Eurovisiesongfestival 2023

europees televisiesongfestival

Het Eurovisiesongfestival 2023 werd voor Zweden gewonnen door zangeres Loreen met het lied Tattoo. Aan de 67ste editie van deze landenwedstrijd namen 36 actieve leden van de Europese Radio-unie (EBU) deel, plus Australië.

Eurovisiesongfestival 2023
United by music
Gastland Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Locatie M&S Bank Arena, Liverpool
Omroep BBC
Halve finale 1 9 mei 2023
Halve finale 2 11 mei 2023
Finale 13 mei 2023
Presentatoren Graham Norton (enkel finale)
Hannah Waddingham
Joelija Sanina
Alesha Dixon
Winnaar
Land Vlag van Zweden Zweden
Lied Tattoo
Artiest Loreen
Andere gegevens
Stemgegevens Elk land verdeelt twee sets van 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 en 12 punten; één via televoting en één via een vakjury. Daarnaast kunnen televoters uit niet-deelnemende landen samen één set aan punten verdelen. In de halve finales stemmen de vakjury's niet mee.
Aantal landen 37 (26 in finale)
Terugtrekkend Vlag van Bulgarije Bulgarije
Vlag van Montenegro Montenegro
Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië
Openingsact
Halve finale 1 Joelija Sanina
Halve finale 2 Gesproken woord door Luke Evans
Finale Vlaggenparade met Kalush Orchestra, Go_A, Jamala, Tina Karol en Vjerka Serdjoetsjka
Intervalact
Halve finale 1 Rita Ora
Alyosha en Rebecca Ferguson
Halve finale 2 Music Unites Generations met Maria Jaremtsjoek, Otoy en Zlata Dzjoenka
Finale Sam Ryder
The Liverpool Songbook met Cornelia Jakobs, Daði Freyr, Duncan Laurence, Mahmood, Netta en Sonia
Chronologie
◄ 2022 – 2024 ►

Aanvankelijk was het de bedoeling dat Oekraïne als winnaar van de vorige editie het festival zou organiseren, maar vanwege de aanhoudende oorlog in dat land besloot de organiserende EBU een ander gastland te zoeken. Uiteindelijk werd het Verenigd Koninkrijk uitgekozen, dat in 2022 tweede werd. Als gaststad werd Liverpool aangewezen.

Selectie gastland

bewerken

De EBU drukte daags na het Eurovisiesongfestival van 2022 de intentie uit samen met de Oekraïense omroep Soespilne het festival te organiseren. Soespilne diende dan wel aan alle voorwaarden te voldoen.[1] De president van Oekraïne, Volodymyr Zelensky, sprak zijn wens uit om het te organiseren in Marioepol, een stad die volledig verwoest was door de oorlog.[2]

Op 10 juni 2022 bracht Taras Melnitsjoek namens de Oekraïense regering naar buiten dat het organisatiecomité was opgericht voor de voorbereiding en het houden van het Eurovisiesongfestival in Oekraïne in 2023.[3] Zeven dagen later liet de EBU weten definitief af te zien van het houden van het Eurovisiesongfestival 2023 in Oekraïne. Als reden werd de aanhoudende oorlog met Rusland genoemd, waardoor er geen garantie kon worden gegeven voor de veiligheid van deelnemers, publiek en medewerkers. Aangezien het Verenigd Koninkrijk als tweede eindigde op het Eurovisiesongfestival 2022 werden met de Britse omroep BBC onderhandelingen gestart over het organiseren van het Eurovisiesongfestival 2023.[4][5]

Oekraïne bleef echter bij de wens het festijn te organiseren en eiste onmiddellijk na de bekendmaking van de EBU dat daar opnieuw over onderhandeld zou worden.[6] Op 25 juli berichtte de EBU dat het Verenigd Koninkrijk uitverkozen was als gastland voor de editie van 2023.[7] Op 6 oktober 2022 werd Liverpool verkozen tot gaststad.[8]

Het kwam meerdere keren voor dat het winnende land het festival niet kon organiseren. Dit gebeurde al met de winnaars van 1956, 1959, 1962, 1971, 1973 en 1979.[9]

Gaststad

bewerken
 
De M&S Bank Arena tijdens het Eurovisiesongfestival 2023
 
De presentatoren tijdens de finale

Het evenement zelf vond plaats in de M&S Bank Arena in Liverpool, waar tijdens het evenement plek was voor zo’n 6000 toeschouwers. Het ontwerp voor de aankleding van het podium was van de hand van Julio Himede.

Het Eurovisiedorp verrees op Pier Head in het Maritieme handelsstad Liverpool-gebied, waar zo’n 25.000 mensen het Eurovisiesongfestival op grote tv-schermen konden volgen. Voor het eerst was het Eurovisiedorp niet gratis toegankelijk; op de finale-avond werd er vijftien Britse pond entree geheven.[10][11]

Formule

bewerken

Net zoals in voorgaande jaren waren er voorafgaand aan de finale twee halve finales. Uit elke halve finale kwalificeerden tien landen zich voor de finale. Traditiegetrouw vonden de halve finales plaats op de dinsdag en donderdag, voorafgaand aan de finale die traditioneel op de daaropvolgende zaterdag werd gehouden.

Een wijziging ten opzichte van voorgaande jaren was de stemprocedure in de halve finales. Vanaf dit jaar werden daar de punten volledig middels televoting door het grote publiek toegekend. De vakjury's werden pas in de finale ingeschakeld en gaven daar, als voorheen, de helft van de punten. Het publiek thuis en in de zaal kon stemmen via de app, telefoon of sms. Nieuw was ook dat televoters uit niet-deelnemende landen konden stemmen. Zij verdeelden samen één set aan punten.

De zogenoemde "Grote Vijf", bestaande uit Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, plaatsten zich rechtstreeks voor de finale. Daarnaast kreeg ook uittredend winnaar Oekraïne een automatische plaats in de finale.

Loting halve finales

bewerken

Op 31 januari 2023 vond de loting voor de indeling van de halve finales plaats in de St George's Hall te Liverpool. Ze werd uitgevoerd door Onatejiro Odudu en Rylan Clark. Landen die in het verleden vaak op elkaar stemden, werden in dezelfde pot geplaatst. Uit elke pot gingen drie landen naar de eerste halve finale op 9 mei en de rest naar de tweede halve finale op 11 mei. Ook werd bepaald in welke helft van de halve finale elk land zou optreden en in welke halve finale elk van de zes rechtstreeks gekwalificeerde landen zou stemmen. De definitieve startvolgorde van de drie shows werd niet geloot, maar aan de producent overgelaten.

Pot 1 Pot 2 Pot 3 Pot 4 Pot 5

Uitslagen

bewerken

Eerste halve finale

bewerken

Duitsland, Frankrijk en Italië stemden mee in deze halve finale.

Plaats Land Artiest Lied Taal Punten
1   Finland Käärijä Cha cha cha Fins 177
2   Zweden Loreen Tattoo Engels 135
3   Israël Noa Kirel Unicorn Engels 127
4   Tsjechië Vesna My sister's crown Viertalig 110
5   Moldavië Pasha Parfeny Soarele şi luna Roemeens 109
6   Noorwegen Alessandra Queen of kings Engels 102
7   Zwitserland Remo Forrer Watergun Engels 97
8   Kroatië Let 3 Mama ŠČ! Kroatisch 76
9   Portugal Mimicat Ai coração Portugees 74
10   Servië Luke Black Samo mi se spava Servisch en Engels 37
11   Letland Sudden Lights Aijā Engels en Lets 34
12   Ierland Wild Youth We are one Engels 10
13   Nederland Mia Nicolai & Dion Cooper Burning daylight Engels 7
14   Azerbeidzjan TuralTuranX Tell me more Engels 4
15   Malta The Busker Dance (our own party) Engels 3
Gekwalificeerd voor de finale

Tweede halve finale

bewerken

Oekraïne, Spanje en het Verenigd Koninkrijk stemden mee in deze halve finale.

Plaats Land Artiest Lied Taal Punten
1   Australië Voyager Promise Engels 149
2   Oostenrijk Teya & Salena Who the hell is Edgar? Engels 137
3   Polen Blanka Solo Engels 124
4   Litouwen Monika Linkytė Stay Engels en Litouws 110
5   Slovenië Joker Out Carpe diem Sloveens 103
6   Armenië Brunette Future lover Engels en Armeens 99
7   Cyprus Andrew Lambrou Break a broken heart Engels 94
8   België Gustaph Because of you Engels 90
9   Albanië Albina & Familja Kelmendi Duje Albanees 83
10   Estland Alika Bridges Engels 74
11   IJsland Diljá Power Engels 44
12   Georgië Iru Khechanovi Echo Engels 33
13   Griekenland Victor Vernicos What they say Engels 14
14   Denemarken Reiley Breaking my heart Engels 6
15   Roemenië Theodor Andrei D.G.T. (off and on) Engels en Roemeens 0
16   San Marino Piqued Jacks Like an animal Engels 0
Gekwalificeerd voor de finale

Vakjury en televotepubliek kiezen regelmatig verschillende winnaars. Echter, tijdens de editie 2023 was het verschil opvallend groter dan gebruikelijk. De Zweedse inzending, Loreen, wist de jury te overtuigen en behaalde 340 punten, terwijl Israël met 177 punten op de tweede plaats eindigde. Daarentegen werd Finland de duidelijke favoriet bij het televotepubliek, met 376 punten, terwijl Zweden achterbleef met 243 punten.

Niet alleen bij de winnaars waren er grote verschillen, maar ook bij andere landen was dit het geval. Alessandra uit Noorwegen werd bijvoorbeeld door de vakjury op de zeventiende plaats gezet met 52 punten, terwijl het publiek haar op de derde plaats plaatste met 216 punten. Na afloop van het Eurovisiesongfestival riep Martin Phillip Fjellanger, oprichter van Eurovisie Noorwegen, op tot heroverweging van het jurysysteem en het onderzoeken van mogelijke hervormingen.[12]

Plaats Land Artiest Lied Taal Jury Publiek Totaal
1   Zweden Loreen Tattoo Engels 340 243 583
2   Finland Käärijä Cha cha cha Fins 150 376 526
3   Israël Noa Kirel Unicorn Engels 177 185 362
4   Italië Marco Mengoni Due vite Italiaans 176 174 350
5   Noorwegen Alessandra Queen of kings Engels 52 216 268
6   Oekraïne TVORCHI Heart of steel Engels en Oekraïens 54 189 243
7   België Gustaph Because of you Engels 127 55 182
8   Estland Alika Bridges Engels 146 22 168
9   Australië Voyager Promise Engels 130 21 151
10   Tsjechië Vesna My sister's crown Viertalig 95 35 129
11   Litouwen Monika Linkytė Stay Engels en Litouws 81 46 127
12   Cyprus Andrew Lambrou Break a broken heart Engels 68 58 126
13   Kroatië Let 3 Mama ŠČ! Kroatisch 11 112 123
14   Armenië Brunette Future lover Engels en Armeens 69 53 122
15   Oostenrijk Teya & Salena Who the hell is Edgar? Engels 104 16 120
16   Frankrijk La Zarra Évidemment Frans 54 50 104
17   Spanje Blanca Paloma Eaea Spaans 95 5 100
18   Moldavië Pasha Parfeny Soarele şi luna Roemeens 20 76 96
19   Polen Blanka Solo Engels 12 81 93
20   Zwitserland Remo Forrer Watergun Engels 61 31 92
21   Slovenië Joker Out Carpe diem Sloveens 33 45 78
22   Albanië Albina & Familja Kelmendi Duje Albanees 17 59 76
23   Portugal Mimicat Ai coração Portugees 43 16 59
24   Servië Luke Black Samo mi se spava Servisch en Engels 14 16 30
25   Verenigd Koninkrijk Mae Muller I wrote a song Engels 15 9 24
26   Duitsland Lord of the Lost Blood & glitter Engels 3 15 18

Wijzigingen

bewerken
 
 Deelnemende landen
 Landen die zich niet kwalificeerden voor de finale
 Landen die in het verleden deelgenomen hebben, maar in 2023 afwezig waren

Terugtrekkende landen

bewerken

Terugkerende artiesten

bewerken
Land Artiest Plaats Eerdere deelname Plaats toen
  Italië Marco Mengoni 4   Italië 2013 7
  Litouwen Monika Linkytė 11   Litouwen 2015 (samen met Vaidas Baumila) 18
  Moldavië Pasha Parfeny 18   Moldavië 2012 11
  Zweden Loreen 1   Zweden 2012 1

Puntengevers

bewerken

Elk deelnemend land heeft zijn eigen door het land zelf samengestelde jury. Hieronder een lijst van de namen van de personen die tijdens het Eurovisiesongfestival namens de jury van hun land de punten in de live-uitzending bekendmaakten.

bewerken