Hubert Czuma
Hubert Walerian Czuma (ur. 2 listopada 1930 w Lublinie, zm. 19 września 2019 w Warszawie[1]) – polski duchowny katolicki, jezuita, działacz opozycji w okresie PRL.
| Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1930 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 września 2019 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1955 |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujBył synem Ignacego Czumy i Lubow z domu Szujskiej, bratankiem generała Waleriana Czumy, bratem Andrzeja, Benedykta, Jerzego i Łukasza Czumów. Studiował przez rok na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
2 października 1948 w Kaliszu wstąpił do nowicjatu Towarzystwa Jezusowego. Święcenia kapłańskie otrzymał 30 października 1955 w Lublinie. Kształcił się w szkołach jezuickich (m.in. warszawskim Bobolanum). Ukończył studia teologiczne, po których pracował jako duszpasterz akademicki i prefekt małego seminarium w Łodzi. Od 1961 był przez dwa lata duszpasterzem akademickim w Gdańsku. Następnie przeniósł się do Lublina, gdzie w latach 1963–1971 był duszpasterzem akademickim, a także (od 1968) przełożonym wspólnoty jezuickiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[2].
Wspólnie z braćmi działał w niejawnej organizacji Ruch. Po jej dekonspiracji został w 1970 tymczasowo aresztowany i przewieziony do więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, zwolniono go po ponad sześciu miesiącach m.in. na skutek zabiegów ze strony prymasa Stefana Wyszyńskiego[3].
Po zwolnieniu pracował w Kaliszu i Bydgoszczy. W 1973 został duszpasterzem akademickim w Szczecinie, gdzie przebywał przez pięć lat. Następnie wyjechał do Rzymu, gdzie uczestniczył w rocznym studium duchowości. W latach 1977–1979 był współorganizatorem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Studenckiego Komitetu Solidarności w Szczecinie. W 1978 w trakcie posługi w Szczecinie był organizatorem odczytu opozycjonisty Leszka Moczulskiego, na którym obecnych było około półtora tysiąca słuchaczy. W konsekwencji na żądanie władz został przeniesiony do Radomia, gdzie pracował od 1979[4]. Należał do „Solidarności”, po wprowadzeniu stanu wojennego zajmował się organizacją mszy za ojczyznę oraz pomocy osobom represjonowanym i ich rodzinom.
W latach 90. był redaktorem diecezjalnego tygodnika „Ave”. Jest autorem publikacji książkowych oraz artykułów w czasopismach kościelnych i świeckich.
Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie
edytujW 1995 otrzymał honorowe członkostwo w Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność”. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006)[5]. Wyróżniony tytułem honorowego obywatela Szczecina (2008)[4], Radomia (2015)[6] oraz Lublina (2016)[7]. Otrzymał także Medal Bene Merenti Civitas Radomiensis[6]. Jego imieniem nazwana została ulica w Radomiu[8].
Wybrane publikacje
edytuj- Młodzi a problem odpowiedzialności, 1988
- Młodzi, brońcie swej godności!, 1988
- Wspomnienia z PRL (współautor), 2001
Przypisy
edytuj- ↑ Beata Czuma: Zmarł działacz opozycji z czasów PRL o. Hubert Czuma. wp.pl, 19 września 2019. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ Hubert Czuma. czuma.pl. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Pół wieku kapłaństwa ojca Huberta Czumy. Ksiądz z więzienia. slowo.com.pl, 24 listopada 2005. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ a b Niezłomny jezuita Hubert Czuma. gs24.pl, 5 lipca 2008. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 18, poz. 208
- ↑ a b Ojciec Hubert Czuma przyjął tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomia. radomnews.pl, 15 września 2015. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ Ojciec Hubert Czuma honorowym obywatelem Lublina. dziennikwschodni.pl, 12 maja 2016. [dostęp 2022-09-13].
- ↑ Ojciec Hubert Czuma SJ będzie miał swoją ulicę. jezuici.pl, 27 października 2020. [dostęp 2022-09-13].
Bibliografia
edytuj- Ludwik Grzebień: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564–1995. Kraków: 1996. [dostęp 2022-09-13].
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2022-09-13].