rada

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

English

[edit]
English Wikipedia has an article on:
Wikipedia

Etymology

[edit]

Borrowed from Polish rada, from Middle High German rât. Compare German Rat, Icelandic ráð. Doublet of rede.

Noun

[edit]

rada (plural radas)

  1. (politics) A parliamentary body in a number of Slavic countries.
  2. A soviet, a form of governing council in the former Soviet Union.

Translations

[edit]

Anagrams

[edit]

Catalan

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from French rade (harbour), from Middle English rade, from Old English rād (riding, hostile incursion) and thus cognate of English road and raid.

Noun

[edit]

rada f (plural rades)

  1. a bay in which ships can moor; a harbour

Hypernyms

[edit]

Further reading

[edit]

Czech

[edit]
Czech Wikipedia has an article on:
Wikipedia cs

Etymology

[edit]

Inherited from Old Czech rada.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): [ˈrada]
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ada

Noun

[edit]

rada f

  1. advice, counsel
  2. council

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
[edit]

Further reading

[edit]
  • rada”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
  • rada”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
  • rada”, in Internetová jazyková příručka (in Czech)

Estonian

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Finnic *rata, from Proto-Germanic *tradō (track, way). Compare Low German trade (track, rut).

Noun

[edit]

rada (genitive raja, partitive rada)

  1. track, path

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]

Further reading

[edit]
  • rada”, in [EKSS] Eesti keele seletav sõnaraamat [Descriptive Dictionary of the Estonian Language] (in Estonian) (online version), Tallinn: Eesti Keele Sihtasutus (Estonian Language Foundation), 2009
  • rada”, in [ÕS] Eesti õigekeelsussõnaraamat ÕS 2018 [Estonian Spelling Dictionary] (in Estonian) (online version), Tallinn: Eesti Keele Sihtasutus (Estonian Language Foundation), 2018, →ISBN
  • rada in Sõnaveeb (Eesti Keele Instituut)

Italian

[edit]

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈra.da/
  • Rhymes: -ada
  • Hyphenation: rà‧da

Etymology 1

[edit]

Borrowed from French rade, borrowed from early Middle English rade (later rode), from Old English rād. Doublet of raid from Scots.

Noun

[edit]

rada f (plural rade)

  1. (nautical) roadstead

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

[edit]

rada

  1. feminine singular of rado

Etymology 3

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Verb

[edit]

rada

  1. inflection of radere:
    1. first/second/third-person singular present subjunctive
    2. third-person singular imperative

Anagrams

[edit]

Kashubian

[edit]

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈra.da/
  • Rhymes: -ada
  • Syllabification: ra‧da

Etymology 1

[edit]

Borrowed from Polish rada.

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; tip
  2. council, board
Declension
[edit]

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

[edit]

rada

  1. feminine nominative singular of rad

Further reading

[edit]
  • Stefan Ramułt (1893) “rada”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 179
  • Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “rada”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi[1], volume 2, page 787
  • rada”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Latin

[edit]

Noun

[edit]

rada

  1. nominative/accusative/vocative plural of radon

References

[edit]

Latvian

[edit]

Verb

[edit]

rada

  1. third-person singular/plural past indicative of rast

Livonian

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Finnic *rata, borrowed from Proto-Germanic *tradō. Cognate with Estonian rada, Finnish rata.

Noun

[edit]

rada

  1. path
  2. way

Lower Sorbian

[edit]

Pronunciation

[edit]

Predicative

[edit]

rada

  1. feminine singular of rad

Norwegian Bokmål

[edit]

Alternative forms

[edit]

Noun

[edit]

rada m or f

  1. definite feminine singular of rad

Norwegian Nynorsk

[edit]

Noun

[edit]

rada f

  1. definite singular of rad

Old Czech

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Middle High German rât.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; council
  2. wisdom

Declension

[edit]

Descendants

[edit]

References

[edit]

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Old Czech rada,[1] from Middle High German rât.[2] First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /rada/
  • IPA(key): (15th CE) /rada/

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; tip
  2. thought; decision
  3. (attested in Lesser Poland) advising; deliberation
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 35, 2:
      Gdyby radzczą albo gyny myesczanyn, czo by gy przyszwano w rada tagemną (ad consilium vocatus), a tha radą wszyawylby (si... consilium... revelaret)
      [Gdyby radźca albo jiny mieszczanin, co by ji przyzwano w radę tajemną (ad consilium vocatus), a tę radę wzjawiłby (si... consilium... revelaret)]
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[4], Krakow, page 176a:
      Fszythczy szemane szøcz szø onj byly do gednego mastha sgachaly [y] y szøcz ony na tho radø byly mely, kakocz bichø ony s tim tho vczinicz bily mely
      [Wszytcy ziemianie sąć się oni byli do jednego miasta sjachali i sąć oni na to radę byli mieli, kakoć bychą oni z tym to uczynić byli mieli]
    • 1908 [c. 1500], Sprawozdania z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, volume V, page 18:
      Jesu, raczy myą wyszluchacz, a dar rady dobrey my dacz
      [Jesu, raczy mię wysłuchać, a dar rady dobrej mi dać]
  4. (attested in Lesser Poland, Masovia) council, board
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 35, 4:
      Stare radzcze... owynyly przed prawem gednego czlowyeka... a (pro o) gedna rzecz, ktorąsz przed pelna rada wysznal (coram pleno consilio fassus est)
      [Stare radźce... owinili przed prawem jednego człowieka... o jednę rzecz, ktorąż przed pełną radą wyznał (coram pleno consilio fassus est)]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 43, 4:
      Tako to ma bycz gysczono, yako szyedzaczą radą wysznala
      [Tako to ma być jiszczono, jako siedząca rada wyznała]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 21, 17:
      Rada zlich (concilium malignantium) osadla iest me
      [Rada złych (concilium malignantium) osiadła jest mie]
    • 1930 [c. 1455], “I Esdr”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[6], 8, 25:
      Krol y rada gego (consiliatores eius)
      [Krol i rada jego (consiliatores eius)]
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 3:
      Mi thake thesz boze gymyą wzywawszi a radą mandrich k sobye zezwafszi (consilio sapientium communicato nobiscum)..., vfalami
      [My takie też boże jimię wzywawszy a radę mądrych k sobie zezwawszy (consilio sapientium communicato nobiscum)..., ufalamy]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[7], page 115:
      Potem czeszarz s rada senaczka (tandem de consilio senatus) krolyewstvo zydowskye rozdzyelyl na troye
      [Potem cesarz s radą senacką (tandem de consilio senatus) krolewstwo żydowskie rozdzielił na troje]
    • 1911 [End of the fifteenth century], Ludwik Bernacki, editor, Karta z "Rozmyślania o życiu Pana Jezusa", page 472:
      Wczora wyrzekl ku zydow[skiej] radzye
      [Wczora wyrzekł ku żydow[skiej] radzie]

Descendants

[edit]

References

[edit]
  1. ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “rada”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  2. ^ Boryś, Wiesław (2005) “rada”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “rada, reda”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ada
  • Syllabification: ra‧da

Etymology 1

[edit]

Inherited from Old Polish rada.

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; tip
  2. council, board
  3. (obsolete) advising
  4. (Middle Polish) intention, plan; decision
  5. (Middle Polish) reason (ability to use logic)
    Synonym: rozum
  6. (Middle Polish) group, board
  7. (Middle Polish) advisor
    Synonym: doradca
  8. (Middle Polish) council; Further details are uncertain.
    • 1528, F. Mymer, Dictionarium[8], page 3v:
      Consilium. Rad. Rada.
      [Consilium. Rad. Rada.]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[9], page 276d:
      Compar consilium, Równá rádá.
      [Compar consilium, Równá rada.]
  9. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1588, Acta primi regiminis Sigismundi III[10], page 82:
      ze nimis familiariter obchodził się zwiezniami Polskiemi bosię znimi obchodzał ywradzie.
      [ze nimis familiariter obchodził się zwiezniami Polskiemi bosię z nimi obchodzał i w radzie.]
Declension
[edit]
Derived terms
[edit]
nouns
phrases
proverbs
verbs
[edit]
adjectives
adverbs
nouns
Descendants
[edit]

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), rada is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 175 times in news, 188 times in essays, 22 times in fiction, and 34 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 430 times, making it the 109th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Adjective

[edit]

rada

  1. feminine nominative singular of rad

Etymology 3

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

[edit]

rada m inan

  1. genitive singular of rad

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “rada”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 481

Further reading

[edit]
  • rada in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • rada in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rada”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • RADA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.01.2020
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “rada”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “rada”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “rada”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 461

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish rada.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈra.da/
  • Rhymes: -ada
  • Syllabification: ra‧da

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; tip
  2. council, board

Further reading

[edit]

Slovincian

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Polish rada.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈra.da/
  • Rhymes: -ada
  • Syllabification: ra‧da

Noun

[edit]

rada f

  1. advice; tip; council

Further reading

[edit]

Spanish

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from French rade (harbour), from Middle English rade, from Old English rād (riding, hostile incursion) and thus cognate of English road and raid; see the former for more. Doublet of raid.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈrada/ [ˈra.ð̞a]
  • Rhymes: -ada
  • Syllabification: ra‧da

Noun

[edit]

rada f (plural radas)

  1. bay, creek, cove

Further reading

[edit]

Swahili

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

Borrowed from Arabic رَدّ (radd).

Noun

[edit]

rada (n class, plural rada)

  1. This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}. punishment

Etymology 2

[edit]
Swahili Wikipedia has an article on:
Wikipedia sw

Borrowed from English radar.

Noun

[edit]

rada (n class, plural rada)

  1. radar

Interjection

[edit]

rada (plural saseni)

  1. (Sheng) what's up

Swedish

[edit]

Etymology

[edit]

From rad +‎ -a. Compare radda.

Verb

[edit]

rada (present radar, preterite radade, supine radat, imperative rada)

  1. line (place along a line)

Usage notes

[edit]

Typically with particle: rada upp.

Conjugation

[edit]

Further reading

[edit]