Nephelium lappaceum

A rambutaneira^{[Cómpre referencia]} (Nephelium lappaceum) é unha árbore da laurisilva tropical da familia sapindaceae, nativa da Insulindia, ten unha altura de 15 a 20 m, e o seu toro entre 50 e 60 cm de diámetro. O seu froito, comestíbel e un dos máis coñecidos da zona, recibe o nome de rambután (do malaio rambut, "cabelos") e está estreitamente relacionado con outros froitos comestíbeis tropicais como o lichi, o longan e o mamoncillo (Melicoccus bijugatus). Malia ser nativa do arquipélago malaio, en Guatemala, O Salvador, Honduras, Costa Rica, Nicaragua, Panamá e México, coñéceselle coma mamón chino ou lichas, no Ecuador coma achotillo ou rambután e no Brasil coma rambutã, rambutão ou rambotã.

Descrición

Rambután

É unha árbore perenne que acada 10-20 metros de altura. As follas son alternas e pinnadas, de 10–30 cm de lonxitude, con 3-11 divisións, cada unha de 5–15 cm de lonxitude e 3–10 cm de largo, coas marxes enteiras. As flores son pequenas, 2-2,5 mm, non teñen pétalos e nacen dunha panícula terminal de 15–30 cm de longura.

A árbore pode ser: macho, con flores estaminíferas soamente e polo tanto, sen froita; e femia, que se produce froita; ou ambos os dous hermafrodito).

O froito é unha drupa oval de 3–6 cm de lonxitude e 3-4 de largo, nacen en acios de 10-20 xuntos. A pela é avermellada (raramente amarela ou alaranxada) e está cuberta por espiños macíos.

A froita ten unha polpa abrancazada e zumarenta, que pode ser moi aceda ou moi doce e melosa. A única semente de cor marrón ten 2–3 cm de lonxitude e é velenosa, polo que non debe ser consumida coa polpa do froito. De ser así, cómpre expulsala do corpo.

Produción

• Esta árbore medra e produce mellor ao pleno sol. Pode sementarse en lombas ou en chairas sempre que non sexan moi húmidas.
• É boa idea sementala en liñas de cerca, áreas abertas, zonas abandonadas ou para substituír árbores mortas de cacao, xa que pode servir de sombra para o cacao.
• O espazo que ocupa unha árbore adulta é de entre 8 e 10 metros de lado a lado.
• Só a árbore femia, que é hermafrodita, produce froitos e comeza a producir entre 4 e 6 anos. Cómpre eliminar ou enxertar a maioría de árbores machos.
• Unha árbore adulta pode producir até 400 quilos de froitos ao ano.

Valor nutricional

Nephelium lappaceum

Valor nutricional por 100 g
Enerxía	343 kJ (82 kcal)
Carbohidratos	20.87 g
Fibra alimentaria	0.9 g
Graxas	0.21 g
Proteínas	0.65 g
Vitaminas	Cantidade %DV†
Tiamina (B1)	1% 0.013 mg
Riboflavina (B2)	2% 0.022 mg
Niacina (B3)	9% 1.352 mg
Vitamina B6	2% 0.02 mg
Ácido fólico (B9)	2% 8 μg
Vitamina C	6% 4.9 mg
Minerais	Cantidade %DV†
Calcio	2% 22 mg
Ferro	3% 0.35 mg
Magnesio	2% 7 mg
Manganeso	16% 0.343 mg
Fósforo	1% 9 mg
Potasio	1% 42 mg
Sodio	1% 11 mg
Cinc	1% 0.08 mg
Ligazón á base de datos USDA
Units μg = microgramos • mg = miligramos IU = Unidades internacionais
†As porcentaxes son aproximadas empregando a recomendación de US para os adultos. Fonte: Base de datos USDA Nutrient

Taxonomía

Nephelium lappaceum foi descrita por Carl von Linné e publicada en Mantissa Plantarum 1: 125, en 1767.

Sinonimia

• Dimocarpus crinitus Lour.
• Euphoria crinita Poir.
• Euphoria nephelium Poir.
• Euphoria nephelium DC.
• Euphoria ramb-outan Labill.
• Scytalia crinita Raeusch.
• Scytalia ramboutan Roxb.

Véxase tamén

Outros artigos

• Árbore froiteira
• Blighia
• Korlan (Nephelium hypoleucum)
• Longan
• Lichi
• Mamoncillo

Bibliografía

• World Conservation Monitoring Centre (1998). Nephelium lappaceum. 2006 Lista Vermella de Especies Ameazadas IUCN. IUCN 2006. Consultado o 12 May 2006.
• Fruits of Warm Climates: Rambutan
• Know and Enjoy Tropical Fruit: Lychee, Rambutan and Longan
• Nephelium lappaceum (Sapindaceae)
• Sorting Nephelium names

Ligazóns externas

• Artigo da Encyclopedia of Asian Food (en inglés)
• Páxina web sobre o rambután (en inglés)
• Artigo de Verónica Murguía con referencias literarias acerca do rambután (en castelán)