Deurgangsrite
’n Deurgangsrite is ’n seremonie waardeur ’n individu een groep verlaat om deel van ’n ander te word. Dit behels ’n aansienlike verandering van sosiale status in die gemeenskap. Die Franse term rite de passage is geskep deur die etnograaf Arnold van Gennep in sy werk Les rites de passage.[1]
Stadiums
wysigDaar is drie stadiums in ’n deurgangsrite: skeiding, die oorsteek van ’n drempel en opneming, soos Van Gennep dit beskryf.[1]
In die eerste stadium onttrek mense hulle aan hul huidige status en berei voor om na ’n volgende status te beweeg. Daar is in hierdie stadium gewoonlik ’n losmaking of "afsnyding" van die vorige self, wat weerspieël kan word deur simboliese aksies en rituele soos die afsny van hare van iemand wat pas by die weermag aangesluit het. Hy of sy "sny" die vorige self, die burgerlike, "af". Die deurgangsfase, of oorsteek van die drempel, is die stadium tussen state, waar ’n mens een staat verlaat het maar nog nie die volgende een betree het nie. In die derde stadium, opneming, word ’n nuwe identiteit aangeneem – jy sluit weer by die gemeenskap aan, maar met ’n nuwe status. Heropneming in die gemeenskap kan gekenmerk word deur uitgebreide rituele en seremonies, soos debutanteballe of graadvangseremonies.
Kultureel
wysigDeurgangsrites is uiteenlopend en word in baie kulture oor die wêreld heen aangetref. In baie gemeenskappe word ’n nuwe ouderdomsfase gekenmerk deur ’n inisiasierite, wat soms lang voorbereiding verg. Inisiasierites word in baie gemeenskappe van Afrika beskou as fundamenteel vir menslike groei en ontwikkeling sowel as vir sosialisering.
Deurgangsrites behels dat iemand deur rituele volle lidmaatskap van ’n groep kry.[2] Van die bekendste voorbeelde is:
- Inisiasie
- Barmitswa
- Debutantebal
- Aanneming
- Eerste skooldag
- Gradeplegtigheid
- Eerste rybewys
- Aftrede
- 16de verjaardag
- Doop
- Besnydenis
- Hadj in Islam
- Swartgordelgradering in gevegskuns
- Mondigwording
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 ——; ——; —— (2010) [1960]. The Rites of Passage (Herdruk uitg.). Routledge. ISBN 978-0-415-61156-5.
{{cite book}}:|first2=has generic name (hulp); Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ "African Culture Complex". Besoek op 4 Oktober 2011.
Eksterne skakels
wysig- Dictionary.com: Rites of Passage
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia