chłop

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈxwɔp/
• Rhymes: -ɔp
• Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (diminutive chłopik or chłopina, augmentative chłopiszcze, related adjective chłopsczi)

1. man (male human)

   Synonym: mąż

2. husband

   Synonym: mąż

Declension

Declension of chłop

	singular	plural
nominative	chłop	chłopi/chłopë
genitive	chłopa	chłopów
dative	chłopù/chłopòwi	chłopóm
accusative	chłopa	chłopów
instrumental	chłopã	chłopama
locative	chłopie	chłopach
vocative	chłopie	chłopi/chłopë

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “Xłop”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 53
• Jan Trepczyk (1994) “chłop”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “chłop”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “chłop”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /xɫɔp/
• IPA^(key): (15^th CE) /xɫɔp/

Noun

chłop m animacy unattested (related adjective chłopi)

1. (sometimes derogatory) peasant
   • 1910-2024 [1425], Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie‎^[2], volume III, page 76:

     Zalowal Sandek... na Jarantha: Tego na tø zalugø, yszes mi prziganil... Tedi Jarant otpowedzal..., yszess ty mne pirvey rzekl, yszessz chlop, przetom tobie ja rze[k]l, isszess ti chlop

     [Żałował Sędek... na Jaranta: Tego na cię żałuję, iżeś mi przyganił... Tedy Jarant otpowiedział..., iżeś ty mnie pirwej rzekł, iżeś chłop, przetom tobie ja rze[k]ł, iżeś ty chłop]

   • 1462-1463, Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego‎^[3], line 3:

     A yaczy tho szly ludze myeszczanye cracovianye, zeby pana swego, wyelkyego choragyewnego, zabylyscze, chlopy, Andrzeya Thanczinskyego

     [A jacy to źli ludzie mieszczanie krakowianie, żeby pana swego, wielkiego chorągiewnego, zabiliście, chłopi, Andrzeja Tęczyńskiego!]

2. (attested in Greater Poland) man (male human)

   Synonym: mężczyzna

   • 1881 [1460], “Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy Explanatio in Psalterium”, in Józef Przyborowski, editor, Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony bibliografii, archeologii, numizmatyce, heraldyce, historii, sztukom pięknym i literaturze, volume I, Bydgoszcz, page 187:

     Thocz boli, kyedi chlop kygyem glowa goly

     [Toć boli, kiedy chłop kijem głowę goli!]

Derived terms

nouns

• chłopiec
• chłopię
• chłopowic

 

Descendants

• Polish: chłop
• Silesian: chop, chłop (Southern Silesian)

References

• Boryś, Wiesław (2005) “chłop”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “chłop”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “chłop”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “chłop”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chłop”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish chłop.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈxwɔp/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈxɫɔp/
• (Masovia):
  • (Far Masovian) IPA^(key): /ˈxwɔp/

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ɔp
• Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (female equivalent chłopka, diminutive chłopek, related adjective chłopski)

1. (colloquial) farmer

   Synonym: rolnik

3. (colloquial) guy, man
4. (colloquial) boyfriend (longterm romantic partner)
5. (historical) peasant

   Synonym: włościanin

6. (obsolete) simpleton

   Synonyms: cham, prostak

7. (obsolete or dialectal, Far Masovian) husband

   Synonym: mąż

   Mój chłop to straśnie łapcywy na jadło. (Far Masovian) ― My man is awfully hungry for food.

8. (obsolete) attaboy; young gay blade

   Synonyms: chojrak, chwat, junak, śmiałek, zuch

9. (Middle Polish, heraldry) man (representation of a man in a coat of arms)
10. (Middle Polish, expressive) boy; son (male offspring)

    Synonyms: chłopiec, syn

Usage notes

Sense 2 sometimes uses the form chłopa with numerals larger than 5, e.g.: było tam pięciu chłopa (“there were five guys there”).

Declension

Declension of chłop

	singular	plural
nominative	chłop	chłopi/chłopy (deprecative)
genitive	chłopa	chłopów
dative	chłopu	chłopom
accusative	chłopa	chłopów
instrumental	chłopem	chłopami
locative	chłopie	chłopach
vocative	chłopie	chłopi

Derived terms

adjectives

• chłop w chłopa
• chłopaczy
• chłopi
• chłopski

 

nouns

• baba-chłop
• chłop jak dąb
• chłopak
• chłopeusz
• chłopianka
• chłopiec
• chłopię
• chłopijasz
• chłopina
• chłopisko
• chłopokoń
• chłopomania
• chłoporobotnik
• chłopowina
• chłopstwo
• chłoptaś
• chłoptyś
• chłopyś
• swój chłop

 

proverbs

• gówno chłopu, nie zegarek

 

verbs

• chłopieć impf, schłopieć pf

 

Related terms

adjectives

• antychłopski
• chłopacki
• chłopaczkowaty
• chłopcowaty
• chłopczykowaty
• chłopczyński
• chłopięcy
• chłopomański
• chłoporobotniczy

 

adverbs

• chłopczykowo
• chłopięco

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), chłop is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 4 times in news, 12 times in essays, 35 times in fiction, and 29 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 84 times, making it the 755th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• chłop in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• chłop in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “chłop”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (3.04.2023) “CHŁOP”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “chłop”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “chłop”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “chłop”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 283
• Wojciech Grzegorzewicz (1894) “chłop”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 104

Silesian

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈxwɔp/
• Rhymes: -ɔp
• Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers

1. (Southern Silesian) Alternative form of chop

Declension

Declension of chłop

	singular	plural
nominative	chop	chopy
genitive	chopa	chopōw
dative	chopowi	chopōm
accusative	chopa	chopōw
instrumental	chopym	chopami/chopōma
locative	chopie	chopach
vocative	chopie	chopy

Further reading

• chop_chlop in dykcjonorz.eu
• chłop in silling.org