Wikipedia

Selangor

negeri Malaysia di Semenanjung Melayu

Selangor Darul Ehsan atau nama pendeknya Selangor merupakan salah sebuah negeri daripada tiga belas negeri yang membentuk Malaysia. Ia terletak di tengah-tengah Semenanjung Malaysia di pantai barat dan mengelilingi Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan Putrajaya.[7] Negeri ini juga bersempadan dengan Perak di utara, Pahang di timur, Negeri Sembilan di selatan dan Selat Melaka di sebelah barat.

Selangor
Selangow, Selango
Negeri
Selangor Darul Ehsan
سلاڠور دار الإحسان
Transkripsi lain
 • Jawiسلاڠور‎‎
 • Cina雪兰莪 (mudah)
雪蘭莪 (tradisional)
 • Tamilசிலாங்கூர்
Cogan kata: Dipelihara Allah
Lagu: Duli Yang Maha Mulia
دولي يڠ مها موليا‎
   Selangor di    Malaysia
Koordinat: 3°20′N 101°30′E / 3.333°N 101.500°E / 3.333; 101.500Koordinat: 3°20′N 101°30′E / 3.333°N 101.500°E / 3.333; 101.500
NegaraMalaysia
Ibu negeriShah Alam
Bandar dirajaKlang
Pentadbiran
 • JenisRaja berperlembagaan berparlimen
 • SultanSultan Sharafuddin Idris Shah
 • Raja MudaTengku Amir Shah
 • Menteri BesarAmirudin Shari (PH-PKR)
Keluasan
 • Jumlah8,104 km2 (3,129 batu persegi)
Penduduk
 (2020)[1]
 • Jumlah6,994,423
 • Kepadatan860/km2 (2,200/batu persegi)
DemonimOrang Selangor
Bahasa
[2]
 • RasmiBahasa Melayu
 • PertuturanBahasa Melayu Selangor • Mandarin • Tamil • Bahasa-bahasa asli
Zon waktuUTC+8 (MST)
Poskod
4xxxx, 55100 (Pandan), 63xxx (Cyberjaya), 64000 (KLIA), 53100 dan 68xxx(Gombak)[3]
Kod panggilan03[4]
Kod ISO 3166KP (MY-10, 41–44)[5]
Pendaftaran kenderaanB[6]
Laman sesawangwww.selangor.gov.my

Selangor merupakan sebuah negeri yang beriklim khatulistiwa. Kawasan tanah tingginya merupakan sebahagian daripada sistem pergunungan Banjaran Titiwangsa, dengan Gunung Semangkok sebagai puncak tertinggi.

Ibu negeri Selangor ialah Shah Alam dan merupakan bandar raya pertama di negeri ini. Bandar diraja negeri ini ialah Klang. Bandar utama yang lain ialah Petaling Jaya, yang mendapat status sebagai bandar raya kedua di negeri ini pada 20 Jun 2006. Petaling Jaya merupakan sebuah bandar satelit untuk Kuala Lumpur yang ditubuhkan pada tahun 1952. Statusnya sebagai sebuah bandar pertama yang mempunyai perancangan dan kedudukan strategik antara Kuala Lumpur dan Pelabuhan Klang telah membuka banyak peluang pembangunan. Selangor merupakan satu daripada empat buah negeri yang mempunyai lebih daripada satu bandar raya, selain daripada Johor, Pulau Pinang dan Sarawak. Selangor juga mempunyai pembangunan yang pesat, kesan daripada pemodenan di kawasan Lembah Klang.

Negeri ini mengamalkan sistem raja berperlembagaan sejak turun-temurun dan kini di bawah naungan Sultan Sharafuddin Idris Shah Al-Haj. Sejak 10 Mac 2008, Pakatan Rakyat (PR) telah mengambil alih negeri ini daripada pemerintahan Barisan Nasional (BN). Dato' Menteri Besar terkini ialah Amirudin Shari yang dilantik sejak 19 Jun 2018.

Selangor juga merupakan negeri yang paling kaya di Malaysia berdasarkan Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) per kapita. Negeri ini juga merupakan negeri yang paling maju di Malaysia. Hal ini kerana dengan adanya infrastruktur yang terbaik seperti lebuh raya dan pengangkutan awam yang menghubungkan bandar-bandar di Selangor dengan ibu negara Malaysia, Kuala Lumpur, pusat pemerintahan kerajaan pusat, Wilayah Persekutuan Putrajaya dan Cyberjaya. Selain itu, negeri ini juga dilihat mempunyai ciri kemajuan yang terbaik, dengan pembinaan pasaraya PKNS, Plaza Alam Sentral, Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah yang merupakan masjid rasmi negeri Selangor, dirasmikan oleh DYMM Sultan Selangor Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Ibni Al-Marhum Sultan Sir Hisamuddin Alam Shah kerana Baginda mahu melihat satu mercu tanda yang melambangkan Islam di negeri Selangor dapat direalisasikan dan berdiri megah di Shah Alam serta kempen 'Go Green' atau negeri tanpa plastik bagi menggalakkan rakyatnya membawa beg sendiri.

Bilangan penduduk di negeri ini juga merupakan yang paling ramai di Malaysia dengan taraf hidup yang sangat tinggi dan kadar kemiskinan di negeri ini adalah yang paling rendah di Malaysia. Selangor juga telah menyumbang lebih daripada 23% dalam sektor ekonomi di Malaysia, ini menjadikan ia sebagai negeri paling banyak memperoleh hasil di Malaysia.[perlu rujukan]

Etimologi ايتيمولوݢي

sunting

Nama negeri ini diambil daripada sebuah perkampungan di muara sungai Selangor yang kini dikenali sebagai Kuala Selangor.[8] Namun begitu, asal usul nama negeri ini tidak jelas kerana tiada perkataan yang seumpamanya wujud dalam bahasa Melayu. Para pengkaji beranggapan perkataan "Selangor" mungkin merupakan singkatan, gabungan atau perubahan yang berlaku terhadap perkataan asal menerusi peredaran masa.[8] Pelbagai teori telah dikemukakan berkenaan hal ini.

Satu pendapat mengatakan bahawa nama "Selangor" mungkin berasal dari perkataan ‘Sarang Lang’, atau dalam bahasa Melayu moden, sarang helang.[9] Pendapat lain pula mengatakan bahawa perkataan "Selangor" berasal daripada sebutan perkataan seekor langau, sejenis binatang merupai lalat berwarna hijau.[10] Nama ini diambil daripada cerita dongeng tempatan yang menceritakan kononya bahawa terdapat seorang pendekar yang datang dari Selatan berehat seketika dibawah sepohon pokok cukup diganggu oleh seekor langau.[10] Beliau cuba untuk memukul lalat tersebut beberapa kali tetapi gagal. Terdetik di dalam hati pendekar itu bagaimana seorang yang handal sepertinya tetap gagal menumpaskan seekor langau.[11] Selepas dikalahkan oleh seekor langau, beliau berhasrat untuk menetap di tempat tersebut dan menamakannya se-langau yang kemudiannya ditukarkan kepada Selangor.[8][12]

Pendapat lain pula mengatakan bahawa nama Selangor berasal daripada tumbuhan paya bakau yang dikenali oleh penduduk setempat sebagai mentangau yang memenui perkampungan Kuala Selangor.[11] Terdapat beberapa versi cerita ini tetapi semuanya berakhir dengan menamakan perkampungan yang kini dikenali sebagai Kuala Selangor sebagai Kuala Mentangau. Antara versi cerita ini ialah kisah ratusan kayu mentangau yang menyekat bahtera tentera laut Kedah daripada menakluki Selangor di muara sebuah sungai. Hal ini menyebabkan tentera Kedah tidak dapat menakluki Kuala Selangor dan menamakan sungai tersebut sebagai sungai mentangau.[10] Versi lain pula mengatakan bahawa pohon mentangau yang banyak terdapat di situ sering kali dijadikan panduan kepada pelayar ke kawasan itu. Para pelayar menggelar kawasan ini sebagai kuala mentangau.[8][11] Menerusi peredaran masa sebutan kuala mentangau berubah menjadi Kuala Selangor, tempat berakhirnya aliran Sungai Selangor.[10]

Pendapat lain pula mengatakan bahawa nama Selangor adalah berasal daripada perkataan salang dan jemur.[8] Nama ini diambil daripada satu tempat di Sungai Selangor yang dahulunya dijadikan tempat mendenda penderhaka dengan hukuman salang (palang kayu) dan kemudiannya dijemur dibawah terik matahari.[10] Hukuman “salang dan di jemur” kemudian diberikan kepada kawasan itu dengan sebutan Salang Ur yang memiliki sebutan yang hampir dengan nama Selangor.[11][12]

Di dalam bahasa Tamil, tempat ini dinamakan Salang-ur yang bererti kampung orang salang. Pendapat ini juga boleh dipadankan dengan nama asal Singapura, yang berasal dari singgah-pura atau "bandar singgah" dalam bahasa Hindu tua.[10]

Sejarah سجاره

sunting
Rencana utama: Sejarah Selangor

Sejarah awal Selangor سجاره اول سلاڠور

sunting
 
Genta Klang yang ditemui di Klang

Berdasarkan kajian terutama menerusi penemuan arkeologi, perkembangan awal sejarah dan warisan budaya Selangor boleh dilihat seawal zaman Hoabinhian. Ia kemudiannya terus berkembang pada zaman Neolitik, zaman Logam dan Protosejarah.[11] Pada tahap ini, perhubungan ekonomi dan budaya masyarakat tempatannya dengan dunia luar semakin berkembang. Ini dibuktikan dengan penemuan beberapa artifak seperti gendang gangsa Dong Son di Kampung Sungai Lang, Kuala Langat dan Bukit Kuda, Klang serta tiga loceng gangsa di Klang.[11]

Rekod bertulis terawal Selangor wujud sejak abad ke-14. Menerusi Sejarah Melayu, tercatat peristiwa kunjungan Tun Jana Khatib dan tuan jajahan Buguran dan Selangor menemui Paduka Seri Maharaja, pemerintah Singapura pada abad ke-14. Laksamana Cheng Ho turut mencatatkan kedudukan Selangor dan juga Klang di dalam peta pelayarannya. Nama Klang juga disebut dalam puisi Nagara Kertagama hasil tulisan Prapanca, seorang pujangga kerajaan Majapahit pada 1365. Ini membuktikan bahawa Selangor telah dikenali ketika itu dengan Klang yang berfungsi sebagai pusat perdagangan utamanya.[11]

Sejarah Melayu turut menyatakan bahawa Klang dan beberapa petempatan lain seperti Jeram dan Jugra wujud setakat abad ke-15 dan berada di bawah pemerintahan Kesultanan Melaka.[13][11] Tun Perak telah dilantik oleh Sultan Muzaffar Shah pada 1446 sebagai penghulu Klang. Jeram pula pernah ditadbir oleh Paduka Mamat, putera Sultan Mansur Shah.[11]

Pemerintahan awal dan pengasasan kesultanan ڤمرينته اول ڤڠاساسن کسلطانن

sunting
 
Jajahan Kesultanan Melaka yang turut meliputi Selangor

Selepas kejatuhan Melaka ke tangan Portugis pada 1511, kawasan Selangor masih berada di bawah jajahan Kesultanan Melaka yang berpusat di Bintan, sehinggalah pembubarannya pada 1528.[11] Selangor kemudiannya berada di bawah jajahan Kesultanan Johor-Riau yang mewarisi pemerintahan Melaka.

Pada zaman pemerintahan Sultan Alauddin Shah, sultan pertama Johor Lama, Kelang telah mempunyai pemerintah yang dikenali dengan gelaran Mandulika. Kemudian Dato’ Engku Kelang, anak kepada ahli keluarga Bendahara Johor dihantar untuk mentadbir Selangor.[11] Sekitar tahun 1700, Dato’ Engku Kelang; selaku wakil kerajaan Johor, melantik Arung Pasarai yang berketurunan Bugis sebagai pemerintah Selangor dengan gelaran Yamtuan. Arung Pasarai kemudiannya diganti oleh Raja Siti dan seterusnya digantikan oleh Raja Lumu.[11]

Pada abad ke-17, Johor yang telah terlibat dalam peperangan dengan Jambi, telah meminta bantuan Bugis dari Sulawesi. Setelah Johor menang, pengaruh Bugis mula berkembang di rantau ini, termasuklah Selangor. Pada asalnya terdapat sebilangan sahaja komuniti kecil masyarakat Bugis di muara sungai Selangor dan Klang, namun jumlah ini semakin bertambah menjelang tahun 1723. Antara kumpulan Bugis paling berpengaruh ialah kumpulan Opu Bugis Lima Bersaudara.[11]

Raja Lumu, putera kepada Daeng Chelak tiba di Selangor sekitar 1730-an dan kemudiannya meneruskan pemerintahan Selangor selepas kemangkatan Raja Siti dengan gelaran Tuanku Raja Selangor.[11] Kedudukan ini walau bagaimanapun tidak memberikan beliau kuasa mutlak terhadap Selangor, tetapi sekadar sebagai pemerintah di sekitar kawasan sungai Selangor. Malah, kerajaan Johor pada ketika itu masih menganggap Selangor masih di bawah jajahannya.[11]

Pada 1756, sultan Johor ketika itu, Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah mengunjungi Melaka bagi menunjukkan penghargaan kepada Belanda yang membantu Sultan Mahmud menewaskan Raja Alam di Siak. Beliau juga menandatangani perjanjian yang memberikan hak kepada Belanda ke atas bijih timah di Selangor (Kuala Selangor), Klang dan Linggi.[11] Sultan Sulaiman juga mengutus surat kepada Daeng Kemboja di Linggi, Raja Tua di Klang dan Raja Lumu di Kuala Selangor supaya mereka menerima perjanjian yang telah dibuat dengan Belanda. Ketiga-tiga pemerintah tidak mengiktiraf perjanjian itu.[11]

Berikutan itu, Raja Lumu cuba mendapatkan pengiktirafan dari Kesultanan Perak bagi membebaskan Selangor dari sebarang tuntutan dari kerajaan Johor. Pada 1766, Raja Lumu ditabalkan sebagai Sultan dan Yang Dipertuan Selangor oleh sultan Perak, Sultan Mahmud (atau Raja Kimas) di Kota Lumut dengan gelaran Sultan Salehuddin dan menamakan jajahan takluk pemerintahannya Selangor. Baginda dianugerahkan nobat dan cap mohor oleh Sultan Perak dan bermulalah sejarah baru buat Selangor sebagai sebuah kerajaan berdaulat.[11]

Bermula abad ke-19, kegiatan perlombongan bijih timah semakin pesat di Selangor, mengembangkan lagi ekonominya. Hal ini mewujudkan persaingan antara puak Melayu dalam menguasai perlombongan ini. Pada tahun 1867, satu perang saudara telah tercetus di Selangor, terutamanya di Kelang antara puak-puak orang Melayu. Peperangan ini tercetus setelah Sultan melantik Raja Abdullah sebagai pemerintah Kelang, dan perlantikan ini ditentang oleh Raja Mahadi yang merupakan anak kepada pemerintah sebelumnya. Peperangan ini juga melibatkan puak Cina yang bersekutu dengan para pembesar Selangor, di mana kehadiran mereka ditarik oleh aktiviti perlombongan bijih timah yang semakin pesat. Konflik permusuhan ini dan masalah serangan lanun di perairan Selangor telah menarik campur tangan British dalam hal pentadbiran Selangor.

Zaman kolonial زمان کولونيال

sunting
 
Selangor di bawah pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu

Pada tahun 1874, Sultan Abdul Samad telah menerima seorang Residen British bagi menjalankan pentadbiran, sementara jawatan Baginda sebagai sultan dikekalkan. Pada tahun 1877, di bawah pentadbiran British, sebuah Majlis Mesyuarat Negeri yang dianggotai oleh Sultan, Residen dan pembesar negeri telah ditubuhkan. Sultan Abdul Samad membentuk Majlis Mesyuarat Negeri berdasarkan kaedah barat dan mengikut panduan Residen Inggeris pada masa itu, Bloomfield Douglas.[11] Majlis ini bersidang buat pertama kalinya di Klang pada 11 Jun 1877 dan persidangan kali kedua telah diadakan pada 25 Jun 1877. Pada Mac 1880, pusat pemerintahan Selangor telah dipindahkan dari Klang ke Kuala Lumpur. Pemindahan ini menyaksikan kuasa pentadbiran pembesar Melayu mula diambil alih oleh pegawai Inggeris khasnya Residen British di Selangor.[11]

Pada 1 Julai 1896, Selangor bersama-sama Perak, Negeri Sembilan dan Pahang telah digabungkan untuk membentuk Negeri-negeri Melayu Bersekutu yang ditadbir seorang Residen Jeneral. Walau bagaimanapun, Majlis Mesyuarat Negeri masih terus berjalan di keempat-empat negeri tersebut.[11] Pada tahun 1909, Majlis Persekutuan telah dibentuk dan dianggotai oleh keempat-empat Sultan negeri tersebut, empat Residen negeri, empat anggota tidak rasmi dan Residen Jeneral. Dalam majlis ini, Sultan tidak memiliki sebarang kuasa melainkan hanya menasihati pegawai Inggeris dalam beberapa perkara khususnya berhubung adat istiadat Melayu dan agama Islam.[11] Pada tahun 1927, Sultan Selangor bersama Sultan-Sultan lain telah keluar dari majlis tersebut. Berikutan itu, pihak Inggeris telah mengambil langkah menambah lagi kuasa Majlis Mesyuarat Negeri dalam bidang pentadbiran dan menambah anggota tempatan.[11]

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu ini berterusan sehingga ke tahun 1941 apabila Jepun menyerang Tanah Melayu. Tentera Jepun berjaya menawan Kuala Lumpur pada 13 Januari 1941, sekaligus menawan keseluruhan Selangor. Sebelum penawanan Kuala Lumpur, British telah membina kubu pertahanan di Ulu Selangor bagi menghalang kemaraan Jepun, namun gagal. Apabila Jepun menyerah kalah pada tahun 1945, Selangor diletakkan di bawah pemerintahan Pentadbiran Tentera British (BMA) dari September 1945 hingga awal 1946.[11]

British kemudiannya telah mengemukakan gagasan Malayan Union yang menerima tentangan hebat daripada masyarakat Melayu. Ia kemudiannya dimansuhkan dan digantikan dengan Persekutuan Tanah Melayu pada 1 Februari 1948, yang terdiri daripada Selangor dan negeri-negeri lain di Tanah Melayu. Pembentukan ini merupakan langkah pertama kepada kemerdekaan.[11] Pada 31 Ogos 1957, Selangor secara rasminya telah mencapai kemerdekaan sebagai ahli Persekutuan Tanah Melayu. Pengisytiharan kemerdekaan telah dilangsungkan di Padang Kelab Selangor.

Pasca kemerdekaan ڤسچا کمرديکاءن

sunting

Pada 16 September 1963, Selangor kemudiannya telah menjadi ahli Persekutuan Malaysia yang dibentuk setelah Singapura, Sabah dan Sarawak bergabung dengan Persekutuan Tanah Melayu. Kuala Lumpur yang pada asalnya berada di bawah wilayah Selangor terus menjadi ibu negeri Selangor dan pusat pentadbiran bagi Malaysia.

Pada 1 Februari 1974, kerajaan Negeri Selangor telah menyerahkan Kuala Lumpur kepada kerajaan Persekutuan dalam satu perjanjian bagi menubuhkan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.[11] Berikutan dengan itu, sebuah kawasan yang meliputi Sungai Renggam dan kawasan perladangan Batu Tiga telah dipilih bagi dibangunkan sebagai ibu negeri Selangor yang baharu, menggantikan Kuala Lumpur. Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah berkenan menamakannya Shah Alam sempena nama ayahanda baginda, Sultan Hisamuddin Alam Shah.[11]

Pada tahun 2001, Selangor telah menyerahkan kawasan yang dikenali sebagai Prang Besar kepada kerajaan Persekutuan bagi membangunkan sebuah bandar baharu yang dirancang untuk menjadi pusat pentadbiran baharu bagi Malaysia. Bandar ini seterusnya dikenali sebagai Putrajaya dan dijadikan Wilayah Persekutuan ketiga Malaysia.[11]

Geografi ݢيوݢرافي

sunting
Rencana utama: Geografi Selangor
 
Pemandangan bandar Batang Kali dan Banjaran Titiwangsa.
 
Muara Sungai Langat dan perairan Selat Melaka dilihat dari Jugra.

Selangor terletak di pantai barat Semenanjung Malaysia dan dianggarkan berkeluasan 8,104 kilometer persegi. Selangor bersempadanan dengan negeri Perak di utara, negeri Pahang di timur, Negeri Sembilan di selatan dan mengelilingi dua Wilayah Persekutuan, iaitu Kuala Lumpur dan Putrajaya. Di baratnya merupakan perairan Selat Melaka dengan garis pantai dianggarkan sepanjang 492.1 kilometer.

Topografi Selangor secara umumnya adalah landai di sebelah barat, dan bergunung-ganang di sebelah timur dan tenggara, disebabkan kedudukannya yang terletak antara Banjaran Titiwangsa dan Selat Melaka. Puncak tertinggi negeri Selangor terletak di Gunung Semangkok yang berketinggian 1,830 meter. Banjaran Titiwangsa bertindak sebagai sempadan semulajadi yang memisahkan negeri tersebut dengan negeri Pahang di timur dan sebahagian Negeri Sembilan, terutamanya daerah Jelebu di tenggara. Dari banjaran itu terbitnya empat batang sungai utama di negeri tersebut, iaitu Sungai Bernam di sepanjang sempadan dengan Perak, Sungai Selangor di daerah-daerah Hulu Selangor dan Kuala Selangor, Sungai Klang di sekitar Lembah Klang dan Sungai Langat di daerah-daerah Hulu Langat dan Kuala Langat. Sungai Sepang membentuk sempadan semulajadi antara negeri tersebut dengan Negeri Sembilan, terutamanya daerah Port Dickson.

Di sepanjang kawasan perairan negeri Selangor terdapat sebanyak 25 buah pulau. Pulau Carey merupakan pulau terbesar di negeri ini dengan keluasan 160.9 kilometer persegi. Antara pulau yang lain termasuklah Pulau Indah, Pulau Ketam dan Pulau Klang.

Flora dan fauna

sunting

Selangor mempunyai hutan simpan kekal seluas 250,129 hektar atau 32 peratus daripada jumlah keluasan negeri, dengan 82,890 hektar daripadanya merupakan hutan paya gambut. Hutan paya bakau seluas 18,998 hektar turut memenuhi kawasan pantai negeri ini.[14][15] Hutan simpan di Selangor berada di bawah seliaan jabatan perhutanan negeri, selari dengan Perlembagaan yang meletakkan sektor perhutanan di bawah tanggungjawab negeri.[16]

Selangor juga telah mewartakan beberapa kawasan sebagai kawasan perlindungan bagi memelihara biodiversiti dan hidupan liar. Antaranya termasuklah kawasan Rizab Hidupan Liar Sungai Dusun yang ditubuhkan bagi melindungi badak sumatera yang diancam kepupusan.[17] Negeri ini turut mempunyai beberapa pusat ekopelancongan, seperti Paya Indah Wetlands yang menjadi kawasan perlindungan bagi burung migrasi dan tempatan, badak air dan buaya.

Iklim

sunting

Seperti negeri di Malaysia yang lain, Selangor mengalami iklim khatulistiwa yang bersempadan dengan iklim monsun tropika. Keadaan iklim di negeri ini juga sangat dipengaruhi oleh keadaan laut dan kejadian sistem angin. Negeri ini turut mempunyai purata suhu dan hujan yang tinggi.

Data iklim untuk Selangor (LTSAAS) pada 2017
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Purata maksimum suhu harian, °C (°F) 34
(93) 		35
(95) 		36
(97) 		36
(97) 		36
(97) 		37
(99) 		36
(97) 		36
(97) 		32
(90) 		32
(90) 		30
(86) 		31
(88) 		34
(94)
Purata suhu harian, °C (°F) 31
(88) 		32
(90) 		32
(90) 		33
(91) 		33
(91) 		34
(93) 		33
(91) 		33
(91) 		30
(86) 		30
(86) 		28
(82) 		29
(84) 		32
(89)
Purata minimum suhu harian, °C (°F) 26
(79) 		26
(79) 		27
(81) 		27
(81) 		28
(82) 		27
(81) 		27
(81) 		27
(81) 		26
(79) 		26
(79) 		26
(79) 		25
(77) 		27
(80)
Purata curahan hujan, mm (inci) 482.5
(19.00) 		296.2
(11.66) 		307.7
(12.11) 		289.0
(11.38) 		232.2
(9.14) 		127.1
(5.00) 		127.4
(5.02) 		213.8
(8.42) 		232.7
(9.16) 		102.2
(4.02) 		366.7
(14.44) 		319.9
(12.59) 		3,097.4
(121.94)
Purata bilangan hari hujan (≥ 1.0mm) 28 28 31 27 31 24 29 31 24 21 30 31 335
Purata kelembapan relatif (%) (daily average) 78 78 77 76 75 72 71 74 75 72 82 79 76
Purata bulanan jangka masa sinaran matahari 236.5 255.0 290.0 271.0 280.5 266.5 283.5 277.0 268.5 266.0 163.0 225.0 3,082.5
Sumber: [18]

Demografi ديموݢرافي

sunting
Sejarah kependudukan
TahunPend.±%
1957 1,012,900—    
1970 1,630,366+61.0%
1980 1,426,250−12.5%
1991 2,297,159+61.1%
2000 3,952,817+72.1%
2010 5,345,454+35.2%
2015 5,462,141+2.2%
2020 6,994,423+28.1%
Kuala Lumpur berpisah pada 1974, dan Putrajaya pada 2001.
Sumber: [19]

Kumpulan etnik di Selangor (2020)[20]

  Melayu (54.4%)
  Cina (25.1%)
  India (10.4%)
  Lain-lain (2.0%)
  Bukan warganegara (8.1%)

Selangor ialah negeri yang mempunyai penduduk paling ramai di Malaysia; disumbangkan oleh kepesatan pembangunan Lembah Klang. Kedudukan geografi Selangor yang terletak di tengah Semenanjung Malaysia menyumbang kepada pembangunan pesat negeri sebagai pusat ekonomi dan pengangkutan Malaysia. Pembangunan yang pesat ini menyumbang kepada jutaan peluang pekerjaan, menarik pekerja migran daripada negeri lain dan juga daripada negara-negara berdekatan seperti Indonesia, Thailand, Vietnam, Filipina, Myanmar, Bangladesh, India, Pakistan dan China. Selangor juga telah menerima kemasukan banyak pendatang asing tanpa izin (PATI) yang bekerja sebagai tenaga buruh di Malaysia.

Populasi Selangor semakin meningkat dengan kadar yang pesat dalam beberapa tahun, disebabkan oleh pembangunan pesat yang berlaku di Lembah Klang. Mengikut statistik daripada Jabatan Perangkaan Malaysia, jumlah penduduk di negeri Selangor adalah 6.39 juta orang pada tahun 2017[21], menjadikan negeri paling tinggi taburan penduduk di Malaysia dimana 19.9% penduduk Malaysia tinggal di Selangor [22]. Mengikut statistik yang sama, populasi Selangor meningkat pada kadar 1.4% pada tahun 2016 - 2017[23]. Pada tahun 2016, kadar net migrasi Selangor telah diunjurkan kepada 19,400 orang, menjadikan negeri Selangor antara negeri pilihan utama dalam kalangan migran antaranegeri[24]. Secara purata, Selangor mempunyai kadar kepadatan penduduk seramai 674 orang setiap kilometer persegi, menjadikannya negeri ketiga terpadat di Malaysia, selepas Wilayah Persekutuan dan Pulau Pinang [23].

Kaum/ Etnik Populasi
2010[25] 2020[20]
Melayu 2,814,597 51.5% 3,806,213 54.4%
Bumiputera lain 62,657 1.1% 89,667 1.3%
Jumlah Bumiputera 2,877,254 52.7% 3,895,880 55.7%
Cina 1,441,774 26.4% 1,756,181 25.1%
India 679,130 12.4% 726,017 10.4%
Lain-lain 42,163 0.8% 52,357 0.8%
Jumlah warganegara 5,040,321 92.3% 6,430,435 91.9%
Bukan warganegara 421,820 7.7% 563,988 8.1%
Jumlah 5,462,141 100.00% 6,994,423 100.00%

Masyarakat berbangsa Melayu merupakan kumpulan terbesar dalam kalangan penduduk di negeri Selangor, dengan lebih separuh daripada jumlah penduduk. Mereka sebahagian besarnya terdiri daripada masyarakat yang berketurunan Melayu, juga terdapat segelintir yang berketurunan Bugis, Minang, Mandailing, Jawa dan Banjar. Penduduk berbangsa Cina pula merupakan kumpulan penduduk kedua terbesar di negeri ini, iaitu lebih 25 peratus dari jumlah penduduk. Penduduk berbangsa India yang mencatatkan peratusan lebih 10 peratus merupakan kelompok ketiga terbesar di Selangor. Penduduk negeri ini juga terdiri daripada masyarakat minoriti Orang Asli seramai lebih 21 ribu orang. Majoriti antara mereka merupakan kelompok Melayu Proto dan terdiri daripada beberapa etnik seperti Semai, Mah Meri dan Temuan.

Hampir 91.4 peratus penduduk di Selangor tinggal di kawasan bandar, dengan sebahagian besarnya tertumpu di Lembah Klang.[21] Petaling merupakan daerah paling ramai penduduk di Selangor dan juga Malaysia dengan penduduk seramai 2,298,130 orang.

Agama اݢام

sunting
Agama di Selangor (2020)[20]
Agama Peratusan
Islam
  
 61.1%
Buddha
  
 21.6%
Hinduisme
  
 10.3%
Kristian
  
 4.9%
Lain-lain
  
 1.2%
Tidak beragama
  
 0.7%
Tidak diketahui
  
 0.1%

Mengikut bancian tahun 2020, majoriti penduduk negeri Selangor beragama Islam iaitu sebanyak 61 peratus dari jumlah penduduk. Sebahagian besar antara mereka merupakan masyarakat Melayu yang kesemuanya beragama Islam mengikut Perlembagaan. Agama kedua terbesar di negeri ini ialah agama Buddha, dengan peratusan lebih 21 peratus. Penganut agama Buddha di negeri ini majoritinya merupakan masyarakat berbangsa Cina. Penganut agama Hindu pula membentuk 10 peratus daripada jumlah populasi negeri, majoritinya merupakan masyarakat India. Terdapat juga beberapa agama minoriti lain yang dianuti seperti Kristian, Sikh, Taoisme, Konfusianisme dan agama tradisional.[20]

Bahasa بهاس

sunting

Sebahagian besar penduduk Selangor menggunakan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar, yang juga merupakan bahasa rasmi dan kebangsaan di negeri ini. Dialek yang digunakan secara meluas di negeri ini ialah dialek Melayu Selangor, yang tergolong dalam rumpun dialek Melayu Johor-Riau. Bahasa Melayu menjadi bahasa komunikasi antara masyarakat Melayu dengan bangsa lain di negeri ini. Bahasa Cina turut digunakan secara meluas dalam kalangan masyarakat Cina di negeri ini. Bahasa Tamil pula dipertuturkan dalam kalangan masyarakat India.

Kerajaan کراجاءن

sunting
Rencana utama: Kerajaan Negeri Selangor
 
Istana Alam Shah, istana Sultan Selangor di Klang

Negeri Selangor mengamalkan sistem raja berperlembagaan. Sultan merupakan ketua negeri. Sultan Sharafuddin Idris Shah merupakan sultan Selangor terkini yang telah memerintah sejak 2001. Peranan, kuasa dan tugas Sultan telah ditetapkan di dalam Perlembagaan Negeri, di mana kuasa eksekutif negeri dipegang oleh baginda dan peranan baginda sebagai ketua agama Islam dan simbol kedaulatan negeri.

Hal ehwal perundangan negeri pula berada di bawah bidang kuasa Dewan Negeri Selangor. Strukturnya sama dengan Parlimen namun kuasanya terhad kepada menggubal undang-undang negeri. Dewan ini terdiri daripada 56 orang ahli yang dilantik melalui pilihan raya negeri yang kebiasaannya diadakan serentak dengan pilihan raya umum. Tempoh setiap penggal dihadkan selama lima tahun.

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Selangor pula ialah badan yang memegang kuasa eksekutif dan menggubal dasar kerajaan negeri. Majlis ini terdiri daripada 11 orang ahli yang diketuai oleh Menteri Besar yang dilantik oleh Sultan daripada parti politik yang memenangi kerusi yang terbanyak di dalam Dewan Negeri Selangor. Ahli majlis ini dilantik oleh Sultan dengan nasihat Menteri Besar. Menteri Besar Selangor yang terkini ialah Amirudin Shari yang dilantik sejak 2018.

 
Gabungan Ketua gabungan/parti Status Kerusi
Pilihan raya 2023 Kini
    
     		Pakatan Harapan
Barisan Nasional 		Amirudin Shari Kerajaan 34 34
     Perikatan Nasional Kosong Pembangkang 22 22
Majoriti kerajaan 12 12

Agensi kerajaan negeri اݢينسي کراجاءن نݢري

sunting
  1. Pentadbiran Setiausaha Kerajaan Selangor
  2. Pejabat Tanah dan Galian Selangor
  3. Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri Selangor
  4. Perbendaharaan Negeri Selangor
  5. Jabatan Agama Islam Selangor
  6. Jabatan Mufti Negeri Selangor
  7. Jabatan Kehakiman Syariah Selangor
  8. Jabatan Pendakwaan Syariah Selangor
  9. Jabatan Perhutanan Selangor
  10. Jabatan Pertanian Selangor
  11. Jabatan Kerja Raya Selangor
  12. Jabatan Kebajikan Masyarakat Selangor
  13. Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Selangor
  14. Jabatan Perkhidmatan Veterinar Selangor
  1. Jabatan Pengairan dan Saliran Selangor
  2. Lembaga Muzium Selangor
  3. Lembaga Urus Air Selangor
  4. Lembaga Zakat Selangor
  5. Lembaga Perumahan dan Hartanah Selangor
  6. Majlis Agama Islam Selangor
  7. Majlis Sukan Negeri Selangor
  8. Perbadanan Kemajuan Negeri Selangor
  9. Perbadanan Kemajuan Pertanian Selangor
  10. Perbadanan Perpustakaan Awam Selangor
  11. Selcat

Pecahan pentadbiran

sunting

Negeri Selangor dibahagikan kepada 9 daerah dan 54 mukim;

Daerah di Selangor
 
Daerah Keluasan (km2)[26] Populasi (2020)[27] Mukim
Gombak 652 942,400 4
Hulu Langat 832 1,400,461 7
Hulu Selangor 1,748 243,029 13
Klang 631 1,088,942 2
Kuala Langat 855 307,449 7
Kuala Selangor 1,186 281,711 9
Petaling 486 2,298,130 4
Sabak Bernam 1,004 107,057 5
Sepang 551 325,244 3

Pihak berkuasa tempatan

sunting

Negeri Selangor turut ditadbir kerajaan tempatan;

  1. Majlis Perbandaran Selayang
  2. Majlis Perbandaran Sepang
  3. Majlis Perbandaran Hulu Selangor
  4. Majlis Perbandaran Kajang
  5. Majlis Perbandaran Kuala Langat
  6. Majlis Perbandaran Kuala Selangor
  7. Majlis Perbandaran Ampang Jaya
  8. Majlis Bandaraya Shah Alam
  9. Majlis Bandaraya Diraja Klang
  10. Majlis Bandaraya Petaling Jaya
  11. Majlis Bandaraya Subang Jaya
  12. Majlis Daerah Sabak Bernam

Ekonomi ايکونومي

sunting

Ekonomi negeri Selangor ialah satu ekonomi pasaran progresif di mana sektor terasnya termasuklah perdagangan dan pertanian. Selangor juga merupakan negeri terkaya di Malaysia berdasarkan keluaran dalam negara kasar (KDNK) perkapita (PPP). Pada 27 Ogos 2005, kerajaan Negeri Selangor mengisytiharkan Selangor sebagai negeri berstatus maju yang pertama di Malaysia.[28][29] Sektor eksport, perindustrian, pertanian dan perkhidmatan merupakan antara penyumbang utama dalam ekonomi negeri Selangor.

Perindustrian dan perdagangan ڤرايندوسترين دان ڤرداݢڠن

sunting
 
Kawasan Perindustrian Bukit Raja Selatan di Shah Alam.

Sektor perindustian merupakan penyumbang utama kepada kerancakan ekonomi negeri iaitu menyumbang lebih 58% dalam KDNK negeri pada tahun 2008. Selangor mempunyai sektor pembuatan seperti elektronik, bahan kimia dan kenderaan automotif yang terbesar di Malaysia, seperti kereta Proton dan Perodua. Kereta import juga beroperasi di negeri ini seperti Toyota, Nissan, Volkswagen, Ford, Volvo, BMW dan banyak lagi. Banyak kilang-kilang dari luar negara yang bertapak di negeri ini antaranya Panasonic dari Jepun, Procter & Gamble dari Amerika Syarikat, Unilever dari Belanda, Nokia dari Sweden dan banyak lagi. Antara kawasan perindustrian yang terkenal ialah di Shah Alam, Subang Jaya, Klang, Kajang, Rawang, Serendah (Kilang Perodua), Selayang, Ampang Jaya dan Petaling Jaya.

Pelabuhan Klang yang merupakan pelabuhan tersibuk dan terpenting di Malaysia, menjadi pendorong utama kemajuan perindustrian di Selangor. Negeri ini juga menjadi tarikan utama pelabur asing dari luar negara.

Pertanian ڤرتانين

sunting

Selain kemajuan sektor perindustrian dan pelabuhan, sektor pertanian juga semakin berkembang maju walaupun hanya menyumbang 3.1% kepada KDNK negeri. Antara aktiviti pertanian yang giat diusahakan di Selangor termasuklah penanaman padi di Sabak Bernam dan Kuala Selangor yang diurus secara estet dengan kaedah pengairan serta penanaman moden, berjaya mengeluarkan hasil purata sehektar tertinggi di negara ini iaitu lebih 7 tan sehektar. Aktiviti penanaman kelapa sawit dan getah juga dijalankan di negeri ini.

Perkhidmatan ڤرخدمتن

sunting

Sektor perkhidmatan merupakan penyumbang kedua terbesar terhadap KDNK negeri iaitu sebanyak 38%.

Makanan ماکنن

sunting

Makanan tradisional yang terkenal di Selangor kebanyakannya terdiri daripada masakan Melayu yang terkenal dalam kalangan penduduk Malaysia. Oleh kerana tahap migrasi yang tinggi, wujud pengaruh makanan warisan negeri lain seperti Kelantan, Terengganu, Kedah, Negeri Sembilan dan lain-lain. Beberapa masakan tradisional Melayu di Selangor juga telah menerima sedikit pengaruh dari Bugis, Jawa dan Minangkabau, dengan pengaruh terkuat dapat dikesan di Kuala Selangor dan Sabak Bernam.

Rojak Klang, lontong Klang dan mi bandung Selangor merupakan antara makanan warisan berasal dari Klang dan Shah Alam. Hidangan lain yang terkenal termasuklah Nasi lemak, Mee Jawa, Sate Kajang, Nasi Ambeng, Laksa Selangor, Soto (Soto Nasi Himpit dan Mee Soto), Sambal Tahun, Ikan Bakar Bakso, Ketam Darul Ehsan, Ikan Masak Asam Pedas, Ayam Masak Kicap, Sayur Masak Rebung dan Mentarang Bakar.

Kemudahan

sunting

Pengangkutan

sunting
 
Bas Smart Selangor di salah satu hentian.
 
LRT Laluan Ampang dan Sri Petaling

Selangor dihubungkan dengan negeri lain melalui jaringan pengangkutan udara, jalan raya dan kereta api yang menyeluruh. Pada tahun 2015, jumlah panjang jalan persekutuan dan jalan negeri di Selangor dianggarkan sepanjang 16,154 kilometer.[30] Antara lebuh raya utama yang berada di Selangor termasuklah Lebuhraya Utara-Selatan yang menghubungkan negeri pantai barat Semenanjung Malaysia. Terdapat juga jaringan jalan raya dan lebuh raya yang menghubungkan seluruh daerah dan kawasan dalam negeri Selangor.

Beberapa perkhidmatan bas awam turut disediakan di Selangor. Antaranya termasuklah Rapid Bus yang dikendalikan Rapid KL dan menyediakan perkhidmatan di beberapa kawasan Lembah Klang seperti Subang Jaya, USJ, Puchong, Petaling Jaya, Shah Alam dan Klang. Bermula pada 15 Julai 2015, satu perkhidmatan bas awam percuma yang dibiayai kerajaan negeri telah diwujudkan di seluruh Selangor, iaitu Bas Smart Selangor. Perkhidmatan ini disediakan bagi menggalakkan penggunaan pengangkutan awam dalam kalangan penduduk.[31]

Selangor juga mempunyai rangkaian perkhidmatan kereta api yang dan rel yang pelbagai, antaranya termasuklah KTM Komuter yang dikendalikan Keretapi Tanah Melayu (KTM), menghubungkan beberapa bandar dan daerah di negeri ini. Perkhidmatan rel antarabandar KTM ETS menghubungkan Selangor dengan negeri-negeri di barat Semenanjung. Kemudahan transit aliran ringan (LRT) turut disediakan merangkumi beberapa laluan iaitu Laluan Kelana Jaya, Ampang dan Sri Petaling. Satu laluan LRT sedang dibina iaitu Laluan Shah Alam yang bakal dirasmikan pada tahun 2025.[32] Terdapat juga perkhidmatan transit laju massa (MRT) yang merangkumi Laluan Kajang dan Putrajaya. Kerajaan juga sedang merancang untuk mengembangkan lagi rangkaian MRT di Lembah Klang dengan membangunkan satu laluan baharu iaitu Laluan MRT Lingkaran.[33] Antara hab pengangkutan utama di negeri ini yang menjadi penghubung kepada setiap laluan ini ialah Terminal Bersepadu Selatan dan KL Sentral.

Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur yang merupakan lapangan terbang utama Malaysia, terletak di daerah Sepang, selatan negeri ini. Lapangan terbang ini terdiri daripada dua terminal iaitu KLIA 1 (terminal utama) dan KLIA 2. Selangor juga mempunyai lapangan terbang domestik, iaitu Lapangan Terbang Subang yang merupakan hab utama bagi penerbangan persendirian dan korporat di Asia Tenggara.

Infrastruktur

sunting
 
Stesen Janaelektrik Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah di Klang

Bekalan elektrik di Selangor diselia oleh Tenaga Nasional Berhad (TNB) dan tahap akses kepada bekalan elektrik di Selangor mencapai kadar 100 peratus.[34] Terdapat lima stesen janakuasa utama di Selangor, iaitu Stesen Janaelektrik Sultan Salahuddin Abdul Aziz, Stesen Janakuasa Jambatan Counnaught, Stesen Janakuasa Putrajaya, Stesen Janakuasa Kuala Langat dan Jimah Energy Ventures. Bekalan air di Selangor pula diselia oleh Air Selangor di bawah syarikat milik kerajaan negeri, SYABAS. Terdapat tujuh empangan di Selangor, antaranya ialah Empangan Semenyih, Klang Gates dan Sungai Batu.

Pendidikan

sunting
 
Universiti Multimedia di Cyberjaya

Hal ehwal pendidikan rendah dan menengah di Selangor berada di bawah pengurusan Jabatan Pendidikan Negeri Selangor. Pada tahun 2025, terdapat 942 sekolah kerajaan dan bantuan kerajaan yang beroperasi di Selangor, terdiri daripada 664 sekolah rendah dan 281 sekolah menengah. Terdapat juga 71 sekolah persendirian atau swasta, 69 sekolah antarabangsa dan tujuh sekolah ekspatriat yang beroperasi.[35] Lebih 900 ribu pelajar didaftarkan di setiap sekolah di negeri ini dengan bilangan guru yang berkhidmat seramai lebih 60 ribu orang.[36]

Selangor juga menempatkan beberapa universiti awam iaitu Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) di Gombak, Universiti Teknologi MARA (UiTM) di Shah Alam, Puncak Alam, Bangi, Dengkil, Selayang dan Sungai Buloh, Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) di Bangi dan Universiti Putra Malaysia (UPM) di Serdang. Terdapat juga beberapa universiti swasta dan antarabangsa di Selangor seperti Universiti Sunway, Universiti Taylor's, Universiti Tenaga Nasional, Universiti Tunku Abdul Rahman, Universiti Tun Abdul Razak, Universiti Multimedia dan Universiti Islam Selangor.

Kesihatan

sunting
 
Hospital Sungai Buloh yang terletak di daerah Petaling.

Setakat tahun 2019, terdapat 14 hospital kerajaan dan 63 hospital swasta di seluruh negeri Selangor. Sebanyak lebih 10 ribu katil pesakit tersedia di hospital-hospital negeri ini bagi tujuan rawatan pesakit. Setiap daerah di negeri Selangor mempunyai sekurang-kurangnya sebuah hospital kerajaan. Antara hospital utama di negeri Selangor ialah Hospital Sungai Buloh, Hospital Tengku Ampuan Rahimah, Hospital Tengku Permaisuri Norashikin dan Hospital Sultan Idris Shah.[37]

Terdapat juga 84 klinik kesihatan, 112 klinik desa dan 40 klinik komuniti di serata negeri Selangor. Setiap daerah di negeri Selangor mempunyai ketiga-tiga klinik tersebut. Hampir seluruh kampung di negeri Selangor mempunyai klinik desa, yang memberikan kemudahan kesihatan kepada kawasan luar bandar.

Media ميديا

sunting

Televisyen تيليۏيشن

sunting
 
Media Prima

Saluran televisyen di Selangor terbahagi kepada tujuh stesen siaran percuma, satu rangkaian televisyen satelit dan dua perkhidmatan televisyen internet. Tiga daripada tujuh siaran percuma dikendalikan oleh Radio Televisyen Malaysia, yang dimiliki oleh syarikat media kerajaan persekutuan yang beribu pejabat di Kuala Lumpur, manakala empat stesen komersial yang lain dimiliki oleh Media Prima, sebuah syarikat media bersepadu yang beribu pejabat di Bandar Utama, Selangor. Perkhidmatan televisyen satelit yang dimiliki oleh Astro All Asia Networks dan ia boleh didapati di seluruh negara. Sebuah perkhidmatan televisyen internet dimiliki oleh kerajaan negeri Selangor.

Siaran percuma سيارن ڤرچوما
  • Sarawak Media Group

Televisyen satelit

  • Astro (Astro Malaysia Holdings)
Televisyen internet تيليۏيشن اينترنيت

Radio راديو

sunting

Stesen radio di Selangor boleh didapati di frekuensi FM dan dihantar dari Gunung Ulu Kali, Selangor.

Stesen radio komersial yang terdapat di Selangor termasuklah Era (103.3), Sinar FM (96.7), Melody (103.0), Hot FM (97.6), Suria (105.3), Best FM (104.1), Hitz (92.9), Mix (94.5), Lite (105.7), Zayan (104.9), Fly FM (95.8), BFM (89.9), goXuan (88.9), 988 FM (98.8), MY (101.8), 8FM (88.1), Buletin FM (101.3) dan Raaga (99.3). Stesen radio komersial yang dikendalikan oleh beberapa buah syarikat media seperti Astro Radio, Star Media Radio Group, Media Prima Audio, Suara Johor Sdn Bhd dan BFM Media.

Stesen radio komuniti tempatan termasuk UFM (93.6) yang dikendalikan oleh Universiti Teknologi MARA (hanya terdapat di Shah Alam, Klang dan Petaling Jaya), dan Putra FM (90.7) dikendalikan oleh Universiti Putra Malaysia (hanya terdapat di Serdang dan Seri Kembangan) yang mensasarkan pelajar universiti.

Sembilan buah rangkaian radio yang sedia ada Radio Televisyen Malaysia (RTM) seperti Klasik Nasional (98.3), Muzik FM (95.3), Ai FM (106.7), Traxx FM (100.1), Minnal FM (96.3), Asyik FM (102.5), Selangor FM (100.9), KLFM (97.2) dan Pahang FM (107.5). Terdapat tiga stesen radio khusus juga, iaitu IKIM.fm (91.5) dikendalikan oleh Institut Kefahaman Islam Malaysia (IKIM), Salam FM (102.5) dikendalikan oleh JAKIM, dan Radio24 (93.9) dikendalikan oleh BERNAMA. Daerah di Selangor yang bersempadan dengan negeri lain juga turut menerima dua buah stesen radio dari Radio Televisyen Malaysia (RTM) seperti; Perak FM (89.6 MHz/95.6 MHz; sempadan Selangor-Perak) dan Negeri FM (92.6 MHz; sempadan Selangor-Negeri Sembilan).

Menara Kuala Lumpur

sunting
Nama stesen radio Pemilik Frekuensi
Radio Klasik Radio Televisyen Malaysia 87.7 MHz
Nasional FM 88.5 MHz
Ai FM 89.3 MHz
Traxx FM 90.3 MHz
Asyik FM 91.1 MHz
Minnal FM 92.3 MHz
Bernama Radio Pertubuhan Berita Nasional Malaysia 93.9 MHz
KL FM Radio Televisyen Malaysia 97.2 MHz

Bukit Sungai Besi

sunting
Nama stesen radio Pemilik Frekuensi
Kool 101 Media Prima Audio 101.3 MHz
Rakita Impact Malaysia (Radio Kita Sdn. Bhd.) 107.9 MHz

Gunung Ulu Kali

sunting
Nama stesen radio Pemilik Frekuensi
8FM Media Prima Audio 88.1 MHz
Fly FM 95.8 MHz
Hot FM 97.6 MHz
goXuan Astro Radio 88.9 MHz
Hitz 92.9 MHz
Mix 94.5 MHz
Sinar 96.7 MHz
Raaga 99.3 MHz
My 101.8 MHz
Melody 103.0 MHz
Era 103.3 MHz
Zayan 104.9 MHz
Lite 105.7 MHz
IKIMfm Institut Kefahaman Islam Malaysia 91.5 MHz
988 Star Media Radio Group 98.8 MHz
Suria 105.3 MHz
BFM 89.9 89.9 MHz
Nasional FM Radio Televisyen Malaysia 95.3 MHz
Minnal FM 96.3 MHz
Radio Klasik 98.3 MHz
Traxx FM 100.1 MHz
Selangor FM 100.9 MHz
Asyik FM 102.5 MHz
Ai FM 106.7 MHz
Pahang FM 107.5 MHz

Bukit Asa

sunting
Nama stesen Pemilik Frekuensi
Perak FM Radio Televisyen Malaysia 89.6 MHz

Akhbar اخبار

sunting
 
Akhbar The Star

Akhbar-akhbar utama di Selangor ialah:

Penduduk terkenal ڤندودوق ترکنل

sunting
Rencana utama: Senarai orang dari Selangor

Lihat juga ليهت جوݢ

sunting

Nota kaki نوتا کاکي

sunting
  1. ^ http://www.statistics.gov.my/portal/download_Population/files/census2010/Taburan_Penduduk_dan_Ciri-ciri_Asas_Demografi.pdf
  2. ^ "General Information". Centre for public policies studies. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 October 2015. Dicapai pada 30 October 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  3. ^ "Selangor Postal Codes:Malaysia". Dicapai pada 30 October 2018. Text "worldpostalcode.com" ignored (bantuan)
  4. ^ "Selangor Area code". telcode.info. Dicapai pada 30 October 2018.
  5. ^ "State Code". Malaysian National Registration Department. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 May 2017. Dicapai pada 30 October 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  6. ^ Soon, Teh Wei (23 March 2015). "Some Little Known Facts On Malaysian Vehicle Registration Plates". Malaysian Digest. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 July 2015. Dicapai pada 8 July 2015.
  7. ^ Peta negeri Selangor
  8. ^ a b c d e https://says.com/my/lifestyle/the-origins-of-state-names-in-malaysia
  9. ^ https://www.yellowpages.my/article/stately-etymology-origin-of-state-names-in-malaysia.html
  10. ^ a b c d e f http://www.mdks.gov.my/ms/pelawat/info-kuala-selangor/page/0/2
  11. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab https://www.selangor.gov.my/index.php/pages/view/124
  12. ^ a b "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-04-06. Dicapai pada 2018-10-30.
  13. ^ Adil, Haji Buyong (1971). Sejarah Selangor. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. m/s. 4.
  14. ^ "Kawasan Hutan Simpanan kekal di Semenanjung Malaysia". data.gov.my. Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Julai 2018. Dicapai pada 16 Julai 2018.
  15. ^ "JPSM Annual Report 2016 - page 99". www.forestry.gov.my. Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia. Dicapai pada 17 Julai 2018.
  16. ^ "Akta Perhutanan Negara 1984". www.forestry.gov.my. Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia. Dicapai pada 17 Julai 2018.
  17. ^ "Sungai Dusun Wildlife Reserve, Selangor". www.wildlife.gov.my. Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (PERHILITAN) Semenanjung Malaysia. Dicapai pada 17 Julai 2018.
  18. ^ "Selangor Monthly Climate Averages". World Weather Online. Dicapai pada 5 July 2018.
  19. ^ "Penemuan Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020" (pdf) (dalam bahasa Bahasa Melayu dan Inggeris). Jabatan Perangkaan Malaysia. ISBN 978-967-2000-85-3.
  20. ^ a b c d "Indikator Utama Banci Penduduk dan Perumahan 2020". Jabatan Perangkaan Malaysia. Dicapai pada 3 September 2022.
  21. ^ a b https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column/cone&menu_id=eGUyTm9RcEVZSllmYW45dmpnZHh4dz09
  22. ^ https://selangorkini.my/en/2016/07/selangor-catat-peratusan-penduduk-tertinggi-negara/
  23. ^ a b https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column/ctheme&menu_id=L0pheU43NWJwRWVSZklWdzQ4TlhUUT09&bul_id=MDMxdHZjWTk1SjFzTzNkRXYzcVZjdz09
  24. ^ https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column/cthemeByCat&cat=125&bul_id=RldLdXFnQUppeGM5Yk1HODlTMVl6UT09&menu_id=U3VPMldoYUxzVzFaYmNkWXZteGduZz09
  25. ^ "2010 Population and Housing Census of Malaysia" (PDF). Department of Statistics, Malaysia. m/s. 94. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 5 February 2013.
  26. ^ "Laporan Kajian Semula Persempadanan" (PDF). Suruhanjaya Pilihanraya Malaysia. 2018. m/s. 96. Dicapai pada 2022-01-12.
  27. ^ "Penemuan Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020". Jabatan Perangkaan Malaysia. 2020. m/s. 35. Dicapai pada 2022-03-30.
  28. ^ https://www.thestar.com.my/news/community/2005/08/19/briefing-on/
  29. ^ http://www.selangor.gov.my/index.php/pages/view/124
  30. ^ Statistik Jalan Edisi 2015 (PDF). Jabatan Kerja Raya Malaysia. 2015. m/s. 5. ISSN 1985-9619.
  31. ^ "Kerajaan Negeri Sedia Bas Percuma Untuk Penduduk Selangor - Semasa | mStar". www.mstar.com.my. 2015-07-01. Dicapai pada 2025-03-02.
  32. ^ Zainuddin, Mohd Zaky (2024-07-29). "Operasi LRT Laluan Shah Alam dijadual bermula Ogos tahun depan". Berita Harian. Dicapai pada 2025-03-02.
  33. ^ Bahaudin, Nurul Hidayah (2022-03-15). "MRT 3 lengkapkan rangkaian rel ibu negara [METROTV]". Harian Metro. Dicapai pada 2025-03-02.
  34. ^ "Selangor Kawasanku | OpenDOSM". open.dosm.gov.my. Jabatan Perangkaan Malaysia. Dicapai pada 2025-03-02.
  35. ^ Penemuan Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020, Negeri Selangor. Jabatan Perangkaan Malaysia. 2020. m/s. 153–154. ISBN 978-967-253-512-6.
  36. ^ "Maklumat Asas Pendidikan Negeri". Portal Rasmi Jabatan Pendidikan Negeri Selangor. Jabatan Pendidikan Negeri Selangor. Dicapai pada 2 Mac 2025.
  37. ^ Penemuan Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020, Negeri Selangor. Jabatan Perangkaan Malaysia. 2020. m/s. 161–162. ISBN 978-967-253-512-6.

Pautan luar ڤاءوتن لوار

sunting
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Selangor&oldid=6471054"