Bronzyt
Bronzyt – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Należy do grupy minerałów bardzo pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
(Mg, Fe)2[Si2O6] |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5-6 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
dobra |
Układ krystalograficzny |
rombowy |
Gęstość minerału |
3,2-3,5 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
brązowa w różnych odcieniach |
Rysa |
biała, jasnoszara |
Połysk |
półmetaliczny, szklisty |
Nazwa pochodzi od charakterystycznej barwy tego minerału.
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujZazwyczaj tworzy kryształy o pokroju krótkosłupkowym, tabliczkowym, igiełkowym, włoskowym. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, blaszkowych. Czasami można go spotkać w postaci nieforemnych ziarn w skale. Tworzy też skupienia włókniste i promieniste. Jest kruchy, przezroczysty. Obok hiperstenu jest ogniwem pośrednim szeregu izomorficznego utworzonego przez: enstatyt-ferrosilit; zawiera 70-90% enstatytu i 10-30% ferrosilitu. Współwystępuje z enstatytem, diallagiem, oliwinem, ilmenitem, magnetytem, chromitem. Do niedawna był uważany za bogatą w żelazo odmianę enstatytu.
Występowanie
edytujSkładnik wielu skał zasadowych (norytów, piroksenów, perydotytów, gabr); rzadziej kwaśnych i obojętnych: sjenitów, dacytów, andezytów.
Miejsca występowania:
- W Polsce: spotykany jest w gabrach i norytach Suwalszczyzny, w okolicach Jeleniej Góry, oraz w Sudetach.
Zastosowanie
edytuj- ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie,
- kryształy niekiedy wykorzystywane są w celach jubilerskich.
Bibliografia
edytuj- Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont” 2002
- J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, – TG ”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geolog. 1965
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma–Press” 2003
Linki zewnętrzne
edytuj- bronzyt na stronie Mindat.org (ang.)
- http://webmineral.com/data/Enstatite.shtml (ang.)
- http://webmineral.com/data/Hypersthene.shtml (ang.)