Mini (1959)
Το Mini (1959-2000) είναι αυτοκίνητο, μικρού κυβισμού, κόστους καί διαστάσεων: ένα απόλυτα επιτυχημένο όχημα-σύμβολο που κατασκευάσθηκε από την British Motor Corporation (BMC) και τις διαδόχους εταιρείες της, από τον Αύγουστο του 1959 έως τον Οκτώβριο του 2000. Αρχικά κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις, σαν Austin Seven 850 [2] και Morris Minor 850,[3] μετονομάσθηκε σε Austin Mini [4] καί Morris Mini [5] τον Ιανουάριο του 1962, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορες εκδοχές απο την BMC και τις διάδοχες της εταιρείες. Κατά την διάρκεια της παραγωγής του, που κράτησε 41 χρόνια, κύλησαν από τη γραμμή παραγωγής συνολικά 5.505.874 αντίτυπα του Mini όλων των εκδόσεων ,[6] καθιστώντας το νούμερο 1 σε πωλήσεις βρετανικό όχημα στη ιστορία της αυτοκίνησης. Τα 1,6 εκατομμύρια από αυτά, πωλήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Mini (ADO 15) | |
---|---|
Το Morris Mini του 1959 Το Rover Mini του 2000 | |
Σύνοψη | |
Κατασκευαστής | Ηνωμένο Βασίλειο: British Motor Corporation [BMC] (1959 – 1968) British Leyland (1968 – 1986) Όμιλος Rover (1986 – 2000) Διεθνώς: Innocenti (1974 – 1982) Authi (1968 – 1975) BMC Australia Leyland Australia BMC South Africa |
Εναλλακτική ονομασία | Austin 850 Austin Partner Austin Mini Austin Seven Leyland Mini Morris 850 Morris Mascot Morris Mini Riley Elf Rover Mini Wolseley 1000 Wolseley Hornet |
Παραγωγή | Αύγουστος 1959 — Οκτώβριος 2000 |
Συναρμολόγηση | Κάουλεϊ, Οξφόρδη, Ηνωμένο Βασίλειο (1959 – 1968) Λόνγκμπριτζ, Μπέρμιγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο (1959 – 2000) |
Σχεδιαστής | Σερ Άλεκ Ισσιγόνης |
Αμάξωμα και σασί | |
Κατηγορία | Μικρό οικονομικό αυτοκίνητο |
Αμάξωμα | 2-πορτο hatchback 2-πορτο station wagon 2-πορτο van 2-πορτο pick-up |
Διαμόρφωση | Κινητήρας μπροστά, εμπρόσθια κίνηση |
Σχετική εξέλιξη | Mini Moke (μίνι τζιπ) Austin Metro Innocenti Mini (1974 – 1982) Mini Wildgoose (σπάνια έκδοση μίνι τροχόσπιτο) Mini Marcos |
Σύστημα κίνησης | |
Κινητήρας | 848 cm³ 970 cm³ 997 cm³ 998 cm³ 1.071 cm³ 1.098 cm³ 1.275 cm³ Όλοι 4-κύλινδροι σε σειρά (I4) βενζίνης |
Μετάδοση | 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο 4-τάχυτο αυτόματο κιβώτιο (έξτρα από τον Οκτώβριο του 1965) 5-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο (έξτρα σε κάποια μεταγενέστερα μοντέλα) |
Χωρητικότητα καυσίμου | 1959 - 1972 : 25 λίτρα 1973 - 2000 : 34 λίτρα |
Διαστάσεις | |
Μεταξόνιο | 2.036 χιλιοστά (hatchback) 2.138 χιλιοστά (station wagon και επαγγελματική έκδοση) |
Μήκος | 3.054 χιλιοστά (hatchback) 3.299 χιλιοστά (station wagon και επαγγελματική έκδοση) 3.300 χιλιοστά (στις εκδοχές Wolseley Hornet και Riley Elf)[1] |
Πλάτος | 1.397 χιλιοστά |
Ύψος | 1.346 χιλιοστά |
Κενό Βάρος | 617 - 737 κιλά |
Χρονολόγιο | |
Προηγούμενο μοντέλο | Κανένα |
Επόμενο μοντέλο | Mini Metro (1980, πρακτικά) Mini Hatch (2001, ιδεολογικά) |
Ιστορικά δεδομένα
Η ιδέα
ΕπεξεργασίαΗ ιδέα ενός basic concept car [7], ενός μοντέρνου δίθυρου, τετραθέσιου οχήματος μικρών διαστάσεων, καί ελάχιστου βάρους είχε απασχολήσει την βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία ήδη από το 1909 [8] (Austin 7) και πιο εξειδικευμένα από το 1928 [9] (Morris Minor). Κατά τη διάρκεια των μετέπειτα δεκαετιών και λόγω της δραματικής μείωσης των χώρων παρκαρίσματος στις μεγαλουπόλεις, όπως και η αύξηση του κόστους συντήρησης ενός μεσαίου μεγέθους αυτοκινήτου, έγινε επιτακτική η επεξεργασία του θέματος.
Η επιτυχία οχημάτων μικρών διαστάσεων στην μεταπολεμική Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία έκαναν αναγκαία την τοποθέτηση της οικονομικά εύρωστης και τεχνολογικά ακμαίας βρετανικής αυτοκινητοβιομηχανίας ενεργά στο θέμα αυτό. Η σχεδιαστική μελέτη απασχόλησε την BMC, British Motor Corporation για 4 χρόνια και τελικά ο τότε 52χρόνος Σερ Άλεκ Ισηγόνης φιγουράρει περήφανος ανάμεσα στις σιλουέτες των σύγχρονων Austin Seven 850 & Morris Minor 850,[10] για ένα αυτοκίνητο πόλης με μπροστινή κίνηση και για πρώτη φορά εγκάρσια τοποθέτηση ενός τετρακύλινδρου κινητήρα. Το βασικό πλεονέκτημα της απόλυτης μεγιστοποίησης του εσωτερικού χώρου, ακόμη και ανάμεσα στα πόδια οδηγού και συνοδηγού... έκανε το Mini μοναδικό στην κατηγορία των αυτοκινήτων μέχρι 850 ccm.[11]
Στην περίπτωση των Austin Seven 850 και Morris Minor 850 του 1959 ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ-ΣΤΑΘΜΟ στην ιστορία εξέλιξης του αυτοκινήτου. Τα επόμενα χρόνια ο συνδυασμός αυτός θα βρει εφαρμογή σε οχήματα μεγαλύτερου κυβισμού και διαστάσεων, τόσο της BMC όσο και πολλών άλλων ευρωπαϊκών κατασκευαστών, όπως στο AUTOBIANCHI Primula, (1964) Peugeot 204, (1965) SIMCA 1100, (1967) FIAT 128, (1969) FIAT 127, (1971) PEUGEOT 104, (1972) AUDI 50 / VW Polo, (1974) VW Golf / Scirocco, (1974) CITROEN CX, (1974) FORD Fiesta, (1976) RENAULT 14, (1977) PEUGEOT 305, (1977) OPEL Kadett, (1979) FORD Escort, (1980) CITROEN BX, (1982) OPEL Corsa, (1982) PEUGEOT 205, (1983) CITROEN AX, (1987) OPEL Vectra, (1988) RENAULT Twingo, (1993) και FORD Mondeo. (1993) Για τον έγκυρο Θεωρητικό του Σχεδιασμού Christoph Reifenrath η συνδρομή του συγκεκριμένου αυτοκινήτου, με εσωτερικό κωδικό εταιρείας ADO 15, σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας εποχής. Υπόδειγμα της, ο μηχανολόγος σχεδιαστής μηχανικός (Designer) που δίνει συγκεκριμένες δομές Τέχνης και Τεχνολογίας, για την ουσιαστική μετεξέλιξη του αυτοκινήτου της μεταπολεμικής εποχής.[12]
Το Mini ανήκει σε έναν πολύ μικρό κατάλογο οχημάτων που παρουσιάστηκαν λίγο πριν ή μετά το 1945, παραμένοντας στο προσκήνιο για αρκετές δεκαετίες,[13] όπως είναι επίσης και το Volkswagen Σκαθάρι (αυτοκίνητο), το Citroën 2CV, το Fiat 500, το αρχικό Jeep και η αρχική σειρά Land Rover.
Τέχνη και Τεχνολογία
ΕπεξεργασίαH μεταπολεμική βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία (1945-55) ήταν δικαιολογημένα η δεύτερη ισχυρότερη στον κόσμο, και η πλέον εύρωστη στη Ευρώπη. Αυτό το επιβεβαιώνει ο αριθμός της ετήσιας παραγωγής οχημάτων, για το 1955,[14] όπως μας τον παραθέτει ο Roger Gloor: USA, 7.920.186 επιβατικά οχήματα
GB, 897.560 επιβατικά οχήματα
D, 762.205 <
F, 561.465 <
I, 230.978 <
Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε 3 ανεξάρτητες ομάδες βρετανικών οχημάτων, α) αυτών της Ford Essex, της Vauxhall / GM, και της Roots / Chrysler, β) σε αυτοκίνητα υπερπολυτελείας και επιδόσεων, γ) σε οχήματα γύρω από την Austin καί Morris. Η αδιαμφισβήτητη υπεροχή της αυτοκινητοβιομηχανίας σε Θέματα Τέχνης και Τεχνολογίας στην Βρετανία, και η προάσπιση -των δύο τελευταίων ομάδων της- απέναντι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, είναι και η ουσιαστική αιτία δημιουργίας της BMC το 1952.[15]
Ο Σερ Άλεκ Ισηγόνης, (1906–88) μετά τις σπουδές στο Λονδίνο, μέσα από τους πολυάριθμους σταθμούς της καριέρας του εργάσθηκε σαν μηχανολόγος μηχανικός, ήδη από το 1930 για μια τεχνολογικά άρτια, ιδεολογικά πρωτοπόρα βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία. (Humber καί Morris) Το Morris Minor [16], (1948-71) ένα όχημα με κλασσική μετάδοση κίνησης, καί αυτοφερόμενο αμάξωμα είναι το πρώτο ολοκληρωμένο δείγμα της εργασία του. Ένα σχεδιαστικά πανομοιότυπο, αλλά μία ιδέα μεγαλύτερο σε διαστάσεις και κυβισμό αυτοκίνητο, το Morris Oxford Series MO, (1948-54) είναι το δεύτερο.[17]
Λίγο αργότερα, ο Σερ Άλεκ Ισηγόνης είχε την ευκαιρία να εργασθεί στο Coventry, ανατολικά του Birmingham- στο Project Alvis TA 350, (1952-54) το οποίο για διάφορους λόγους δεν πέρασε στην διαδικασία υλοποίησης.[18] Πριν επιστρέψει στο Cowley, 3 μίλια απο την Οξφόρδη- στις εγκαταστάσεις της Morris, είχε την ευκαιρία να συνεργασθεί με τον περίφημο μηχανολόγο σχεδιαστή μηχανικό Alex Moulton [19] στην δημιουργία της υδροελαστικής ανάρτησης. Συγκρίνοντας την μηχανική ανάρτηση με άλλες, (Citroën 2 cv) διαπίστωσαν σίγουρη οδήγηση, καθότι αυτή είχε συνεχή επαφή με τον δρόμο. Το σύστημα που προοριζόταν για το ADO15 αναπτύχθηκε περαιτέρω, χρησιμοποιήθηκε όμως για πρώτη φορά στο ADO16. Στο πρώτο, χρησιμοποιήθηκαν στους 4 ανεξάρτητους τροχούς 4 αμορτισέρ, και δίπλα τους κωνικά ελατήρια από συμπαγές καουτσούκ.[20] Στο ADO 15 χρησιμοποιήθηκε η υδροελαστική ανάρτηση, από το 1964 μέχρι το 1971, παράλληλα δηλαδή με το ADO 16,[21] και το ADO 17.[22]
Περίπου 25 Μίλια από το Coventry, στο Longbridge, -νότια του Birmingham, στις εγκαταστάσεις της Austin, είναι αρχές του 1951 όλες οι διεργασίες έτοιμες για την αναβίωση -μετά από 12 χρόνια, και πάνω σε νέα δεδομένα- του επιτυχημένου Austin Seven. Σχεδιαστικά πλησιάζει την φινέτσα των Α 70 (1948-49) και Α 90, (1948-52) είναι το πρώτο όχημα της εταιρίας με αυτοφερόμενο αμάξωμα, έχει τον κινητήρα που η BMC το 1959 θα τοποθετήσει στο ADO 15, και πάνω-κάτω τις διαστάσεις του- μεταξόνιο 202 cm και μήκος 346 cm, το όνομα του Α 30,[23][24] (1951-56) ακόλουθα Α 35. (1956-59) [25]
Εδώ ας κάνουμε μια παρένθεση, για να θυμηθούμε την δέυτερη σειρά του Austin Seven,[26] (1922-39) η οποία είχε διεθνώς τεράστια επιτυχία, δύο γιγαντιαίες αυτοκινητοβιομηχανίες (BMW και Nissan) οφείλουν το ξεκίνημα τους στην χρήση της τεχνογνωσίας της Austin. Το Austin 7 κατασκευάσθηκε σε περισσότερα από 400.000 οχήματα, μαζί με αυτά που συναρμολογήθηκαν ή κατασκευάσθηκαν για τη τοπική αγορά στο εξωτερικό, όπως στην Γερμανία με το DIXI / ΑWE, (1927-29) ακόλουθα με το BMW 3/15 / Werk Eisenach,[27] (1929-39), στην Ιαπωνία με το DATSUN 11 / Nissan,[28] (1933-38) στην Γαλλία από την Rosengart / Neuilly-sur-Seine, (1929-50), στις ΗΠΑ από τήν American Austin Car Company - Bantam / Delaware.[29]
Επιστρέφοντας στην Μεγάλη Βρετανία του 1952: μια σειρά από γνωστές, ιστορικές αυτοκινητοβιομηχανίες όπως, η Morris Motor Company [30], (Cowley) που ιδρύθηκε το 1913, η Morris Garages Limited, MG [31], (Οξφόρδη / Abingdon-on-Thames) που ιδρύθηκε το 1924, η Wolseley Motor Company [32], (Birmingham) που παρουσίασε το πρώτο της όχημα το 1896, και η Riley Limited [33], (Coventry) που ασχολείται με την κατασκευή αυτοκινήτων από το 1900, αφ ενός, -αλλά και η Austin Motor Company Limited [34], (Longbridge) που ασχολείται με τη παραγωγή επιβατικών οχημάτων από το 1909, αφ εταίρου- συμπράττουν στην δημιουργία της British Motor Corporation με έδρα το Longbridge.[35]
Τον ιδρυτικό Πρόεδρο της BMC και γενικό διευθυντή της Morris, που πολύ σύντομα θα συνταξιοδοτηθεί, διαδέχεται ο γενικός διευθυντής της Austin. Ο νέος πρόεδρος, παρ όλες τις υπερσύχρονες εγκαταστάσεις του Longbridge για την κατασκευή του Α 30, είναι κάθε άλλο από ευχαριστημένος με την αισθητική και τεχνολογική αταξία στην BMC. Προσπαθώντας να δώσει μία “λογική“ διέξοδο στην κατάσταση αυτή, προβαίνει ήδη κατά την διάρκεια του London Motor Show το 1952, στην προσάρτηση των κατασκευών του Donald Healey, με το όνομα Austin-Healey (Warwick) στην BMC. Ο Leonard Percy Lord, 1st Baron Lambury επιδιώκει την παρουσία της BMC στην ομάδα των βρετανικών αυτοκινήτων επιδόσεων, κάτω από ένα και μοναδικό όνομα. Όλες τις υπόλοιπες τις συγκεντρώνει στην κατασκευή επιβατικών οχημάτων.[36]
Η μεταπολεμική βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία, διέθετε ούτε λίγο, ούτε πολύ, 64 εταιρίες, από τις οποίες θα επιβιώσουν την δεκαετία του πενήντα μόνον 45.[37] Ακόμη στην περίπτωση της BMC τα μοντέλα της ήταν εξαιρετικά πολυάριθμα, η Austin για παράδειγμα, είχε στην λίστα πωλήσεων της 15 σειρές διαφορετικών οχημάτων [38], η Morris άλλες 15 [39], ξεκινώντας από 27 μέχρι 152 PS η πρώτη, και από 30 μέχρι 66 PS, η δεύτερη.
Στα τέλη του 1955 ο χαρισματικός Σερ Άλεκ Ισηγόνης αναλαμβάνει την θέση του αναπληρωτή τεχνικού διευθυντή στο Longbridge, με αποστολή την ανανέωση του επιβατικού στόλου της BMC.[40] Στο πλευρό του βρίσκονται 9 έμπειρα άτομα, ο ταλαντούχος μηχανολόγος σχεδιαστής μηχανικός John Sheppard,[41] (1922–2015) με τον οποίο συνεργάσθηκε στο project Alvis TA 350, ο πνευματώδης Chris Kingham, επίσης από την Alvis, ο Jack Daniels, βοηθός του στην υλοποίηση του Morris Minor πριν 7 χρόνια, αλλά και δύο φοιτητές της μηχανολογίας στην πρακτική τους, και 4 άτομα στο τεχνικό σχέδιο. Δεδομένες είναι οι ακριβείς Προδιαγραφές, (Specifications) α) για την δημιουργία ενός μοντέλου προς αντικατάσταση του Austin 7, με τις ίδιες, αν όχι μικρότερες διαστάσεις από το Α 30 (1951-56) και Α 35, (1956-59) β) ένα άλλο, μεσαίου μεγέθους, προς αντικατάσταση του Morris Minor, (1948-71) γ) όπως και ενός ακόμη, στο μέγεθος του Morris Oxford Series MO. (1948-54) Τα δύο τελευταία είναι, όπως θυμόμαστε, δημιουργίες του ίδιου του Σερ Άλεκ Ισηγόνη, και αυτά που τον απασχόλησαν κυρίως μέχρι τα τέλη του 1956. Η διεθνής πολιτική συγκυρία όμως, και μία πιθανή πετρελαϊκή κρίση, ανάγκασαν τον ίδιο και τους συνεργάτες του, να δώσει προτεραιότητα στον αντικαταστάτη του Austin 7. Στα μέσα του 1957 μάλιστα, το πρωτότυπο που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε, εγκρίθηκε με τον κωδικό ADO 15.[42]
Η εξέλιξη του ADO 15 ανά τις δεκαετίες
ΕπεξεργασίαΗ „γοτθική“ φινέτσα του Α 30 στο πρωτότυπο του 1957, ήταν ακόμη εμφανής: ο Σερ Άλεκ Ισηγόνης, με την ιδιότητα του επιμελητή και συντονιστή του project ADO15, έδωσε πράσινο φως στον John Sheppard, για τις αναγκαίες αισθητικές διαφοροποιήσεις. Έτσι, τον Αύγουστο του 1959 έγινε η παρουσίαση του ADO15, έτσι ακριβώς όπως γνωρίζουμε όλοι μας, σαν Austin Seven 850 και Morris Minor 850 [43]. Η θριαμβευτική παρουσίαση του στο κοινό έκανε αίσθηση στους πάντες, καί το όνομα του υπεύθυνου για την δημιουργία του, Σερ Άλεκ Ισηγόνη έγινε διεθνώς γνωστό.[44]
Στην μετέωρη ερώτηση, αν στην αντικατάσταση του Austin 7, παρέμεινε το ADO15 στις ίδιες, ή αν απέκτησε μικρότερες διαστάσεις καί βάρος, σε συνάρτηση με το Α 30 (1951-56) και Α 35, (1956-59) παραθέτει το Automobil Revue τους παρακάτω αριθμούς, α) το μεταξόνιο έμεινε σχεδόν αμετάβλητο, (+1 cm) το μήκος μειώθηκε, (-46 cm) β) το ύψος επίσης, (-15 cm) το πλάτος αυξήθηκε, (+2 cm) γ) το βάρος μειώθηκε. (- 58 kg) Εκτός από την δίθυρη έκδοση “Saloon“, το ADO15 κατασκευάσθηκε από το 1960 και μετά, σαν 850 Van [45], και 850 Pick-up [46], όπως και σαν Austin 850 Countryman [47] καί Morris 850 Traveller, με αυξημένο μεταξόνιο, (213 αντί 203 cm) και μήκος. (330 αντί 305 cm) [48]
Με τις δύο πολυτελείς εκδόσεις, Riley Elf [49] και Wolseley Hornet [50], από το 1961 και μετά, υπήρχε το ADO15 με το καθιερωμένο κλασικό πορτ-μπαγκαζ, και κάποιες εξωτερικές διαφορές. Το μεταξόνιο έμεινε σχεδόν αμετάβλητο, (+1 cm) το μήκος όμως αυξήθηκε αισθητά, στο πρώτο στα 331 και στο δεύτερο στα 327 cm.[51] Στο σύνηθες ADO 15 η χωρητικότητα του πορτ μπαγκάζ με 155 dm³, ήταν κάθε άλλο παρά ικανοποιητική.[52]
Αρχές του 1962 παρουσιάσθηκε το Mini Moke [53], γιά τον βρετανικό στρατό, καί δύο χρόνια αργότερα ήρθε και η πολιτική του έκδοση.[54]
Αξίζει τον κόπο να αναφερθεί μία ουσιαστικά, “εργοστασιακή“ λεπτομέρεια: στην ευρωπαϊκή μεταπολεμική αυτοκινητοβιομηχανία, οι μήνες Ιούλιος- Αύγουστος, δεν είναι μόνον το διάστημα για τις ετήσιες διακοπές των εργαζομένων, αλλά καί για την συντήρηση των εγκαταστάσεων του εργοστασίου. Είναι επίσης το διάστημα, που επιλέγουν οι περισσότεροι κατασκευαστές, για να εισάγουν ένα νέο, ή να διαφοροποιήσουν ένα υφιστάμενο μοντέλο για την ερχόμενη κατασκευαστική χρονιά. Η κατασκευαστική χρονιά αρχίζει με τον Σεπτέμβριο, και κλείνει το ερχόμενο Αύγουστο.
Έτσι, ένα Austin/Morris Cooper [55] με 997 cm³, με 54 PS, παρότι κατασκευάσθηκε τον Σεπτέμβριο 1961, θεωρείται μοντέλο 1962.
Ο John Cooper, (1923-2000) είναι δίπλα στον πατέρα του Charles, μία σπάνια φυσιογνωμία στον χώρο της Formel 3 / 2 / 1, μάλιστα ο Jack Brabham, (1926-2014) έγινε το 1960 παγκόσμιος πρωταθλητής της F1 με ένα Μονοθέσιο κατασκευής Cooper. Το όνομα Cooper είναι ακόμη συνδεδεμένο στην F1 με την μεταφορά του κινητήρα, από πριν τον οδηγό, στην σημερινή του θέση. Στο ευρύ κοινό το όνομα Cooper έγινε περισσότερο γνωστό με τον εργοστασιακά “πειραγμένο“ κινητήρα στο Austin/Morris Cooper, όταν κατέλαβε την πρώτη θέση στο Rallye Monte Carlo του 1964-1965-1967.[56]
Η παρουσίαση του Austin Mini Cooper είναι για τους συντάκτες του Auto motor und sport, (τεύχος 20 / 1961) μια ευχάριστη έκπληξη, τόσο για την αύξηση της ιπποδύναμης και τελικής, αλλά και μία αισθητή μείωση της επιτάχυνσης, συμβάλλοντας έτσι σε περισσότερη ενεργητική ασφάλεια. Έκπληξη ακόμη, το ότι το “κεφαλάρι“ της μηχανής στο Cooper, προέρχεται από το Austin-Healey Sprite…!
Στις αρχές του 1962 το ADO 15 μετονομάσθηκε σε Austin Mini καί Morris Mini, το ADO 50 (Austin/Morris Cooper) σε Austin Mini Cooper και Morris Mini Cooper. Τα δύο τελευταία κατασκευάσθηκαν μέχρι το 1971, αλλά και σε κάποια στιγμή αργότερα. (1990-2000) Με δισκόφρενα μπροστά [57], 4 διαφορετικούς κινητήρες -αναβαθμισμένο μέχρι 77 PS, σαν Austin Mini Cooper S και Morris Mini Cooper S, (από το 1969, απλά Mini Cooper S) και τελική, γεμάτα-γεμάτα 160 km/h, σε συνδυασμό με μία απαράμιλλη οδική συμπεριφορά στις πίστες… [4]
…ήταν αυτό ακριβώς που οι λάτρεις των επιδόσεων μερικά χρόνια αργότερα (1975) ξαναέζησαν στην περίπτωση του VW Golf GTI!
Η οδική συμπεριφορά του Mini, που έδενε, γινόταν ένα με τον δρόμο, ήταν αποτέλεσμα της μοναδικής του ανάρτησης, σχεδιασμένη από τον περίφημο μηχανολόγο σχεδιαστή μηχανικό Alex Moulton.[58] Το ADO15 είχε αυτοφερόμενο αμάξωμα και μπρός-πίσω βοηθητικό πλαίσιο για τον κινητήρα και την ανάρτηση. Η τελευταία ήταν ενσωματωμένη στο βοηθητικό πλαίσιο, χωρίς να “μπαίνει“ στον χώρο των επιβατών και της μηχανής, και το σημαντικότερο, δεν απαιτούσε συντήρηση. Το κωνικό σχήμα έδινε στα ελατήρια μια προοδευτική δράση, γίνονταν πιο άκαμπτα σε μεγαλύτερους βαθμούς συμπίεσης. Έτσι επέτρεπε μια ομαλή οδήγηση σε μικρές λακκούβες, και μηδένιζε κύλιση και βήμα σε πιο ανώμαλες πίστες.[59]
Το 1965 η εταιρία Società Anonima Fratelli Innocenti με έδρα το Μιλάνο, κατασκέυασε (produzione su licenza) το Mini για τα επόμενα 10 χρονια.[60] Με κάποιες μικροδιαφορές, καί βασικά για την εσωτερική αγορά: σε έξι εκδόσεις, καί με τρείς διαφορετικούς κινητήρες.[61] Μάλιστα αρκετά Innocenti, όπως αυτά της έκδοσης Mini Cooper 1300, βρέθηκαν μετά το 1971 στα χέρια φανατικών φίλων του Mini, σέ Ελλάδα και Γαλλία.[62]
H βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία είναι τώρα η τρίτη ισχυρότερη στον κόσμο, και η δεύτερη στην στη Ευρώπη. Αυτό το επιβεβαιώνει ο αριθμός της ετήσιας παραγωγής οχημάτων, για το 1965, όπως μας τον παραθέτει ο Roger Gloor [63]: USA, 9.305.561 επιβατικά οχήματα
D, 2.733.732 επιβατικά οχήματα
GB, 1.722.045 < 67 ch DIN
F, 1.423.365 <
I, 1.103.932 <
Στο London Motor Show το Φθινόπωρο του 1969, η σύμπραξη της BMC με την Triumph Motor Company και Rover Company Limited, έφερε στους επισκέπτες της έκθεσης αντιμέτωπους με ένα νέο όνομα, αυτό της British Leyland Motor Corporation Ltd. (BLMC) Εκεί παρουσίασε η BLMC για πρώτη φορά ένα αισθητά διαφοροποιημένο ADO 20, το Mini Clubman [64] (1969-80) με το ίδιο μεταξόνιο αλλά αυξημένο το μήκος στα 316,5 cm, σε δύο εκδόσεις αμαξώματος και τρεις κινητήρες στην διάθεση του, αλλά και την ίδια υδροελαστική ανάρτηση που “φορούσε“ και το Mini Cooper S. Εξωτερικά, είχε ένα τετράγωνο γκριλ πού εμπεριείχε τα μπροστινά φανάρια. Το 1250 GT είχε δισκόφρενα εμπρός και τον κινητήρα με τους 61 PS.[65]
H βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία είναι η έκτη ισχυρότερη στον κόσμο, και η τέταρτη στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον αριθμό της ετήσιας παραγωγής οχημάτων, για το 1975, όπως μας τον παραθέτει ο Roger Gloor [66]: USA, 6.740.938, J. 4.567.854 επιβατικά οχήματα,
D, 2.815.475 επιβατικά οχήματα
F, 2.502.543
I, 1.467.208 <
GB, 1.275.547 <
Το 1978, η εταιρία D&H Fibreglass Techniques, (Greenfield) παρουσίασε με βάση το Mini, το Midas στην αισθητική ενός αυτοκινήτου επιδόσεων.[67]
Το ADO 15, αλλα και το ADO 50 (1962-71) "φορούσαν" μέχρι το 1984 ελαστικά στις διαστάσεις 5.20-10 ή 5.50-10, πάνω σε δεκάρες ζάντες,[68] από εκεί και μετά την διάσταση 145/70 SR 12, πάνω σε δωδεκάρες ζάντες.[69] Τεχνολογικά είχε το Mini, αρχικά έναν σχετικά ήρεμο κινητήρα, (848 cm3 και 34,5 PS, 618 kg, 116 km/h) ο οποίος με την πάροδο του χρόνου κατάφερε να γίνει όλο και πιο ζωντανός. (1275 cm3 και 63 PS, 696 kg, 148 km/h) [70][71]
Επίλογος και αρχή εν νέου
ΕπεξεργασίαΤο φθινόπωρο του 1980 η BLMC παρουσίασε το Austin Metro [72], (1980-98) τονίζοντας ότι πρόκειται για συμπλήρωση και όχι αντικατάσταση του Mini. Ο Roger Gloor, τολμά, παρ όλα αυτά μια σύγκριση των δύο “αντιπάλων“, το μεταξόνιο στα 225 cm, αντί 204 cm, το μήκος στα 340,5 cm, έναντι 306,5 cm στο Mini. Το ύψος με 136 cm, έναντι 134,5 cm στο Mini, και το πλάτος 155 cm, έναντι 141 cm. Η χωρητικότητα του πορτ μπαγκάζ αυξήθηκε στα 210 από 155 dm³, και με “πεσμένο“ το πίσω κάθισμα έφτανε μάλιστα τα 1290 dm³, καθότι το Austin Metro είχε μια πίσω πόρτα για τις αποσκευές,[73] καί υπήρχε ανάλογα με τις ανάγκες του αγόραστη ακόμη σαν MG ή Rover, με 3 ή 5 πόρτες [74]. Η μεγάλη του όμως διαφορά, έναντι του Mini, ήταν ότι εκπλήρωνε όλους τους κανονισμούς ασφαλείας της εποχής. Από πλευράς κινητήρων, είχε 7 διαφορετικούς στην διάθεση του, από 44 μέχρι 73 PS. Η ανάρτηση του, ονόματι Hydragas, είναι αυτή που “φορούσε“ από το 1973 το Austin Allegro.[75]
Δύσκολα τα πράγματα για την βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία, όμως εξακολουθεί να είναι η έκτη στον κόσμο, και η τέταρτη στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον αριθμό της ετήσιας παραγωγής οχημάτων, για το 1985, κατά τον Roger Gloor [76]: USA, 8.189.752, J. 8.098.434 επιβατικά οχήματα
D, 4.116.058 επιβατικά οχήματα
F, 2.320.368 <
I, 1.389.244 <
GB, 1.051.303 <
Σε καμία άλλη χώρα από την Μεγάλη Βρετανία της δεκαετίας του 70, δεν συναντά κανείς το μέγεθος της εργατικής διαμάχης, με τόσο δραματικές επιπτώσεις για την ίδια την βιομηχανία της χώρας. Ταυτόχρονα η αδυναμία του Management να ανταπεξέλθει στα προβλήματα που προέκυψαν από τον άμετρο γιγαντισμό των εταιριών, -ιδιαίτερα της BLMC- της έδωσαν την χαριστική βολή. Το concept ενός βασικού οχήματος μικρών διαστάσεων και ελάχιστου βάρους, οδήγησε την βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία, -και πιο συγκεκριμένα την BLMC- όχι μόνον στην δημιουργία ενός νέου, φιλοσοφημένου οχήματος -του Mini, αλλά στην εδραίωση ενός Μύθου, τον ουσιαστικότερο ίσως στην μεταπολεμική εποχή. Μετά το 1975. η παρουσία του Mini συνέπεσε με την άνοδο στο διεθές προσκήνιο „αντιπάλων“ του, μετά την αντιγραφή του μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Λογικό αποτέλεσμα, η επέλαση της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ευρώπη της δεκαετίας του 80, με εφάμιλλη ποιότητα σε λογικές τιμές.[77]
Η εταιρία Honda διαπραγματεύεται με την Austin ένα συμβόλαιο συνεργασίας και συμπαραγωγής, (1981-2005) όπως αυτό με την παρουσίαση της Triumph Acclaim και της σειράς Rover 200 (Rover 25) και Rover 400, (Rover 45) με την τεχνολογία του Honda Civic [78]. Η PSA (Peugeot-Citroen) αναλαμβάνει το 1980 με το όνομα Talbot UK, την πρώην Roots/Chrysler, και αρχίζει πάραυτα με την παραγωγή στην Μεγάλη Βρετανία αρκετών γαλλικών μοντέλων. Στην στατιστική του 1989 για την αγορά αυτοκινήτου, τα μοντέλα της BLMC έπεσαν αισθητά, πρώτη σε πωλήσεις είναι η Ford, δεύτερη η Vauxhall / GM, τρίτη η Rover Group, τέταρτη η Peugeot-Citroen και πέμπτη η Nissan.[79] Το 1994 η Rover Group σταματά την συνεργασία της με την Honda και πωλείτε στην BMW. Το 2000 η τελευταία κρατά τα δικαιώματα χρήσης του ονόματος Mini, πουλώντας την Land Rover στην Ford, 5 χρόνια αργότερα η παραγωγή αυτοκινήτων στην Rover Group φτάνει στο πέρας της. Τελος εποχής για το ADO 15, ένα όχημα-σύμβολο, η τελευταία σειρα του κλασσικού Mini, είναι η Mark VIΙ. (1996 μέχρι 2000) Και έτσι, στις 4 Οκτωβρίου του 2000, κατασκευάσθηκε το τελευταίο Mini, Made in Longbridge, στον τόπο που σχεδιάσθηκε 41 χρόνια πριν...[80]
Απο το 1959 μέχρι το 2000, το Mini γνώρισε όχι μόνον τεράστια εμπορική επιτυχία, αλλά και ευρύα απήχηση στο κοινό. Η υποδειγματική του σχεδίαση, από τον Σερ Άλεκ Ισηγόνη και το επιτελείο του, εντυπωσίασε τους πάντες, καί ο ίδιος έλαβε τον τίτλο Σερ λόγω της φιλοσοφιμένης οικονομίας χώρου ως προς τις ελάχιστες του εξωτερικές διαστάσεις, πετυχαίνοντας την απόλυτη εκμετάλλευση του (80%) για επιβάτες και αποσκευές. Το ψυγείο τοποθετήθηκε αριστερά, ενώ το κιβώτιο ταχυτήτων κάτω από τον κινητήρα. Αποτέλεσμα όλων αυτών, ήταν να γίνει το βρετανικό αυτοκίνητο ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ σε θέματα τέχνης και τεχνολογίας, και όχι μονον στην εποχή του.[81]
Το Mini θεωρείται διαχρονικά βρετανικό, ένα σύμβολο της εποχής του με υψηλή δημοτικότητα, τότε και σήμερα.[42][82][83] Έθεσε υψηλά τον πήχη, με επαναστατική δομή, ένα «πλήρες αυτοκίνητο σε μίνι συσκευασία», οι καινοτομίες του έχουν πλέον υιοθετηθεί από τα μεταγενέστερα οχήματα, καθιερώνοντας το Mini ορόσημο στην εξέλιξη της αυτοκίνησης. Εμείς οι μεγαλύτεροι το θυμόμαστε στην δεκαετία του 60, στην επιτυχήμενη του συμμετοχή σε αγώνες αναβάσεων στην Ελλάδα, στο ράλλυ Ακρόπολις αλλά και στο ράλλυ Μόντε Κάρλο.[84][85] Το τελευταίο αντίτυπο, κύλησε από τη γραμμή παραγωγής, απευθείας στο Βρετανικό Μουσείο Αυτοκινήτου.
...παρόλα αυτά, στις υπερσύχρονες εγκαταστάσεις του Cowley, -νοτιοανατολικά της Οξφόρδης, εκεί που κάποτε είχε την έδρα της η Morris- προετοιμάζεται η παραγωγή του νέου Mini, με ένα πρωτότυπο [86] και στοιχεία αισθητικής που θυμίζουν το Austin-Healey Sprite. (1958–1961) [87] Σύμφωνα με το έγκυρο περιοδικό auto motor und sport, (τεύχος 13 / 1997) η ερώτηση εδώ είναι άκρως συνοπτική, πιο στυλ αρμόζει περισσότερο σε ένα νέο Mini, “το κλασικό ή το ριζοσπαστικό“.
Αρχές του 2001 είναι όλα έτοιμα για την κατασκευή του R 50, του πρώτου Mini υπό την αιγίδα της BMW.[88] Στη πρώτη δοκιμή τους οι συντάκτες επισημαίνουν, ότι προτεραιότητα του είναι “περισσότερο η οδηγοκεντρική καταξίωση – λιγότερο η χρηστική αξία“.[89]
Διακρίσεις
ΕπεξεργασίαΣτα νεότερα χρόνια, το Mini έχει κερδίσει και μεγάλο αριθμό βραβείων, ως αποτέλεσμα των καινοτομιών του και της πρακτικότητάς του, με εντυπωσιακότερα τα εξής:
- Car of the Century / Αυτοκίνητο του Αιώνα, από το περιοδικό Autocar το 1995.
- Number One Classic Car of All Time / Νούμερο 1 Κλασικό Αυτοκίνητο όλων των εποχών, από το περιοδικό Classic & Sports Car το 1996.
- European Car of the Century / Ευρωπαϊκό Αυτοκίνητο του Αιώνα, στα τέλη του 1999, σε σχετική παγκόσμια ψηφοφορία στο Διαδίκτυο, που διοργανώθηκε από το άκρως επώνυμο ίδρυμα Global Automotive Elections Foundation.
- Μάλιστα κατέλαβε τη δεύτερη θέση στην αντίστοιχη ψηφοφορία που διεξήχθη τον Δεκέμβριο του 1999 στο Λας Βέγκας από διεθνείς ειδικούς για το Global Car of the Century / Παγκόσμιο Αυτοκίνητο του Αιώνα, πίσω μόνο από το Ford Model T. Αναλυτικά, η τελική κατάταξη στην ψηφοφορία της τελικής 5άδας μοντέλων ήταν η εξής:[90]
Θέση | Μοντέλο | Πόντοι |
---|---|---|
1 | Ford Model T | 742 |
2 | Mini | 617 |
3 | Citroën DS | 567 |
4 | Volkswagen Beetle | 521 |
5 | Porsche 911 | 303 |
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Cardew (Ed), Basil (October 1969). «Wolseley Hornet». Daily Express Motor Show Review 1969 on 1970 Cars (London: Daily Express Newspaper): 54.
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 71, ISBN 3444102631
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 252
- ↑ 4,0 4,1 Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 60er JAHRE, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1984, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 68, ISBN 3444103077
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 261
- ↑ BMC>Rover models History: Production figures.
- ↑ Hartmut Seeger, Vom Königsschiff zum Basic Car, Tübingen 2007, ISBN 9783803032089
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d0/Austin_7_h.p._Tourer_1911_%285456589197%29.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Morris_Minor_2-door_tourer_1931.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a7/Thinktank_Birmingham_-_Issigonis_A.jpg
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:Morris_Mini_interior_1959.jpg
- ↑ Christoph Reifenrath, AUTOMOBILE DESIGN, Econ Verlag Düsseldorf 1993, Σελίδα 130, ISBN 3-430-17670-0.
- ↑ Peter Roberts / Jean Panhard, Le Monde Fascinant des Autos, Σελίδες 96-97, Gründ Paris 1978, ISBN 2-7000-0246-6
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 10, ISBN 3444102631
- ↑ όπως προηγουμένως Σελίδα 27
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Morris_Minor_MM_%281951%29_-_14404051008.jpg
- ↑ Olyslager Auto Library, British Cars of the Late Forties, Σελίδα 58, Frederick Warne London and New York 1974, ISBN 0 7232 1756 4
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 57, ISBN 3444102631
- ↑ Alex Moulton: from Bristol to Bradford-on-Avon - a lifetime in engineering, The Rolls-Royce Heritage Trust 2009, 320 Σελίδες, ISBN 9781872922393
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag.Verlag Bern 1964, Σελίδες 341-342
- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/BMC_ADO16#/media/Datei:Austin_1100_registered_June_1971_1098cc.jpg
- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/BMC_ADO17#/media/Datei:Austin_1800_Automatic_1969_side_view.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Austin_A30_4-door_%281956%29_-_9136600669.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/Austin_A35_%281957%29_%26_A30_%281955%29_%2832760763102%29.jpg
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, 1994, Σελίδες 69-71, ISBN 3444102631
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Austin_7_Swallow_1931.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ef/BMW_Dixi_1930.JPG
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/41/Datsun_Model_11_Phaeton.JPG
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, 1994, Σελίδα 68, ISBN 3444102631
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/62/Morris_Cowley_motif_-_Flickr_-_exfordy_%281%29.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9b/1971_MG_B_GT_hatchback_%2826951228221%29.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Wolseley_illuminating_radiator_badge.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Riley_Car_%282620618447%29.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Oldtimer_seeks_identity_the_badge.JPG
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, 1994, Σελίδα 26, ISBN 3444102631
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 72
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδες 26-27
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδες 67-71
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδες 249-252
- ↑ Nahum, Andrew (2004). Issigonis and the Mini. Icon Books. ISBN 1-84046-640-5
- ↑ Hurst, Ben (22 April 2015). "Tributes as last member of iconic Mini's design team dies". Business Live. Retrieved 17 October 2022
- ↑ 42,0 42,1 Reed, Chris (2003). Complete Classic Mini 1959–2000. Orpington: Motor Racing. ISBN 1-899870-60-1.
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2f/Morris_Mini-Minor_1959_%28621_AOK%29.jpg
- ↑ Roger Gloor, NACHKRIEGSWAGEN, Personenautos 1945-1960, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1980, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, 1994, Σελίδα 71, ISBN 3444102631
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Mitsubishi_L300_%2B_Mini_van_%2815064106714%29.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Morris_Mini_Pickup_1972.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/1961_Austin_Mini_model_range_%287278190544%29.jpg
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag.Verlag Bern 1964, Σελίδες 179-180 και 341-342
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Riley_Elf.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/Wolseley_Hornet_Biggleswade.JPG
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag.Verlag Bern 1964, Σελίδες 392 και 434
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/33/38-Jarige_Willy_van_den_Heuvel_woont_al_3_jaar_in_Mini_Ede%2C_uit_protest_dat_zij_%2C_Bestanddeelnr_931-8942.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dc/Austin_Mini_Moke_1.jpg
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 60er JAHRE, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1984, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 65, ISBN 3444103077
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Mini_red_3.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Mini_Cooper_S_1963.jpg
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag.Verlag Bern 1964, Σελίδα 180
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/78/Morris_Mini_Cooper_S_%2819382894523%29.jpg
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 60er JAHRE, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1984, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδες 259-261, ISBN 3444103077
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1974, Hallwag.Verlag Bern 1974, Σελίδα 338
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/Innocenti_Mini_Cooper_1300_2.jpg
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 70er JAHRE, Motorbuch Verlag Stuttgart 2005, Σελίδες 188-189, ISBN 3-613-02440-3
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 60er JAHRE, Originalausgabe: Hallwag Verlag Bern und Stuttgart 1984, -Lizenzausgabe für den Benedikt Taschen Verlag, Σελίδα 10, ISBN 3444103077
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Mini_Clubman_1980.JPG
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 70er JAHRE, Motorbuch Verlag Stuttgart 2005, Σελίδα 10, ISBN 3-613-02440-3
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 11:
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/MIdas1979.jpg
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag Verlag Bern 1964, Σελίδες 179-180
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1986, Hallwag.Verlag Bern 1986, Σελίδα 170
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1964, Hallwag.Verlag Bern 1964, Σελίδα 179
- ↑ Automobil Revue Jahreskatalog 1999, Hallwag.Verlag Bern 1999, Σελίδες 393-394, ISBN 3-444-10538-X
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bc/1983_Austin_Metro_Automatic_1.3_Front.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9b/1982-1990_MG_Metro_1300_3-door_hatchback.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/36/Austin_Metro_Mk2_5-door_1275cc_registered_August_1989_photographed_Knebworth_August_2018.jpg
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 80er JAHRE, Motorbuch Verlag Stuttgart 2012, Σελίδες 83-87, ISBN 978-3-613-03144-3
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 11
- ↑ όπως προηγουμένως, Σελίδα 29
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2a/%2778_Honda_Civic_1200_Hondamatic.jpg
- ↑ Roger Gloor, PERSONENWAGEN DER 80er JAHRE, Motorbuch Verlag Stuttgart 2012, Σελίδα 26, ISBN 978-3-613-03144-3
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/2000_Mini_Cooper_%28X411_JOP%29_1.3.jpg
- ↑ Buckley, Martin; Rees, Chris (2006). Cars: An encyclopedia of the world's most fabulous automobiles. Hermes House. ISBN 1-84309-266-2. «The BMC Mini, launched in 1959, is Britain's most influential car ever. It defined a new genre. Other cars used front-wheel drive and transverse engines before but none in such a small space.»
- ↑ Reed, Chris (1994). Complete Mini: 35 Years Of Production History, Model Changes, Performance Data. Croydon: MRP. ISBN 0-947981-88-8.
- ↑ Clausager, Anders (1997). Essential Mini Cooper. Bay View Books location=Bideford, Devon. ISBN 1-870979-86-9.
- ↑ J-F. Jacob, Monte-Carlo, «60 ans de rallye», Ed. Robert Lafont, 1973.
- ↑ Peter Browning, «The illustrated history of the works Minis in international rallies and races», 2nd edition, Ed. Foulis / Haynes, 1996.
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/1997_concept_Mini_ACV30.jpg, (ACV 30)
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Austin_Healey_MK_1_BW_2016-07-17_13-42-40.jpg
- ↑ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/69/Mini_Cooper_blue.JPG
- ↑ auto motor und sport, τεύχος 23 / 2001
- ↑ "This Just In: Model T Gets Award", James G. Cobb, The New York Times, December 24, 1999.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Brigden, John: The Sporting Minis: The Mini Cooper, Mini Cooper S, 1275 Gt: A Collector's Guide, 1989. ISBN 0-947981-40-3.
- Brigden, John: Sportliche Minis. Heel, Königswinter 1991. ISBN 3-89365-224-8.
- Nahum, Andrew (2004). Issigonis and the Mini. Icon Books. ISBN 1-84046-640-5
- Reed, Chris (2003). Complete Classic Mini 1959–2000. Orpington: Motor Racing. ISBN 1-899870-60-1.
- Robson, Graham (2006). A to Z British cars 1945–1980. Herridge. ISBN 978-0-9541-0639-3.
- Russek, Peter: Reparaturanleitung Austin/Rover Mini. Bucheli, Zug 1995, 1996. ISBN 3-7168-1912-3.
- Schneider, Hans J.: Mini Technik + Typen. Delius Klasing, Bielefeld 2004, 2005. ISBN 3-7688-5783-2.
- Vizard, David: Tuning the A-Series Engine. Haynes, Sparkford 2001. ISBN 1-85960-620-2.
- Wood, Jonathan. Alec Issigonis: The Man Who Made the Mini. Breedon Books Publishing, 2005. ISBN 1-85983-449-3.