Wikipedia

VDL Citea

busmodel van de Nederlandse fabrikant VDL

De Citea is een reeks lagevloer-autobussen van busfabrikant VDL Bus & Coach, onderdeel van de internationaal opererende Nederlandse VDL Groep. De bus wordt in Nederland geproduceerd bij VDL Bus Modules te Valkenswaard en in België bij VDL Bus Roeselare in Beveren bij Roeselare.

VDL Citea
Tweede generatie van de Citea-stadsbus. Dit is GVB bus 1101 van het type Citea SLF 120.250 op 30 augustus 2011 te Amsterdam.
Tweede generatie van de Citea-stadsbus.
Dit is GVB bus 1101 van het type Citea SLF 120.250 op 30 augustus 2011 te Amsterdam.
Concern VDL Groep
Vlag van Nederland Nederland
Busbouwer VDL Bus & Coach
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van België België
Productiejaren 2007 – heden
Topsnelheid 80 km/h of 100 km/h
De eerste generatie van het type Citea CLF 120-stadsbus werd in 2007 gepresenteerd op Busworld, locatie Kortrijk Xpo
De eerste generatie van het type Citea CLF 120-stadsbus werd in 2007 gepresenteerd op Busworld, locatie Kortrijk Xpo
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer

Ontwikkeling

bewerken

De Citea CLF werd in 2007 gepresenteerd op de beurs "UITP Mobility and City Transport Exhibition" in Helsinki. De stadsbus heeft een volledig vlakke vloer en is het eerste model van een reeks bussen voor het openbaar vervoer.[1] Met de komst van de Citea zijn de stadsbussen SB 250 Jonckheer (12 meter versie) en Berkhof Diplomat uit productie genomen.

De constructie van de Citea is gebaseerd op de lichtgewichtsystemen die VDL Berkhof Heerenveen al jaren met succes gebruikt voor de Berkhof Ambassador. Een voorbeeld daarvan zijn de boutverbindingen die worden gebruikt om het dak, de zijspanten en de zijpanelen met elkaar te verbinden en die een snelle reparatie mogelijk maken bij een eventuele aanrijding zonder dat grote demontages nodig zijn.

Het concept is ook een aanvulling op het bestaande productprogramma van VDL Bus & Coach, het biedt namelijk veel ruimte om de bus af te stemmen op specifieke nationale eisen van vervoerbedrijven uit de hele wereld. Door het modulaire systeem kan de bus aangepast worden aan uiteenlopende wensen.

Tijdens Busworld 2013 werd het model Citea MLE (Midi Low Entry) gepresenteerd. Daarmee richt VDL zich op de markt van midibussen voor het Europese openbaar vervoer. De Citea MLE is ontwikkeld in samenwerking met Wrightbus en is eigenlijk een Wright StreetLite, alleen dan voor linksgestuurde landen. De Citea MLE was leverbaar in vier verschillende lengtes van 8,8 tot 10,8 meter.[2] De MLE-88 (8,8 meter) en MLE-95 (9,5 meter) werden als eerste geïntroduceerd. Zij werden gevolgd door de MLE-102 (10,2 meter) en MLE-108 (10,8 meter).[3]

Voor de vervanging van oudere Berlijnse dubbeldekkers worden verschillende modellen getest. VDL leverde op 11 augustus 2015 een prototype onder de naam Citea DLF 114. Deze bus wordt sinds oktober 2015 getest op ExpressBus X34 Kladow, Kaserne Hottengrund - S+U Zoologischer Garten v.v.[4]

Opbouw

bewerken
 
Een elektrische VDL Citea laadt op in de haven van Terschelling.

Een Citea-bus wordt in vijftien werkdagen als een soort bouwpakket opgebouwd als casco. Toeleveranciers hebben dan al het nodige voorwerk verricht. De verdere afwerking vraagt meer tijd.

Het chassis is afkomstig van zusterbedrijf VDL Bus Chassis in Eindhoven. Het chassis is gemaakt van staal, het zogenaamde St37K. Deze delen worden na productie galvaniseerd. De carrosserie delen komen uit de fabriek van zusterbedrijf VDL Postma in Heerenveen. Voor de VDL Citea is zogenaamd 3CR12 roest vast staal gebruikt.[5] Dit is een soort tussenvorm tussen gewoon staal en roestvaststaal (RVS).[6] Dat is een groot verschil met traditionele bussen, waarvan de opbouw nog helemaal in elkaar gelast wordt. De kunststof zijpanelen uit Duitsland zijn al bij Elzinga in Irnsum in de gewenste kleur gespoten. Het dak bestaat uit aluminium elementen.

Het bedrijf Heiwo in Wolvega levert een deel van de daken. De busdeuren zijn gemaakt bij Ventura in Bolsward, de vrijwel complete fronten komen uit Tsjechië. De sociale werkvoorziening Caparis zorgt voor de assemblage van een groot aantal componenten en een deel van de elektrische bedrading, nodig om de bus te verlichten, te koelen en om de deuren te laten functioneren.

Net zoals bij de vorige generatie stadsbussen van VDL, heeft de Citea SLF de motor linksachter gepositioneerd. Wel verhuisden de radiator, oliekoeler en intercooler naar een positie in de carrosserie, boven de motor. De Citea SLE en LLE hebben de motor achter in het midden gepositioneerd. De belangrijkste onderdelen van het ventilatiesysteem bevinden zich in een speciale module op het dak, ter hoogte van de vooras. In die module is ook ruimte voor de verdamper en andere belangrijke onderdelen van de airco.

De genoemde toeleveranciers worden door VDL Bus Heerenveen gebruikt, de locatie in Valkenswaard en die in het Belgische Roeselare hebben gedeeltelijk andere leveranciers.

Vormgeving

bewerken

De vormgeving van de eerste generatie Citea-bussen werd in 2007 tijdens Busworld in Kortrijk gelanceerd. De Jonckheere touringcar (JHD/JSD) werd hierop gebaseerd. De bedoeling was om een "familieband" tussen de beide VDL bedrijven te creëren. Gemeenschappelijke stijlelementen tussen de stadsbus, de streekbus en de touringcar zijn herkenbaar in de grill en de achterzijde van de bus. Ook de verlichting op basis van LED-elementen werd bij beide modellen op dezelfde manier in de carrosserie en de vormgeving verwerkt.

In 2010 werd een nieuwe vormgeving voor de Citea gelanceerd, die werd gemaakt door Van der Veer Designers uit Geldermalsen.[7][8] Deze bussen zijn herkenbaar aan onder meer een groot VDL logo op het front van de bus.

Interieur

bewerken
 
Interieur van de Citea CLF

De passagiersstoelen zijn in verschillende modellen en met vrijwel iedere soort bekleding (kleur, patroon) die de vervoerder wenst leverbaar. De bussen van het GVB hebben bijvoorbeeld blauwe stoelen met het GVB logo als motief. Ook de stastangen zijn leverbaar in verschillende kleuren. Er zijn speciale stoelen voor stadsbussen, streekbussen en luxere stoelen voor snelbussen, zoals de Citea's voor R-net lijn 320 Hilversum – Amsterdam.

De bussen die in Dubai zijn afgeleverd (zie orders) zijn voorzien van panelen die zorgen voor een scheiding tussen de mannen- en de vrouwenafdeling. Hierbij zijn de eerste drie stoelrijen bestemd voor vrouwen, kinderen en families. De beide afdelingen zijn met een klaphekje met elkaar verbonden. Voorts zijn deze bussen voorzien van een volledige airconditioning.

De VDL-bussen uitgerust met airconditioning hebben getinte zijruiten om bij blootstelling van zonlicht in het interieur de behoefte aan airconditioning te verminderen.[9]

Voor rolstoelgebruikers is een rolstoelplank aanwezig (manueel of elektrisch te bedienen).

Productengamma

bewerken

Het eerste type van de Citea ging in 2007 in productie (CLF 120 stadsbus). Een jaar later introduceerde VDL een Citea streekbus met een verlaagde instap (Citea CLE 120).[10] Weer een jaar later werden drie nieuwe lengtevarianten voor de Citea geïntroduceerd die begin 2010 in productie gingen. Deze lengtevarianten waren CLE 129 (2-asser - 12,9 meter), CLE 137 (3-asser - 13,7 meter) en de CLE 145 (3-asser - 14,5 meter).[11]

Op 14 september 2010 maakte VDL Bus & Coach bekend dat men de aanduiding VDL Citea gaat gebruiken voor alle bussen in het openbaar vervoer.[12] Tevens werd de typeaanduiding iets aangepast. Ook de Berkhof Ambassador wordt sinds het najaar van 2011 verder gebouwd als gefacelifte versie onder de naam VDL Citea LLE-120. In 2015 werd een driedeurige versie op Busworld Kortrijk voorgesteld. De 10,6 meter variant, die eerder ook onder de naam Ambassador werd gemaakt, is komen te vervallen.

 
Drieassige VDL Citea XLE-137 no. 8418 van Keolis, rijdend voor DOT Movia op Vesterbrogade in Kopenhagen, 14 augustus 2019

Met de Citea biedt VDL Bus & Coach een compleet gamma aan stads- en streekbussen. De Citea CLF (Citea Low Floor) en CLE (Citea Low Entry) zijn de eerste generatie Citea-bussen. De Citea SLF, SLE en XLE zijn de tweede generatie. De Citea SLF (Citea Low Floor) is ook leverbaar als hybride variant. De Citea SLE en XLE (Citea Low Entry) zijn leverbaar in 4 lengtevarianten. De SLE en XLE zijn streekbussen, de XLE heeft drie assen. De LLE (Light Low Entry) is de opvolger van de Ambassador.

Tijdens de 60ste UITP Mobility & City Transport tentoonstelling in Genève presenteerde VDL drie nieuwe varianten van de Citea:[13]

  • de Citea SLFA, een gelede variant van de Citea op basis van de Citea SLF. De bus, die in 2010 al werd aangekondigd als opvolger van de Jonckheer Volvo B7LA, heeft een Euro 6 motor en was toen leverbaar in twee lengtevarianten, de SLFA-181 met een lengte van 18,1 meter en de SLFA-187 met een lengte van 18,75 meter. Een demobus van de SLFA werd getest door de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (MIVB).
  • de Citea Cargo, een Citea-bus met twee kubieke meter extra bagageruimte onder het verlengde hogevloergedeelte. Dit biedt met name in landen waar openbaarvervoerbussen ingezet worden voor lange afstanden uitkomst. De Cargo-variant bestaat alleen voor de Citea SLE-120 en XLE-145.
  • de Citea Electric, een volledig elektrische variant van de Citea SLE-120, SLF-120, SLFA-180, SLFA-181, LLE-99 en LLE-115.

Op 11 mei 2016 introduceerde VDL Bus & Coach drie nieuwe lengtevarianten van de VDL Citea LLE. Dit zijn de Citea LLE-99 en de Citea LLE-99 Electric met een lengte van 9,9 meter, de Citea LLE-107 met een lengte van 10,7 meter en de Citea LLE-127 met een lengte van 12,7 meter.[14]

Op 31 januari 2019 introduceerde VDL Bus & Coach opnieuw een lengtevariant van de VDL Citea LLE. Dit is de Citea LLE-115 Electric welke een lengte van 11,5 meter heeft.[15]

Ook werden 12 en 12,8-meter lange elektrische varianten van de SLE gepresenteerd.[16]

Tijdens UITP Global Public Transport (09-06/12-06 2019) in Stockholm werd de Citea XLE-145 met twee batterijformaten gepresenteerd. Standaard wordt een batterij met een capaciteit van 288 kWh geïnstalleerd, maar optioneel kan er ook een 360 kWh accu worden geïnstalleerd.[17]

Maten en gewicht

bewerken
Model: SLF-120 SLF-120 Hybrid LLE-99
LLE-107
LLE-120
LLE-127 		MLE-88
MLE-95
MLE-102
MLE-108 		SLE-120 SLE-129 XLE-137 XLE-145 SLFA-180 SLFA-187
Voorloper CLF-120 CLF-120 Hybrid ALE-106
ALE-120
als Ambassador 		- CLE-120 CLE-129 CLE-137 CLE-145 - -
Toepassing Stad Stad Stad/Streek Stad/Streek Streek Streek Streek Streek Stad/Streek Stad/Streek
Productiejaren
incl. voorloper(s) 		2007-heden 2009-heden 2001-heden (LLE-120) /
2016-heden (LLE-99, LLE-107 en LLE-127) 		2014-heden 2008-heden 2010-heden 2010-heden 2010-heden 2013-heden 2013-heden
Chassistype
(integrale opbouw) 		SB 260 SB 230 SB 200 SB 230 SB 230 SBR 230 SBR 230
Lengte 12 000 12 000 9 950
10 700
11 980
12 680 		8 800
9 500
10 200
10 800 		12 000 12 900 13 470 14 480 18 000 18 750
Breedte 2 550 2 550 2 500 2 450 2 550 2 550 2 550 2 550 2 550 2 550
Hoogte
(incl. dakunit/airco) 		3 020 3 300 3 065 3 139 3 160 3 160 3 160 3 160 3 120 3 120
Wielbasis 6 000 6 000 6 200 6 000 6 900 6 535 7 275 5 250 6 000
Wielbasis 2e en 3e as 1 500 1 500 6 750 6 750
Vooroverbouw 2 600 2 600 2 380 2 600 2 600 2 600 2 600 2 600 2 600
Achteroverbouw 3 400 3 400 3 420 3 400 3 400 3 105 3 105 3 400 3 400
Stahoogte interieur
(lage vloergedeelte) 		2 420 2 420 2 486 2 440 2 560 2 560 2 560 2 560 2 416 2 416
Draaicirkel 21 180 21 180 16 750
18 624
20 628
22 378 		21 180 23 550 22 580 24 520 23 510 24 540
Ledig gewicht* ca. 10 500 ca. 12 250 ca. 8 900 ca. 7 500 ca. 11 000 ca. 11 400 ca. 13 350 ca. 13 600 ca. 16 220 ca. 16 500
Max. totaalgewicht** 19 000 19 000 14 440 12 080 19 000 19 000 26 000 26 000 28 000 28 000
Capaciteit (personen) ca. 100 ca. 80 ca. 78/84 ca. 62 ca. 100 ca. 110 ca. 120 ca. 130 ca. 160 ca. 170
Model: LLE-99 Electric LLE-115 Electric SLF-120 Electric SLFA-180 Electric SLFA-181 Electric SLFA-187 Electric SLE-120 Electric SLE-129 Electric XLE-145 Electric
Toepassing Stad/Streek Stad/Streek Stad Stad/Streek Stad/Streek Stad/Streek Streek Streek Streek
Productiejaren
incl. voorloper(s) 		2016-heden 2019-heden 2013-heden 2016-heden 2016-heden 2016-heden 2019-heden 2019-heden 2020-heden
Lengte 9 950 11 500 12 000 18 000 18 150 18 750 12 000 12 900 14 480
Breedte 2 500 2 500 2 550 2 550 2 550 2 550 2 550 2 550 2 550
Hoogte
(incl. dakunit/airco) 		3 360 3 350 3 290 3 290 3 290 3 290 3 430 3 430 3 430
Wielbasis 4 650 6 200 5 850 5 250 5 250 6 000 6 000 6 900 7 275
Wielbasis 2e en 3e as 6 750 6 750 6 750 1 500
Vooroverbouw 2 380 2 380 2 750 2 600 2 750 2 600 2 600 2 600 2 600
Achteroverbouw 2 920 2 920 3 400 3 400 3 400 3 400 3 400 3 400 3 105
Stahoogte interieur
(lage vloergedeelte) 		2 486 2 486 2 416 2 416 2 416 2 416 2 554 2 554 2 554
Draaicirkel 16 750 22 810 21 176 23 510 23 570 24 540 21 160 23 550 24 520
Ledig gewicht* ca. 10 000 ca. 11 000 ca. 12 500 ca. 19 000 ca. 19 150 ca. 19 300 ca. 13 500 ca. 13 850 ca. 16 650
Max. totaalgewicht** 14 440 15 305 19 500 29 000 29 000 29 000 19 500 19 500 26 000
Capaciteit (personen) *** ca. 60 ca. 60 ca. 95 ca. 135 ca. 133 ca. 130 ca. 85 ca. 80 ca. 120

* = Afhankelijk van uitvoering. / ** = Volgens Europese wetgeving, nationale wetgeving kan afwijken. / *** = Afhankelijk van batterijpakket.

Motor en transmissie

bewerken

De Citea voldoet aan de EEV-emissiestandaard. Het assortiment motoren in het segment openbaar vervoer heeft VDL in 2012 uitgebreid met het merk Fiat Powertrain Technologies (FPT). Het gaat hierbij om het motortype FPT Cursor 9.[18]

Motoren
(4/6 cilinders
in lijn) 		Cummins
ISB4.5EV 207 		Cummins
ISB6.7E 225B 		Cummins
ISB6.7E 250B 		DAF
PR 183 U1/U2 		DAF
PR 228 U1/U2 		DAF
PR 265 U1/U2 		FPT
Cursor 9 		FPT
Cursor 9
Emissienorm EEV Euro5/EEV
Euro6/EEV 		Euro5/EEV Euro5/EEV Euro5/EEV Euro5/EEV Euro6/EEV Euro6/EEV
Vermogen 152 kW (207 pk) 165 kW (225 pk) 183 kW (250 pk) 183 kW (250 pk) 228 kW (310 pk) 265 kW (361 pk) 228 kW (310 pk) 265 kW (361 pk)
Cilinderinhoud 4,5 liter 6,7 liter 6,7 liter 9,2 liter 9,2 liter 9,2 liter 8,7 liter 8,7 liter
Max. koppel 760 Nm bij
1400–1800 t/min 		850 Nm bij
1200–1700 t/min 		1020 Nm bij
1200–1600 t/min 		1050 Nm bij
1100–1700 t/min 		1275 Nm bij
1100–1700 t/min 		1450 Nm bij
1100–1700 t/min 		1300 Nm bij
1200–1600 t/min 		1650 Nm bij
1200–1530 t/min
Automaat Voith D854.5 Voith D845.5
ZF 6HP504C 		Voith D845.5
ZF 6HP504C 		Voith D864.5
ZF 6HP594C*
ZF 6AP1400** 		Voith D864.5
ZF 6AP1700 		Voith DIWA6
ZF Ecolife 		Voith DIWA6
ZF Ecolife
Hybride Vossloh Kiepe
ZF AVE 130
Inbouw-
mogelijkheid
per type 		SLF-120/hybrid LLE-120/225 SLF-120/250 SLF-120/255 SLF-120/310 SLF-120/310 SLFA-180/360
SLE-120/255 SLE-120/310 SLE-120/360 SLFA-180/310 SLFA-187/360
SLE-129/255 SLE-129/310 SLE-129/360 SLFA-187/310
SLE-120/310 SLE-120/360
SLE-129/310 SLE-129/360
XLE-137/310 XLE-137/360 XLE-137/310 XLE-137/360
XLE-145/310 XLE-145/360 XLE-145/310 XLE-145/360

Bron:[19]

* = Uitsluitend leverbaar voor Citea SLF / ** = Uitsluitend leverbaar voor Citea SLE en XLE.

Elektrische aandrijvingen

bewerken
type E-motoren Siemens 1DB2016 Siemens 1DB2022
Max vermogen (normaal) 153 kW 210 kW
Max. koppel (normaal) 1500 Nm 2000 Nm
Max. koppel (piek) 2500 Nm 3800 Nm
Type bus LLE 99, LLE 115
SLE 120, SLE 129, SLF 120 		SLFA 180, SLFA 181, SLFA 187

Bron:[20]

Orders

bewerken

Een eerste serie van 10 CLF-120 bussen werd in 2008 besteld door Connexxion. Op 10 november 2008 werd bekend dat de Emiraten, RTA (Roads and Transport Authority) uit Dubai een megaorder van 518 VDL Citea-bussen had geplaatst. De bussen zijn voor eind april 2010 afgeleverd.[21] Op 29 juni 2009 werd in Dubai de eerste Citea overgedragen.

In Nederland reed in 2009 één Citea op proef bij Arriva in Groningen als 562. Tussen 2010 en 2011 reed één Citea op proef als Veolia 121 op de stadsdienst van Maastricht. De bus van Arriva reed later op proef bij het GVB van Amsterdam als 009. Ook beschikte Connexxion van mei 2010 tot en met november 2011 over een Citea CLF-120 die in juli op de stadsdienst van Maxx Leeuwarden proef reed als 3327. Op 17 juni 2010 is een Citea CLF-120 met whisper techniek van e-Traction genaamd E-Busz afgeleverd aan de RET, later gevolgd door een tweede exemplaar. In juni/juli 2010 is een Citea CLF-120 afgeleverd aan het Duitse HEAG mobiBus uit Darmstadt.

Een Citea CLE-137 rijdt in 2010 als testbus bij Nettbus in Kopenhagen, Denemarken. In december 2010 werden tien CLE-137 bussen aan Connexxion Zaandam geleverd.

In maart 2010 maakte de Waalse vervoersmaatschappij TEC bekend dat het een order had geplaatst voor 227 Citea's CLF-120. De leveringen startten eind 2010 en liepen tot voorjaar 2012. De bussen werden door de VDL-vestiging Jonckheere in Roeselare gebouwd.[22]

Op 11 april 2011 werd bekend dat GVB Amsterdam 70 bussen van het type VDL Citea SLF-120 besteld heeft. De bussen werden door de VDL-vestiging in Heerenveen gebouwd. Deze bussen werden voor december 2011 geleverd.

Op 3 februari 2012 werd de eerste order voor bussen van het type LLE-120 geplaatst. De 56 bussen zijn besteld door het vervoersbedrijf van de Finse hoofdstad Helsinki, en is de grootste order ooit in de geschiedenis van de Finse busmarkt.

Op 2 april 2012 werd bekend dat Arriva Skandinavien A/S bij VDL een bestelling heeft geplaatst voor de levering van 77 Citea's van het type XLE-137 en XLE-145 (Low Entry) voor de stad Stockholm in Zweden.

Op 27 september 2012 hebben Arriva en VDL een leverings- en onderhoudscontract getekend voor 275 nieuwe bussen met een totale contractwaarde van meer van 100 miljoen euro. De helft is voor de aanschaf, de andere helft voor het onderhoud. De order bestaat uit 244 Citea's LLE-120, 1 Citea XLE-145 en 30 Ambassadors ALE-106. VDL Bus Heerenveen bouwt 140 bussen voor Noord- en Zuidwest Fryslân en 50 bussen voor Zuid-Holland Noord. Het overige deel wordt gebouwd door VDL Bus Modules in Valkenswaard. In mei 2012 is al begonnen met de bouw van de bussen.[23]

Op 3 oktober 2014 hebben Arriva en VDL opnieuw een contract getekend. Dit keer betreft het een leveringsovereenkomst. Het betreft een levering van 164 nieuwe bussen voor de concessies Oost- en West-Brabant die Arriva vanaf 14 december 2014 rijdt. De order bestaat uit 89 VDL Citea's LLE-120 en 75 VDL Citea's SLF-120.[24]

Hybride

bewerken

Op 1 december 2010 werden de eerste twee hybride bussen van het type CLF-120 Hybrid bij Connexxion in Enschede gepresenteerd. Vanaf februari 2011 is er op lijn 2 in Enschede voor twee jaar een proef gehouden. De bussen zijn gebouwd door VDL, de hybride systemen zijn van Vossloh-Kiepe. Bij deze bussen drijft een dieselmotor een generator aan, die de stroom verdeelt over condensatoren[25] en de elektromotoren. Ook remenergie zal in de condensatoren opgeslagen worden. Software in de bus leert het traject kennen, zodat het kan inschatten waar de bus de dieselmotor moet stoppen of juist starten.[26] De Regio Twente liet de hybridebussen aanpassen na klachten uit de Helmerhoek in verband met geluidsoverlast. Hierna werd er tot november 2013 opnieuw getest.[27]

In 2011 werden drie bussen van het type SLF-120 Hybrid[28] aan HEAG mobiBus in Darmstadt geleverd.

Citea SLF 120/Electric Stadtwerke Münster

bewerken

Op 23 april 2015 werden vijf elektrische Citea's aan Stadtwerke Münster geleverd. Eén Citea wordt geleverd in het kader van het SEB project (snellaadsystemen voor elektrische bussen in het OV), gesubsidieerd door het Duitse BMBF (Ministerie van Onderwijs en Onderzoek). De andere 4 Citea's zijn onderdeel van het ZeEUS project (Zero Emission Urban Bus System), gesubsidieerd door de Europese Commissie en gecoördineerd door de UITP. Deze voertuigen zijn voorzien van een IFAS snellaadsysteem aan de zijkant van het dak van de bus. Een gerobotiseerde arm die tevoorschijn komt uit het dak van een bushokje maakt automatisch contact met het laadsysteem van de bus. Op deze manier kan binnen 4 tot 6 minuten met een maximaal vermogen van 500 kW stroom geladen worden. De firma Pintsch Bamag ontwikkelde de vermogenselektronica voor de stroomvoorziening. De Citea van het SEB project is voorzien van een Hoppecke batterij. De bussen die deelnemen aan het ZeEUS project zijn van een batterij van Microvast voorzien. De in totaal vijf elektrische bussen worden ingezet op lijn 14, waarmee deze lijn, volgens plan, volledig met elektrische bussen uitgevoerd wordt.

Citea SLFA 181 Electric KVB (BRT-uitvoering)

bewerken

De eerste van totaal acht bussen van het type Citea SLFA-181 Electric volgens BRT-Design (Bus Rapid Transit) werd op 26 oktober 2015 aan de Kölner Verkehrs-Betriebe AG (KVB) overhandigd. De batterijen worden bij eindpunten met snelladers geladen met 250 kW. Dit duurt ca. 5 tot 10 minuten. 's Nachts worden in het depot de batterijen via een kabel gevoed. Na een testfase zet het KVB de acht elektrische bussen vanaf december 2016 in op lijn 133.[29]

Citea SLFA 181 Electric Hermes (BRT-uitvoering)

bewerken

De gedeputeerde Christophe van der Maat maakte op 15 december 2015 bekend dat Eindhoven de eerste stad is waar grootschalig zero emissie busvervoer wordt geïntroduceerd. Hiervoor werden door Hermes 43 Citea SLFA 181 Electric (BRT-uitvoering) aangeschaft. Deze bussen worden onder meer ingezet van station Eindhoven naar Eindhoven Airport en de High Tech Campus.[30]

Aantal Citea's

bewerken

In onderstaande tabel staan het aantal in dienst zijnde bussen per land vermeld met bijbehorende wagenparknummers.

Bedrijf Type Aantal Series Inzet Opmerkingen Afbeelding
  België
De Lijn[31] SLF 120 Electric 13 2538-2550 Leuven (7) en Antwerpen (6) [32]
SLF 120 Hybrid 120 5877–5996 Antwerpen (22)
Oost-Vlaanderen (30)
Vlaams-Brabant (30)
West-Vlaanderen (23)
Limburg (15)
SLF 120 Hybrid 66 2228-2293 Antwerpen (36)
Oost-Vlaanderen (16)
Vlaams-Brabant (14)
SLF 120 Hybrid 84 2363-2446 Antwerpen (24)
Oost-Vlaanderen (47)
Vlaams-Brabant (13) 		 
SLF 120 Hybrid 80 2551-2630 Vlaams Gewest
SLF 120.310 27 5763–5789[33] Gentbrugge
SLE 120.310 188 2000–2187 Vlaams Gewest
SLE 120.310 55 2294-2348 Vlaams-Brabant  
SLFA 180.350 9 2219-2227 Antwerpen
SLFA 180.350 55 2483-2537 Vlaams Gewest  
SLF 120 Electric 13 2538-2550
SLE 120 Hybrid 80 2551-2630
SLFA 180 Hybrid 225 2631-2864
SLF 120 Electric 24 2901-2924
Veolia Transport Belgium
Sinds maart 2014 Hansea 		SLE 120 2 111075, 119880 Turnhout Rijden bij B&C in opdracht van De Lijn  
SLE 120 3 221763–221765 Oost-Vlaanderen Rijden bij A. Weyn & Zonen in opdracht van De Lijn
SLE 120 2 331360, 331361 Vlaams-Brabant Rijden bij De Voeght in opdracht van De Lijn
SLE 120 1 401295 Limburg Rijdt bij VBM in opdracht van De Lijn
SLE 120 3 440989, 440991, 440992, 440994 Limburg Rijden bij Heidebloem in opdracht van De Lijn  
SLE 120 2 441520, 441521 Limburg Rijdt bij Melotte in opdracht van De Lijn
SLE 120 4 441891–441894 Limburg Rijden bij VBM in opdracht van De Lijn
SLE 120 3 442068–442070 Limburg Rijden bij Mebis in opdracht van De Lijn
SLE 120 1 442330 Limburg Rijdt bij De Valk in opdracht van De Lijn
SLE 120 3 550149–550151 West-Vlaanderen Rijden bij Gruson in opdracht van De Lijn
SLE 120 1 550617 West-Vlaanderen Rijdt bij Autobussen Verleyen in opdracht van De Lijn
SLE 120 5 550618, 550950–550953 West-Vlaanderen Rijdt bij Van Coillie in opdracht van De Lijn
SLE 120 5 551166–551170 West-Vlaanderen Rijdt bij Katriva N.V. in opdracht van De Lijn
CLE 120 1 466117 Komen Rijdt bij Yprabus in opdracht van TEC
CLE 120 2 458132, 458133 Henegouwen Rijden bij Geenens in opdracht van TEC
SLE 120 19 n.n.b. Vlaams Gewest Rijden in opdracht van De Lijn
MIVB, Brussel SLFA 180 1 n.n.b. Brussel Testvoertuig
Muylaert (V.R.B.O.) CLE 120 3 221122, 221123, 221198 Denderhoutem Rijden in opdracht van De Lijn.
De Wilg CLE 120 2 441314, 441315 Bree Rijden in opdracht van De Lijn.
Coach Partners SLE 120 6 500115, 550309–550313 West-Vlaanderen Rijden in opdracht van De Lijn.
SLFA 180.360 2 502604, 502606[34] West-Vlaanderen Rijdt in opdracht van De Lijn, 502604 buiten dienst na ongeval.
De Meibloem (TIZ) CLE 120 1 550766 West-Vlaanderen Rijdt in opdracht van De Lijn.
Demuynck & Vansteelandt SLE 120 3 550525–550527 West-Vlaanderen Rijden in opdracht van De Lijn.
TEC CLF 120 59 7.701–7.759[35] Charleroi
48 3.851–3.898 Henegouwen
30 4.600–4.629 Namen-Luxemburg
86 5.420–5.505 Luik-Verviers
  Denemarken
Arriva Kopenhagen SLFA-180 Electric 21 1855-1883 Kopenhagen Lijn 2A[36]
Fjord bus, Slangerup CLE 137 1 7000 Kopenhagen Voormalig Nettbus, overgegaan naar Nettbus, Stamholmen
Nettbuss, Stamholmen en Skibby CLE 137 1 7000
sinds december 2012: 8416 		Kopenhagen Testvoertuig lijn 5A
Overgegaan naar Fjord bus, Slangerup
XLE 137 2 8533, 8534 Skibby
CLE 137 4 8535–8538 Skibby
XLE 137 13 8417–8429[37] Stamholmen Rijden op lijnen 250S en 94N.  
SLE 120 9 8430–8438[38] Stamholmen (foto[39]) lijn: 14
LLE 120.225 2 8961, ...[40] Kopenhagen
Nobina Danmark MLE 88 7 6175–6179
6402, 6403 		Frederiksværk, Frederikssund, Ukendt, Næstved, Glostrup, Hillerød  
LLE 120.225 10 6165–6174 Frederiksværk, Frederikssund
Umove A/S, Kopenhagen LLE 120.225 40 7501–7540 Glostrup Inzet: Kopenhagen o.a. lijn 9A  
LLE 120.225 15 7671–7685 Kvistgård Inzet: Helsingør
  Duitsland
ASEAG, Aken LLE 120.225 1 343 Aachen Testbedrijf
5 353–357  
4 389-392
17 390-407
25 441-465
Berliner Verkehrsbetriebe (BVG) LLE 120.255 2 1840-1841[41] vernummerd ; 2321-2322 Berlijn Testvoertuigen, district Lichtenberg op lijn 259  
2325-2364 Bouwjaar 2014  
2365-2435 Bouwjaar 2015  
2436-2497 Bouwjaar 2017. Huurbussen, merendeels geëxporteerd naar Nederland.  
DLF 114.280 1 3093 Testvoertuig, ExpressBus X34, Kladow, Kaserne Hottengrund. ◂▸ S+U Zoologischer Garten.[42] November 2020 uit dienst genomen na motorschade.[43]  
Dr. Herrmann Gruppe, Berlijn SLF 120.250 1 8422[44] Rijdt in opdracht van Berliner Verkehrsbetriebe (BVG)
HEAG mobiBus Darmstadt CLF 120 1 272 Darmstadt Na ongeval op 21 januari 2013 buiten dienst.  
SLF 120 Hybrid 3 980–982 Darmstadt
Kraftverkehrsgesellschaft Braunschweig mbH, Salzgitter-Lebenstedt CLE 120.310 1 1103 Bad Harzburg ex demo Duitsland
SLF 120.310 1 1113 Bad Harzburg Ex demo Duitsland
SLF 120.250 8 1202–1208
1214 		Helmstedt en Salzgitter [45]
KVG Kieler Verkehrsgesellschaft mbH SLFA 187 Electric 36 62-86 Kiel *[46]  
e-weinzierl Omnibustouristik GmbH SLF 120.310 3 6, 8, 9 Keulen  
Kölner Verkehrs-Betriebe (KVB), Keulen LLE 120.225 1 5002
SLF 120.310 1 5003
SLFA 180.310 1 751
SLFA 181 Electric (BRT uitvoering) 8 6001–6008 Testbedrijf vanaf 2015 op lijn 133[47]
Inzet vanaf december 2016 		 
1 6009 Inzet vanaf 2018
48 n.n.b. Inzet vanaf 2021[48][49]
51 n.n.b.
SLF 120 Electric 5 590-594
Pütz Omnibusbetrieb GmbH
Bergisch Gladbach 		SLF 120.250 10 ?? regio Keulen
LLE 120.225 3 ??
LeoBus GmbH, Zwenkau LLE 120.225 1 Landkreis Leipzig Testbedrijf lijn 107[50]
Voormalige demobus
Leipziger Verkehrsbetriebe (LVB) SLF 120 Electric 21 Landkreis Leipzig [51]
NIAG Moers LLE 120.225 8 4401–4408 Nederrijn  
Optimal Reisen Forsmann, Mettingen LLE 120.225 1 135 Osnabrück
XLE 145 1 ?
Stadtwerke Osnabrück SLFA 181 Electric (BRT uitvoering) 13 201–213 Osnabrück M1[52][53]  
49 n.n.b. M2, M3, M4 & M5 (Inzet vanaf: zomer 2020)
Staab-Reisen, Laufach XLE 145 1 ZL 555
Stadtwerke Münster LLE 120.225 3 1360–1362 Münster  
SLF 120.310 2 1363, 1364
SLF 120 Electric 5 1560-1564 Projekt Zero Emission Urban Bus System (ZeEUS)
ingzet onder meer lijn 14[54] 		 
SLF 120 Electric 6 1861-1866 [55]
SLF 120 Electric 2 ?? [56]
Teo´s Reisen, Nienberge LLE 120.225 1 5396
Rheinbahn AG, Düsseldorf LLE 120.225 60 7611–7670 Düsseldorf [57]
80 ???? [58]  
SLFA 180.360 1 7700 Inzet
Verkehrsbetriebe Grafschaft Hoya GmbH (VGH) LLE 120.225 1 207 Graafschap Hoya
Vestische Straßenbahnen GmbH SLF 120 Electric 4
optie: 15 		979 Inzet: Oberhausen-Sterkrade - Bottrop ZOB Vanaf 13 juli 2019[59][60]
  Finland
Bus Travel Åbergin Linja Oy LLE 120.225 1 19 Espoo
Hyvinkään Liikenne Oy LLE 120.225 1 20 Hyvinkää
Koiviston Auto - Lahti[61] LLE 120.225 15 Jyväskylä
10 Kuopio
34 Lahti
5
Nobina Finland Oy[62] LLE 120.225 56 822–877 Espoo  
13 878–890 Helsinki
Pohjolan Liikenne[63] LLE 127.225 1 955 Kuopio
LLE 127.225 23 ????[64]
LLE 127.225 5 ????
LLE 120.225 9 622–630
SLE 129.255 15 631–645
XLE 145.310 5 646–650
XLE 145.310 24 ????
SLE 129 Electric 5 ???? [65]
LLE 127.225 15 ???? [66]
Länsilinjat Oy Tampere, Suomi LLE 120.225 ? 73  
Tammelundin Liikenne Oy LLE 120.225 22 ?? Helsinki
SLE 129 Electric 2 ?? Helsinki [67][68]
Transdev LLE 120.225 25 ??
Veolia Transport Finland[69] SLE 129.255 10 1209–1218 Helsinki
XLE 145.310 38 1219–1256
SLF 120 Electric 1 Espoo Elektrische testbus voor een periode van twee jaar.
Väinö Paunu Oy LLE 120.225 3 Tampere
  Frankrijk
Keolis Métropole Orléans SLFA 180 Electric 1 7001 Orléans
  Italië
ATAC Roma LLE-120 8 221-228 Rome  
VDL Bus & Coach Italia; Spilamberto SLF 120 1 ... Rome Testvoertuig
Arriva Italia SLF 120 Electric [70] 4 ???? luchthaven Milano-Malpensa
Seatour LLE 99[71] 6 ???? Regio Rome
TPER Bologna SLF 120 Electric 21 ... Bologna
  Luxemburg
Voyages Ecker SLE 120 1 VE 2003 Streekvervoer
Voyages Koob Ingeldorf (Diekirch) SLF 120 3 VK 1200, VK 1202, VK 1290 Luxemburg AVL 680, 687 en 685 (in die volgorde)
Voyages Simon, Ingeldorf (Diekirch) SLE 120 2 VS 1201 en VS 1202 Luxemburg AVL 688 en 689
XLE 145 3 VS 1521–VS 1523
Voyages Emile Weber
Rijden onder de naam Autocars Pletschette 		LLE 99 Electric 7 EW4205-EW4211 Bettembourg[72]
  Nederland
Arriva LLE 99 Electric 1 0726 Leeuwarden VDL testbus. In de zomer van 2020 geëxporteerd naar Finland.  
SLF 120 Electric 1 729 Stadsdienst 's-Hertogenbosch Ex demobus
CLF 120.250 1 562 Groningen Testvoertuig
Na verlies van de concessie overgegaan naar GVB.
In 2011 teruggegaan naar VDL en in 2012 tijdelijk als 4199 naar Syntus Overijssel.
Nu bij Nowy Dwór Mazowiecki (Polen). 		 
LLE 120.255 15 0901–0915 Oost-Brabant Ex BVG 2445, 2450, 2452, 2454, 2463, 2469, 2472, 2474, 2476, 2477, 2480, 2481, 2486, 2492, 2497.
LLE 120.225 26 0916–0941 Oost-Brabant, Fryslân, treinvervangend vervoer Noordelijke Nevenlijen Ex Syntus Twente 3110, 3112, 3114, 3123, 3125-3128, 3133-3135, 3137, 3141, 3143, 3150, 3158, 3159, 3163, 3165, 3174, 3179, 3182, 3186, 3188, 3195, 3202.
SLF 120 Electric 10 3011–3020 Waddeneilanden en stadsdienst Leeuwarden  
SLFA 180 Electric 4 3031–3034 Waddeneilanden  
SLFA 181 Electric 2 3041–3042 Ameland en Terschelling
SLF 120.310 42 8101–8142 Stadsdiensten Breda, Den Bosch en Tilburg  
33 8151–8183
LLE 120.225 8 8461–8468 Achterhoek-Rivierenland 8461-8465 rijden in Brabant.  
LLE 120.225 109 8501–8609 Fryslân
Achterhoek-Rivierenland
West- en Oost Brabant 		De 8501-8505 reden in 2014 op Keukenhoflijnen 854 en 858 in Zuid-Holland-Noord. Deze bussen rijden tegenwoordig, net als de 8506 en 8507, in de rood-grijze kleuren van de concessies West- en Oost Brabant. De 8508-8515 en 8539 rijden in de concessie Achterhoek-Rivierenland.  
LLE 120.245 1 8610 Brabant
LLE 120.245 1 8611 Fryslân Testvoertuig. Reed vanaf juli 2013 tot en met april 2014 bij Hermes in SRE. Daarna sinds april 2014 bij Arriva. Rijdt nu bij Kupers.
MLE 88.180 1 8612 Stadsvervoer Lelystad Testvoertuig, naar Quick Parking.  
SLFA 180 Electric 6 8621–8626 Fryslân In de ochtendspits op de lijnen 70, 71 en 97. Tussen 8:00 en 22:00 uur op de lijnen 603 en 612, in het weekend en in de vakanties ook lijn (1)66.[73]  
XLE 145.360 1 8691 Fryslân (lijn 66)  
LLE 120.225 127 8701–8827 Zuid-Holland Noord, Oost- en West-Brabant, Achterhoek-Rivierenland, Fryslân De 8798-8805 hebben de R-net huisstijl voor inzet op lijn 497. 8701-8709 rijden in Brabant, 8734-8736, 8796 en 8797 rijden in de Achterhoek, 8759-8761 rijden in Fryslân.  
LLE 120.255 36 8901–8936 8901–8930: Oost-Brabant

8931–8936: Stadsdienst Roosendaal

De 8903, 8904, 8909, 8911 en 8920 zijn op 16 september 2017 uitgebrand.  
53 8941–8993 West-Brabant, Achterhoek-Rivierenland 8948 en 8954-8959 rijden in de concessie Achterhoek-Rivierenland.  
LLE 120.255 103 9001–9103 Limburg, Achterhoek-Rivierenland 9074-9101 rijden in de concessie Achterhoek-Rivierenland. 9102 en 9103 rijden bij Kupers als 333 en 334.  
LLE 99.255 28 9151–9178 Limburg, Achterhoek-Rivierenland 9151-9158 rijden in de concessie Achterhoek-Rivierenland.  
LLE 120.255 48 9201–9248 Fryslân  
SLF 120.310 19 9301–9319 Limburg, stadsdienst Tilburg De 9304-9312 en de 9314-9319 rijden in Tilburg.  
SLF 120 Electric 3 9501–9503 Stadsdienst Den Bosch (lijn 70)[74]  
SLF 120 Electric 9 9504–9512 Stadsdienst Den Bosch (lijnen 8 en 9)[75]  
SLF 120 Electric 4 9601–9604 Limburg, inzet: Maastricht  
SLF 120 Electric 24 9605–9628 Limburg, inzet: Maastricht  
LLE 99 Electric 2 9641–9642 DAV, inzet: Gorinchem nu Qbuzz 6161-6162
LLE 99 Electric 12 9651–9662 Limburg, inzet: Venlo  
LLE 115 Electric 55 9701–9755 Limburg  
LF 122 Electric 40 n.n.b. Stadsdienst Tilburg
LF 181 Electric 4 n.n.b. Stadsdienst Tilburg
LE 135 Electric 20 n.n.b. Oost-Brabant (Bravodirect)
LE 122 Electric 58 n.n.b. West-Brabant
LE 135 Electric 99 n.n.b. West-Brabant (Bravodirect)
Connexxion SLF 120 Electric H2 (waterstof) 4 2000–2003 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee (R-net)[76]  
SLF 120 Electric 9 2254-2262 Noord-Holland Ex UniBuss Oslo 1240-1242, 1244-1249
LLE 120.255 21 3200–3220 Haarlem-IJmond, Noord-Holland Noord Zijn geleverd in R-net uitvoering. In 2019 kregen bussen 3219 en 3220 de reguliere Connexxion huisstijl, in 2020 volgden de 3207-3218, in 2022 volgde de 3203 en in 2024 de 3200-3202 en 3204-3206.  
LLE 120.255 7 3222–3226 Haarlem-IJmond  
XLE 145.360 2 3230–3231 Haarlem-IJmond (R-net) Sinds november 2019 uitgevoerd in R-net kleurstelling.
LLE 120.255 40 3233–3272 Noord-Holland Noord, Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee 3257-3259 rijden in HWGO. 3263-3272 reden voor TCR als 702-711. De 3249 is uit dienst na een eenzijdig ongeval en later geëxporteerd naar Polen. 3270-3272 reden van begin 2021 tot april 2022 in Gooi en Vechtstreek.  
CLF 120.250 1 3327 Leeuwarden Testvoertuig
Reed in 2012 tijdelijk bij Syntus. 		 
CLF 120 Hybrid 2 3328, 3329 Enschede (lijn 2) Uit dienst na overgang concessie  
CLE 137.360 10 3490–3499 Zaanstreek (R-net)  
XLE 145.310 6 4312–4317 Zeeland Ex OV Regio IJsselmond
XLE 137.360 15 5760–5774 Gooi en Vechtstreek (R-net), Zeeland De 5760 reed van begin 2015 tot en met december 2023 bij OV Regio IJsselmond, om vervolgens terug te keren naar Connexxion.  
LLE 120.225 48 5844–5891 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee Ex Veolia Transport 5401-5448. De 5850, 5852, 5853, 5863 en 5889 zijn naar Hermes gegaan.  
LLE 120.255 18 5900–5917 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee (R-net)  
LLE 99 Electric 62 7584–7645 Noord-Holland Noord[77]  
LLE 99 Electric 13 7654–7666 Haarlem-IJmond 7635-7645 zijn in het voorjaar van 2022 naar Transdev Gooi en Vechtstreek verhuisd.  
SLFA 181 Electric 51 9700–9750 Amstelland-Meerlanden (Schipholnet) 9741-9750 rijden op het R-net.  
SLFA 180 Electric 49 9751–9799 Amstelland-Meerlanden (R-net)  
EBS SLFA 181 Electric 10 1030–1039 Zaanstreek-Waterland  
LLE 120.255 24 4106–4129 Zaanstreek-Waterland Ex-BVG 2437-2441, 2444, 2448, 2455, 2456, 2458, 2459, 2460, 2462, 2466, 2468, 2470, 2478, 2482-2484, 2487-2489, 2491. Tijdelijk in afwachting van VDL elektrische bussen  
LLE 120.225 40 4158–4197 IJssel-Vecht Ex-Syntus Twente 3102-3104, 3106, 3107, 3109, 3113, 3117, 3121, 3122, 3132, 3138, 3139, 3142, 3145, 3147, 3148, 3151-3154, 3156, 3157, 3160, 3161, 3166, 3170, 3172, 3175, 3176, 3178, 3183-3185, 3187, 3189, 3191-3193, 3199. Tijdelijk in afwachting van elektrische Ebusco bussen  
LE 122 Electric 60 4201–4260 Zaanstreek-Waterland Uitgevoerd in M.net kleurstelling.  
LE 135 Electric 96 4301–4396 Zaanstreek-Waterland Uitgevoerd in R-net kleurstelling.
LE 135 Electric 37 4401–4437 Zaanstreek-Waterland Uitgevoerd in M.net kleurstelling.  
LLE 99 Electric 23 6001–6023 Stadsdiensten Delft en Zoetermeer  
GVB Amsterdam CLF 120.250 1 009 Amsterdam Testvoertuig
Voormalig Arriva 562
In 2011 teruggegaan naar VDL en in 2012 tijdelijk als 4199 naar Syntus Overijssel
Nu bij Nowy Dwór Mazowiecki (Polen)
SLF 120.250 70 1101–1170 Amsterdam 1101, 1123 en 1151 naar E&R.  
SLFA 180.310 23 1401–1423 Amsterdam 1401 terzijde  
SLF 120.310 22 1451–1472 Amsterdam  
SLFA 180.310 9 1601–1609 Amsterdam  
SLFA 180 Electric 22 1901–1922 Amsterdam Optie: 69[78]  
SLF 120 Electric 9 1951–1959 Amsterdam  
SLFA 180 Electric 13 2171–2183 Amsterdam (R-net lijn 369)  
SLFA 180 Electric 31 2251–2281 Amsterdam  
LF 181 Electric 30 2401–2430 Amsterdam
LF 122 Electric 54 2441–2494 Amsterdam
Hermes SLFA 180.310 1 1200 Eindhoven (reservebus) Naar Stadtwerke Osnabrück als 200.
SLE 129.280 65 1220–1284 Zuidoost-Brabant (Bravodirect)  
LF 122 Electric 32 2151–2182 Eindhoven  
LE 122 Electric 32 2222–2253 Zuidoost-Brabant
LLE 120.245 1 3001 Eindhoven Testvoertuig SRE
Reed van juli 2013 tot en met april 2014 bij Hermes, daarna bij Arriva en Kupers. 		 
LLE 120.225 5 5850, 5852, 5853, 5863, 5889 Veluwe-Zuid Voorheen Connexxion HWGO, daarvoor Veolia 5407, 5409, 5410, 5420 en 5446  
SLFA 181 Electric 43 9500–9542 Eindhoven (Bravodirect)  
SLFA 180 Electric 18 9543-9560 Zuidoost-Brabant Ex UniBuss Oslo 3101-3105, 3110, 3112, 3113, 3116-3120, 3123-3125, 3127, 3128
HTM Den Haag SLF 120 Electric 8 2001–2008 Den Haag Reden eerst alleen op lijn 28.[79]  
HTMSpecials SLF 120.310 4 150–153 Luchthaven Schiphol Reden op de parkeerpendel naar P3. Waren tot 2020 ook op het platform actief. Ex-VDL demobussen. De 153 is ex-Veolia 121.  
SLF 120.250 3 3001–3003 Luchthaven Schiphol Reden tussen de vertrekhal en P3.  
Konink LLE 120.255 1 44-BJL-8 Vervangend vervoer Keolis Ex Quick Parking
LLE 120.255 1 00-BXV-5 Vervangend vervoer Keolis Ex Rheinland Touristik BM-RT 379
Kupers LLE 120.255 2 333, 334 Limburg Dragen ook Arriva-nummers 9102 en 9103.
LLE 120.245 1 342 Limburg Reed vanaf juli 2013 tot en met april 2014 bij Hermes in SRE als 3001. Daarna sinds april 2014 bij Arriva als 8611.
LLE 99.255 1 343 Limburg Ex Van Heugten Tours
LLE 120.255 1 379 Limburg Ex Duitsland
Met & Co LLE 120.225 2 1, 2 Hotelvervoer Schiphol Hotelshuttle voor Ibis en Novotel.  
Nationaal Openbaar Vervoermuseum LLE 120.255 1 6520 Ex testbus. Museumbus
Next OV (Taxi Centrale Renesse) LLE 120.225 6 554–559 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee, IJsselmond Ex Veolia Transport 5449–5454, dragen bij Connexxion de nummers 5892–5897. Ex-TCR.  
XLE 137.360 7 754–760 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee, Zeeland Ex Pouw Vervoer, dragen bij Connexxion de nummers 5775–5781. De 760 (5781) verongelukte 17 oktober 2022 bij een overweg te Bergen op zoom.[80]  
LLE 120.255 2 773, 774 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee Ex ATAC Roma 226 en 227. Dragen bij Connexxion de nummers 1180 en 1181.
LLE 120.255 21 775–795 Schiphol, Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee, Limburg Ex BVG 2436, 2442, 2443, 2446, 2447, 2451, 2453, 2457, 2461, 2464, 2465, 2467, 2471, 2473, 2475, 2479, 2485, 2490, 2493-2495. 777–791 dragen bij Connexxion de nummers 1182–1196. 792–795 dragen bij Arriva de nummers 540–543.
SLE 129.310 5 816–820 IJssel-Vecht, Zuidoost-Brabant Ex Transdev Mälardalen, Zweden. 817–820 dragen bij Hermes de nummers 1201–1204.  
Openbaar Vervoer Collectie Nederland LLE 120.225 1 3196 Ex Syntus. Museumbus
OV Regio IJsselmond XLE 145.310 6 4312–4317 IJsselmond Naar Connexxion.  
XLE 137.360 1 5760 IJsselmond Ex Connexxion, reed eerst in het Gooi. Sinds december 2023 teruggegaan naar Connexxion.
Pouw Vervoer XLE 137.360 7 5775–5781 Gooi en Vechtstreek (R-net lijn 320) Reden in opdracht van Connexxion. Zijn begin 2021 naar Next gegaan, nog steeds in opdracht van Connexxion.  
Qbuzz SLFA 181 Electric 10 3471–3480 Groningen (Q-link lijnen 1 en 2)  
LLE 99 Electric 2 6161–6162 DMG (lijnen in en rond Gorinchem) Ex Arriva 9641–9642  
SLF 120 Electric 32 7001–7032 Stadsdienst Groningen / Drenthe[81][82]  
SLFA 180 Electric 11 7050–7060  
Quick Parking CLF 120.255 1 86-BDL-9 Hotelvervoer Schiphol
MLE 88.210 1 64-BDV-9 Hotelvervoer Schiphol Was eerst een testvoertuig, is later aangekocht.
MLE 88.180 1 12-BDZ-3 Hotelvervoer Schiphol Ex-Arriva
LLE 120.255 2 44-BJL-8, 09-BJH-1 Hotelvervoer Schiphol  
RET Rotterdam CLF 120 Hybrid 2 404–405 Rotterdam Ombouw door e-Traction als fluisterbus. In 2019 werd 405 omgebouwd door e-Traction tot geheel elektrische bus en 404 buiten dienst gesteld.  
LLE 120.255 40 1101–1140 Rotterdam[83]  
SLE 120 Hybrid 90 1201–1286
1300–1303 		Rotterdam 1300-1303 zijn lesbussen.  
13 1287–1299 Rotterdam (R-net lijnen 170 en 173)  
SLF 120 Electric 55 1401–1455 Rotterdam[84]  
SLF 120 Electric 42 1501–1542 Rotterdam  
Syntus LLE 120.255 21 1870–1890 Utrecht bij Syntus Utrecht Enkele bussen droegen oorspronkelijk nummers in de 11xx-reeks. De 1881–1890 hebben de U-link huisstijl.  
LLE 120.225 104 3101–3204 Twente bij Syntus Twente 40 van deze bussen gingen tijdelijk bij EBS IJssel-Vecht rijden als 4158–4197 in afwachting van de elektrische bussen daar. 26 andere bussen zijn verkocht aan Arriva voor diensten in Brabant en Zuid-Holland Noord als 0916–0941. De 3146 is verkocht aan Hetebrij, de 3180 aan Tsjerk Hiddes en de 3196 ging naar OV Collectie Nederland.  
CLF 120.255 1 3327 Veluwe bij Syntus Gelderland Voormalig testvoertuig van Connexxion.
CLF 120.255 2 4198, 4199 Zwolle bij Syntus Overijssel 4198 is een voormalig testvoertuig van Veolia Transport Nederland
4199 is een voormalig testvoertuig van Arriva en GVB (nu bij Nowy Dwór Mazowiecki (Polen)).
TCR LLE 120.225 8 553–559 Hoeksche Waard / Goeree-Overflakkee Ex Veolia Transport 5448–5454, dragen bij Connexxion de nummers 5891–5897. Zijn naar Next OV gegaan.  
SLF 120 Electric 1 611 Waddeneilanden Reed op Vlieland in opdracht van Arriva. Droeg bij Arriva het nummer 3017. Is in 2020 naar Arriva gegaan.
LLE 120.255 9 702–712 Noord-Holland Noord Dragen tevens de Connexxionnummers 3262-3272. Zijn in 2020 naar Connexxion gegaan.  
Terra LLE 120.255 1 13-BRZ-6 Schoolbus Ex Allerbus (Duitsland)
TGVia LLE 120.255 1 74 IJssel-Vecht Ex Nysse (Finland).
Transdev LLE 99 Electric 11 7635–7645 Gooi en Vechtstreek Ex Connexxion Noord-Holland Noord.  
LLE 115 Electric 17 7675–7691 Gooi en Vechtstreek  
Verkeersschool Trilling CLF 120.310 1 82-BJJ-1 Lesbus, afkomstig uit Chili
Veolia Transport Nederland CLF 120.250 1 121 Maastricht Testvoertuig
Afgevoerd in 2010/2011
Over naar Syntus Overijssel. 		 
SLF 120.310 1 121 Maastricht Testvoertuig met FPT Cursor 9 Euro 6 motor. Na buitendienststelling naar HTM Specials voor inzet op en rond Schiphol.
SLF 120 Electric 1 121 Maastricht Testvoertuig 100% electric  
LLE 120.225 54 5401–5454 Limburg De 5401–5447 zijn overgenomen door Connexxion in HWGO.

De 5448–5454 zijn naar TCR overgegaan.

 
  Noorwegen
Unibuss AS SLF 120 Electric 10 1241–1250 Oslo[85][86][87] De meeste bussen uit deze serie zijn verkocht aan Connexxion.
SLFA 180 Electric 30 3101–3130 Een deel van de bussen van deze serie is verkocht aan Hermes.
Avinor Oslo Airport SLFA 181 Electric 8 ?? Luchthaven Oslo Gardermoen[88]
  Oostenrijk
Fa. Breuss, Rankweil SLF 120.310 3 FK VVV 1, FK VVV 2 en FK VVV 3 Vorarlberg
  Oman
Oman National Transport Company (ONTC) SLF 120 40 Masqat
Mwasalat LLE 99 30 55-00 - 55-29 Masqat
  Polen
VDL Bus & Coach Polska; Kościelec SLF 120 1 - Demobus Overgeplaatst naar MPK Nowy Sącz
MPK Nowy Sącz SLF 120 1 - Nowy Sącz Testvoertuig
Voormalige demobus
Overgegaan naar MPK Rzeszów.
MPK Rzeszów SLF 120 1 635 Rzeszów Testvoertuig
Voormalige demobus en MPK Nowy Sącz
Overgegaan naar MZA Warsawa.
MZA Warszawa SLF 120 1 924 Warschau Testvoertuig
Voormalige demobus, MPK Nowy Sącz en MPK Rzeszów.
  Verenigde Arabische Emiraten
Roads and Transport Authority (RTA) CLF 120 518 1506–2026 Dubai  
  IJsland
Kynnisferdir CLE 120 1 Kópavogur
LLE 120.225 30[89][90] Stadsvervoer hoofdstedelijke regio t.b.v. Strætó bs
  Zweden
Arriva Zweden XLE 137.310 21 8501–8521 Stockholm
XLE 145.310 57 8701–8756
9906 		Stockholm Rijden op Biodiesel
SLFA 181 Electric (BRT uitvoering) 13 n.n.b. Helsingborg nieuwe HelsingborgsExpressen[91][92]
Byberg & Nordin, Nordingrå LLE 120.255 8 n.n.b. Västernorrlands län
MLE 5 n.n.b. Västernorrlands län
Björks Buss AB, Västerås SLE 120.255 4 DOB489, DOB501, DOB511, DOB522
SLE 120.255 Cargo 9 DSR377, DSR390, DSR395, DSR400, DSR402, DSR420, DSR426, DSR430, DSR432
XLE 145.360 1 DKB898
Transdev Sverige AB, Umeå LLE 120.225 20 8041–8061
EZO538, EZO560 		Stadsbus Umeå
SLFA 180 Electric 25 ?? Stadsbus Umeå Lijnen 1 en 8 van Stadtverkehr Umeå[93]
LLE 127.225 (Biodiesel) 59 Sigtuna, Upplands Väsby en Vallentuna [94]
LLE 115 Electric 30 Stockholm en Umeå
VS & Perssons Busses AB, Valbo LLE 120.205 2 701, 702
LLE 120.225 1 703
SLE 129.310 1 704
XLE 145.310 8 706, 707
709–714
Keolis Sverige AB SLFA 181 Electric (BRT uitvoering) 4 181–184 Karlstad [95]  
  Zwitserland
Basler Verkehrs-Betriebe (BVB) SLF 120 Electric ? ?? Basel
SLFA 181 Electric (BRT uitvoering) 1 7100 Basel Proefproject vanaf december 2018[96]
PostAuto Schweiz AG (Dillerbus AG uit Sarnen) SLF 120 Electric 1 10662 Kanton Obwalden lijn 342 tussen Sarnen Bahnhof en Alpnach Dorf Bahnhof[97]  

Prijzen

bewerken
  • De VDL Citea behaalde tijdens de 'Bus Euro Test 2010' in de Roemeense hoofdstad Boekarest de hoogste score en werd uitgeroepen tot Bus of the Year 2011[98] De prijs werd tijdens de IAA in Hannover op 23 september 2010 uitgereikt aan W. van der Leegte, president-directeur van de VDL-groep.
  • Het vernieuwde futuristische BRT (Bus Rapid Transit)-ontwerp van de VDL Citea SLFA Electric, een elektrische gelede bus, kreeg in 2017 de Red Dot Award toegekend.[99]
  • Aan het e-bus-project van de Kölner Verkehrs-Betriebe (KVB) werd op 21 november 2018 op de beurs "Hypermotion" in Frankfurt een prijs uitgereikt voor oplossingen voor duurzame, milieuvriendelijke mobiliteit in stedelijke gebieden. In december 2016 heeft KVB zijn lijn 133 omgeschakeld naar gebruik met 8 elektrische bussen van het type VDL Citea SLFA 181-electric. Door deze batterijbussen met groene stroom wordt de uitstoot van ongeveer 520 ton koolstofdioxide (CO2) per jaar vermeden.[100]
  • VDL kreeg in Berlijn de EBUS Award 2019 in de categorie voor elektrische bussen. Heliox won de onderscheiding voor bedrijven in laadapparatuur. VDL en Heliox deelden daarnaast in het succes van het Keulse openbaarvervoerbedrijf KVB dat de prijs kreeg voor succesvolste proef met elektrische bussen. VDL en Heliox waren daarvoor de leverancier. De milieuprijzen voor de openbaarvervoerindustrie worden om de twee jaar uitgereikt.[101]
bewerken
Zie de categorie VDL Citea van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=VDL_Citea&oldid=68237252"