bie
Albanian
editEtymology 1
editFrom dialectal bjej, from Proto-Albanian *bera, from Proto-Indo-European *bʰerH- (“to strike”) (compare Old English berian, Latin ferīre).
Alternative forms
editPronunciation
editVerb
editbie (aorist rashë, participle rënë)
Conjugation
editShow compound tenses:
participle | rënë | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | duke rënë | ||||||
infinitive | për të rënë | ||||||
singular | plural | ||||||
1st pers. | 2nd pers. | 3rd pers. | 1st pers. | 2nd pers. | 3rd pers. | ||
indicative | present | bie | bie | bie | biem | bini | bien |
imperfect | bija | bije | binte | binim | binit | binin | |
aorist | rashë | re | ra | ramë | ratë | ranë | |
perfect | kam rënë | ke rënë | ka rënë | kemi rënë | keni rënë | kanë rënë | |
past perfect | kisha rënë | kishe rënë | kishte rënë | kishim rënë | kishit rënë | kishin rënë | |
aorist II | pata rënë | pate rënë | pati rënë | patëm rënë | patët rënë | patën rënë | |
future1 | do të bie | do të biesh | do të bjerë | do të biem | do të bini | do të bien | |
future perfect2 | do të kem rënë | do të kesh rënë | do të ketë rënë | do të kemi rënë | do të keni rënë | do të kenë rënë | |
subjunctive | present | të bie | të biesh | të bjerë | të biem | të bini | të bien |
imperfect | të bija | të bije | të binte | të binim | të binit | të binin | |
perfect | të kem rënë | të kesh rënë | të ketë rënë | të kemi rënë | të keni rënë | të kenë rënë | |
past perfect | të kisha rënë | të kishe rënë | të kishte rënë | të kishim rënë | të kishit rënë | të kishin rënë | |
conditional1, 2 | imperfect | do të bija | do të bije | do të binte | do të binim | do të binit | do të binin |
past perfect | do të kisha rënë | do të kishe rënë | do të kishte rënë | do të kishim rënë | do të kishit rënë | do të kishin rënë | |
optative | present | rënça | rënç | rëntë | rënçim | rënçit | rënçin |
perfect | paça rënë | paç rënë | pastë rënë | paçim rënë | paçit rënë | paçin rënë | |
admirative | present | rënkam | rënke | rënka | rënkemi | rënkeni | rënkan |
imperfect | rënkësha | rënkëshe | rënkësh | rënkëshim | rënkëshit | rënkëshin | |
perfect | paskam rënë | paske rënë | paska rënë | paskemi rënë | paskeni rënë | paskan rënë | |
past perfect | paskësha rënë | paskëshe rënë | paskësh rënë | paskëshim rënë | paskëshit rënë | paskëshin rënë | |
imperative | present | — | bjer | — | — | bini | — |
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect |
Etymology 2
editFrom *bier, from Proto-Albanian *berja, from *bʰér-io-, from Proto-Indo-European *bʰer- (cf. English bear).
Pronunciation
editVerb
editbie (aorist prura, participle prurë) (Standard, Tosk)
Conjugation
editShow compound tenses:
participle | prurë | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | duke prurë | ||||||
infinitive | për të prurë | ||||||
singular | plural | ||||||
1st pers. | 2nd pers. | 3rd pers. | 1st pers. | 2nd pers. | 3rd pers. | ||
indicative | present | bie | bie | bie | biem | bini | bien |
imperfect | bija | bije | binte | binim | binit | binin | |
aorist | prura | prure | pruri | prumë | prutë | prunë | |
perfect | kam prurë | ke prurë | ka prurë | kemi prurë | keni prurë | kanë prurë | |
past perfect | kisha prurë | kishe prurë | kishte prurë | kishim prurë | kishit prurë | kishin prurë | |
aorist II | pata prurë | pate prurë | pati prurë | patëm prurë | patët prurë | patën prurë | |
future1 | do të bie | do të biesh | do të bjerë | do të biem | do të bini | do të bien | |
future perfect2 | do të kem prurë | do të kesh prurë | do të ketë prurë | do të kemi prurë | do të keni prurë | do të kenë prurë | |
subjunctive | present | të bie | të biesh | të bjerë | të biem | të bini | të bien |
imperfect | të bija | të bije | të binte | të binim | të binit | të binin | |
perfect | të kem prurë | të kesh prurë | të ketë prurë | të kemi prurë | të keni prurë | të kenë prurë | |
past perfect | të kisha prurë | të kishe prurë | të kishte prurë | të kishim prurë | të kishit prurë | të kishin prurë | |
conditional1, 2 | imperfect | do të bija | do të bije | do të binte | do të binim | do të binit | do të binin |
past perfect | do të kisha prurë | do të kishe prurë | do të kishte prurë | do të kishim prurë | do të kishit prurë | do të kishin prurë | |
optative | present | prufsha | prufsh | pruftë | prufshim | prufshit | prufshin |
perfect | paça prurë | paç prurë | pastë prurë | paçim prurë | paçit prurë | paçin prurë | |
admirative | present | prukam | pruke | pruka | prukemi | prukeni | prukan |
imperfect | prukësha | prukëshe | prukësh | prukëshim | prukëshit | prukëshin | |
perfect | paskam prurë | paske prurë | paska prurë | paskemi prurë | paskeni prurë | paskan prurë | |
past perfect | paskësha prurë | paskëshe prurë | paskësh prurë | paskëshim prurë | paskëshit prurë | paskëshin prurë | |
imperative | present | — | bjer | — | — | bini | — |
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect |
See also
editDaasanach
editNoun
editbie
Further reading
edit- Mauro Tosco, The Dhaasanac Language: Grammar, Text, Vocabulary of a Cushitic Language of Ethiopia
Danish
editEtymology
editFrom Old Norse bíða, from Proto-Germanic *bīdaną (“to wait, await”), cognate with Swedish bida, English bide, abide, German beiten (dialectal). The verb goes back to Proto-Indo-European *bʰéydʰeti, which is also the source of Latin fīdō (“to trust”), Ancient Greek πείθω (peíthō, “to persuade”).
Pronunciation
editVerb
editbie (past tense biede, past participle biet)
Conjugation
editDerived terms
editReferences
edit- “bie” in Den Danske Ordbog
East Central German
editEtymology
editCompare German bin, Alemannic German bi, English be.
Verb
editbie
- first-person singular present of sei
- (Erzgebirgisch) to be
References
edit- 2020 June 11, Hendrik Heidler, Hendrik Heidler's 400 Seiten: Echtes Erzgebirgisch: Wuu de Hasen Hoosn haaßn un de Hosen Huusn do sei mir drhamm: Das Original Wörterbuch: Ratgeber und Fundgrube der erzgebirgischen Mund- und Lebensart: Erzgebirgisch – Deutsch / Deutsch – Erzgebirgisch[1], 3. geänderte Auflage edition, Norderstedt: BoD – Books on Demand, →ISBN, →OCLC, page 22:
Kapampangan
editAlternative forms
editPronunciation
editEtymology 1
editFrom earlier biyai, from Proto-Malayo-Polynesian *bihaʀ. Compare Sambali biyay, Tagalog buhay, Ilocano biag.
Noun
editbié
Alternative forms
editDerived terms
editEtymology 2
editFrom earlier biai, from abiai, metathesis from Proto-Malayo-Polynesian *bəʀay, from Proto-Austronesian *bəʀay. Compare Tagalog bigay, Cebuano bugay, Maranao begi, and Malay beri.
Verb
editbié
- to give
Derived terms
editLimburgish
editEtymology 1
editFrom Middle Dutch bi, from Old Dutch bi, from Proto-Germanic *bi, from Proto-Indo-European *h₁epi.
Alternative forms
editPronunciation
editPreposition
editbie (+ dative)
- (locative) by, at
- (with a person, family, shop) at
- Ich bin bie g'm Jeanette. ― I'm at Jeanette's place.
- (with an organization or company) for; at; in
- Die wirke bie einem bekker. ― They work for a bakery.
- (with a reflexive pronoun) with; on
- V'r hant 't nit bei ós. ― We don't have it with us.
- (with an event considered certain) upon, at the time of
- (with an event considered theoretical) in case of, in the event of
- Bien oonval. ― In the case of an accident.
- (with a continuing activity or condition) during; while; during the existence of
- (with an item that implies an activity) over; during
- (takes the accusative) with, to, towards
Etymology 2
editFrom Middle Dutch bië, from Old Dutch *bīa, from Proto-Germanic *bijō.
Alternative forms
edit- bij, bei (other widespread variants)
- bien (West Limburgish)
- bui (Hees, Rosmeer)
- Bei (Krefeld)
- Bé (Eupen)
Pronunciation
editNoun
editbie f
Mandarin
editRomanization
editbie
- Nonstandard spelling of biē.
- Nonstandard spelling of bié.
- Nonstandard spelling of biě.
- Nonstandard spelling of biè.
Usage notes
edit- Transcriptions of Mandarin into the Latin script often do not distinguish between the critical tonal differences employed in the Mandarin language, using words such as this one without indication of tone.
Middle Dutch
editEtymology
editFrom Old Dutch *bīa, from Proto-Germanic *bijō.
Noun
editbië f
Inflection
editThis noun needs an inflection-table template.
Descendants
editFurther reading
edit- “bie”, in Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 2000
- Verwijs, E., Verdam, J. (1885–1929) “bie”, in Middelnederlandsch Woordenboek, The Hague: Martinus Nijhoff, →ISBN
Norwegian Bokmål
editEtymology 1
editFrom Old Norse bý, from Proto-Germanic *bijō, from Proto-Indo-European *bʰī-.
Noun
editbie f or m (definite singular bia or bien, indefinite plural bier, definite plural biene)
- a bee
Derived terms
editEtymology 2
editVerb
editbie (present tense bier, past tense bia or biet, past participle bia or biet) or
bie (present tense bier, simple past bidde, past participle bidd)
References
edit- “bie” in The Bokmål Dictionary.
Norwegian Nynorsk
editPronunciation
editEtymology 1
editFrom Old Norse bý n, from Proto-Germanic *bijǭ f.
Noun
editbie f (definite singular bia, indefinite plural bier, definite plural biene)
- a bee (insect)
Derived terms
editEtymology 2
editVerb
editbie (present tense biar or bier, past tense bia or bidde, past participle bia or bidd, present participle biande, imperative bi)
Noun
editbie f (definite singular bia, indefinite plural bier, definite plural biene)
References
edit- “bie” in The Nynorsk Dictionary.
Old Irish
editVerb
editbie
Mutation
editOld Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Nasalization |
bie | bie pronounced with /β(ʲ)-/ |
mbie |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Yola
editPreposition
editbie
- Alternative form of bee (“by”)
- 1867, CONGRATULATORY ADDRESS IN THE DIALECT OF FORTH AND BARGY, page 114, lines 16-18:
- y'ast, bie ractzom o'honde, ee-delt t'ouz ye laas ee-mate var ercha vassale, ne'er dwythen na dicke waie nar dicka.
- you have with impartial hand ministered the laws made for every subject, without regard to this party or that.
- 1867, CONGRATULATORY ADDRESS IN THE DIALECT OF FORTH AND BARGY, page 114, lines 23-24:
- proo'th, y'at wee alane needeth ye giftes o'generale rights, az be displayte bie ee factes o'thie goveremente.
- proves that we alone stood in need of the enjoyment of common privileges, as is demonstrated by the results of your government.
References
edit- Jacob Poole (d. 1827) (before 1828) William Barnes, editor, A Glossary, With some Pieces of Verse, of the old Dialect of the English Colony in the Baronies of Forth and Bargy, County of Wexford, Ireland, London: J. Russell Smith, published 1867, page 114
- Albanian terms inherited from Proto-Albanian
- Albanian terms derived from Proto-Albanian
- Albanian terms derived from Proto-Indo-European
- Albanian 2-syllable words
- Albanian terms with IPA pronunciation
- Albanian lemmas
- Albanian verbs
- Albanian terms with usage examples
- Albanian suppletive verbs
- Daasanach lemmas
- Daasanach nouns
- Danish terms derived from Proto-Indo-European
- Danish terms derived from the Proto-Indo-European root *bʰeydʰ-
- Danish terms derived from Old Norse
- Danish terms derived from Proto-Germanic
- Danish terms inherited from Proto-Indo-European
- Danish terms with IPA pronunciation
- Danish lemmas
- Danish verbs
- Danish terms with archaic senses
- East Central German non-lemma forms
- East Central German verb forms
- Erzgebirgisch
- Kapampangan terms with IPA pronunciation
- Kapampangan terms inherited from Proto-Malayo-Polynesian
- Kapampangan terms derived from Proto-Malayo-Polynesian
- Kapampangan lemmas
- Kapampangan nouns
- Kapampangan terms inherited from Proto-Austronesian
- Kapampangan terms derived from Proto-Austronesian
- Kapampangan verbs
- Limburgish terms inherited from Middle Dutch
- Limburgish terms derived from Middle Dutch
- Limburgish terms inherited from Old Dutch
- Limburgish terms derived from Old Dutch
- Limburgish terms inherited from Proto-Germanic
- Limburgish terms derived from Proto-Germanic
- Limburgish terms inherited from Proto-Indo-European
- Limburgish terms derived from Proto-Indo-European
- Limburgish terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Limburgish/iː
- Rhymes:Limburgish/iː/1 syllable
- Limburgish lemmas
- Limburgish prepositions
- Limburgish terms with usage examples
- Limburgish nouns
- Limburgish feminine nouns
- li:Bees
- Hanyu Pinyin
- Mandarin non-lemma forms
- Mandarin nonstandard forms
- Middle Dutch terms inherited from Old Dutch
- Middle Dutch terms derived from Old Dutch
- Middle Dutch terms inherited from Proto-Germanic
- Middle Dutch terms derived from Proto-Germanic
- Middle Dutch lemmas
- Middle Dutch nouns
- Middle Dutch feminine nouns
- dum:Insects
- Norwegian Bokmål terms derived from Old Norse
- Norwegian Bokmål terms derived from Proto-Germanic
- Norwegian Bokmål terms derived from Proto-Indo-European
- Norwegian Bokmål lemmas
- Norwegian Bokmål nouns
- Norwegian Bokmål feminine nouns
- Norwegian Bokmål masculine nouns
- Norwegian Bokmål nouns with multiple genders
- Norwegian Bokmål terms derived from the Proto-Indo-European root *bʰeydʰ-
- Norwegian Bokmål verbs
- Norwegian Bokmål terms with archaic senses
- nb:Insects
- Norwegian Nynorsk terms with IPA pronunciation
- Norwegian Nynorsk terms derived from Old Norse
- Norwegian Nynorsk terms derived from Proto-Germanic
- Norwegian Nynorsk lemmas
- Norwegian Nynorsk nouns
- Norwegian Nynorsk feminine nouns
- Norwegian Nynorsk terms inherited from Old Norse
- Norwegian Nynorsk verbs
- Norwegian Nynorsk weak verbs
- nn:Insects
- Old Irish non-lemma forms
- Old Irish verb forms
- Yola lemmas
- Yola prepositions
- Yola terms with quotations