Fort Tegart
Fort Tegart – budowla obronna wzniesiona dla brytyjskiej policji w Mandacie Palestyny.
 Fort Tegart w Latrun | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ budynku | |
Położenie na mapie Izraela  | |
 33°06′55″N 35°33′22″E/33,115278 35,556111
| |
Historia
edytujNazwa fortów pochodzi od nazwiska brytyjskiego oficera policji i inżyniera sir Charlesa Tegarta, który je zaprojektował na podstawie doświadczeń rebelii w Indiach w 1902. W 1936 w Mandacie Palestyny wybuchła rewolta arabska. Rok później brytyjskie władze mandatowe wezwały Tegarta do przyjazdu do Palestyny w celu koordynacji działań przeciwko nieregularnym siłom arabskim, które otrzymywały pomoc z terytorium współczesnego Libanu i Syrii. Po zapoznaniu się z sytuacją, Tegart w 1938 zaproponował budowę sieci fortów strzegących północnej granicy Mandatu Palestyny z francuskim Mandatem Syrii i Libanu. Pomimo zakończenia się w 1939 arabskiego powstania, budowa fortów była kontynuowana. Ich budowę nie koncentrowano już tylko na północnej granicy, ale rozlokowano je także przy najważniejszych strategicznie skrzyżowań wewnątrz Palestyny. W latach 1940–1943 wybudowano 55 fortów Tegart. Forty były budowane w pięciu różnych modelach, uzależnionych od przeznaczenia i wielkości stacjonującego w nich garnizonu policji. Budową fortów zajmowała się firma Solel Boneh, której prywatnym właścicielem był w owym czasie David HaCohen. W 1943 wstrzymano budowę kolejnych fortów (miało ich być 77)[1].
Część z fortów przetrwała do czasów współczesnych. Niektóre z nich służą jako posterunki policji, inne są wykorzystywane jako areszty lub więzienia[2]. Jeden z nich służy jako więzienie dla niebezpiecznych więźniów Camp 1391[3].
Architektura
edytujWiększość fortów Tegart powstała w jednolitym stylu architektonicznym. Był to obronny fort wzniesiony na planie czworoboku (kwadratu lub prostokąta) z dwupiętrową fasadą w kolorze jasnobrązowym - kolor sprawiał, że stawały się one integralną częścią krajobrazu. W dwóch przeciwległych narożnikach znajdowały się wieże obserwacyjne ze szczelinami strzelniczymi. Wewnątrz fortu znajdował się obszerny dziedziniec, chroniony ze wszystkich stron przed ostrzałem. Budowla mieściła w sobie koszary, pomieszczenia do przesłuchań, areszt i pomieszczenia użytkowe. Dostępne były także garaże dla pojazdów wojskowych. Wiele fortów posiadało zbiorniki na wodę, umieszczane najczęściej na dachach, a rzadziej w podziemiach.
Lista fortów Tegart
edytuj| Nazwa fortu | Lokalizacja | Historia | Stan obecny |
|---|---|---|---|
| Abu Ghosh | Abu Ghausz | Służył jako siedziba Brygady Giwati, później jako baza wojskowa | Obiekt opuszczony |
| Acre | Akka | Posterunek policji | |
| Afula | Afula | Posterunek policji | |
| Al-Khalisa | Kirjat Szemona | Posterunek policji | |
| Artop | Bet Szemesz | Posterunek policji | |
| Atlit | Atlit | Baza wojskowa | |
| Beer Szewa | Beer Szewa | Siedziba Południowego Dowództwa | |
| Beit Dagan | Bet Dagan | Posterunek policji | |
| Beit Jibrin | Bet Guwrin | Posterunek policji granicznej | |
| Beit Lid | Skrzyżowanie HaSzaron przy Gannot Hadar | Więzienie | |
| Bet Sze’an | Bet Sze’an | Posterunek policji | |
| Betlejem | Betlejem | Siedziba administracji Autonomii Palestyńskiej | |
| Bridge | Geszer | Wojskowy ośrodek szkoleniowy | |
| Dir Cadiz | Dir Cadiz | ||
| Ein Tina | Wadi Amud przy Chukok | Opuszczony | |
| Fara | Obóz uchodźców Fara przy Nablusie | Więzienie palestyńskie | |
| Faraday | Parod | Opuszczony | |
| Hadera | Hadera | Posterunek policji | |
| Hamat Gader | W dolinie rzeki Jarmuk, na południe od jeziora Tyberiadzkiego | Baza wojskowa | |
| Hebron | Hebron | Zniszczony przez izraelską armię | Nie istnieje |
| Iraq Suwaydan | Sede Jo’aw | Muzeum Brygady Giwati | |
| Jalame | Hajfa | Areszt Kiszon | |
| Jawne | Jawne | ||
| Jenin | Dżanin | Siedziba administracji Autonomii Palestyńskiej | |
| Jericho | Jerycho | Zniszczony przez władze Autonomii Palestyńskiej | Nie istnieje |
| Jiftlik | Baza wojskowa | ||
| John | Baza wojskowa | ||
| John | Baza wojskowa | ||
| Kalkilia | Kalkilja | Zniszczony przez izraelską armię w 1956 w ramach operacji odwetowej | Nie istnieje |
| Khan Yunis | Chan Junus | Zniszczony w 1955 | Nie istnieje |
| Kirjat Chajjim | Osiedle Kirjat Haim w Hajfie | Posterunek policji | |
| Lateral Atareviha | Szomera | Baza wojskowa | |
| Lateral Bummer | Ja’ara | Baza wojskowa | |
| Lateral Majd al-Krum | Madżd al-Krum | Restauracja | |
| Lateral Rame | Rama | ||
| Lateral Sasa | Mattat | Baza wojskowa | |
| Latrun | Latrun | Muzeum Jad la-Szirjon | |
| Lod | Lod | Posterunek policji granicznej | |
| Lydda | Pomiędzy Lod a Ramlą | Więzienie Ajalon | |
| Majdal | Aszkelon | Więzienie | |
| Malkija | Malkijja | ||
| Megiddo | Skrzyżowanie przy Megiddo | Megiddo | |
| Metula | Metulla | Baza wojskowa | |
| Nabi Yusha | Skrzyżowanie przy An-Nabi Jusza | Posterunek policji granicznej | |
| Nablus | Nablus | Administracja Autonomii Palestyńskiej | |
| Nachalal | Nahalal | Posterunek policji, Siedziba UNESCO Israel | |
| Nazareth | Nazaret | Baza wojskowa | |
| Ness Syjona | Nes Cijjona | Baza wojskowa | |
| Petach Tikwa | Petach Tikwa | Posterunek policji | |
| Plant | |||
| Qatra | Gedera | Ośrodek absorpcji Żydów etiopskich | Opuszczony |
| Rafah | Rafah | ||
| Ramallah | Ramallah | Administracja Autonomii Palestyńskiej | |
| Ramat Gan | Ramat Gan | Posterunek policji | |
| Ramla | Ramla | Posterunek policji | |
| Rechowot | Rechowot | Posterunek policji | |
| Rosh Pinna | Rosz Pina | Posterunek policji | |
| Safed (Canaan Police) | Safed | Opuszczony | |
| Safed (Municipal Police) | Safed | Uczelnia | |
| Salha | Awiwim | Baza wojskowa | |
| Sanor | Sa-Nur | ||
| Shata | Szitta | ||
| Shfaram | Szefaram | Posterunek policji | |
| Tarshiha | Me’ona | Posterunek policji | |
| Tel Mond | Tel Mond | Więzienie HaSzaron | |
| Tani | Be’er Towijja | Obiekt opuszczony, zabytek | |
| Tiberias | Tyberiada | Posterunek policji | |
| Tulkarem | Tulkarm | ||
| Zikhron Ya’aqov | Zichron Ja’akow | Posterunek policji | |
| Yaacov | Przy Barkaj | Więzienie „Obiekt 1391" |
Przypisy
edytuj- ↑ Podróż do opuszczonego Fortu Tigart w Samarii. [w:] michaelarch.wordpress.com [on-line]. [dostęp 2011-05-22]. (hebr.).
- ↑ Jericho Jail Creates Own Modern History. [w:] Arab News [on-line]. [dostęp 2011-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-07)]. (ang.).
- ↑ Chris McGreal: Facility 1391: Israel's secret prison. [w:] The Guardian [on-line]. 2003-11-14. [dostęp 2011-05-22]. (ang.).