Wotrow
Wotrow (němsce Ostro) je hornjołužiska wjes w Budyskim wokrjesu. Sydlišćo je stare, na čož pokazuje tež němske mjeno Ostro. Wone njeje poprawom němske, ale zdźeržane staroserbske pomjenowanje ostrow („kupa“, přir. rusce „остров“, čěsce „ostrov“). Hižo w lěće 1319 naspomni so mjeno Oztrow[2]. Mjeno woznamjeni: ze žumpadła podobnje kupje pozběhowace powyšenje. Wjeska wupřestrěwa so wot lěweho brjoha Klóšterskeje wody hač horje ke Kopcam, po blišej wokolinje derje widźomnym wjeršku.
| ||
gmejna: | Pančicy-Kukow | |
zagmejnowanje: | 1. januara 1995 | |
wobydlerstwo: | 283 (31. decembra 2022)[1] | |
přestrjeń: | 3,88 km² | |
wysokosć: | 183–235 metrow n.m.hł. | |
51.21722222222214.191111111111183–235
| ||
póstowe čisło: | 01920 | |
předwólba: | 035796 | |
stronka w syći: | wotrow.de | |
Wotrowska cyrkej swj. Bena | ||
wikidata: Wotrow (Q149713)
|
Tež wulke Wotrowske hrodźišćo pokazuje na to, zo bě kónčina zahe wobsydlena. Lětstotki słušeše Wotrow do Hodźijskeje wosady. Bliskosće dla wšak chodźeše wjele ludźi z dźensnišeje wotrowskeje wosady do Chrósćic abo do Klóštra kemši. Po reformaciji přirjadowa so Wotrow Chróšćanskej wosadźe. Status samostatneje wosadneje wsy dósta wjes 1758, cyrkej dotwari so na prócowanje serbskeho biskopa Jakuba Wóskeho z Baerenstamma 1772.
Hač do dźensnišeho słuša Wotrow ke katolskemu jadrowemu teritorijej serbskeho sydlenskeho ruma.
Cyrkej a wosada
wobdźěłaćPo załoženju wosady 1758 wotměwachu so kemše najprjedy na farje. Swoju cyrkej maja Wotrowčenjo wot 1772. 1934 přitwari so pod fararjom Justom wołtarnišćo. Swjatnica je poswjećena swjatemu Benej, kotryž je zdobom patron Mišnjanskeho biskopstwa a Serbow. Postawa swjateho je tež na wołtarnym wobrazu zwobraznjena.
Do Wotrowskeje wosady słušeja dźensa zwjetša katolskej wsy Wotrow a Kanecy kaž tež katolikojo z Kašec, Krěpjec, Žuric, Hornjeho Wujězda, Małeho Wosyka, Jědlicy, Wulkeho Wosyka, Hłupońcy, Bukowca, Noweho Dwora, Njeradec, Ledźborec a Panec – cyłkownje 525 katolikow w lěće 2017 (2015: 516).
Na Wotrowskim pohrjebnišću je pochowany serbski basnik a prócowar Jakub Bart-Ćišinski. Dźensniši narowny pomnik bu w lěće 1969 postajeny.
Žiwjenje we wsy
wobdźěłaćNimo cyrkwinskeho dźěła eksistuje we Wotrowje młodźinski klub O2 (ob origem), kotryž přistupi 2004 Domowinje. We wsy eksistuje serbska pěstowarnja, kotraž přeńdźe 2005 do nošerstwa Serbskeho šulskeho towarstwa. W lěće 1758 pod biskopom Wóskim natwarjena a wjacekróć powjetšena šula hižo njedźěła.
Wobydlerstwo
wobdźěłaćW lěće 1925 měješe Wotrow 300 katolskich a 19 ewangelskich wobydlerjow. Katolscy Wotrowčenjo přisłušachu hač do lěta 1758 Chróšćanskej wosadźe a ewangelscy Hodźijskej. Wot 2001 słuša ewangelski podźěl k wosadźe Horni Wujězd.
Po Mukowej statistice z lětow 1884/85 rěčachu tehdy wšě 258 wobydlerjow serbsce.[3] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 we Wotrowskej gmejnje serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot 85,2 %.[4]
Wobrazarnja
wobdźěłać-
Powětrowy wobraz z wuchoda
-
Pohlad na Wotrow
-
Wjes w zymje
-
Křižerjo we Wotrowje
-
Swjaty křiž we wsy
-
Wojerski pomnik na Kopcu
Wosobiny
wobdźěłaćWe Wotrowje so narodźili
wobdźěłać- Měrćin Golian (1692–1759) – farar, spisaćel nabožinskich spisow
- Jakub Nowak (1821–1875) – farar, kulturny prócowar
- Jurij Łusčanski (1839–1905) – biskop, nabožinski a kulturny prócowar
- Beno Pětr Šołta (1851–1908) – wučer, towarstwowy prócowar
- Jan Symank (1860–1941) – wučer, kulturny stawiznar
- Pawoł Šołta (1875–1948) – farar, spisowaćel, domiznowědnik
- Jurij Šołta (1888–1968) – překupski zarjadnik, słownikar, dr.phil.
- Józef Nowak (1895–1978) – farar, basnik, dramatikar, redaktor, antifašist
- Jurij Wróbl (1926–1981) – wučer, sportowy organizator
- Jan Bulank (1931–2002) – komponist a chórowy dirigent
We Wotrowje skutkowali
wobdźěłać- Michał Awgust Brojer (1801–1871) – wučer a kulturny stawiznar; wučer we Wotrowje 1836–59
- Jakub Herman (1836–1916) – farar, mecen a spěchowar serbskeje literatury; Wotrowski farar 1871–1910
- Jurij Křižank (1868–1938) – farar, domiznowědnik a kulturny stawiznar; Wotrowski farar 1912–1930
- Mikławš Just (1885–1975) – farar a kulturny prócowar; we Wotrowje 1930–40 a 1945–64
- Jan Meškank (1905–1972) – wučer, narodny a kulturny prócowar, spisowaćel, ludowědnik a domiznowědnik; 1945–48 a 1952–70 Wotrowski wučer
- Rudolf Kilank (1937–2012) – farar a awtor; we Wotrowje 1995–2004
Literatura
wobdźěłać- Jan Meškank: Wotrow a wokolina. Přinošk k wjesnej chrónice. Budyšin 1958.
- Pawoł Šołta: Wotrow – łužiska Troja. Budyšin 1922.
- Alfons Frencl: Podłu Klóšterskeje wody. 2. přehladany a změnjeny nakład, Budyšin 1986.
Wotkazy
wobdźěłaćŽórła
wobdźěłać- ↑ staw: 31. decembra 2022; am-klosterwasser.de
- ↑ Wotrow w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 251. [378 wobydlerjow, z nich 231 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 13 z pasiwnymi, 78 serbskich dźěći a młodostnych, 56 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Časecy | Hłupońca | Jawora | Kanecy | Kašecy | Lejno | Nowe Městačko | Stara Cyhelnica | Swinjarnja | Wotrow | Zejicy | Žuricy