Meulebeke

gemeente in West-Vlaanderen, België

Meulebeke is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 11.000 inwoners en zal begin januari 2025 met Tielt fuseren.

Meulebeke
Gemeente in België Vlag van België
Meulebeke (België)
Meulebeke
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Tielt
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
29,49 km² (2022)
74,97%
13,59%
11,44%
Coördinaten 50° 57' NB, 3° 17' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
11.123 (01/01/2024)
50,32%
49,68%
377,17 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
17,68%
59,95%
22,38%
Buitenlanders 6,64% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Dirk Verwilst
Bestuur CD&V
Zetels
CD&V
N-VA
VRIJ
sp.a-spirit
21
13
4
3
1
Economie
Gemiddeld inkomen 20.196 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 3,24% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8760
Deelgemeente
Meulebeke
Zonenummer 051
NIS-code 37007
Politiezone Midow
Hulpverleningszone Midwest
Website www.meulebeke.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Tielt
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis

bewerken

Er werd de eerste keer gewag gemaakt over Meulebeke rond 1200. Men sprak toen over Mulenbeca. Men neemt echter aan dat er al rond het jaar 1000 een romaanse kerk stond. Etymologisch is de naam Meulebeke gemakkelijk te verklaren, daar het over een nederzetting met een molen aan een beek (de Devebeek) ging.

Rond 1500 telde Meulebeke reeds een bevolking van 2000 inwoners wat in die tijd niet weinig was. Op 27 september 1645 werden de parochiekerk, 25 huizen en enkele hofsteden door de Fransen in lichterlaaie gezet. De kerk werd in erbarmelijke staat hersteld bij gebrek aan middelen. Het duurde dan ook lang voor er weer van een echte kerk sprake was.

Tussen het einde van de 15de en het einde van de 18de eeuw was de baronie van Meulebeke in het bezit van de familie de Beer. Jan de Beer, zegelbewaarder van hertog Karel de Stoute, was de eerste. De familie leefde in het Kasteel Ter Borcht. Hierdoor komt het ook dat Meulebeke een beer in zijn wapenschild heeft.

In 1896 werd de kerk in neogotische stijl verbouwd, de toen zo gangbare kerkelijke stijl in Vlaanderen. Het modernisme van de jaren zestig heeft de kerk vanbinnen getroffen doordat de vele pilaren verwijderd werden om plaats te maken voor een aantal betonnen exemplaren.

In de 19de eeuw was de vlasindustrie een belangrijke werkgever in het landelijke Meulebeke. Er werd berekend dat ongeveer 65% van alle Meulebekenaars hierin op één of andere manier actief was. Zo werd de vlasweverij Libeco rond 1900 opgericht in Meulebeke. Deze is overigens tot op vandaag nog steeds actief. Rond 1900 waren er ook ongeveer 12 molens in Meulebeke. Door de twee wereldoorlogen blijft er vandaag de dag nog maar een molen meer over, de Herentmolen.

Meulebeke is geen fusiegemeente, en heeft dus geen deelgemeenten. Binnen de gemeente liggen wel enkele afzonderlijke dorpen, namelijk Paanders, Sneppe en Marialoop en het kruiswegdorp Haantjeshoek nabij Marialoop. De hoofdparochie van Meulebeke-centrum telt ruim 8000 inwoners, de dorpen (minus Haantjeshoek) tellen elk rond de 1200 inwoners.

Naam
I Meulebeke
II Sneppe
III Marialoop
IV Paanders
VI Haantjeshoek

De glooiende gemeente Meulebeke grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

 
Meulebeke, kernen en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Meulebeke voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Natuur en landschap

bewerken

Meulebeke ligt in Zandlemig Vlaanderen op een uitloper van het Plateau van Tielt. In het zuiden vindt men de vallei van de Mandel. De hoogte bedraagt 14-37 meter met het hoogste punt in de omgeving van De Paanders waar zich een kleine heuvelrug bevindt.

Demografische ontwikkeling

bewerken
  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[1] Evolutie: 1992=index 100
1992 10.817 100,0
1993 10.850 100,3
1994 10.857 100,4
1995 10.868 100,5
1996 10.916 100,9
1997 11.004 101,7
1998 10.962 101,3
1999 11.009 101,8
2000 11.055 102,2
2001 11.036 102,0
2002 10.991 101,6
2003 10.978 101,5
2004 10.965 101,4
2005 10.971 101,4
2006 10.980 101,5
2007 10.983 101,5
2008 11.032 102,0
2009 11.062 102,3
2010 11.059 102,2
2011 11.071 102,3
2012 11.086 102,5
2013 11.075 102,4
2014 11.078 102,4
2015 11.023 101,9
2016 11.018 101,9
2017 11.041 102,1
2018 10.906 100,8
2019 10.860 100,4
2020 10.833 100,1
2021 10.885 100,6
2022 11.010 101,8
2023 11.100 102,6
2024 11.123 102,8

Evenementen

bewerken

Tijdens het eerste weekend van juli worden steeds de Berenfeesten georganiseerd. Dit zijn de gemeentelijke feesten van Meulebeke. Een ander evenement dat de gemeentelijke feestcommissie organiseert is de Nacht van de Koude Voeten.

In 2012 startte er in Meulebeke het project "Wij, Varkenland". Dat was een project rond de West-Vlaamse identiteit waar 11 steden en gemeenten aan meewerkten. In de gemeente met meer varkens op haar grondgebied dan inwoners werd het zwijn in processie binnengehaald.

Elk jaar in de paasvakantie vindt ook de Chiro Rol Marathon plaats. Het evenement is een weekend met als rode draad fietsen op rollen. De trekpleisters zijn op vrijdagavond 'Beren Bijeen!', op zaterdag 'Chiro in Concert' en op zondag 'Tien om te zien' en 'Nacht van de Rol'.

Politiek

bewerken

Structuur

bewerken
Meulebeke Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   West-Vlaanderen Tielt Meulebeke
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegen­woordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Roeselare-Tielt Tielt Meulebeke Meulebeke
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Burgemeesters

bewerken
  • 1854-1888 : Prudent Plettinck
  • 1888-1920 : Emile Goethals
  • 1921-1926 : Edgar Van Baveghem
  • 1927-1938 : Remi Danneels
  • 1939-1942 : Henri Goethals
  • 1942-1944 : Valère Decoster
  • 1944-1959 : Henri Goethals
  • 1960-1970 : Georges Verkinderen
  • 1971-1985 : Leon Abeele
  • 1985-2012 : Daniël Vanpoucke
  • 2012-2024 : Dirk Verwilst

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2018

bewerken
Partij 10-10-1976[2] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[3] 14-10-2012[4] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21
CVP1/ CD&V2/ Lijst van de Burgemeester3 - 46,211 11 67,751 16 72,041 17 61,751 14 59,422 14 55,132 13 63,03 14
SP1/ sp.a2/ ZORGSAAM3 17,441 3 20,771 4 14,651 2 14,341 2 9,851 1 10,792 1 8,492 1 13,03 2
N-VA - - - - - - 21,42 4 24,0 5
VRIJ - - - - 28,4 6 29,78 6 14,96 3 -
PVV1/ VLD2 4,071 0 8,691 1 - 13,612 2 - - - -
VVDM - - 17,6 3 - - - - -
GR - 24,33 5 - - - - - -
KEL 49,15 12 - - - - - - -
VB 29,34 6 - - - - - - -
Totaal stemmen 7636 7634 7876 8011 8197 8319 8227 8125
Opkomst % 96,73 95,6 95,5 95,61 94,51 94,9
Blanco en ongeldig % 3,14 4,72 3,77 4,27 4,93 5,23 4,34 5,1

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
Zie voor de verkiezingsresultaten in 2024 en later op Tielt.

Verkeer en vervoer

bewerken

Tot voor de Tweede Wereldoorlog had Meulebeke een station Meulebeke dat aan de spoorlijn 73A Tielt/Ingelmunster lag. Na de bombardementen is deze lijn nooit meer heropend voor het treinverkeer. Voor de bezoekers is er nu nog de mogelijkheid om de bus te nemen (buslijn naar stad Tielt en Kortrijk). De dorpskern wordt niet doorsneden door belangrijke hoofdwegen. In het westen van de gemeente ligt wel de oude heirbaan van Kortrijk naar Brugge.

In Meulebeke bevindt zich een grote sportschool met internaat: het VILO (Vrij Instituut voor Lichamelijke Opvoeding), wat niet vaak voorkomt in België. Bij die sportschool is een uitgestrekt natuur- en sportdomein met ook enkele speelpleinen, domein Ter Borcht. Het sportinternaat is gelegen in de Baronielaan.

Voetbalclub KFC Meulebeke is aangesloten bij de KBVB en speelde er meer dan twee decennia in de nationale reeksen.

Ieder jaar wordt een grote wielerwedstrijd gehouden in Meulebeke, de Omloop Mandel-Leie-Schelde. Wat vroeger voor de profs een grote wedstrijd was is nu veranderd in het Vlaams Kampioenschap achter derny's. De wedstrijd heeft al enkele bekende winnaars op de erelijst staan zoals Tom Boonen, Johan Museeuw, Stijn Devolder en Alessandro Ballan.

Bekende personen

bewerken

Nabijgelegen kernen

bewerken

Oostrozebeke, Ingelmunster, Kachtem, 't Veld, Pittem, Tielt, Marialoop, Ginste

bewerken
Zie de categorie Meulebeke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.