Mirosław Bańko
Mirosław Tomasz Bańko (ur. 1959)[1] – polski językoznawca i leksykograf[2], profesor nauk humanistycznych[3][4], profesor Uniwersytetu Warszawskiego[4], członek Rady Wydziału Polonistyki UW[5]. W latach 1991–2010 był również zatrudniony w Wydawnictwie Naukowym PWN, gdzie pełnił funkcję redaktora naczelnego Redakcji Słowników Języka Polskiego i do października 2015 prowadził internetową poradnię językową[6][7]. W latach 2012–2020 dyrektor Instytutu Języka Polskiego UW.
Państwo działania | |
---|---|
Data urodzenia |
1959 |
Profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: językoznawstwo polonistyczne | |
Alma Mater | |
Doktorat |
10 października 1989 – nauki humanistyczne |
Habilitacja |
14 maja 2002 – nauki humanistyczne |
Profesura | |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
Członek Prezydium Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych - Komitet Językoznawstwa |
Profesor | |
Wydział | |
Stanowisko |
Wykładowca |
Okres zatrudn. |
od 1983 |
Jednostka | |
Stanowisko |
kierownik redakcji i redaktor naczelny słowników języka polskiego |
Okres zatrudn. |
1991–2010 |
Jego dorobek obejmuje szereg słowników i poradników językowych, autorskich bądź współtworzonych. W swojej działalności lingwista przejawia preskryptywne podejście do języka[8].
Rozprawę doktorską pt. Metody analizy form fleksyjnych w słowniku leksemowym (na materiale czasowników polskich) obronił w 1989 roku na Wydziale Polonistyki UW, promotorem pracy był Zygmunt Saloni. W 2002 obronił rozprawę habilitacyjną Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym[4]. 21 stycznia 2015 odebrał nominację profesorską z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego[3].
Publikacje
edytujSłowniki:
- Słownik języka polskiego. Suplement. Warszawa: PWN, 1992 (wraz z Marią Krajewską i Elżbietą Sobol)
- Słownik wyrazów kłopotliwych. Warszawa: PWN, 1994 (wraz z Marią Krajewską)
- Inny słownik języka polskiego. Warszawa: PWN, 2000
- Słownik peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Warszawa: PWN, 2002
- Indeks a tergo do Uniwersalnego słownika języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza. Warszawa: PWN, 2003 (wraz z Dorotą Komosińską i Anną Stankiewicz)
- Mały słownik wyrazów kłopotliwych. Warszawa: PWN, 2003
- Wielki słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: PWN, 2003
- Słownik porównań. Warszawa: PWN, 2004
- Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych. Warszawa: PWN, 2005
- Słownik dobrego stylu, czyli wyrazy, które się lubią. Warszawa: PWN, 2006
- Słownik spolszczeń i zapożyczeń. Warszawa: PWN, 2007 (wraz z Lidią Drabik i Lidią Wiśniakowską)
- Słownik onomatopei, czyli wyrazów dźwięko- i ruchonaśladowczych. Warszawa: PWN, 2009
- Czułe słówka. Słownik afektonimów. Warszawa: PWN, 2010 (wraz z Agnieszką Zygmunt)
- Słownik wyrazów trudnych i kłopotliwych. Warszawa: PWN, 2010
Monografie:
- Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym. Warszawa: Wydział Polonistyki UW, 2001
- Współczesny polski onomatopeikon. Ikoniczność w języku. Warszawa: PWN, 2008
- Nie całkiem obce. Zapożyczenia wyrazowe w języku polskim i czeskim. Warszawa: WUW, 2016 [współautorzy: D. Svobodová, J. Rączaszek-Leonardi, M. Tatjewski]
- Z historii antyleksykografii. Warszawa: WUW, 2020 [wyd. 2, uzupełnione – 2021]
Podręczniki:
- Wykłady z polskiej fleksji. Warszawa: PWN, 2002
- Słowniki dawne i współczesne. Internetowy przewodnik edukacyjny.
Książki popularnonaukowe:
- Polszczyzna na co dzień. Warszawa: PWN, 2006
- Poprawnie po polsku (praca zbiorowa). Warszawa: PWN, 2007
Przypisy
edytuj- ↑ Katalog Glowny Biblioteki Uniwersytetu Szczecinskiego [online], BG US [dostęp 2021-11-26] (pol.).
- ↑ Autorzy. Wielki słownik języka polskiego. [dostęp 2012-04-09].
- ↑ a b Prezydent wręczył nominacje profesorskie. [dostęp 2019-11-10].
- ↑ a b c Prof. dr hab. Mirosław Tomasz Bańko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-01-27] .
- ↑ Skład członków Rady Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego na posiedzeniach w roku akademickim 2020/2021. Wydział Polonistyki UW. [dostęp 2021-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-04)].
- ↑ Prof. Mirosław Bańko. Poradnia językowa PWN. [dostęp 2012-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-05)].
- ↑ Koniec poradni?. Poradnia językowa PWN. [dostęp 2015-11-01].
- ↑ Krystyna Kułak , Linguistic Prescriptivism in Present-Day Poland: The Normative Attitudes of the Speakers of Polish, [w:] Stanley D. Brunn, Roland Kehrein (red.), Handbook of the Changing World Language Map, Cham: Springer International Publishing, 2020, s. 2299, DOI: 10.1007/978-3-030-02438-3_120, ISBN 978-3-030-02438-3 (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona domowa
- Mirosław Bańko w Katalogu Biblioteki Narodowej