Kolendra
Kolendra (Coriandrum L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia dwa[3][5] lub trzy[6] gatunki. Występują one w południowo-zachodniej Azji[3], gdzie rosną w suchych, trawiastych murawach[6]. W stanie świeżym mają nieprzyjemny zapach określany jako przypominający woń wydzielaną przez pluskwy[7].
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
kolendra | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Coriandrum L. Sp. Pl.: 256 (1753)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
| |||
Kolendra siewna będąca rośliną przyprawową, jest rośliną użytkową znaną od starożytności. Została szeroko rozpowszechniona na świecie w uprawie[6] i na wszystkich kontynentach strefach umiarkowanych i strefie międzyzwrotnikowej stwierdzona została jako gatunek dziczejący[3]. Największymi producentami są Maroko i Indie[5].
Morfologia
edytujNagie rośliny zielne roczne lub dwuletnie. Liście pierzasto złożone jedno-, dwu- lub trzykrotnie. Kwiaty obupłciowe lub poligamiczne (obupłciowe i męskie), zebrane w baldach złożony. Kielich z wyraźnymi i trwałymi działkami. Płatki korony białe lub różowe, odwrotnie sercowate, wycięte i w wycięciu z łatką zagiętą do wnętrza kwiatu. Zewnętrzne płatki w baldaszku bardziej wydłużone i silniej wycięte. Owoce kulistawe i twarde – rozłupnie są mocno ze sobą spojone[7].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny selerowatych Apiaceae Lindl., w obrębie której należy do podrodziny Apioideae Seemann i plemienia Coriandreae[8].
- Wykaz gatunków[3]
- Coriandrum sativum L. – kolendra siewna
- Coriandrum tordylium (Fenzl) Bornm.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
- ↑ a b c d e f Coriandrum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-07-02].
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 235, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 315. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b Marian Koczwara, Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 42.
- ↑ Genus: Coriandrum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-06-16].