Czukocki Okręg Autonomiczny
Czukocki Okręg Autonomiczny, Czukotka (ros. Чукотский автономный округ, czukocki: Чукоткакэн автономныкэн округ) – jednostka terytorialna Federacji Rosyjskiej, położony na północnym wschodzie państwa. Należy do rejonów Dalekiej Północy. Powierzchnia 737 700 km².
| okręg autonomiczny | |||||
| |||||
| |||||
| Hymn: Гимн Чукотского автономного округа | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba | |||||
| Gubernator |
Roman Kopin | ||||
| Powierzchnia |
737 700 km² | ||||
| Populacja (2022) • liczba ludności |
| ||||
| Tablice rejestracyjne |
87 | ||||
| Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Rosji
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Centrum administracyjnym Czukotki jest Anadyr. Na terenie okręgu znajduje się jeden z największych parków narodowych w Rosji – Park Narodowy „Beringia”[2] i Rezerwat „Wyspa Wrangla”[3].
Geografia
edytujCzukocki Okręg Autonomiczny położony jest na kontynencie azjatyckim, obejmuje Półwysep Czukocki i pewną liczbę wysp (Wrangla, Ajon, Ratmanowa i in.). Otoczony morzami: Wschodniosyberyjskim, Czukockim i Beringa. Większość obszaru położona za Północnym Kołem Podbiegunowym. Graniczy z Jakucją, Krajem Kamczackim i obwodem magadańskim.
Klimat
edytujKlimat Czukotki jest niezwykle surowy – na wybrzeżach morski, we wnętrzu okręgu – kontynentalny. Zima trwa do 10 miesięcy. Średnia temperatura stycznia wynosi od –15 °C do –39 °C, a lipca od +5 °C do +10 °C. Roczna suma opadów 200–500 mm. Pod ziemią obecna wieczna zmarzlina.
Demografia
edytujLiczba ludności Czukockiego Okręgu Autonomicznego wynosiła w 2010 roku około 50 526 mieszkańców. W skład populacji wchodziły następujące narodowości[4]:
- Rosjanie – 52,2%
- Czukcze – 26,7% (ludność autochtoniczna)
- Ukraińcy – 6%
- Eskimosi – 3,2% (ludność autochtoniczna)
- Eweni – 2,9% (ludność autochtoniczna)
- Czuwańcy – 1,9% (ludność autochtoniczna)
- Białorusini – 0,96%
- Jukagirzy – 0,4% (ludność autochtoniczna)
- i inni (poniżej 100 osób)
| 1939[5] | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2000[10] | 2002[11] | 2010[12] | 2012[13] | 2022[1] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 21 524 |
Historia
edytujCzukocki Okręg Autonomiczny powstał 10 maja 1930. Gubernatorem regionu w latach 2000–2008 był znany oligarcha i polityk, Roman Abramowicz.
Podział administracyjny
edytuj1. rejon anadyrski
2. rejon bilibiński
3. rejon iultiński
4. rejon prowidieński
5. rejon czauński
6. rejon czukocki
W okręgu znajdują się 3 miasta i 18 osiedli typu miejskiego. Administracyjnie okręg podzielony jest na jedno miasto wydzielone i 6 rejonów[14].
- Miasto wydzielone
- Anadyr (Анадырь) – centrum administracyjne
- Rejony
- rejon anadyrski (Анадырский район)
- osiedla typu miejskiego: Otrożnyj (Отрожный), Szachtiorskij (Шахтёрский), Ugolne Kopy (Угольные Копи), Bieringowskij (Беринговский)
- rejon bilibiński (Билибинский район)
- miasto: Bilibino (Билибино)
- osiedla typu miejskiego: Aliskierowo (Алискерово), Dalnyj (Дальний), Wiesiennyj (Весенний), Wstriecznyj (Встречный)
- rejon czauński (Чаунский район)
- miasto: Pewek (Певек)
- osiedla typu miejskiego: Baranicha (Бараниха), Bystryj (Быстрый), Komsomolskij (Комсомольский), Krasnoarmiejskij (Красноармейский), Walkumiej (Валькумей), Jużnyj (Южный)
- rejon czukocki (Чукотский район)
- rejon iultiński (Иультинский район)
- osiedla typu miejskiego: Egwekinot (Эгвекинот), Leningradskij (Ленинградский), Mys Szmidta (Мыс Шмидта)
- rejon prowidieński (Провиденский район)
- osiedle typu miejskiego: Prowidienija (Провидения)
- rejon anadyrski (Анадырский район)
Tablice rejestracyjne
edytujTablice pojazdów zarejestrowanych w Czukockim Okręgu Autonomicznym mają oznaczenie 87 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2022 года и в среднем за 2021 год [online], rosstat.gov.ru [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Национальный Парк Берингия [online], www.park-beringia.ru [dostęp 2018-04-17] (ros.).
- ↑ Государственный природный заповедник - [online], ostrovwrangelya.org [dostęp 2021-07-29].
- ↑ Rosyjski spis ludności z 2010 roku.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность наличного населения СССР по районам и городам [online], demoscope.ru [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность наличного населения городов и других поселений, районов, районных центров и крупных сельских населенных мест на 15 января 1959 года по республикам, краям и областям РСФСР [online], demoscope.ru [dostęp 2022-02-01].
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года. Численность наличного населения городов, поселков городского типа, районов и районных центров СССР по данным переписи на 15 января 1970 года по республикам, краям и областям [online], demoscope.ru [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года. Численность наличного населения РСФСР, автономных республик, автономных областей и округов, краев, областей, районов, городских поселений, сел-райцентров и сельских поселений с населением свыше 5000 человек [online] [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность населения СССР, РСФСР и ее территориальных единиц по полу [online], demoscope.ru [dostęp 2022-02-01].
- ↑ Численность постоянного населения на 1 января (человек) 1990-2013 года [online], fedstat.ru [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более [online], perepis2002.ru [dostęp 2022-02-01].
- ↑ Перепись населения 2010. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений [online], gks.ru [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года [online] [dostęp 2022-02-01] (ros.).
- ↑ Oficjalna strona Czukockiego Okręgu Autonomicznego: podział. [dostęp 2012-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-03)]. (ros.).