirenejów (Septymanię), w tym Narbonę (w 759 roku) oraz tereny obecnego Roussillon (760)^[1]. W kampanii tej podporządkował także kwestionującą wcześniej zwierzchność Merowingów Akwitanię^[1].

W 740 roku poślubił swoją kuzynkę, Bertradę z Laonu, córkę hrabiego Laon Heriberta (Chariberta). Pepin Krótki i Bertrada mieli trójkę dzieci: Karola Wielkiego (742 lub 747–814) i Karlomana (751–771), którzy zgodnie z wolą ojca podzielili państwo między siebie po jego śmierci^[1]. Ze związku tego urodziła się również córka Gizela, która została zakonnicą.

Miał dziewiętnaścioro dzieci: dziesięcioro z czterech małżeństw oraz dziewięcioro nieślubnych.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Czapliński, Galos i Korta 1981 ↓, s. 65–67.
↑ Riché 1997 ↓, s. 51.
↑ Riché 1997 ↓, s. 53.
↑ Fałkowski 2011 ↓, s. 70.
↑ ^a ^b ^c Weinfurter 2013 ↓, s. 20.
↑ Gerd Althoff: Symbolika władzy w średniowieczu. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
↑ Jan Baszkiewicz: Historia Francji. Ossolineum, 1978, s. 25.

Bibliografia

Pierre Riché: Karolingowie: Ród który stworzył Europę. Warszawa: Dom Wydawniczy Volumen, 1997. ISBN 83-86857-13-7.
Rozdział I. Państwo Franków. W: Stefan Weinfurter: Niemcy w średniowieczu 500–1500. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013. ISBN 978-83-01-17326-5.
Wojciech Fałkowski: Wielki Król. Ideologiczne podstawy władzy Karola Wielkiego. Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, 2011. ISBN 978-83-933736-0-4.
Władysław Czapliński, Adam Galos, Wacław Korta: Historia Niemiec. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum, 1981. ISBN 83-04-00444-5.

[CITEREFCzaplińskiGalosKorta198165–67-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Czapliński, Galos i Korta 1981 ↓, s. 65–67.

[CITEREFRiché199751-2] Riché 1997 ↓, s. 51.

[CITEREFRiché199753-3] Riché 1997 ↓, s. 53.

[CITEREFFałkowski201170-4] Fałkowski 2011 ↓, s. 70.

[CITEREFWeinfurter201320-5] Weinfurter 2013 ↓, s. 20.

[6] Gerd Althoff: Symbolika władzy w średniowieczu. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

[7] Jan Baszkiewicz: Historia Francji. Ossolineum, 1978, s. 25.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]