πέφτω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

πέφτω < μεσαιωνική ελληνική < αρχαία ελληνική πίπτω

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈpe.fto/

Ρήμα

πέφτω

1. μεταβάλλεται το υψόμετρο στο οποίο βρίσκομαι λόγω της βαρύτητας

   αν το αφήσεις θα πέσει στο πάτωμα

   φόρα καμιά ζώνη γιατί έχεις αδυνατίσει και σου πέφτει το παντελόνι

2. (μεταφορικά) μειώνεται η τιμή μου

   έπεσε η τιμή της βενζίνης για μια μέρα και μετά ανέβηκε πάλι

   όλο το βράδυ φύσαγε και η θερμοκρασία (ή το θερμόμετρο) έπεσε κάτω από το μηδέν

3. ξαπλώνω

   ※  Δεν πρόφτασα να πέσω, κι ο ύπνος με κυρίεψε. (Μ. Καραγάτσης, Ο κίτρινος φάκελος)

4. σκοτώνομαι (σε πόλεμο)

   Μα ήταν αποφασισμένοι να μην παραδοθούν, και να πέσουν πολεμώντας σαν παλικάρια. (Πηνελόπη Δέλτα, Για την πατρίδα)

5. ορμώ σε κάποιον, χιμάω σε κάποιον, επιτίθεμαι σε κάποιον

   μια κουβέντα είπα και πέσανε πάνω μου να με φάνε (μου επιτέθηκαν λεκτικά με σφοδρότητα)

6. ξεκολλάω, βγαίνω από τη θέση μου

   είχανε αρχίσει να της πέφτουν τα μαλλιά εξαιτίας της χημειοθεραπείας

7. (μεταφορικά) (για τοποθεσίες και χρονικές περιόδους) είμαι, βρίσκομαι (χρονικά ή τοπικά αντίστοιχα)

   προς τα που πέφτει η Αλόννησος;

   φέτος το Πάσχα έπεσε νωρίς

8. (μεταφορικά) υποχωρώ, υποκύπτω
9. σταματάω να λειτουργώ (λόγω βλάβης ή άλλου προβλήματος), διακόπτομαι

   έπεσε το ρεύμα σε όλο το χωριό

   έπεσε η σύνδεσή μου (στο Διαδίκτυο) για τρίτη φορά απόψε

10. έχω κάποια ιδιότητα (μέγεθος, ηλικία, κοινωνική θέση κλπ) η οποία συγκρινόμενη με την αντίστοιχη ιδιότητα άλλου αποδεικνύεται ανεπαρκής ή υπερβολική

    Αυτό το παντελόνι μού πέφτει λίγο μεγάλο.

    Δεν της πέφτει μεγαλούτσικος ο αρραβωνιαστικός της;

    Τι θα ήθελες να έχεις; Μερσεντές; Βολέψου με το Φιατάκι και πολύ σου πέφτει.

Εκφράσεις

• την πέφτω (σε κάποιον ή κάποια)
  1. επιτίθεμαι

     βγαίναμε από το μπαράκι και μας την πέσανε δυο φουσκωτοί

  2. φλερτάρω

     της την έπεσε και την έριξε

• δε μου(/σου/του) πέφτει λόγος: δε με(/σε/τον/την) αφορά
• δεν αφήνω κουβέντα (ή τίποτα) να πέσει κάτω (ή στο πάτωμα, στο χώμα): 1. τα παίρνω όλα όσα ακούω στα σοβαρά
• πέφτει χιόνι/βροχή/χαλάζι/ξύλο/μπουνίδι
• πέφτει ξύλο/μπουνίδι
• πέφτει γραμμή/σύρμα
• πέφτω από τα σύννεφα: ξαφνιάζομαι
• πέφτω έξω: 1. αποτυγχάνω σε προβλέψεις 2. αποτυγχάνω οικονομικά, πτωχεύω
• πέφτω μέσα: επαληθεύτηκαν οι προβλέψεις μου
• πέφτω σε αντιφάσεις: αντιφάσκω
• πέφτω σε λάθη: κάνω λάθη
• πέφτω στα χέρια κάποιου: υποδουλώνομαι, κυριεύομαι, βρίσκομαι υπό την εξουσία κάποιου
• πέφτω στην περίπτωση (συνήθως στον αόριστο)
• μου έπεσαν τα μαλλιά: λέγεται όταν ακούμε κάτι που είναι απίστευτο

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	πέφτω	έπεφτα	θα πέφτω	να πέφτω		πέφτοντας
β' ενικ.	πέφτεις	έπεφτες	θα πέφτεις	να πέφτεις	πέφτε
γ' ενικ.	πέφτει	έπεφτε	θα πέφτει	να πέφτει
α' πληθ.	πέφτουμε	πέφταμε	θα πέφτουμε	να πέφτουμε
β' πληθ.	πέφτετε	πέφτατε	θα πέφτετε	να πέφτετε	πέφτετε
γ' πληθ.	πέφτουν(ε)	έπεφταν πέφταν(ε)	θα πέφτουν(ε)	να πέφτουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		έπεσα	θα πέσω	να πέσω		πέσει
β' ενικ.		έπεσες	θα πέσεις	να πέσεις	πέσε
γ' ενικ.		έπεσε	θα πέσει	να πέσει
α' πληθ.		πέσαμε	θα πέσουμε	να πέσουμε
β' πληθ.		πέσατε	θα πέσετε	να πέσετε	πέστε
γ' πληθ.		έπεσαν πέσαν(ε)	θα πέσουν(ε)	να πέσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω πέσει	είχα πέσει	θα έχω πέσει	να έχω πέσει
β' ενικ.	έχεις πέσει	είχες πέσει	θα έχεις πέσει	να έχεις πέσει
γ' ενικ.	έχει πέσει	είχε πέσει	θα έχει πέσει	να έχει πέσει
α' πληθ.	έχουμε πέσει	είχαμε πέσει	θα έχουμε πέσει	να έχουμε πέσει
β' πληθ.	έχετε πέσει	είχατε πέσει	θα έχετε πέσει	να έχετε πέσει
γ' πληθ.	έχουν πέσει	είχαν πέσει	θα έχουν πέσει	να έχουν πέσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (αμετάβατοι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι πεσμένος - είμαστε, είστε, είναι πεσμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν πεσμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν πεσμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι πεσμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι πεσμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι πεσμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι πεσμένοι

Μεταφράσεις

    πέφτω

αγγλικά : fall (en) γαλλικά : tomber (fr) γερμανικά : fallen (de) πολωνικά : padać (pl) ρουμανικά : cădea (ro)

    πέφτω πάνω σε κάποιον ή κάτι

αγγλικά : run across (en)

    πέφτω έξω

αγγλικά : miscalculate (en), go bankrupt (en)